Зұлхаров Ғ.

Жаңартылды 24.02.2022 11:31

Зұлхаров Ғабит (1937 ж.) – журналист, өлкетанушы, М. О. Әуезов мұраларын зерттеуші.

 

1937 жылы 23 қазанда Семей (қазіргі Шығыс Қазақстан) облысы Жарма ауданы «Қызыл жетек» ұжымшарында дүниеге келген. 1964 жылы КазГУ-ді (қазіргі ҚазҰУ) бітірген.

 

Ғ. Зұлхаров еңбек жолын 1957 жылы Шар ауданы «За коммунистический труд» газетінде бастап, 1966-1968 жылдары Семей облыстық радиосын басқарған. 1968-1974 жылдары Аягөз аудандық «Алға» («Вперед») газетінің жауапты хатшысы, 1975-1988 жылдары Семей мемлекеттік мұрағаты Аягөз бөлімшесінің аға ғылыми қызметкері , 1989-1995 жылдары – «Аягөз жаңалықтары » («Аягозские новости») газетінің бөлім меңгерушісі болып істеген.

 

Зұлхаровтың қаламынан «Қарақол асыл тұқымды қой совхозы»(1974), «Әлем әні» (1984) атты деректі кітаптар туған. Поляк революционері А. Янушкевичтің «Күнделіктер мен хаттар» атты сапарнамасын қазақ тіліне (2003) аударған. Поляк халқының жер аударылған революционер – демократтары А. Янушкевич, Г. Зелинский, Б. Залесский, С. Гросс туралы 100-ге тарта мақала жазған. Ғ. Зұлхаров сонымен қатар қазақ-поляк қарым –қатынастары, танымал тұлғалар мен Семей өңірінің тарихы мен мәдениеті жайлы көптеген мақалалардың авторы.

 

Ғабит Зұлхаров тарихи тақырыптарды зерттеген. Соңғы 30 жыл бойы Мұхтар Әуезовтің өмірі мен шығармашылығын талдауда, насихаттауда ұланғайыр еңбек еткен. М. Әуезовтің көркемсөздік шығармалары мен деректі жолсапар очерктері хақында баспасөз беттерінде 200-ден астам мақалаларын 6 тілде жариялатты. 2006 жылы «Аңыздар, Асулар, Адамдар» атты кітабы жарық көрді.

 

Ғ. Зұлхаров бүгінде зейнеткер, Аягөз қаласында тұрады.

 

Шығармашылығын жалғастыруда. КСРО және Қазақстан журналистер Одағының мүшесі.  

 

 

Ғ. Зұлхаровтың шығармалары

Произведения Г. Зулхарова

Зұлхаров, Ғ. Әлем әні [Мәтін] : «Интернационал» гимні туралы тарихи-документті очерк / Ғ. Зұлхаров ; ред. Ү. Уайдин . - Алматы : Өнер, 1984. - 112 б.

Зұлхаров, Ғ. Аңыздар. Асулар. Адамдар [Мәтін] / Ғ. Зұлхаров. - Өскемен, 2006. - 204 б.

Зұлхаров, Ғ. Әуезов және Аягөз [Текст] / Ғ. Зұлхаров. - Семей : Зияткер, 2017. - 115 б.

 

Мерзімді басылымдардағы мақалалар

Статьи в периодических изданиях

1997 - 1999

Зұлхаров, Ғ. Әріптікі емес, Көкбайдікі [Мәтін] : ["Қандыжап" дастаны К. Жанатаевтікі екені расталып отыр] / Ғ. Зұлхаров // Қазақ әдебиеті. - 1997. – 2 желтоқсан. - Б. 6.

Зұлхаров, Ғ. Алыстан жазылған сол бір хат [Мәтін] : [жазушы М. Әуезовтың 100 жылдығына] / Ғ. Зұлхаров // Егемен Қазақстан. - 1997. - 8 мамыр.

Зұлхаров, Ғ. Бізге қай Барақ жақын [Мәтін] : [тарихи тұлғалар Көкжарлы Барақ пен Барақ Солтабайұлы жайында] / Ғ. Зұлхаров // Дидар. - 1998. - 24 шілде.

Зұлхаров, Ғ. Ш. Уалихановтың Аякөзде болуы [Мәтін] : [1856 жылғы әскери экспедициямен және 1864 жылы Аякөз өңірінде екі рет болғандығы жайында] / Ғ. Зұлхаров // Дидар. - 1998. - 17 қараша.

