Кабышулы Г.
- Обновлено 11.11.2024 11:48
Кабышулы Габбас (1935) – писатель, публицист, переводчик, сатирик, журналист.
Родился 9 апреля 1935 года в селе Уранхай Уланского района Восточно-Казахстанской области. В 1968 г. окончил заочно факультет журналистики КазГУ (ныне КазНУ им. аль-Фараби). В 1955-1966 гг. работал корректором, заведующим отдела,ответственным секретарем в областной газете «Алтай большевигі» (ныне «Дидар»), в 1966-1974 гг. - заместитель ответственного секретаря, заведующий отделов художественной литературы и литературной критики республиканской газете «Қазақ әдебиеті».
С 1974 г. работал директором Казахского филиала Литературного фонда СССР, в 1983 г. - главным редактором республиканского сатирического журнала «Ара-Шмель», в 1989 г. работал заведующим отдела Художественного перевода и литературной связи в ведомстве Союза писателей Казахстана, в 1994-1996 гг. - вторым секретарем правления Союза писателей Казахстана.
Пишет юмористические, сатирические рассказы, новеллы, критику, художественные очерки, публицистику, статьи на разные темы.
Автор сборников «Мінездеме» («Характеристика»), «Мысықта сақал неге жоқ?» («Почему у кота нет бороды?»), «Күлеміз бе, қайтеміз?» («Посмеемся, что ли?»), «Жетім жиналыс» («Сиротское собрание»), «Төрт хат» («Четыре письма»), «Арыңның сөзін айта біл. Скажи все по совести» и др.
Перевел на казахский язык произведения А. Чехова, С. Михалкова, произведения украинских, сербских, турецких, молдавских писателей.
Его юмористические инсценировки поставлены на сценах театров «Қымызхана», «Тамаша».
Лауреат международной литературной премии «Алаш» (2005).
Ғ. Қабышұлы шығармалары
Произведения Кабышулы Г.
Кітаптар- Книги
Қабышев, Ғ. Яков Ушанов / Ғ. Қабышев . - Алматы : Жазушы, 1967. - 29 б.
Қабышев, Ғ. Күлеміз бе, қайтеміз...: әзіл-сықақ әңгімелер / Ғ. Қабышев. - Алматы : Жазушы, 1975. - 144 б.
Қабышев, Ғ. Бұл әлгі кім ғой...: сықақ әңгімелер, фельетондар, памфлеттер, скетчтер / Ғ. Қабышев. - Алматы : Жалын, 1982 . - 304 б.
Қабышев, Ғ. Күлеміз бе, қайтеміз...: сықақ әңгімелер / Ғ. Қабышев. - Алматы : Жазушы, 1983 . - 200 б. - (Қазақ прозасының кітапханасы)
Қабышев, Ғ. Халыңыз қалай?: әзіл-сықақ әңгімелер / Ғ. Қабышев. - Алматы : Жазушы, 1986 . - 368 б.
Қабышұлы, Ғ. Кадр мәселесін... мәселе шешеді: әзіл - сықақ әжуа - мысқыл / Ғ. Қабышұлы. - Алматы : Шабыт, 1995. - 112 б.
Қабышұлы, Ғ. Жетім жиналыс: әзіл-сықақ әңгімелер,екі хикая / Ғ. Қабышұлы. - Алматы : Жазушы, 1997. - 648 б.
Қабышұлы, Ғ. Арыңның сөзін айта біл [Мәтін] = Скажи все по совести: мақалалар, хаттар = статьи, письма / Ғ. Қабышұлы. - Алматы : Нұрлы Әлем, 2001. - 160 б.
Қабышұлы, Ғ.Сағыныш сазы / Ғ. Қабышұлы. - Алматы : Нұрлы Әлем, 2003. - 144 б. - (Сырсандық)
Қабышұлы, Ғ. Гүл аңсаған бір ғұмыр. Айғыр кемпір / ҚабышұлыҒ. - Алматы : Қазығұрт, 2005. - 360 б.
Қабышұлы, Ғ. "...изация": таңдамалы / Қабышұлы Ғ. - Алматы : Ана тілі, 2005. - 288 б.
Қабышұлы, Ғ. Тарғыл тірлік / Ғ. Қабышұлы. - Алматы : Атамұра, 2006. - 320 б.
