Жолжаксынов Д. К.

Details

Last Updated on Monday, 14 March 2022 16:22

Жолжаксынов Досхан Калиевич (1951 г.) – актер театра и кино, режиссер, певец. Народный артист Казахстана (1995). Заслуженный артист Киргизии (1996)

Родился 7 октября в 1951 г. в ауле Балыкши Курчумского района Восточно-Казахстанской области.

В 1969 г. поступил на театральный факультет Института искусств им. Курмангазы, в мастерскую народной артистки СССР Хадиши Букеевой (1969-1973). 

С 1971 г. – актер театра для детей и юношества.

В 1995-2001 гг. – директор и художественный руководитель этого театра.

В театре и кино исполнил более 200 ролей.  Д. Жолжаксынов  известен, как киноактер и исполнитель народных песен терме.

Роли в театре: Акан, Самет («Акан-сери – Актокты», «Солдат из Казахстана» Г. Мусрепова), Азберген («Эпидемия» А. Тарази) и др.

Роли в кино: Аскербек («Гаухартас», 1976), Хамит («Погоня в степи», 1979), Мурат («Золотая осень», 1979), Муздыбай («Потомок белого барса», 1984), (последние два фильма – «Киргизфильм»), Даур («Омпа», 1997), Биржан сал («Биржан сал», 2012), Кунанбай («Кунанбай», 2015).

Награды :

Лауреат Премии Ленинского комсомола Казахстана (1982)

Лауреат Государственной премии Республики Казахстан (1996)

Награжден главным призом конкурса театров тюркоязычных народов г. Казань (1998)

2001 год –награжден орденом «Құрмет»

2016 год - Государственная премия Республики Казахстан в области литературы и искусства за полнометражный художественный фильм «Кунанбай».

2005год - Звание «Почётный гражданин Курчумского района»

18 сентября 2020 год - Звание «Почётный гражданин Алматы»

2021 год награжден орденом "Отан"

Д. Жолжақсыновтың мақалалары

Статьи Жолжаксынова Д.

Жолжақсынов, Д. Жарылқап тастамаса да жанашырлық керек [Мәтін] : [қазақтың Ғ. Мүсірепов атындағы мемлекеттік жасөспірімдер мен балалар театрына-50 жыл] / Д. Жолжақсынов // Егемен Қазақстан. - 1996. - 9 сәуір.

Жолжақсынов, Д. Ұлтым деп келген бір ұлан [Мәтін] : [М. Өзтүрік туралы] / Д. Жолжақсынов // Қазақ әдебиеті. - 1997. - № 2 желтоқсан. - Б.13.

Жолжақсынов, Д. Өнер дегеніміз- өмір [Мәтін] : [мәдениет мәселесі жөніндегі келелі кеңестен кейінгі ой] / Д. Жолжақсынов // Егемен Қазақстан. - 1998. - 5 мамыр.

Жолжаксынов, Д. Я родился под счастливой звездой [Текст] : беседа с народным артистом Досханом Жолжаксыновым / Д. Жолжаксынов // Казахстанская правда. - 1999. - 5 ноября. - С. 4.

Жолжақсынов, Д. Мені кресло ешуақытта қызықтырған емес... [Мәтін] / Д. Жолжақсынов // Қазақ әдебиеті. - 2001. - № 5 қазан (N40).- Б.5.

Жолжақсынов, Д. Маған өзім ойнаған рөлдердің бәрі ұнайды, өйткені барлығында менің адалдығым бар [Мәтін] / Д. Жолжақсынов // Қазақ әдебиеті. - 2003. - 16 мамыр.- Б.4-5.

Жолжаксынов, Д. Нахожу общий язык с любым [Текст] : интервью с народным артистом РК Досханом Жолжаксыновым / Д. Жолжаксынов // Казахстанская правда. - 2004. - 21 мая. - С. 8.

Жолжақсынов, Д. Ұлтымның өнерін бойтұмардай сақтағым келеді [Мәтін] / Д. Жолжақсынов // Дидар. - 2009. - 5 қыркүйек.- Б. 5.

Жолжақсынов, Д. "Біржан сал" - менің 20 жыл бойғы арманым еді [Мәтін] / Д. Жолжақсынов // Жұлдыздар отбасы. - 2011. - № 3.- Б. 11-16.

Жолжақсынов, Д. Қара домбыраны қоқыстан қолыммен аршып алдым [Мәтін] / Д. Жолжақсынов // Түркістан . - 2011. - 6 қазан (№ 40). – Б. 3.

Жолжақсынов, Д. Әмина апайдың театрдағы баласы болдым [Мәтін] / Д. Жолжақсынов // Аңыз адам . - 2012. - № 5. - Б. 24-25.

