Шомбин С.

Жаңартылды 03.07.2021 15:38

Шомбин Смағзам (1897-1970 жж.) – педагог, алғашқы ұстаз.

1897 жылы қазіргі Шығыс Қазақстан облысы, Тарбағатай ауданында дүниеге келген. Алғаш ескіше оқып, хат таниды. 1916-1920 жылдары Терісайрық ауылында «Прәмилә» бөлімшесінде бүкіл қазақ халқына танымал болған ақын – жазушы Сұлтанмахмұт Торайғыровтан дәріс алған. Жақсының шарапаты тиіп ұлы адамнан алған білімін жалғастырып, ұстаздық етеді. 1920 жылдан Терісайрықта бастауыш мектеп ашып, сабақ беріп, балалардың сауатын ашады. 1932-1934 жылдары Абай орта мекте

бінде директор қызметін атқарады. 1942 жылға дейін алғашқы ұстаздардың қатарында осы мектепте ұстаздық етеді. 1942 жылдан бастап Калинин атындағы мектепте он шақты жыл бойы директор болып жұмыс істейді. 1951 жылдан бастап Сталин атындағы мектепте, кейіннен Ленин атындағы мектепте сабақ береді.

1965 жылы құрметті зейнеткерлік демалысқа шығады. Көп жылғы ұстаздық еңбегі ескерусіз қалмайды. «1941-1945 Ұлы Отан соғысы жылдарындағы қажырлы еңбегі үшін» медалімен, 1953 жылы Тарбағатай өңірінде тұңғыш рет ең жоғарғы награда – «Ленин орденімен» марапатталады. 1954 жылы «Қазақ ССР халық ағарту ісінің үздігі» атанады.

Көп шәкірттерінің ішінен алғашқы шыққан Тарбағатайлық ғалым профессорлар Сақасын Кенжебаев, Иманмәлік Нұғуманов, Жұмақан Жатқанбаевтар Шомбин Смағзамнан дәріс алған. Әлемге әйгілі болған ұстаз Қанипа Бітібаева да Шомбин Смағзамның шәкірті болған.

Интернет-ресурс

Шомбин Смағзам [Электронды ресурс] : // Тарбағатай тарихи-өлкетану мұражайының ресми сайты: http://vko-aksuat.kz/index.php/kz/19-m-razhaj-turaly/137-sma-zam-shombin