Қабышұлы, Ғ. Анау-мынауизация: әзіл-сықақ әңгімелер және аудармалар жинағы / Ғ. Қабышұлы. - Алматы : Көшпенділер, 2008. - 328 б.
Қабышұлы Ғ. Шығармалары / Ғ. Қабышұлы ; Шығыс Қазақстан облысының әкімдігі. - Астана : Фолиант, 2011- ... . - (Алтай-Ертіс кітапханасы)
Т. 1 : Үш арна : әзіл-сықақ әңгімелер, естеліктер, аудармалар. - 2011. - 440 б.
Қабышұлы Ғ. Екі томдық шығармалар жинағы / Ғ. Қабышұлы. - Алматы : ҚазАқпарат, 2011-2013.
Т. 1. - 2011. - 476 б.
Т. 2. - 2013. - 475 б.
***
Кабышев, Г. Смех и слезы: юмористические, сатирические рассказы : пер. с каз / Г. Кабышев; ред. Т. Васильченко. - Алма-Ата : Жазушы, 1990. - 335 с.
Мақалалар-Статьи
Қабышев, Ғ. Рута гүлі / Ғ. Қабышев // Жұлдыз. - 1970. - № 5. - Б. 138-142.
Қабышұлы, Ғ. Алты шапан: [сықақ] / Ғ. Қабышұлы // Дидар. - 1994. - 30 маусым.
Қабышұлы, Ғ. Айкем-ай: [хикая] / Ғ. Қабышұлы // Дидар. - 1998. - 31 қаңтар.
Қабышев, Ғ. Елу жеті ердің бірі / Ғ. Қабышев // Коммунизм туы. - 1965. - 30 апрель.
Қабышев, Ғ. Ізғұтты тұрған жер табылды / Ғ. Қабышев // Коммунизм туы. - 1965. - 20 октября.
Қабышев, Ғ. Шығарма шырайы - көркем шындық: [З. Қабдоловтың "Біз жанбасақ" деген шығармасы жайлы] / Ғ. Қабышев // Жұлдыз . - 1976. - № 1. - Б. 7.
Қабышев Ғ. Ойлы күлкі, астарлы әзіл: [Ғ. Мүсіреповтің туындыларындағы сатира мен юмор] / Ғ. Қабышев //Жұлдыз . - 1982. - № 3. - Б. 124-126.
Қабышұлы Ғ. "Бас кетсе де тартынба": [С.Дөнентайұлының туғанына 100 жыл] / Қабышұлы Ғ. // Қазақ әдебиеті. - 1994. - №3 маусым,(N22).- Б.6
Қабышұлы Ғ. Еркелік еді ғой...: [Б.Момышұлы жайлы естелігі] / Қабышұлы Ғ. // Дидар. - 1994. - 13 қазан.- Б.
Қабышұлы, Ғ. Күлкім - ең қымбат мүлкім: [сатира сарбазы...60 жасқа толуына орай оқырмандарына айтары] / Ғ. Қабышұлы // Дидар. - 1995. - 6 сәуір.
Қабышұлы Ғ. Көкшедегі сол бір кеш: [Жазушы О.Бөкеймен жүрген күндерден естелік] / Қабышұлы Ғ. // Дидар. - 1995. - 18 мамыр.- Б.
Қабышұлы, Ғ. Әди Шәріпұлы: [партизан - жазушы туралы] / Ғ. Қабышұлы // Түркістан. - 1997. - 18-23 желтоқсан. - Б. 3.
Қабышев, Ғ. "Біздерде мынандай бар, мынандай бар...": сатиралы туындылар / Ғ. Қабышев // Жұлдыз. - 1997. - № 1. - Б. 22-26.
Қабышұлы Ғ. Бабамның тілі- бақытымның тілі: [Қазақ тілінің даму проблемасы жайында] / Қабышұлы Ғ. // Қазақ әдебиеті. - 1998. - 7 тамыз.- Б.10-11,16
Қабышұлы Ғ. Көк "Тұлпар" / Қабышұлы Ғ. // Ақ желкен. - 1999. - №3-4.- Б.12-14.
Қабышұлы, Ғ. Адамның кейбір кездері ../ Ғ. Қабышұлы // Дидар. - 2001. - 13 ақпан.
