Риб Р. Д.

Жаңартылды 10.12.2025 08:48

Риб Рейнгольд Давыдович (1938 - 2019) - ара өсіруші ғалым, ауыл шаруашылығы ғылымдарының кандидаты, заманауи өнеркәсіптік және әуесқой ара шаруашылығы бойынша еңбектердің авторы.

1938 жылы 21 наурызда Шығыс Қазақстан облысы, Шемонаиха ауданының Пруггерово ауылында дүниеге келген. 

1960 жылы Новосібір ауыл шаруашылығы институтының агрономия факультетін үздік бітіріп, «Агроном ғалым» біліктілігін алады және Шығыс Қазақстан облысының Өскемен қаласындағы Қазақ ара шаруашылығы тәжірибелік станциясына жіберіледі. Содан кейін Рыбный қаласындағы Ара шаруашылығы ҒЗИ жанындағы зоотехник-омарташыларды жетілдіру институтында «Омарташы-ғалым» біліктілігін ала отырып, оқуын жалғастырады. Ара шаруашылығы ҒЗИ жанындағы аспирантурада оқып, бітіргеннен кейін қайтадан Қазақ ара шаруашылығы тәжірибелік станциясына оралады. «Аралар ұясына аналықтарды дұрыс отырғызу шарттары» тақырыбында ауыл шаруашылығы ғылымдарының кандидаты дәрежесін алу үшін диссертация қорғады. 1979 жылдан бастап Шығыс Қазақстан мемлекеттік университетінің биология кафедрасының доценті болып жұмыс істеді. 

Ғалымның ғылыми қызығушылықтарының негізгі бағыты қазіргі заманғы өнеркәсіптік және әуесқой ара шаруашылығы мәселелерімен байланысты. Станцияда ол араларды «табиғатта» қыстау мәселелерін, оларды көп қабатты ұяларда ұстауды, корпусты қайта құрудың ара ұяларының өнімділігіне әсерін зерттеді. Көпжылдық бақылаулардың нәтижелері араларды ұстау технологиясына жаңа көзқараспен қарауға мүмкіндік берді. Алынған тұжырымдар негізінде көп корпусты ұстау кезінде корпустарды ауыстырудың қажеті жоқ екендігі дәлелденді, бұл омарташылардың жұмысын едәуір жеңілдетті.

Рейнгольд Давыдович Қазақстанда асыл тұқымды істі дамыту үшін асылдандыру жұмыстарына аналықтарды аспаптық ұрықтандыруды енгізген алғашқы мамандардың бірі болды. Жарты ғасырдан астам уақыт ішінде ол өзінің үлкен омартасын ұстады, ол соңғы жылдары 200 ара ұясына жетті.

Көп жылдық тәжірибенің қорытындылары 70-тен астам ғылыми және практикалық басылымдарда көрсетілген. Р. Д. Риб бейіндік журналдармен, оның ішінде «Пчеловодство» басылымымен белсенді жұмыс істеді, сондай-ақ «Қазақстан немістерінің ғылыми бірлестігінің» мүшесі болды. Соңғы жылдары Қазақ ара шаруашылығы тәжірибелік станциясының кеңесшісі болды және сала мәселелері бойынша ғылыми-практикалық конференцияларға қатысты.

Р. Д. Рибтің қосқан үлесін мамандар Қазақстан мен көршілес өңірлердің ара шаруашылығын дамыту үшін маңызды деп атап көрсетеді. Оның еңбектері түрлі елдердің омарташылары арасында сұранысқа ие, ал кәсіби қоғамдастық порталдарындағы жарияланымдар талдау тереңдігі мен практикалық құндылығы үшін жоғары бағаланады.

Р. Д. Риб он кітаптың авторы, оның тоғызы өз қаражатына шығарылған.

2019 жылдың 3 қарашасында қайтыс болған.

Р. Д. Рибтің кітаптары

Книги Риба Р. Д.

Риб, Р. Д. Книга пчеловода / Р. Д. Риб. - Алма-Ата : Кайнар, 1990. - 304 с.

Риб, Р. Д. Пчеловоду Казахстана / Р. Д. Риб. - Усть-Каменогорск : Медиа-Альянс, 2004. - 408 с.

Риб, Р. Д. Матководство / Р. Д. Риб. - Усть-Каменогорск, 2004. - 184 с.

Риб, Р. Д. Самые распространённые и опасные болезни и вредители пчёл / Р. Д. Риб. - Усть-Каменогорск, 2004. - 120 с.

Риб, Р. Д. Получение и применение цветочной пыльцы и перги / Р. Д. Риб. - Усть-Каменогорск, 2004. - 64 с.

Риб, Р. Д. Ара шаруашылығы = Пчеловодство : учеб. пособие. - Усть-Каменогорск : Медиа-Альянс, 2006. - 374 с.

Риб, Р. Д. Пчеловоду Сибири и Казахстана / Р. Д. Риб. - Усть-Каменогорск : Медиа-Альянс, 2006. - 448 с.

Риб, Р. Д. Пчеловоду России / Р. Д. Риб. - Москва : Издатель А. Р. Риб, 2008. - 564 с.

Риб, Р. Д. Пчеловоду России / Р. Д. Риб. - 2-е изд., доп. и перераб. - Москва : Издатель А. Р. Риб, 2010. - 662 с.

Риб, Р. Д. Пакетное пчеловодство / Р. Д. Риб. - Москва : Издатель А. Р. Риб, 2010. - 286 с.

Риб, Р. Д. Пчеловоду Казахстана / Р. Д. Риб. - 2-е изд., перераб. и доп. - Усть-Каменогорск : Медиа-Альянс, 2012. - 776 с.

Риб, Р. Д. Разведение и содержание пчёл / Р. Д. Риб. - Усть-Каменогорск : Рекламный Дайджест, 2013. - 594 с.

Риб, Р. Д. Медоносные растения Казахстана / Р. Д. Риб. - Усть-Каменогорск : Рекламный Дайджест, 2013. - 672 с.

Риб, Р. Д. Немецко-русский и русско-немецкий словарь пчеловодных терминов / сост. Р. Д. Риб. - Усть-Каменогорск, 2013. - 336 с.

Р. Д. Рибтің қатысуымен шыққан басылымдар
Издания, вышедшие при участии Р. Д. Риба

Барышников, С. И. Книга пчеловода / С. И. Барышников, Р. Д. Риб, А. И. Башмаков. - Алма-Ата : Кайнар, 1990. - 304 с.

Мақалалар-Статьи

Риб, Р. "Липовый" мед из Катона : [о качестве и распространении монофлерных медов в ВК] / Р. Риб // Рудный Алтай. - 1999. - 21 дек. - С. 4

Интернет ресурстар
Интернет-ресурсы

Памяти Райнгольда Давыдовича Риба (21.03.1938-03.09.2019) / Мир пчеловодства. - 2019. - Режим доступа: https://www.apiworld.ru/1609252752.html (дата обращения: 09.12.2025).