Попова К. И.

Жаңартылды 01.06.2023 17:34

Попова Ксения Ивановна (20.01.1919 ж. – 03.12.1998 ж.) – география ғылымдарының кандидаты, доцент, КСРО халық ағарту ісінің үздігі.

1919 жылы 20 қаңтарда Тюмень облысы Ивановка селосында дүниеге келген. 1927 жылы отбасы Кузбассқа көшеді.

1936 жылы Киселевск қаласында 10 класта оқып жүргенде, төртінші класқа мұғалім болып, сабақ береді.

1937 жылы В.В.Куйбышев атындағы Томск мемлекеттік университетінің география факультетіне оқуға түсіп, 1942 жылы бітіріп шығады. Оқуда үздік болып, Сталиндік стипендия алады. 1940 жылы отбасын құрып, 1941 жылы шілдеде жолдасы майданға аттанды. 1944 жылы жаудан азат етілген Херсон қаласына келіп, мұғалімдердің білім жетілдіру институтында география және тарих кабинетінің меңгерушісі қызметін атқарады. Херсон педагогикалық институтында экономикалық география пәнінен сабақ береді. Кейін Томск мемлекеттік институты аспирантурасын бітірген соң, метеорология және климатология кафедрасында ассистенттік қызметке қалдырылады. 1954 жылы Ленинградта «Распределение, режим и условия формирования осадков в юго-восточной части Западно-Сибирской низменности» тақырыбында диссертация қорғап, осы монографиялық зерттеу еңбегі үшін география ғылымдарының кандидаты атағына ие болады. 1956 жылы Томск мемлекеттік университетінің Ғылыми Кеңесінің шешімімен метеорология және климатология кафедрасының доценті болып тағайындалады.

К. И. Попова КСРО халық ағарту ісінің үздігі. Алтай, Батыс Сібір, Забайкалье климатологиясы саласында ірі маман. 70 аса ғылыми мақалалар мен монографиялардың авторы. 1957 жылы Томск мемлекеттік университетінің Алтай мұздықтарын зерттеуде гляциометеорологиялық отрядқа басшылық етті.

1966 жылы Поповтар отбасы Өскемен қаласына (Шығыс Қазақстан облысы) көшіп келеді. Ксения Ивановна Өскемен педагогикалық институтының география кафедрасына доцент болады (1970 жылдан бастап кафедра меңгерушісі). К.И. Попова климатология, физикалық география салаларын дамытуға зор үлесін қосқан ғалым

К. И. Попованың ғылыми еңбектері

Научные труды Поповой К. И.

Попова, К. И. Климат города Усть-Каменогорска [Текст]: краткая характеристика климатообразующих факторов / К. И. Попова, Е. И. Панженская // Географические науки. Вып. 6 . - Алма-Ата, 1976. - 48 с.  

Попова, К.И. Климат города Зыряновска и его окрестностей [Текст] / К. И. Попова. - Усть-Каменогорск : ВГИ, 1999. - 52 с.

К. И. Попова туралы әдебиеттер

Литература о Поповой К. И.

Кітаптар-Книги

Гляциология Алтая [Текст] / Томский государственный университет им. В. В. Куйбышева ; ред. М. В. Тронов. Вып. 2 / ред. М. В. Тронов, 1962. - 244 с.

Географические науки [Текст] : [сборник научных трудов]. Вып. 6, 1976. - 83 с.

Колесникова И. М. Об антициклонической деятельности над Западной Сибирью и Казахстаном в весенний период [Текст] / И. М. Колесникова, К. И. Попова // География Западной Сибири. - Новосибирск, 1972. - С. 73-76.

Вопросы географии казахстанской целины [Текст] : тематический сборник научных трудов профессорско-преподавательского состава и аспирантов высших учебных заведений Министерства просвещения Казахской ССР / Министерство просвещения Казахской ССР, Казахский ордена Трудового Красного Знамени педагогический институт имени Абая. - Алма-Ата, 1983. - 91 с.

Записки Усть-Каменогорского филиала Казахского Географического Общества [Текст] : материалы международной научно-практической конференции (20-22 января 2009 г., Усть-каменогорск) / Министерство образования и науки РК, Усть-Каменогорский филиал Казахского географического общества, Восточно-Казахстанский гос. университет им. С. Аманжолова, Усть-Каменогорский филиал казахского географического общества. Вып. 2 : Геоэкологические проблемы трансграничных территорий / отв. ред. А. В. Егорина. - Усть-Каменогорск, 2009. - 243 с.

Мақалалар-Статьи

Михеева, Н. Дар Ксении Поповой / Михеева Н. // Рудный Алтай. - 1999. - 2 февр. – C.4.
Дурново, И. Всю жизнь науке посвятив / И. Дурново// Рудный Алтай. - 2009. - 20 янв. - С. 4. : портр.

Интернет-сілтемелер

Интернет-ссылки

Рифель Л. П. Жизненный путь и научное наследие Ксении Ивановны Поповой [Электронный ресурс] // Краеведение Восточного Казахстана : сайт. - Режим доступа : http://kray.pushkinlibrary.kz/ru/kraevedcheskij-almanakh/kraevedcheskij-almanakh-2014.html

Попова К. И. [Электронный ресурс] // Государственный архив Восточно-Казахстанской области и его филиалы : сайт. - Режим доступа : http://e-arhiv.vko.gov.kz/ru/Page/Index/1417