Қабышұлы, Ғ. Адамның кейбір кездері / Ғ. Қабышұлы // Жұлдыз. - 2002. - № 6. - Б. 78-106.
Қабышұлы, Ғ. Әнуардың түбіне жеткен Ілияс емес / Ғ. Қабышұлы // Жас алаш. - 2004. -18 наурыз. - Б. 8.
Қабышұлы Ғ. Жадымнан өшпес жәйттер / Қабышұлы Ғ. // Дидар. - 2004. - 20 тамыз.- Б.6
Қабышұлы Ғ. Кешірім туралы не білеміз? / Қабышұлы Ғ. // Ертіс өңірі. - 2006. - 6 қыркүйек.- Б.
Қабышұлы, Ғ. Алты алаштың Әлімжановы / Ғ. Қабышұлы // Парасат. - 2007. - № 1. - Б. 23.
Қабышұлы, Ғ. Бозтаевтың батыл қадамы / Ғ. Қабышұлы // Ертіс өңірі. - 2009. - 26 тамыз. - Б. 12-13.
Қабышұлы, Ғ. Шәкең хақында шағын сыр / Ғ. Қабышұлы // Ұлан таңы. - 2009. -1 қаңтар. - Б. 3.
Қабышев, Ғ. Көңіл шіркін шолып шықты: [жазушы жерлесіміз облыстық "Дидар" газетінің 80 жылдық мерейтойы қарсаңында өткен өмірден сыр толғайды] / Ғ. Қабышев // Дидар. - 2011. - 17 қазан. - Б. 5.
Қабышев, Ғ. Зылиха апай күйеуіне жағылған күйені кетіру үшін жан тыныштығын ұмытқан жан еді: [ақын М. Жұмабаев пен жары З. Жұмабаева жайында сұхбат] / Ғ. Қабышев // Аңыз адам . - 2012. - № 1. - Б. 22.
Қабышұлы Ғаббас Сатира сардары / Қабышұлы Ғаббас // Егемен Қазақстан . - 2016.- 27 ақпан (№ 39). - 10.
Қабышұлы, Ғаббас. "Халық жауының" батыр баласы: [Кеңес Одағының Батыры І. Айтықов туралы.] / Ғ. Қабышұлы // Дидар. - 2016. - 27 мамыр.- Б.17.
Қабышұлы Ғаббас Сергей Есениннің ажалы кімнен болған ? / Қабышұлы Ғаббас // Айқын. - 2016.- 12 сәуір (№ 53). - 8
Қабышұлы, Ғаббас. Орны бөлек 10 жыл: [облыстық "Дидар" газетінің 85 жылдығына орай. ] / Ғ. Қабышұлы // Дидар. - 2016. - 15 қазан.- Б.16.
Қабышұлы Ғаббас Тасыр әнші, талғамсыз телеарна: Қазақстанның халық әртісі Бибігүл Төлегеноваға ашық хат / Қабышұлы Ғаббас // Түркістан . - 2016.- 7 қаңтар (№ 1). - 5
Қабышұлы Ғ. Ораш / Ғ. Қабышұлы // Дидар. - 2018. - 20 қыркүйек.- Б.21.; 27 қыркүйек.- Б.21.
Қабышұлы, Ғаббас. Қадырия: ақын Қадір Мырза Әли туралы естелігі / Ғ. Қабышұлы // Жұлдыз. - 2020. - N 1.- Б.190-200
Қабышұлы, Ғаббас. Тарих таразысындағы төрт жай / Ғ. Қабышұлы // Егемен Қазақстан. - 2020. - 3 маусым.- Б.9 ; Егемен Қазақстан. - 2020.; 4 маусым.- Б.12 ; Егемен Қазақстан. - 2020.; 5 маусым.- Б.8
Қабышұлы, Ғаббас. Сексенді шоқтығынан ұстады!: [жазушы Кәдірбек Сегізбаев 80-ге толды] / Ғ. Қабышұлы // Қазақ әдебиеті. - 2021. - 21 мамыр.- Б.10.