Зұлхаров, Ғ. "Қандыжап"- Көкбайдың дастаны. [Мәтін] : [1996 жылы Аякөзде шыққан Ә. Тәңірбергенұлының "Ұрпақпен үндесу" атты кітабындағы "Абылайхан- Қандыжап" дастаны жайында] / Ғ. Зұлхаров // Үш анық. - 1999. - мамыр.

Зұлхаров, Ғ. Янушкевич   тамсана жазған біз білмейтін ақын Жазық [Мәтін] : [Қазақтың ақын қызы Жазық туралы] / Ғ. Зұлхаров // Түркістан. - 1999. - 4-10 тамыз. - Б. 3.

2000 - 2009

Зұлхаров, Ғ. "Қазақты ат үстінде тану керек" [Мәтін] : [поляк суретшісі Бронислав Залесскийдің туғанына 180 жыл ] / Ғ. Зұлхаров // Дидар. - 2000. - 17 қазан. - Б. 4.

Зұлхаров, Ғ. Алыста қалған сол жылдар [Мәтін] : [шығыс щеңбері тас жолының 60 жылдығы қарсаңында] / Ғ. Зұлхаров // Дидар. - 2000. - 22 қаңтар.

Зұлхаров, Ғ. Кемеңгердің бір хаты [Мәтін] : [М. Әуезовтың соңғы хаты ] / Ғ. Зұлхаров // Дидар. - 2000. - 8 сәуір.

Зұлхаров, Ғ. Ғасыр ғибраттары [Мәтін] : [екі ғасыр тоғысында жаңа мың жылдық қарсаңында Қазақстанның өткен тарихына үңілу ] / Ғ. Зұлхаров // Дидар. - 2001. - 1 қаңтар. - Б. 2.

Зұлхаров, Ғ. Аягөзге келген хат [Мәтін] : [Ф. М. Достоевскийдің туғанына 180 жыл толуына орай, Аягөзге ақынның хат жазу себебі туралы] / Ғ. Зұлхаров // Дидар. - 2001. - 25 тамыз. - Б. 4.

Зұлхаров, Ғ. Бәрекелді, қазақтар жасай беріңдер! [Мәтін] / Ғ. Зұлхаров // Дидар. - 2002. - 2 наурыз. - Б. 6.

Зұлхаров, Ғ. Жүрісім, тұрысымның бәрі абайша ... [Мәтін] : [Абайдың ақын шәкірті Көкбай Жанатайұлы туралы] / Ғ. Зұлхаров // Семей таңы. - 2002. - № 49. - Б. 10.

Зұлхаров, Ғ. Жасампаз жыр - жаухар жәдігер [Мәтін] / Ғ. Зұлхаров // Семей таңы. - 2007. - 8 наурыз. - Б. 4.

Зұлхаров, Ғ. Әуезов Аягөзде болғанда [Мәтін] / Ғ. Зұлхаров // Дидар. - 2008. - 26 ақпан. - Б. 3.

Зұлхаров, Ғ. Кемеңгердің бір хаты [Мәтін] : [Мұхтар Әуезовтың хаты жайында] / Ғ. Зұлхаров // Қазақ әдебиеті. - 2009. - 20 наурыз. - Б. 10.

Зұлхаров, Ғ. Жасампаз жыр - жауһар жәдігер [Мәтін] / Ғ. Зұлхаров // Ертіс өңірі. - 2009. - 13 мамыр. - Б. 13.

Зұлхаров, Ғ. "Еңілік - Кебектегі" Еспембет кім? [Мәтін] / Ғ. Зұлхаров // Түркістан. - 2009. - 28 мамыр (№ 21). - Б. 7.

Зұлхаров, Ғ. Жасампаз жыр - жауһар жәдігер [Мәтін] / Ғ. Зұлхаров // Түркістан. - 2009. - 2 шілде. - Б. 16.

Зұлхаров, Ғ. Зерделі Зелинский [Мәтін] / Ғ. Зұлхаров // Ертіс өңірі. - 2009. - 4 қараша. - Б. 10.

Зұлхаров, Ғ. Аягөзге Достоевскийден келген хат [Мәтін] / Ғ. Зұлхаров // Аудан тынысы. - 2009. - 27 қараша. - Б. 3.