Жолжақсынов, Д. Фильмді Құнанбайдың аруағынан рұқсат алып бастадық [Мәтін] / Д. Жолжақсынов // Аңыз адам. - 2015. - № 13.- Б. 47-48.

Д. Жолжақсынов туралы әдебиет

Литература о Жолжаксынове Д.

Жасыл белес [Мәтін] : деректі әңгімелер, очерктер, мақалалар. - Алматы : Жалын, 1986. - 198 б.

Сығаев, Ә. Сахнаға сапар [Мәтін] : драматургия мен театр мәселелері хақында / Ә. Сығаев. - Алматы : Өнер, 1990. - 192 с.

Сығай, Ә. Сахна саңлақтары [Мәтін] / Ә. Сығай. - Алматы : Жалын, 1998. - 512 б.

Қайырбеков, Ә. Саға [Мәтін] : эссе, әдеби сын-зерттеу, ой-толғам / Ә. Қайырбеков. - Астана : Фолиант, 2003. - 296 б.

Қазақстан Республикасында Кімнің Кім екені=Кто есть Кто=Who is Who 2004-2006 [Текст] : анықтамалық / . - Алматы : Золотой теленок, 2006 - .

Т. 2. - 996 с.

Сығай Ә. Актер әлемі [Мәтін] / Ә. Сығай. - Алматы : Ан-Арыс, 2008 - ...

Т. 1 / бас ред. Т. Ахметжан. - 272 б.

Шығыс жұлдыздары [Мәтін] : энциклопедиялық анықтамалық. Т. 1. - Астана : Фолиант, 2011. – Жолжақсынов Досхан : б. 221-222.

Сығай, Ә. Таңғажайып театр [Мәтін] : эсселер / Ә. Сығай. - Алматы : Ана тілі, 2014. - 480 б.

Шығыс Қазақстан облысы [Мәтін] : энциклопедия. - Алматы : Қазақ энциклопедиясы, 2014. - Жолжақсынов Досхан: б. 353-354.

Мақалалар-Статьи

Сығаев, Ә. Бір басында сан өнер [Мәтін] : [балалар мен жасөспірімдер театрының артисі,киноактер Д. Жолжақсынов туралы] / Ә. Сығаев // Жалын. - 1986. - № 6. - Б. 56-60.

Егеубай, А. Сахна Жырауы... [Мәтін] / А. Егеубай // Жұлдыз . - 2001. - № 9. - Б. 134-141.

Американдық режиссер Досқан Жолжақсыновтың ойынына дән риза [Мәтін] // Жас алаш. - 2003. - 30 қыркүйек.- Б. 5.

Зәкәрия, Х. Халық артисі [Мәтін] / Х. Зәкәрия // Дидар. - 2004. - 21 тамыз.- Б. 4.

Сейілхан, Р. "Біржан сал" немесе бүгінгі қазақ киносы [Мәтін] / Р. Сейілхан // Қазақ әдебиеті. - 2009. - 18 қыркүйек.- Б. 6.

Ізтілеу, Д. Біржан [Мәтін] : актер Досхан Жолжақсыновтың өмірбаянынан ой иірімдері / Д. Ізтілеу // Ана тілі. - 2011. - 22-28 қыркүйек.- Б.9.

Сәрсенбай, Қ. Ұлтты сүю [Мәтін] : (өмір, өнер, өнерпаз туралы толғаныс) / Қ. Сәрсенбай // Егемен Қазақстан. - 2011. - 5 қазан.- Б.5.

Қабылбек Н. Өнердегі нар қазақ [Мәтін] / Н. Қабылбек // Қазақстан - ZAMAN . - 2011. - 13 қазан (№ 41). – Б. 1,11.

Жолжақсыновтың жолы [Мәтін] / А. Әшімов [и др.] // Қазақ әдебиеті. - 2011 - 7 қазан.- Б. 7.

Өлген адам сөйлемейді... [Мәтін] / Д. Тілендікеліні, Д. Жолжақсынов, Б. Қалымбетов // Қазақ әдебиеті. - 2011 - 9 қыркүйек.- Б. 1,5.

Кілті табылмаған сандық... [Мәтін] / Д. Жолжақсынов, С. Жылгелдиев, Ж. Зейнәбіл // Қазақ әдебиеті. - 2011 - 19 тамыз.- Б. 7.

Жолжақсынов, Д. Әр қазақ өз-өзіне ие болуы керек [Мәтін] : [Қазақстанның халық әртісі Д. Жолжақсыновпен сұхбат] / Д. Жолжақсынов // Дидар. - 2012. - 11 мамыр.- Б.8.

Құнанбай фильмі түсірілімі басталды [Мәтін] // Отүкен. - 2014. - № 3.- Б. 219-222.

