Габдуллин С.

Обновлено 10.06.2024 09:58

Габдуллин (Габдуллаулы) Серик (1937-2014) – поэт, журналист, член Союза писателей Казахстана.

Родился 17 августа в 1937 г. в с. Чимкура Уланского района Восточно-Казахстанской области. После окончания средней школы работал в колхозе им. Джамбула, заведовал сельским клубом (1959). В 1966 г. окончил факультет казахского языка и литературы КазГУ им. С. М. Кирова (ныне КазНУ им. аль-Фараби). С. Габдуллаулы начал трудовую деятельность в редакции восточно-казахстанской областной газеты «Коммунизм туы» (ныне «Дидар»), где проработал более 30 лет. С 1991 по 1995 гг. – председатель областного общества «Қазақ тiлi». С 1995 по 2014 гг. был заместителем секретаря областного отделения Союза писателей Казахстана. В 1994 г. Серик Габдуллин создал школу молодых поэтов «Шабыт». Сегодня выпускники этой школы известны по всей республике. Долгое время он проработал главным редактором литературного, культурно-общественного журнала «Ақ Ертіс» (г. Усть-Каменогорск).

В 1975 г. вышел первый сборник стихов «Көктем лебi» («Дыхание весны»). Широкому кругу любителей поэзии известны его книги: «Бұқтырма сарыны» («Бухтарминские напевы») (1978); «Көктем-көкөрім шағым» (1982), «Ақ босаға» (1991), «Жылдардан жеткенжаңғырық» (1995), «Сөйле, менің жүрегім» (1998), «Алтай асу» (2003), «Ұланғайыр» (2003), сборник избранных произведений (2007). «Сәлемдеме» (2012), «Қас қағым» (2013), «Я легкой жизни не искал» (2012). В 2007 г., в юбилейный год поэта, вышла новая книга стихотворений «Седой тулпар». Это первое издание на русском языке в переводах восточно-казахстанских поэтов, среди которых М. Чистяков, М. Немцев, Л. Медведева, В. Шустер и др.

С. Габдуллин - «Почетный журналист Казахстана», Почетный гражданин г. Усть-Каменогорска.
Скончался 22 января в 2014 г.

С. Ғабдуллаұлы шығармалары
 Произведения Габдуллаулы С.
Кітаптар - Книги

Ғабдуллаұлы, С. Таңдамалы шығармалар жинағы: 2 томдық  / С. Ғабдуллаұлы; редактор С. Байхонов. - Алматы : ҚазАқпарат, 2007.
Ғабдуллин С. Сөйле, менің жүрегім: өлеңдер мен балладалар / С. Ғабдуллин. - Семей : Б. ж., 1998. - 131 б.
Ғабдуллаұлы, С. Алтай асу: өлеңдер мен толғаулар / С. Ғабдуллаұлы  - Алматы : ҚазАқпарат, 2002. - 140 б.
Ғабдуллаұлы, С. Ұланғайыр: өлеңдер мен толғаулар / С. Ғабдуллаұлы. - Өскемен : Медиа-Альянс, 2003. - 356 б.
Ғабдуллаұлы, С. Сәлемдеме: [өлеңдер] / С. Ғабдуллаұлы. - Өскемен : Шығыс Ақпарат, 2012. - 250 б.
Ғабдуллаұлы, С. Қас қағым: өлеңдер / С. Ғабдуллаұлы; Шығыс Қазақстан облыстық әкімдігі. - Астана : Фолиант, 2013. - 344 б. - (Алтай-Ертіс кітапханасы).
Ғабдуллин, С. Табиғи талант тарланы / С. Ғабдуллин // Нұрбаев А. Шығармалары : айтыстар, поэмалар, проза. арнаулар, естеліктер. - Алматы : Орхон баспа үйі, 2019. Т. 2.- Б.204-208.
Ғабдуллин, С. Ақ алғысым Ақтанға: өлең / С. Ғабдуллин // Нұрбаев А. Шығармалары : айтыстар, поэмалар, проза. арнаулар, естеліктер. - Алматы : Орхон баспа үйі, 2019. Т. 2.- Б. 208-210.