2010 - ...

Зұлхаров, Ғ. Жасаймын бір қолғабыс [Мәтін] / Ғ. Зұлхаров // Түркістан. - 2010. - 28 қазан (№ 43). - Б. 6, 7.

Зұлхаров, Ғ. Зелинский және оның «Қазақ», «Даласы» [Мәтін] / Ғ.Зұлхаров // Түркістан. - 2010. - 8 сәуір (№ 14). – Б. 1, 9.

Зұлхаров, Ғ. Қазағым-қандасымда еркелеттім [Мәтін] : [жазушы Т. Жомартбаевтың шығармашылығы туралы] / Ғ. Зұлхаров // Ертіс өңірі. - 2010. - 24 наурыз. - Б. 12-13.

Зұлхаров, Ғ. Аягөзге Достоевскийден келген хат [Мәтін] / Ғ. Зұлхаров // Түркістан. - 2010. - 16 қыркүйек. - Б. 7.

Зұлхаров, Ғ . Жауһар жәдігерімізге айналған мәңгілік махаббат жыры [Мәтін] / Ғ. Зұлхаров // Дидар. - 2010. - 15 қазан. - Б. 7.

Зұлхаров, Ғ. Жасаймын бір қолғабыс [Мәтін] : тарихшы-этнограф Құрбанғали Халидтің «Тауарих Хамса» кітабының шыққанына 100 жыл / Ғ. Зұлхаров // Түркістан. - 2010. - Б. 6-7.

Зұлхаров, Ғ. Шоқанның ізі қалған Аякөзде [Мәтін] : [Шоқан Уәлихановтың Аякөз өңірінде болған сапары жайлы ] / Ғ. Зұлхаров // Ертіс өңірі. - 2011. - 1 желтоқсан. - Б. 13.

Зұлхаров, Ғ. Құнары мол құнды еңбек [Мәтін] / Ғ. Зұлхаров // Семей таңы. - 2011. - 2 ақпан. - Б. 10; 16 ақпан. - Б. 3.

Зұлхаров, Ғ. Әуезов және Аягөз [Мәтін] / Ғ. Зұлхаров // Егемен Қазақстан. - 2011. - 26 шілде (№ 317/324). - Б. 5.

Зұлхаров, Ғ. Аякөзге Достоевскийден келген хат / Ғ. Зұлхаров //ЕгеменҚазақстан. - 2012. - 26 тамыз.

Зұлхаров, Ғ. Қалың колхозшы қолының қимылы («Шығыс сақинасы» атты тас жолның салынғанына 70 жыл [Мәтін] / Ғ. Зұлхаров // Ертіс өңір. - 2012. - 18 қаңтар. - Б. 10-11.

Зұлхаров, Ғ. Салқынбелдегі соқтығыс немесе бұдан 100 жыл бұрын болған оқысоқиға [Мәтін] : [болыс сайлауы кезінде болған қақтығы туралы] / Ғ. Зұлхаров // Мөлдір сана. - 2012. - 19 наурыз. - Б. 13.

Зұлхаров, Ғ. Кемеңгердің кейіпкерлері [Мәтін] : [М. Әуезов очерктерінің кейіпкерлерімен кездесу] / Ғ. Зұлхаров // Жұлдыз. - 1986. - № 5. - Б. 188-192.

Зұлхаров, Ғ. Жер аударылушының жазбалары [Мәтін] / Ғ. Зұлхаров // Түркістан. - 2012. - 12 қаңтар (№ 2). – Б. 10.

Зұлхаров, Ғ. Қазағым -қандасымды еркелеттім [Мәтін] : алғашқы қазақ романдарының бірі – «Қыз көреліктің» жарық көргеніне 100 жыл / Ғ. Зұлхаров // Семей таңы. - 2013. - 15 қаңтар. - Б. 6.

Зұлхаров, Ғ. Шоқан Аягөзге қанша рет келген? [Мәтін] / Ғ. Зұлхаров // Дидар. - 2013. - 17 мамыр. - Б. 12.

Зұлхаров, Ғ. Шоқанның Аягөзде ізі қалған [Мәтін] : [Ш. Уәлихановтың Аягөз өңіріне сапары туралы] / Ғ. Зұлхаров // Қазақ әдебиеті. - 2013. - 7 маусым. - Б. 10.

