Мусаулы Ырысхан (1933-2012) – писатель, член Союза писателей Казахстана, заслуженный деятель культуры Казахстана.
Родился 7 ноября в 1933 г. в с. Кундызды Абайского района Восточно-Казахстанской области. В 1958 г. окончил факультет журналистики КазГУ им. С. М. Кирова (ныне КазНУ им. аль-Фараби). Окончил высшую партийную школу в г. Москва. Со студенческой скамьи начал работать над романом «Ағасұлтан».
Трудовую деятельность Ырысхан Мусаулы начал в 1958 г. в газете «Лениншіл жас». Написал несколько рассказов и очерков.
В 1965 году переведен в областную газету «Семей таңы», где работал литературным сотрудником, заведующим отделом. После окончания партийной школы был направлен на работу в Мангистаускую область. Являлся одним из основателей газеты «Коммунистік жол».
В 1977 г. вернулся в Семей, становится главным редактором газеты «Семей таңы». Проделал огромный труд в деле развития Семея как культурного центра, в повышении общественного сознания.
В 1992 году назначен главным редактором республиканского журнала «Абай».
Автор рассказов, новелл, очерков, романа «Ағасұлтан» (1957), пьесы «Тауан».
Награжден орденом «Құрмет», Почетной грамотой Высшего Совета КазССР (1983).
Скончался в 2012 г. в г. Семей.
Ы. Мұсаұлының шығармалары
Произведения Мусаұлы Ы.
Кітаптар-Книги
Мұсаұлы, Ы. Шығармалар жинағы [Мәтін] / Ы. Мұсаұлы. - Новосибирск: Советская Сибирь, 2000. - 422 б.
Мұсаұлы, Ы. Шығармалар жинағы [Мәтін]: роман / Ы. Мұсаұлы. - Семей, 2003. - 352 б.
Мұсаұлы, Ы. Шығармалар жинағы [Мәтін] / Ы. Мұсаұлы. - Семей, 2003. - 352 б.
Мұсаұлы, Ы. Шығармалар жинағы [Мәтін]: роман / Ы. Мұсаұлы. - Семей, 2003.
3-ші кітап: Саға. – Семей, 2003. - 352 б.
Мұсаұлы, Ы. Арғы атасы қажы едi: «Абай жолындағы» Құнанбайды қалай тану қажет [Мәтін] / Ы. Мұсаұлы. - Семей, 2003.
1-ші кітап: Шығармалар жинағы. – Семей: 2003. – 317-329 б.
Мұсаұлы, Ы. Шығармалар жинағы [Мәтін] / Ы. Мұсаұлы. - Семей, 2003.
4-ші кiтап: Саға. – Семей, 2003. – 352 б.
***
Мусаулы Р. Второй жели: Кулкынсары - изможденное утро [Текст]: повествование Санияза / Р. Мусаулы. - [Б. м.: б. и.].
Мусаулы Ы. Сага - устье реки [Текст]: роман / Ы. Мусаулы. - Алматы: Жібек жолы, 2003. - 238 с.
Мақалалар-Статьи
Мұсаұлы, Ы. "Абайды насихаттау - басты парыз" [Мәтін]: [тәуелсіздіктің төл тумасы республикалық "Абай" журналы "Дидарда" қонақта."Абай" журналының дүниеге келуі, тарихы туралы ] / Ы. Мұсаұлы // Дидар. - 2001. - 26 маусым. - Б. 1-2.
Мұсаұлы, Ы. "Бергенімнен алғаным көп" [Мәтін] / Ы. Мұсаұлы // Семей таңы. - 2004. - 3 желтоқсан. - Б. 5.
Мұсаұлы, Ы. Өмір бақи Абай деп өткен [Мәтін] / Ы. Мұсаұлы // Ертіс өңірі. - 2006. - 5 қаңтар. - Б. 4.
Мұсаұлы, Ы. Өмiр бақи Абай деп өткен [Мәтін] / Ы. Мұсаұлы // Абай. - 2005. - № 1. - Б. 13-18.
