-
-
Жаңартылды 07.02.2024 15:34
Слямова Зиза Мұхтарханқызы (1957 ж. т.) – кітапханашы-библиограф, өлкетанушы, кітапхана ісінің ардагері.
1957 жылы 27 сәуірде Шығыс Қазақстан облысы, Күршім ауданы, Қаратоғай ауылында дүниеге келген. 1974 жылы Маралды орта мектебін тәмамдаған.
1977 жылы Абай атындағы Семей кітапханалық техникумының «Кітапханашы-библиограф» мамандығын, кейін 1984 жылы Алматы қаласындағы Қыздар педагогикалық институтының (қазіргі Қазақ ұлттық қыздар педагогикалық университеті) кітапхана факультетін бітірген.
Еңбек жолын Күршім аудандық кітапханасының библиографы болып бастаған. Қызыл отау меңгерушісі, мектеп кітапханашысы болып жұмыс істейді. Облыс орталығы – Өскемен қаласына қоныс аударғаннан кейін, Зиза Мұхтарханқызы Шығыс Қазақстанның бас кітапханасына орналасып, қарапайым кітапханашыдан бастап, кітапхананың құрылымдық бөлімінің басшысына дейінгі еңбек жолынан өтті.
А. С. Пушкин атындағы облыстық кітапханада Зиза Мұхтарханқызы 25 жылдан астам уақыт жұмыс істеді. Кітапхананың өлкетану жобаларына белсене қатысты. Соның ішінде, 2020-2021 жылдары Зиза Мұхтарханқызы «Ұлы Отан соғысы жылдарында Еңбек армиясы қатарында болған шығысқазақстандықтар» сериялық өлкетану зерттеуінің үйлестірушісі қызметін атқарды. Ол осы тақырыптағы материалдарды жинап, жүйелеп, аттас электронды кітаптың жарыққа шығуына ат салысты. Бүгінгі күні шығысқазақстандық еңбек армиясына қатысқандар туралы электрондық кітаптың мәтінін «Шығыс Қазақстан Өлкетануы» сайтынан оқуға болады. Сондай-ақ, Зиза Мұхтарханқызы «Шығыс Қазақстан ауылдарының тарихы» атты облысымыздың елді мекендерінің тарихына арналған тұрақты түрде жұмыс істейтін жобада өзін белсенді көрсетті. Зиза Мұхтарханқызы кітапханалық көпшілік іс-шаралардың керемет жүргізушісі әрі онлайн кездесулердің, облыстық және республикалық маңызы бар форумдардың білікті модераторы ретінде танымал.
З. М. Слямова республикалық және жергілікті БАҚ-тағы көптеген жарияланымдардың авторы. Адал еңбегі мен жоғары кәсібилігі үшін «Кітапхана ісінің шебері», «Кітапхана ісінің ардагері» төсбелгілерімен, Мәдениет және ақпарат министрінің, қала және облыс әкімінің көптеген грамоталарымен және алғыс хаттарымен марапатталған.
2018 жылы Зиза Мұхтарханқызы Слямова «Мәдениет саласының үздігі» атағына ие болды. 2019 жылы ҚР Мәдениет және спорт министрлігінің Құрмет грамотасын алды. З. М. Слямованың есімі «Қазақстанның көрнекті кітапханашылары» анықтамалығына енген.
З. М. Слямованың мерзімді басылымдардағы мақалалары
Публикации Слямовой З. М. в периодической печати
2002
Мұхтарханқызы (Слямова) З. Таныс болыңыз: жаңа кітап : [Пушкин атындағы кітапханаға келіп түскен кітаптарға шолу] / Мұхтарханқызы З. // Дидар. - 2002. - 14 желтоқсан. - Б. 6
2005
Мұхтарханқызы (Слямова) З. Абай тойы - Күршімде / З. Мұхтарханқызы // Ертіс өңірі. - 2005. - 8 тамыз. - Б. 4
Мұхтарханқызы (Слямова) З. Күршімдегі ақын тойы / З. Мұхтарханқызы // Дидар. - 2005. - 16 тамыз. - Б. 3
2009
Слямова З. Туған өлке - тұнған тарих / З. Слямова // Мәдениет жаршысы. - 2009. - № 1. - Б.21.
Слямова З. Мемлекеттік тілдік қолдау / З. Слямова // Мәдениет жаршысы. - 2009. - №1. - Б.22.
Слямова З. Мемлекеттік тілдік қолдау / З. Слямова // Мәдениет жаршысы / Шығыс Қазақстан облыстық мәдениет басқармасы=Управление культуры Восточно-Казахстанской области. - 2009. - N 1. - Б. 22.
