-
-
Жаңартылды 22.07.2024 10:06
Сабырбайқызы Куандык (1843-1928) – поэтесса, певица, домбристка.
Куандык Сабырбайқызы родилась в 1843 году в нынешнем Абайском районе области Абай в творческой семье выходцев из рода найманов. Её отец - мастер айтыса Сабырбай Актайлакулы - с юных лет обучал дочь искусству ораторского мастерства. Куандык участвовала в поэтических состязаниях, и своими поэзией и пением завоевала признание и уважение народа. Особенно искусна Куандык была в жанре поучительного, назидательно-философского стихосложения.
Большое впечатление на Куандык произвела ее встреча и личное знакомство с Абаем. Талантливая поэтесса привлекла внимание Абая, они нашли общий язык и подружились. В ходе айтысов Куандык остроумно подтрунивала над Абаем. Их поэтические перепалки, состоящие из 2-3 строф, носили безобидный, шутливый характер и были способом по-дружески поддеть друг друга. По воспоминаниям современников, Абай даже хотел жениться на Куандык, но так как его родители уже договорились о его браке с Дилдой, то намерению Абая было не дано осуществиться.
Куандык много сил и энергии вложила в распространение самобытных произведений Абая. Мухтар Ауэзов высоко оценил вклад Куандык в сохранение и продвижение творчества Абая. В своем письме к известному русскому писателю П. Кузнецову, Ауэзов упомянул о встрече Абая с Сабырбаем и его дочерью Куандык. Тексты поэтических состязаний Куандык с Абаем, ее отцом Сабырбаем и другими поэтами хранятся в фондах Центральной научной библиотеки Национальной академии наук Республики Казахстан.
Қ. Сабырбайқызының өмірі мен шығармашылығы туралы әдебиеттер -
Литература о жизни и творчестве Сабырбайкызы К.
Кітаптар - Книги
Абай: энциклопедия / ред. Р. Н. Нұрғалиев. - Алматы : Қазақ энциклопедиясы ; Алматы : Атамұра, 1995. - 720 б. - Сабырбайқызы Қуандық: Б. 365.
Қазақ әдебиеті: энциклопедиялық анықтамалық. - Алматы : Аруна, 2005. - 576 б. - Сабырбайқызы Қуандық: Б. 336.
Жарма ақындары: антологиялық жинақ. 1-ші кітап / құраст.: М. Иманжапаров, М. Зүкенұлы. - Семей : Үш биік, 2010. - 328 б. - Сабырбайқызы Қуандық: Б. 35-39.
Шығыс жұлдыздары: энциклопедиялық анықтамалық. Т. 1 : Сөз зергерлері. Мәдениет майталмандары. - Астана : Фолиант, 2011. - 304 б. - Сабырбайқызы Қуандық: Б. 144.
Шығыс Қазақстан Облысы: энциклопедия. - Алматы : Қазақ энциклопедиясы, 2014. - 848 б. - Сабырбайқызы Қуандық: Б. 474.
***
Литература Казахстана: энциклопедический справочник / Министерство связи и информации Республики Казахстан ; Комитет информации и архивов. - Алматы : Аруна; Қазығұрт, 2010. - 528 с. - Сабырбайкызы Куандык: С. 300.
Қ. Сабырбайқызының өмірі мен шығармашылығы туралы әдебиеттер -
Литература о жизни и творчестве Сабырбайкызы К.
Мақалалар - Статьи
Алдажаров , Н. Абай туралы әңгімелер: ақын Қуандық Сабырбайқызы туралы / Н. Алдажаров // Жұлдыз . - 1992. - № 1. - Б. 80.
Зүкенов, М. Тәрбиесімен де, өнерімен де ұлы Абайды тәнті еткен: ақын Қуандық Сабырбайқызы туралы / М. Зүкенов // Дидар. - 2013. - 3 мамыр. - Б.13.
Зүкенов, М. Абайды тәнті еткен: ақын Қуандық Сабырбайқызы туралы / М. Зүкенов // Отүкен. - 2014. - № 1. - Б. 246-247.
Абай мен Қуандық қыз: Абайдың ақын қыз Қуандық Сабырбайқызымен кездесуі туралы / әзірлеген: А. Бисенғалиева // Ертіс өңірі. - 2015. - 18 тамыз. - Б. 11.