Қабышұлы, Ғаббас. Ақын туралы ақиқат немесе Мұқағали өмірінің беймәлім беттері / Ғ. Қабышұлы // Ана тілі. - 2021. - 5-11 тамыз.- Б.6-7
Қабышұлы, Ғаббас. Ораш: жазушы Оралхан Бөкей туралы естелік / Ғ. Қабышұлы // Ертіс өңірі. - 2021. - 22 қыркүйек.- Б.11 ; Ертіс өңірі. - 2021.; 29 қыркүйек.- Б.13
Қабышұлы Ғ. Газет "екінші үйім" айналды: [облыстық "Дидар" газетінің 90 жылдық мерейтойына орай] / Ғ. Қабышұлы // Дидар. - 2021. - 21 қазан.- Б.11.
Қабышұлы, Ғаббас. Тәуекел: [Кешірім Бозтаев туралы бір үзік сыр] / Ғ. Қабышұлы // Егемен Қазақстан. - 2021. - 22 желтоқсан.- Б.8
Қабышұлы, Ғаббас. "Әкәу... Ол Мұқағали ғой!": [М.Мақатаев туралы естелік] / Ғ. Қабышұлы // Қазақ әдебиеті. - 2023. - 2 маусым.- Б.1, 10-11.
Қабышұлы, Ғаббас. Сатаевич: [Амантай Сатаевтың 90 жылдығына орай естелік] / С. Әлібек // Қазақ әдебиеті. - 2023. - 25 тамыз.- Б.22.
Қабышұлы, Ғаббас. Әнекеңнің айыбы не? / Ғ. Қабышұлы // Қазақ әдебиеті. - 2023. - 10 қараша
Қабышұлы, Ғаббас. Әдеби ортадағы отауым / Ғ. Қабышұлы // Қазақ әдебиеті. - 2024. - 12 қаңтар.- Б.6
Қабышұлы, Ғаббас. Күліп алып жазатын: жазушы Оспанхан Әубәкіров туралы / Ғ. Қабышұлы // Жұлдыз. - 2024. - N3.- Б.161-166
Қабышұлы, Ғаббас. "Тіліміз!" - дейміз. Ал "тірлігіміз" не болып жатыр? / Ғ. Қабышұлы // Қазақ әдебиеті. - 2024. - 3 мамыр (N17).- Б.7-18.
***
Кабышев, Г. Счастье мое: стихотворение / Г. Кабышев // Утро над Иртышом: сборник стихов / Восточно-Казахстанское литературное объединение. - Усть-Каменогорск : Облиздат, 1960. - С. 77.
Кабышев,Г. Последние известия / Г.Кабышев // Алем: альманах. Вып. 1 / ред. А. Сейдимбеков. - Алматы : Жазушы, 1991. - 448 с.
Кабышулы, Г. Серая тетрадь: рассказ / Г.Кабышулы// Казахская и мировая литература. - 2006. - № 4. - С. 14-15.
Кабышулы, Г. "В сени твоей мне не нашлось приюта." : документальная повесть / Г. Кабышулы; пер. с каз. М. Жанузаковой // Простор. - 2013. - № 3. - С. 105-130; № 4. - С. 144-159; № 5. - С. 119-128.
Кабышулы, Г. Я горжусь им!: [о К. Бозтаеве] / Г. Кабышулы // Рудный Алтай. - 2008. - 17 июня. - С. 3.
Кабышулы, Г. Писатель, публицист, борец: [об А. Алимжанове] / Г. Кабышулы // Нива. - 2012. - № 9. - С. 81-91.
Кабышулы, Г. Было два Мирзояна / Г. Кабышулы // Жалпы тарих және құқықтану мектепте, коллежде және ЖОО-да = Всеобщая история и правоведение в школе, колледже и ВУЗе. - 2014. - № 1-2. - С. 3-5.
Кабышулы, Габбас. О нашем Маке / Г. Кабышулы // Мысль. - 2018. - №10. - С. 42-45.
Кабышулы, Габбас. "Ради этой земли": документальный очерк к 25-летию закрытия ядерного полигона / Г. Кабышулы // Мысль. - 2016. - № 9. - С. 19-28
Ғ. Қабышұлының қатысуымен жарық көрген басылымдар
Издания, вышедшие при участии Кабышулы Г.
Аубакиров, О. Сами знаем : сатирические стихи / О. Аубакиров; предисл. Г. Кабышева. - Алма-Ата : Жазушы, 1984. - 343 с.