Зұлхаров, Ғ. Жетелі жер аударушының жазбалары немесе Адольф Янушкевичтің «Қазақ даласына сапар туралы жазбалар» кітабы туралы сыр [Мәтін] / Ғ. Зұлхаров // Ақиқат. - Алматы, 2013. - № 7. - Б. 92-95.

Зұлхаров, Ғ. Шоқан күнделігі шерткен сыр [Мәтін] / Ғ. Зұлхаров // Егемен Қазақстан. - 2014. - 9 қаңтар. - Б. 6.

Зұлхаров, Ғ. Әуезов Аягөзде болғанда [Мәтін] / Ғ. Зұлхаров // Абай. - 2014. - № 1. - Б. 84-92.

Зұлхаров, Ғ. Қазақты ат үстінде тану керек [Мәтін] : (жер аударылушы, поляк революционері Бронислав Залесскийдің «Қазақ даласының тіршілігі» атты суретті альбом кітабының жарық көргеніне 150 жыл) / Ғ. Зұлхаров // Мөлдір сана. - 2014. - 1 желтоқсан. - Б. 9.

Зұлхаров, Ғ. «Тауарих Хамса» және Құрбанғали халид. [Мәтін] / Ғ. Зұлхаров // Жұлдыз. - 2015. - № 1. - Б. 133-140.

Зұлхаров, Ғ. Зерделі Зелинский [Мәтін] / Ғ. Зұлхаров // Ақиқат . - 2014. - № 9. - Б. 108-111.

Зұлхаров, Ғ. Ақынның ұлылығын генерал-губернатор да мойындаған [Мәтін] : [ұлы Абай өмірінен] / Ғ. Зұлхаров // Дидар. - 2015. - 26 маусым; 2 шілде. - Б. 21.

Зұлхаров, Ғ. Қазақты ат үстінде тану керек [Мәтін] / Ғ. Зұлхаров // Түркістан. - 2015. - 4 маусым. - Б. 9.

Зұлхаров, Ғ. Тінту [Мәтін] / Ғ. Зұлхаров // Егемен Қазақстан. - 2015. - 12 тамыз. - Б. 6.

Зұлхаров, Ғ. Ақынды генерал да жақтаған [Мәтін] : Абайға қатысты көптеген деректер мұрағаттарда әлі күнге қорғаусыз жатқаны өкінішті / Ғ. Зұлхаров // Түркістан. - 2015. - 20 тамыз. - Б. 9.

Зұлхаров, Ғ. Елді дүрліктірген екі хат [Мәтін] / Ғ. Зұлхаров // Абай. - 2015. - № 4. - Б. 65-73.

Зұлхаров, Ғ. Мұхаңның хаты [Мәтін] / Ғ. Зұлхаров // Жұлдыз. - 2017. - № 9.- Б. 97-106.

 

 

Ғ. Зұлхаров  туралы    әдебиет

Литература о Г. Зулхарове

Кітаптар-Книги

Жанболатұлы, М.Тобықты - Шыңғыстау шежіресі [Мәтін] : Т. 2 / М. Жанболатұлы. - Алматы, 2004. – Ғабит Зұлхаров: б.276.

Аягөз [Мәтін] : Шығыс Қазақстан облысы. Аягөз ауданының энциклопедиясы,Т. 1. - Аламаты, 2010. - Зұлхаров Ғабит: б. 259.

Шығыс Қазақстан облысы [Мәтін] : энциклопедия. - Алматы : Қазақ энциклопедиясы, 2014. - 848 б. – Зұлхаров Ғабит: б. 371.

Мақалалар-Статьи

Қасенханов, Қ. Қаламгер [Мәтін] : [журналист жерлесіміз Ғ. Зұлхаров 60 жаста] / Қ. Қасенханов, Қ. Исалин // Семей таңы. - 1997. - 20 қараша.

Тілеубердіұлы, Т. Ғибратты Ғаба, зерделі Зұлқаров [Мәтін] / Т. Тілеубердіұлы // Дидар. - 2017. - 25 қараша.- Б. 6.

Тілеубердіұлы, Т. Ғибратты Ғаба [Мәтін] / Т. Тілеубердіұлы // Егемен Қазақстан. - 2018. - 14 наурыз. - Б. 10.