***

Габдуллин, С. Седой тулпар: стихотворения : перевод с казахского. - Усть-Каменогорск, 2006. – 112 с.
Габдуллаулы, С. Я легкой жизни не искал: поэтические переводы с казахского / С. Габдуллаулы. - Усть-Каменогорск : Шығыс-Полиграф, 2012. - 174 с.

С. Ғабдуллаұлы мерзімді басылымдар мен жинақтардағы жарияланымдары 
Публикации С. Габдуллаулы в периодических изданиях и сборниках
1960-1970

Ғабдуллин, С. Ескерткіш орнатты ол ерлігімен: [Совет Одағының батыры Т. Тоқтаровқа арналған бет] / C. Ғабдуллин // Коммунизм туы. - 1967. - 8 февраль. - Б. 4.
Ғабдуллин, С. Толқында туғандар: очерк / С. Ғабдуллин // Коммунизм туы. - 1971. - 27 ноябрь. - Б. 4. - Күршім ауданы балықшылар бригадирі З. Бардосов туралы.
Ғабдуллин, С. Майлықожа мұрасы / С. Ғабдуллин // Коммунизм туы . - 1972. - 26 сентябрь.- Б. 4.
Ғабдуллин,  С. Адам ұрпағымен көрікті: [Зайсан өңірінде халық театрының негізін қалаушылардың бірі - Сапаровтар отбасы туралы] / С. Ғабдуллин  // Коммунизм туы. - 1976. - 12 май. – Б. 4.

1990-1999

Ғабдуллин, С. Серке сезім сөгіліп көбесінен  / С. Ғабдуллин // Дидар. - 1992. - 15 қыркүйек.
Ғабдуллин ,С. Кеңесхан досыма: [жазушы К. Закеновке арналған өлең] / С. Ғабдуллин // Дидар. - 1994. - 2 тамыз. - Б. 4.
Ғабдуллин, С. Ұрпаққа үнім жете ме...: [өлең] / С. Ғабдуллин  // Дидар. - 1995. - 17 қаңтар. - Б. 4.
Ғабдуллин, С. Қасым ағаға: [Қ. Қайсеновке арналған өлең] / С. Ғабдуллин // Дидар. - 1995. - 7 мамыр. - Б. 4.
Ғабдуллин, С. Тірлігінің дәніндей төгіпті өлең: [Абайға арналған өлең] / С. Ғабдуллин // Дидар. - 1995. - 5 тамыз. - Б. 4.
Ғабдуллин, С. Мешіт - имандылық ұясы / С. Ғабдуллин // Дидар. - 1995. - 17 қазан. - Б. 4.
Ғабдуллин, С. Қасиетімізді қадір тұтайық: [Өскемен мешіті хақында] /С. Ғабдуллин // Дидар. - 1996. - 20 шілде. - Б. 4.
Ғабдуллин, С. Тұлғасы тұтас Алтайым: [О. Бөкейге арналған жыр жолдарынан] / С. Ғабдуллин // Дидар. - 1996. - 28 қыркүйек. - Б. 4.
Ғабдуллин, С. Тамырда бұлқынады түрік қаным: [өлең] / С. Ғабдуллин // Дидар. - 1996. - 5 желтоқсан. - Б. 4.
Ғабдуллин, С. Сыңғырлаттым сезімнің сырғалы үнің: [өлең] / С. Ғабдуллин // Дидар. - 1997. -  20 мамыр. - Б. 4.
Ғабдуллин, С. Ұлағатты ұл-қыздар / С. Ғабдуллин // Дидар. - 1997. -  12 маусым. - Б. 4.
Ғабдуллин, С. Қазақ барда Мұхтар бар: [өлең] / С. Ғабдуллин // Дидар. - 1997. – 8 шілде. - Б. 4.
Ғабдуллин, С. Қағып тұрмын алпысымның қақпасын: [жыр-толғау] / С. Ғабдуллин // Дидар. - 1997. - 12 тамыз. - Б. 4.
Ғабдуллин, С. Ауылым- әнім едің: [өлең] / С. Ғабдуллин // Дидар. - 1997. - 20 желтоқсан. - Б. 4.
Ғабдуллин, С. Адам туралы ақиқат (Бес таған) / С. Ғабдуллин // Дидар. - 1998. - 24 наурыз. - Б. 4.
Ғабдуллин, С. Ертегідей ерліктер: [поэмадан үзінді] / С. Ғабдуллин // Дидар. - 1998. - 18 сәуір. - Б. 4.
Ғабдуллин, С. Таңдау сенен, халайық: [өлең] / С. Ғабдуллин // Дидар. - 1998. - 11 желтоқсан. - Б. 4.
Ғабдуллин, С. Шартарапқа шашырайды шабытым: [жыр жолдарынан] / С. Ғабдуллин // Дидар. - 1999. - 16 наурыз. - Б. 4.
Ғабдуллин, С. Балдырған баладан данышпан данаға дейін: [Тәуелсіздік күніне байланысты ой толғау ] / С. Ғабдуллин // Дидар. - 1999. – 14 желтоқсан. - Б. 4.