Сүлейменова, Қ. Досхан "Біржан салда" барлық әншілердің ішінен менің даусымды Ләйлімнің аузына салғаны шындық [Мәтін] : [Әнші, тележүргізуші Қарагөз Сүлейменовамен сұхбат] / Қ. Сүлейменова // Дидар. - 2014. - 7 наурыз.- Б. 8.

Сәукетаев, Т. Ұлылық ұлағаты [Мәтін] / Т. Сәукетаев // Егемен Қазақстан . - 2015. - 28 мамыр (№ 98). – Б. 7.

Ескендір Қанат Көпшілік күткен кинотуынды [Мәтін] / Ескендір Қанат // Егемен Қазақстан . - 2015. - 28 қараша (№ 229). – Б. 14.

Ғалым, Ж. Қайта оралған Құнанбай [Мәтін] / Ж. Ғалым // Түркістан . - 2016.- 7 қаңтар (№ 1). – Б. 11.

Құсанбаев , С. "Құнанбай" Ұлан халқымен қауышты [Мәтін] : [Қ. Қайсенов кентінде "Құнанбай" фильмі көрсетіліп, режиссер, актер Д. Жолжақсыновпен кездесу өтті] / С. Құсанбаев // Дидар. - 2017. - 17 маусым.- Б. 4.

Айтұлы, Н. Досханға [Мәтін] /Н. Айтұлы // Ұлт болмысы. - 2018. - № 1-2.- Б. 37.

Әбдінәбиева, Ғ. Театрға ерекше серпін, жаңа леп әкелді [Мәтін] / Ғ. Әбдінәбиева // Ұлт болмысы. - 2018. - № 1-2.- Б. 35.

Бөпежанова, Ә. Қалың қазаққа қадірлі тұлға [Мәтін] / Ә. Бөпежанова // Ұлт болмысы. - 2018. - № 1-2.- Б. 34.

Есдәулет, Ұ. Топжарған [Мәтін] / Ұ. Есдәулет // Ұлт болмысы. - 2018. - № 1-2.- Б. 19.

Жолжақсынов, Б. Әкем нағыз қазақ [Мәтін] / Б. Жолжақсынов // Ұлт болмысы. - 2018. - № 1-2. - Б. 44-46.

Жолжақсынов, Д. Ұлтын сүюді ұрпақ санасына отбасында сіңірмей, бәрі бекер [Мәтін] / Д. Жолжақсынов ; сұхб. С. Орынбасарұлы // Ұлт болмысы. - 2018. - № 1-2. - Б. 22-30.

Жолжақсынов, Е. Менің негізгі эталоным-Досхан ағам [Мәтін] / Е. Жолжақсынов // Ұлт болмысы. - 2018. - № 1-2.- Б. 38.

Жолжақсынова, З. Әке көрген оқ жанар.... [Мәтін] / З. Жолжақсынова // Ұлт болмысы. - 2018. - № 1-2. - Б. 36.

Иран, Ғ. Досханға [Мәтін] / Ғ. Иран // Ұлт болмысы. - 2018. - № 1-2. - Б. 33.

Нұрданбек, Қ. Соқпағы дара Досхан Жолжақсынов [Мәтін] / Қ. Нұрданбек // Ұлт болмысы. - 2018. - № 1-2.- Б. 6-8.

Обаев, Е. Аристократ артис [Мәтін] / Е. Обаев // Ұлт болмысы. - 2018. - № 1-2. - Б. 21.

Оразбаев, С. Аса жақсы көретін інім [Мәтін] / Қ. Сұлтанов // Ұлт болмысы. - 2018. - № 1-2.- Б.16-17

Сығай, Ә. Досхан Жолжақсынов [Мәтін] / Ә. Сығай // Ұлт болмысы. - 2018. - № 1-2.- Б.10-13.

Сұлтанов, Қ. Досханның бір байлығы достық болар [Мәтін] / Қ. Сұлтанов // Ұлт болмысы. - 2018. - № 1-2. - Б. 14-15.

Сүлейменова, Қ. Ер азаматыңа жақсы жар болу, оған перзент сыйлау -ешнәрсемен салыстыруға келмейтін бақыт [Мәтін] / сұхб. С. Орынбасарұлы // Ұлт болмысы. - 2018. - № 1-2.- Б. 40-43.

Тұңғышбай, Әл-Тарази Мақтаймын әрі онымен мақтанамын [Мәтін] / Әл-Тарази Тұңғышбай // Ұлт болмысы. - 2018. - № 1-2. - Б. 20.