Алимжанов, А. Познание: пер. с каз. / А. Алимжанов; сост. Г. Кабышулы. - М. : Русская книга, 2003. - 336 с. - (2003 год Казахстана в России)
Слово о Каюме : сборник воспоминаний / [отв. ред.: Г. Кабышулы]. - Астана : Фолиант, 2006. - 371 с.
Исиналиев, М. Избранное / М. Исиналиев; [сост.: М. Исиналиева, Г. Кабышулы]; Фонд изучения наследия репрессированной интеллигенции Казахстана "Арыс" - Алматы : Арыс, 2007.
Т. 1. - 2007. - 644 с.
Т. 2 . - 2007. -562 с.
Қаһарман: (естелік, арнау-толғау, өлең-жырлар) / құраст. Ғ. Қабышұлы . - Алматы : Атамұра, 2007. - 296 б.
Каюм Мухамедханов : Судьба и Карлаг / отв. ред. Г. Кабышулы. - Алматы, 2008. - 276 с.
Мұхамедханов, Қ. Абай кітабын алғаш шығарған Илияс Бораганский = Ильяс Бораганский - первый издатель книг Абая / Қ. Мұхамедханов; отв. ред. Ғ. Қабышұлы. - Алматы : Олжа, 2009. - 64 б.
Ғ. Қабышұлы аудармалары
Переводы Кабышулы Г.
Азиз Несин Король футбола : роман, рассказы / Азиз Несин; пер. с рус., авт. предисл. Г. Кабышев; худож. Р. Слючарева. - Алма-Ата : Жазушы, 1987. – 357 с. : ил. - (Прогрессивная зарубежная литература)
Нушич, Б. Министрдің торайы: әзіл-сықақ әңгімелер мен хикаялар, фельетондар / Б. Нушич; орыс тілінен аударған Ғ. Қабышұлы. - Астана : Аударма, 2008. - 277 б. - (Әлем әдебиеті)
Белякина, А. Аңыз адам-ақиқат тұлға: [Қ. Мұхамедханов туралы] / А. Белякина; аударған Ғ. Қабышұлы . - [Б. м.] : «Қайым Мұхамедханов атындағы білім мен мәдениет орталығы" қоғамдық қоры, 2011. - 47 б.
Ғ. Қабышұлы туралы әдебиет
Литература о Кабышулы Г.
Шығыс Қазақстан облысы: энциклопедия. - Алматы : Қазақ энциклопедиясы, 2014. - Қабышұлы Ғаббас: б. 422.
Қазақ әдебиеті: энциклопедиялық анықтамалық / Қазақстан Республикасы мәдениет, ақпарат және спорт министрлігі. - Алматы : Аруна, 2005. - (Мәдени мұра). - Қабышұлы Ғаббас: б. 284.
Шығыс жұлдыздары: энциклопедиялық анықтамалық. Т. 1 : Сөз зергерлері. Мәдениет майталмандары / құрастырушылар Ұ. Есдаулет, К. Құрмансейіт, Д. Кәпұлы. - Астана : Фолиант, 2011. - Қабышұлы Ғаббас: б. 98.
Қазақстан жазушылары. ХХ ғасыр: анықтамалық. - Алматы : Ана тілі, 2004. - Қабышұлы Ғаббас: б. 170.
Алтынбекова, Р. Сыршыл сықақшы: [жерлес жазушы Ғ. Қабышев туралы] / Р. Алтынбекова // Жас алаш. - 1995. - 12 сәуір.
Бөдіғұлов, Н. Биік кісі: [жазушы Ғ. Қабышевқа арналған өлең] / Н. Бөдіғұлов // Жас алаш. - 1995. - 12 сәуір.
Еркебай, С. Сықақтың сындарлы сардары: [жазушы Ғ. Қабышев 60 жаста] / С. Еркебай // Парасат. - 1995. - № 6. - Б. 13.
Мейірова, А. Лайықты ілтипат: [ұлан ауд. Бозанбай ауылында жазушы Ғ. Қабышұлының 60 жасқа толуына байланысты өткізілген мерейтой туралы] / А. Мейірова // Қазақ әдебиеті. - 1995. - № 29 тамыз. - Б. 2.
Нұқайұлы, Т. Қалбадағы қаламгер тойы: [өткір тілді сықақшы Ғ. Қабышевтің туған жері - Ұлан ауд. 60 жасқа толу мерейтойы тойланды] / Т. Нұқайұлы // Дидар. - 1995. - 17 тамыз.