Мұсаұлы, Ы. Өмiр бақи Абай деп өткен: Ғалым Қайым Мұхамедхановтың азаматтық тұлғасы туралы [Мәтін] / Ы. Мұсаұлы // Абай. - 2005. - № 1. – Б. 13-18.
Мұсаұлы, Ы. "Семей таңы" - ұшқан ұям [Мәтін] / Ы. Мұсаұлы // Семей таңы. - 2009. - 3 желт. (№ 48-49). – Б. 4.
Мұсаұлы, Ы. Ұлы ақын есiмiндегi ұлағатты басылым [Мәтiн]: бас редактордың журналға 10 жыл толуына арналған салтанатты жиында жасаған баяндамасы / Ы. Мұсаұлы // Абай. - 2002. - № 3. – Б. 3-6.
Мұсаұлы, Ы. Әз аға [Мәтін] / Ы. Мұсаұлы // Егемен Қазақстан. - 2008. - 13 ақпан. - Б. 4.
Мұсаұлы, Ы. Әз-ағаң тағылымы [Мәтін] / Ы. Мұсаұлы // Семей таңы. - 2011. - 16 ақпан (№ 7). – Б. 11.
Мұсаұлы, Ы. Абай өлеңдерiнiң алғашқы жинағы: 1909 ж. I. Бораганский баспасынан шыққан жинақты шығарушылар туралы [Мәтін] / Ы. Мұсаұлы // Шығармалар жинағы: Бiрiншi кiтап. - Семей, 2003. – Б. 305-317.
Мұсаұлы, Ы. Көкейде жүрген көп түйткiл [Мәтiн]: орыс тiлдi басылымның артықшылығы, қазақ тiлiнiң қалыстығы / Ы. Мұсаұлы // Шәкәрiм әлемi. - 2006. - № 1. – Б. 87-90.
Мұсаұлы, Ы. Көкейде жүрген кей түйткiл: Қазақстан Жазушылар одағының мүшесiнiң тiл тағдыры туралы көкейiнде жүрген ойларынан [Мәтiн] / Ы. Мұсаұлы // ХХI ғасыр. Шәкәрiм әлемi. - 2006. - № 1. – Б. 87-90.
Мұсаұлы, Ы. Осы жұрт Жанбаевты бiле ме екен? [Мәтiн]/ Ы. Мұсаұлы // Абай. - 2009. - № 3. – Б. 46-70.
Ы. Мұсаұлы туралы әдебиет
Литература о Мұсаұлы Ы.
Шығыс Қазақстан облысы [Мәтін]: энциклопедия. – Алматы: Қазақ энциклопедиясы, 2014. – Мұсаұлы Рысхан: б. 551.
Қайырбекұлы, А. Семей журналистерінің сардары [Мәтін]: [Ырысхан Мұсаұлы жайлы] / А. Қайырбекұлы // Семей таңы. - 2003. - 7-13 қараша. - Б. 2.
Оразалин, К. Еңбегі жанған жазушы [Мәтін]: [Ырысхан Мұсаұлы жайлы] / К. Оразалин // Дидар. - 2001. – 23 қаңтар. - Б. 3.
Тоқпатаев, У. Бес томдық жинақтың тұсаукесері немесе жазушы Ырысхан Мұсаұлының жан сыры [Мәтін] / У. Тоқпатаев // Дидар. - 2005. - 11 маусым. - Б. 6.
Хасенов, Ж. Екі сапар [Мәтін]: [Ырысхан Мұсаұлы жайлы] / Ж. Хасенов // Семей таңы. - 2003. - 21 -27 қараша. - Б. 6.
***
Асылбек, Е. Из журналиста в романисты [Текст]: [в Семипалатинске состоялась презентация книг известного журналиста, главного редактора республиканского журнала "Абай" Рысхана Мусаулы. В солидный двухтомник вошли романы, историческая драма, литературоведческие статьи] / Е. Асылбек. // Казахстанская правда. - 2001. - 12 апр. - С. 2.