Слямова З. Туған өлке - тұнған тарих / З. Слямова // Мәдениет жаршысы / Шығыс Қазақстан облыстық мәдениет басқармасы=Управление культуры Восточно-Казахстанской области. - Өскемен, 2009. - N 2. - Б. 38-39.
Мұхтарханқызы (Слямова), З. Қазақтың Паганиниі / З. Мұхтарханқызы // Дидар. - 2009. - 28 ақпан.- Б.5.
Мұхтарханқызы(Слямова) З. Қазақтың Паганиниі : [қазақтың тұңғыш скрипкашысы, соғыс ардагері Ә. Толғанбаев жайлы естелік] / З. Мұхтарханқызы // Мәдениет жаршысы / Шығыс Қазақстан облыстық мәдениет басқармасы=Управление культуры Восточно-Казахстанской области. - Өскемен, 2009. - N 3. - Б. 13-14.
Мұхтарханқызы(Слямова), З. Әмина / З. Мұхтарханқызы // Дидар. - 2009. - 29 сәуір.- Б. 6.
Мұхтарханқызы (Слямова), З. Пушкин біз үшін - орыстан шыққан Абай / З. Мұхтарханқызы // Дидар. - 2009. - 26 мамыр. - Б. 5.
2010
Слямова З. Интернет марафон туралы / З. Слямова // Мәдениет жаршысы / Шығыс Қазақстан облыстық мәдениет басқармасы=Управление культуры Восточно-Казахстанской области. - Өскемен, 2010. - N 4. - Б.10
Мұхтарханқызы(Слямова), З. Потаниннің есімі әр қазаққа жылы естіледі / З. Мұхтарханқызы // Дидар. - 2010. - 2 қыркүйек. - Б.7.
Мұхтарханқызы(Слямова), З. Шығыста жүргізілген зерттеулер / З. Мұхтарханқызы // Өскемен. - 2010. - № 29. - Б. 6 ; № 30. - Б. 6.
2011
Мұхтарханқызы(Слямова) З. Қайран біздің аналар арды ойлаған... : [Соғыс жылдарында тылда еңбек еткен ардагер аналар туралы.] / З. Мұхтарханқызы // Мәдениет жаршысы / Шығыс Қазақстан облыстық мәдениет
басқармасы=Управление культуры Восточно-Казахстанской области. - Өскемен, 2011. - N 5. - Б. 26-28.
Слямова, З. Кеңес Одағының Батырымен кездесу : [Таврия ауданының тумасы, чикаголық С. Борозонецпен онлайн кездесу өткізілді] / З. Слямова // Мәдениет жаршысы = Вестник культуры. - 2011. - N 5. - Б. 11
Слямова, З. "Бір ел - бір кітап акциясы-облыстық кітапханада!" / З. Слямова. // Мәдениет жаршысы = Вестник культуры. - 2011. - N 9. - Б. 25.
Слямова З. Ақпарат алу жолдарымен таныстырды : [Облыстық кітапхана қызметкерлері оралмандар ауылында болып, "шаңырақ" күнін өткізді.] / З. Слямова // Дидар. - 2011. - 12 желтоқсан. - Б. 1.
Слямова З. Шығыс Қазақстанды зерттеуші ғалымдар еңбегіндегі отандық тарих мәселесі / З. Слямова // Мәдениет жаршысы / Шығыс Қазақстан облыстық мәдениет басқармасы=Управление культуры Восточно-Казахстанской области. - Өскемен, 2011. - N 12. - С. 10.
2012
Мұхтарханқызы (Слямова) З. Ұлттың ұмытылмас ұланы болып қалды : [Кеңес Одағының Батыры Ізғұтты Айтықовтың туғанына-90 жыл.] / З. Мұхтарханқызы // Дидар. - 2012. - 27 қаңтар.- Б.3.
Мұхтарханқызы (Слямова), З. Кітапханадағы түн : [А. С. Пушкин атындағы облыстық кітапханада кітапхана түні өтті] / З. Мұхтарханқызы // Егемен Қазақстан. - 2012. - 15 мамыр. - Б.12.
Мұхтарханқызы (Слямова), З. Кітапханадағы түн соғыс жылдарына арналады : [Облыстық А.С. Пушкин атындағы кітапханада акция өтті. / З. Мұхтарханқызы // Дидар. - 2012. - 28 мамыр. - Б. 5.
2013
Мұхтарханқызы (Слямова), З. Әлемді арбаған ала доп... : [Қазақ футболына - 100 жыл.] / З. Мұхтарханқызы // Қазақ спорты. - 2013. - 26 ақпан. - Б. 5.
Слямова З. Әміре Қашаубаев Германияда қай жылы, қай қалада ән салған? / әзірлеген: Ә. Қадылбекұлы // Дидар. - 2013. - 27 наурыз. - Б.4.
