Селевин В. А.

Жаңартылды 13.12.2023 16:34

Селевин Виктор Алексеевич (1905-1938 жж.) - зоолог- ғалым.

Семей (казіргі Шығыс Казақстан) облысы, Змеиногорск қаласында дүниеге келген. Семей мұражайында А.Н. Белослюдовтың жетекшілігінде жұмыс істеген. Томскі университетіне оқуға түсіп, кейін Ташкенттегі Орта Азия университетіне ауысып, аталған оқу орнын аяқтайды. 1936 ж. В. Селевинге диссертация қорғамай-ақ биология ғылымдарының кандидаты ғылыми дәрежесі берілген. С. М. Киров атындағы Қазақ мемлекеттік университетіне зоология кафедрасының доценті болып тағайындалады.

1920 жылдың ортасынан Алтайдың батыс бөлігіндегі жануарлар әлемін зерттеген. Ертіс бастауын және Зайсан көлі мен Қара Ертісте сараншаның көбеюін зерттеген. Семей облысының оңтүстік аудандарына энтомологиялық экспедиция және Батыс Алтайдағы Семей мұражайының экспедициясы барысында көптеген материалдар жинаған. Бетпақдала сахарасындағы алғашқы кешенді экспедицияға, Алматы және Ташкент университеттері ұйымдастырған экспедицияға қатысқан. Сарыарқа таулы өлкесін зерттеумен де шұғылданған. Экспедиция нәтижесі қоғам қызығушылығын тудырып, көрнекті журналист Эль-Регистан, фотокорреспондент Г. А. Зельма және т.б. туындыларында көрініс тапқан. 1937-1938 жж. жасаған саяхаттары Бетпақдаланы толық зерттеуге мүмкіндік берді. Кинооператор Б. Пумпянский «Айтыс: Побежденная пустыня» (1939) фильмін түсірген. Экспедицияның негізгі нәтижесінде кеміргіштердің жаңа түрі табылған. Қарақастың бір түрі жерлес ғалым құрметіне Selevinia деп аталған. Кенеттен көз жұмған ғалымның зерттеу жұмыстары мезгілсіз аяқталды. Алматы қаласындағы бір көшеге жерлесіміздің есімі берілген.

 В. А. Селевинның ғылыми еңбектері

Научные труды Селевина В. А.

Селевин, В. А. Гнездование белощекой крачки CHLIDONIAS HYBRIDUS под Семипалатинском [Текст] / В. А. Селевин // Русский орнитологический журнал. - № 714. - Том 20. - 2011. - С. 2513-2514.

Селевин, В. А. К залетам фламинго PHOENICOPTERUS ROSEUS под Усть-Каменогорск [Текст] / В. А. Селевин // Русский орнитологический журнал. - № 663. - Том 20. - 2011. - С. 1146.

Селевин, В. А. Залёты фламинго (Phoenicopterus ruber antiquorum) в Семипалатинскую губернию [Текст] / В. А. Селевин // Русский орнитологический журнал. - № 770. - Том 21. - 2012. - С. 1507-1513.

Селевин, В. А. Нахождение колпицы PLATALEA LEUCORODIA в Уймонской степи (Центральный Алтай) [Текст] / В. А. Селевин // Русский орнитологический журнал. - № 877. - Том 22. - 2013. - С. 1272-1273.

Авторларымен біріп шыққан басылымдар

Издания, вышедшие в соавторстве

Зверев, М. Конец белого пятна [Текст] : Бетпак дала / М. Зверев, В. А. Селевин. - Гос. изд-во геогр. лит-ры, 1960. - 95 с.

Өмірі мен ғылыми шығармашылығы туралы әдебиеттер

Литература о жизни и деятельности

Попов, Ю. Г. Их помнит Сарыарка [Текст] / Ю. Г. Попов. - Алма-Ата : Казахстан, 1989. - 200 с.

Дурдыева, Г. След на земле Иртышской [Текст] : [о краеведческой встрече в библиотеке им. А. С. Пушкина] / Г. Дурдыева // Семь дней. - 2010. - 11 февраля. - С. 3.

Интернет - сілтемелер

Интернет – ссылки

Кошанаева, К. Сын Бетпак-Далы [Текст] : [Электронный ресурс] [биография] : сайт. – Режим доступа : http://cgaa.kz/index.php-option=com_content&view=article&id=125-2012-01-17-14-23-30&catid=10-2011-04-09-06-52-37&Itemid=26&lang=kz.htm

Проскурин, В. Н. Следопыт Бетпакдалы [Текст] : [Электронный ресурс] [биография] : сайт. – Режим доступа : http://vernoye-almaty.kz/studies/sledopyt.shtml

Селевин Виктор Алексеевич – покоритель пустыни Бетпак-Дала [Электронный ресурс] : [статья] : сайт. – Режим доступа : http://cgaa.kz/deyatelnost/internet-vystavki/19-k-110-letiyu-so-dnya-rozhdeniya-viktora-alekseevicha.html