Шарманов, Ті. Құнанбайды сомдауы-актерлік өнерінің шыңы болды [Мәтін] / Т. Шарманов // Ұлт болмысы. - 2018. - №1-2.- Б.18

Теменов, Т. Өнер мен Досхан егіз ұғым : актер Досхан Жолжақсыновтың туғанына 70 жыл толуына орай "Топжарған" деген айдармен бірнеше мақала берілген. / Т. Теменов. - Мәтін // Қазақ әдебиеті. - 2021. - 8 қазан. - Б. 12.

Омаров, Қ. Қазақ өнеріне құбылыс болып келді : актер Досхан Жолжақсыновтың туғанына 70 жыл толуына орай "Топжарған" деген айдармен бірнеше мақала берілген. / Қ. Омаров . - Мәтін // Қазақ әдебиеті. - 2021. - 8 қазан. - Б. 12.

Есдәулет, Ұ. Топжарған : актер Досхан Жолжақсыновтың туғанына 70 жыл толуына орай "Топжарған" деген айдармен бірнеше мақала берілген. Соның алғашқысы ақынның актерге арналған өлеңі. / Ұ. Есдәулет. - Мәтін // Қазақ әдебиеті. - 2021. - 8 қазан. - Б. 12.

Жүсіп, Н. Бір дәуірдің Досханы : актер Досхан Жолжақсыновтың туғанына 70 жыл толуына орай "Топжарған" деген айдармен бірнеше мақала берілген. / Н. Жүсіп. - Мәтін // Қазақ әдебиеті. - 2021. - 8 қазан. - Б. 13.

Амантай, Д. Қазақты қазақылықпен қауыштырды : актер Досхан Жолжақсыновтың туғанына 70 жыл толуына орай "Топжарған" деген айдармен бірнеше мақала берілген. / Д. Амантай . - Мәтін // Қазақ әдебиеті. - 2021. - 8 қазан. - Б. 13.

Райымбекұлы, М. Айбоз : актер Досхан Жолжақсыновтың туғанына 70 жыл толуына орай "Топжарған" деген айдармен бірнеше мақала берілген. Ақынның актерге арналған өлеңі. / М. Райымбекұлы . - Мәтін // Қазақ әдебиеті. - 2021. - 8 қазан. - Б. 13.

Нұрғалымұлы, Ұ. Досханның интонациясы : актер Досхан Жолжақсыновтың туғанына 70 жыл толуына орай "Топжарған" деген айдармен бірнеше мақала берілген. / Ұ. Нұрғалымұлы. - Мәтін // Қазақ әдебиеті. - 2021. - 8 қазан. - Б. 13.

Өмірбекова, Д. Ұлттық характерді ашудың хас шебері : актер Досхан Жолжақсыновтың туғанына 70 жыл толуына орай "Топжарған" деген айдармен бірнеше мақала берілген. / Д. Өмірбекова. - Мәтін // Қазақ әдебиеті. - 2021. - 8 қазан. - Б. 20.

Төлеутай, Е. Саңлақ : актер Досхан Жолжақсыновтың туғанына 70 жыл толуына орай "Топжарған" деген айдармен бірнеше мақала берілген. / Е. Төлеутай. - Мәтін // Қазақ әдебиеті. - 2021. - 8 қазан. - Б. 20-21.

***

Жантыкеев, Р. Тулпар может родиться только от тулпара [Текст] / Р. Жантыкеев // Рудный Алтай. - 2004. - 24 авг. - С. 4.

Амантай, Д. Духовный наследник [Текст] : сегодня исполняется 60-лет известному актеру театра и кино, режиссеру Досжану Жолжаксынову / Д. Амантай // Казахстанская правда. - 2011. - 7 октября. - С. 12.

Кодар, А. Восхождение к национальному бытию [Текст] / А. Кодар // Новое поколение. - 2011. - 6 октября. - С. 8.

Табаева, З. Старость его дома не застанет [Текст] / З. Табаева // Новое поколение. - 2011. - 9 августа. - С. 8.

Фильм об отце Абая [Текст] / Отдел внутренней политики. Информационный сектор (Семей) // Спектр. - 2014. - 25 июня. - С. 12.

Гуляева, Е. Слово о Кунанбае [Текст] / Е. Гуляева // Наше дело. - 2015. - 21 мая. - С. 10.

Касенов, Ж. Экскурс в прошлое [Текст] / Ж. Касенов // Вести Семей. - 2015. - 15 мая. - С. 1.

Шулембаева, Р. "Своего героя я чувствую кожей" [Текст] / Р. Шулембаева // Казахстанская правда. - 2016. - 19 февраля. - С. 12.

Поломошнова, Л. Памятник бабушке Зере [Текст] : [об открытии в Калбатау памятника бабушке Абая (Ернис Татиев). интервью с режиссером фильма "Кунанбай" Д. Жолжаксыновым: история создания фильма, о Кунанбае] / Л. Поломошнова // Рудный Алтай. - 2016. - 30 августа. - С. 6.