Слямова, З. Күршім ауданындағы тарихи атаулары қайтарылған елді мекендер қалай аталады? / З. М. Слямова // Дидар. - 2013. - 17 сәуір. - Б. 4.
Мұхтарханқызы (Слямова) З. Осы жұрт Отыншы Әлжановты ұмытып кеткен жоқ па? : [алаш ардагері, ағартушы-публицист, халық мұғалімі О. Әлжановтың туғанына 140 жыл.] / З. Мұхтарханқызы // Дидар. - 2013. - 19 сәуір. - Б.12-13.
Мұхтарханқызы (Слямова) З. Бұл кеш бұрынғы кештен өзгерек : [Әнші, белгілі шәкәрімтанушы Келденбай Өлмесековты еске алу кеші өтті.] / З. Мұхтарханқызы // Менің өлкем. - 2013. - 25 шілде. - Б. 21.
2014
Мұхтарханқызы (Слямова), З. Қазақ ақыны Ибраһим Құнанбайұғылының өлеңі : [Абай Құнанбайұғылының тұңғыш өлеңдер жинағына-105 жыл] / З. Мұхтарханқызы // Мәдениет. - 2014. - №12. - Б. 16-17.
Мұхтарханқызы (Слямова) З. Қазақ ақыны Ибрахим Құнанбаевтың өлеңі / З. Мұхтарханқызы, 2104 // Мәдениет. - 2014. - №12. - Б. 16-18
Мұхтарханқызы (Слямова) З. Абайдың тұңғыш жинағы / З. Мұхтарханқызы // Мәдени мұра. - 2014. - №1-2. - Б. 90-92.
Мұхтарханқызы (Слямова), З. Қайран біздің аналар арды ойлаған... / З. Мұхтарханқызы, А. С. Уалтаева // ІІ-ші Нүсіпбеков оқулары. - 2014. - Б. 265-268.
Слямова З. Туған өлке жыршысы / З. Слямова // Мәдениет. - 2014. - № 2.- Б. 55-57.
Слямова, З. Катонқарағайдағы ежелгі атаулары қайтарылған ауылдар қалай аталады? / З. Слямова // Дидар. - 2014. - 17 наурыз. - Б. 6.
2016
Мұхтарханқызы (Слямова), З. Тоқтағали Жангелдинді білеміз бе? : [Жерлесіміз партизан- жазушы, қоғам қайраткері Т. Жангелдин туралы] / З. Мұхтарханқызы // Ертіс өңірі. - 2016. - 11 мамыр. - Б. 12.
2017
Мұхтарханқызы (Слямова), З. Отыншы Әлжанов - алашорда қыраны / З. Мұхтарханқызы // Мәдениет. - 2017. - № 4. - Б. 58.
Слямова, З. Сағымдай болған сол бір кез... : ["Біз де бала болғанбыз" айдарына конкурсқа түскен мақала. ] / З. Слямова // Дидар. - 2017. - 1 маусым. - Б. 29.
2018
Мұхтарханқызы (Слямова), З. Партизан-жазушы Тоқтағали Жангелдин жайында не білеміз? / З. Мұхтарханқызы // Дидар. - 2018. - 9 мамыр.- Б. 23.
Мұхтарханқызы, З. Қарапайым адамдарды да "халық жауы" атандырған / З. Мұхтарханқызы // Ертіс өңірі. - 2018. - 23 мамыр.- Б.12.
Мұхтарханқызы (Слямова), З. Қуғын-сүргін құрбандарына ескерткіш тұрғызылса / З. Мұхтарханқызы // Рауан Заря. - 2018. - 25 мамыр. - Б. 2.
Слямова, З. Абай журналына -100 жыл : Абай журналының тарихы / З. Слямова// Егемен Қазақстан. - 2018. - 24 шілде. - Б. 9
2020
Мұхтарханқызы (Слямова) З. Кітаптарын сыйға тартты : [ардагер журналист Б. Сәдібеков жеке кітапханасындағы кітаптарын сыйға тартты.] / З. Мұхтарханқызы // Дидар. - 2020. - 29 ақпан. - Б. 4.
Сіләмова (Слямова) З. Еңбек армиясы / З. Сіләмова // Дидар. - 2020. - 7 мамыр. - Б. 19.
Мұхтарханқызы (Слямова) З. Қазақ киносының Анасы : [актриса Ә.Өмірзақованың туғанына 100 жыл] / З. Мұхтарханқызы // Мәдениет. - 2020. - № 8. - Б. 42-43.
Сіләмова (Слямова), З. "Еңбек Армиясы" жеңіс үшін бейнет кешкендер / З. Сіләмова // Ертіс өңірі. - 2020. - 9 қыркүйек. - Б. 17.