Тоқпатаев, У. Қымбат күлкі: [жазушы Ғ. Қабышевтың "Кадр мәселесін...мәселе шешеді" атты жинағы жарыққа шықты] / У. Тоқпатаев // Дидар. - 1995. - 19 желтоқсан.
Байбатыров Ғ. Улы сия, ащы тіл... [Ғаббас Қабышұлының жаңа кітабы "Көлденең кітап" туралы пікір] / Байбатыров Ғ. // Дидар. - 2001. - 15 мамыр.- Б.4
Қожакеев, Т. Қым -қуат іздер: оқу құралы / Т. Қожакеев . - Алматы : Санат, 1999. - 400 б. - Қабышев, Ғ. (ол туралы)
Дәулет, Ж. Ғаб - аға хақында бірер сөз / Ж. Дәулет // Ұлан таңы. - 2009. - 1 мамыр. - Б. 8.
Ұлтым деп соққанжүректер: өмірдерек. - Алматы : КИЕ, 2009. - 200 б. - ("Ұлт тағдыры" қозғалысының кітапханасы). - Қабышев, Ғ. (ол туралы)
Білгенге маржан: қанатты сөздер мен мақал-мәтелдер / құраст. А. Қ. Керімтаев. - Алматы : Көркем баспасы, 2010. - 416 б. - (Қасқалдақ қоғамдық қоры). - Қабышұлы, Ғ. (ол туралы)
Буханова, Ж. Н. Шығыстан шыққан қаламгер: [Қабышев Ғ. туралы] / Ж. Н. Буханова // Мәдениет жаршысы = Вестник культуры. - 2010. - № 4. - Б. 13-14.
Шайхыұлы, Е. Ағынан жарылсақ...: сұхбаттар жинағы / Е. Шайхыұлы. - Алматы : Қазығұрт, 2012. - 320 б. - (Тәуелсіздік толғауы). - Қабышұлы, Ғ. (ол туралы)
Жаппасұлы, Еркін. Дауылдарға қарсы өскен қарағай: [Ғаббас Қабышұлы туралы] / Е. Жаппасұлы // Қазақ әдебиеті. - 2020. - 24 шілде.- Б.7.
Қабышев Ғ. Ал сен Анкараға аттан...: [жерлес қаламгер, қоғам қайраткері, сатирик Ғ. Қабышұлымен сұхбат ] / Ғ. Қабышев ; сұхбат: Ғаббас Қабышұлы Ғ. // Дидар. - 2021. - 13 мамыр.- Б.13.
Кенебай, Жұмаш. Өр - ылдилы Дәуір: [Қаламгер Ғаббас Қабышұлымен әңгіме] / Ж Кенебай // Жас алаш. - 2022. - 3 қараша.- Б.6
Қабышұлы, Ғаббас. "Сөздің атасы... тірі болсын!": [Қаламгер Ғ.Қабышұлымен сұхбат] / сұхб. Е. Жаппасұлы // Қазақ әдебиеті. - 2023. - 14 шілде.- Б.4-5.
Ахметова, Эльмира. Әділдікті ту еткен қарымды қаламгер: жазушы Ғаббас Қабышұлы туралы / Э. Ахметова // Ұлан айнасы. - 2024. - 12 сәуір (N15).- Б.4
Уалханова, Рақия . Қаламгер атты кітаптың тұсауы кесілді: "Абай әлемі" сериясымен шыққан Ғаббас Қабышұлының "Қаламгер атты кітабы туралы / Р. Уалханова // Ұлан айнасы. - 2024. - 25 қазан (N43).- Б.4
***
Алимжанов , Ануар. Чтобы не остаться под атомным пеплом: к 25-летию закрытия ядерного полигона / Подборку подготовил Габбас Кабышулы // Мысль. - 2016. - №5. - С. 12-15.
***
Литература Казахстана: знциклопедический справочник / Министерство связи и информации Республики Казахстан; Комитет информации и архивов. - Алматы : Аруна : Қазығұрт, 2010. - (Мәдени мұра). – Кабышулы Габбас: С. 233.
Писатели Казахстана: справочник. - Алма-Ата : Жазушы, 1982. - 280 с.