Сіләмова,(Слямова) З. Есте қалар есімдер: Ұлы Отан соғысы жылдарында Еңбек армиясына қатысқан шығысқазақстандықтар(1941-1945) / З. Сіләмова // Рауан Заря. - 2020. - 23 қазан. - Б. 5.
Мұхтарханқызы (Слямова) З. Риддерде ФЗО қалай ашылды? : 1 қарашада Риддер қаласындағы ФЗО тұңғыш жұмысшы мектебінің ашылғанына 95 жыл толмақ. / З. Мұхтарханқызы // Ертіс өңірі. - 2020. - 21 қазан.- Б.19.
Мұхтарханқызы (Слямова) З. Жұмысшылар даярлайтын тұңғыш мектеп / З. Мұхтарханқызы // Дидар. - 2020. - 5 қараша. - Б. 20.
Слямова, З. Абайдың 84 жыл бұрын жарық көрген кітабы табылды : мәтін / З. М. Слямова // Мәдениет. - 2020. - № 11. - Б. 2-3.
2021
Слямова, З. Абай мен Пушкин үндестігі / З. М. Слямова // Мәдениет. - 2021. - № 1. - Б. 2-3.
Мұхтарханқызы (Слямова) З. Сол бір зұлмат жылдарда : [Шығыс Қазақстан ашаршылық жылдарында] / З. Мұхтарханқызы // Менің өлкем. - 2021. - 27 мамыр. - Б. 20.
Мұхтарханқызы(Слямова), З. Кенді Алтайды жайлаған ашаршылық / З. Мұхтарханқызы. - Мәтін // Ертіс өңірі. - 2021. - 26 мамыр. - Б.7
Мұхтарханқызы (Слямова), З. Ашаршылық біздің өңірде болды ма? : Кенді Алтай өңірінде 1921-22 жылдары болған аштық жайлы. / З. Мұхтарханқызы. - Мәтін // Рауан-Заря. - 2021. - 28 мамыр. - Б.3.
Мұхтарханқызы (Слямова), З. Ашаршылықтың куәсі болған / З. Мұхтарханқызы. - Мәтін // Дидар. - 2021. - 29 мамыр. - Б. 5.
Слямова, З. Көкейде жүрген ой еді... / З. Слямова // Рауан. - 2022. - 14 қазан
2023
Мұхтарханқызы (Слямова) З. Өр Алтайдың Асқары : [жазушы Асқар Алтайдың 60 жылдығына орай] / З. Мұхтарханқызы // Дидар. - 2023. - 12 қаңтар.- Б.11.
Мұхтарханқызы(Слямова) З. Өр Алтайдың Асқар Алтайы : жазушы Асқар Алтай 60 жаста / З. Мұхтарханқызы // Рауан. - 2023. - 20 қаңтар.- Б.5.
Мұхтарханқызы (Слямова) З. Шығысқазақстандықтардың өмір мен өлім арасындағы күресі жайлы кітап шығады / З. Мұхтарханқызы // Дидар. - 2023. - 18 ақпан. - Б 4.
Мұхтарханқызы (Слямова), З. Алашорданың алтын баулы қыраны : [Алаш қозғалысының көрнекті өкілі Отыншы Әлжанов туралы] / З. Мұхтарханқызы. - Мәтін // Дидар. - 2023. - 13 сәуір. - Б. 14
З. М. Слямова туралы әдебиеттер
Литература о Слямовой З. М.
Кітаптар - Книги
Слямова Зиза Мұхтарханқызы // Қазақстанның көрнекті кітапханашылары : анықтамалық. - Алматы : Мир, 2022. - Б. 349 - (Қазақстандық кітапханалық одақ).
***
Слямова Зиза Мухтархановна // Видные библиотекари Казахстана : справочник. - Алматы : Мир, 2022. - С. 207. - (Казахстанский библиотечный союз).
Мақала - Статьи
Мұхтарханқызы (Слямова), З. Парасат сарайының сарбазындай : [А. С. Пушкин атындағы Шығыс Қазақстан облыстық кітапханасының өлкетану жұмыстары, өлкетанушы Зиза Мұхтарханқызы туралы] / З. Мұхтарханқызы. Мәтін // Кітап патшалығы. - 2023. - №1.- Б.45-50
***
Исаева, Александра. Хранительница драгоценных книг : [статья посвящена сотруднице ВКО библиотеки имени А. С. Пушкина Зизе Мухтархановне Слямовой, чей трудовой стаж составляет без малого 50 лет] / А. Исаева. - Текст // Рудный Алтай. - 2023. - 14 марта. - С. 4.