2000-2009

Ғабдуллин, С. Армысың, үшінші мыңжылдық: [өлен] / С. Ғабдуллин // Дидар. - 2000. – 1 қаңтар. - Б. 1.

Ғабдуллаұлы, С. Ақиқатты айтар жалғыз жыр ғана: топтама / С. Ғабдуллаұлы // Күміс күйме = Явь и сны : Қазақстандағы жаңа поэзия = Новая поэзия Казахстана. - Алматы : Комплекс, 2001. - Б. 49-58.
Ғабдуллаұлы, С. Салған ізі өшпейді: [Есет Әукебаевтың 80 жасқа толуына] / С. Ғабдуллаұлы / Дидар. - 2001. - 25 желтоқсан. - Б. 4.
Ғабдуллаұлы, С. Елге тыныш өмір, тыңайған көңіл қажет: [саяси көзқарас] / С. Ғабдуллаұлы // Дидар. - 2002. - 26 ақпан. - Б. 2. - Дидар газетінде жарияланған Уәлихан Тоқпатаевтың "Ханын сыйлаған халықпыз немесе қазіргі демократия жайлы ой толғам" атты мақаласына пікір.
Ғабдуллин, С. Мерғалиға: [М. Ибраевқа арналған өлең] / С. Ғабдуллин // Үш анық. - 2002. - № 27-28. - Б. 7.
Ғабдуллин, С. Кемеңгерім: тілші-ғалым, түкітанушы, профессор Сәрсен Аманжоловқа / С. Ғабдуллин // Дидар. - 4 қазан. -  2003. - Б. 2.
Ғабдуллин, С. "Қоңыр қоржын" қалтасы / С. Ғабдуллин // Дидар. - 2005. -  7 маусым. - Б. 4.
Ғабдуллаұлы, С. Айтыстың алтын арқауы: айтыскер  Қалихан Алтынбаев жайлы қанағат сөз / С. Ғабдуллаұлы  // Дидар. - 2006. - 16 желтоқсан. - Б. 6.
Ғабдуллаұлы, С. Қоңырау даусыңды іздеп жүрмін, Ораз... [Электрондық ресурс] : [әнші Ораз Кәкеев туралы] / С. Ғабдуллаұлы // Мәдениет жаршысы = Вестник культуры. - 2007. - № 5. - Б. 6-7.
Ғабдуллаұлы, С. Өзекті өмір өлшемі / С. Ғабдуллаұлы // Дидар. - 2007. - 29 тамыз. - Б. 2.
Алтын тамыр: Шығыс Қазақстан қаламгерлерінің кітапханасы = Библиотека литературы Восточного Казахстана. 2-ші кітап : С. Ғабдуллаұлы. Х. Балшабеков. Ғ. Байбатыров. К. Ерқасов. - Алматы : ҚазАқпарат, 2008. - Серік Ғабдуллаұлы: б. 3-86.
Ғабдуллаұлы  С. Қош келдің, наурыз! [Мәтін] / С. Ғабдуллаұлы // Ақ Ертіс=Иртыш. - 2008. -  № 2. - Б. 3.
Ғабдуллаұлы, С. Аңсадым құшағынды : [өлең] / С. Ғабдуллаұлы // Мәдениет жаршысы = Вестник культуры. - 2009. - № 1.- Б. 43.
Тасқараұлы, А. Өлең сәулесі: [С. Ғабдуллаұлының шығармашылығы] / А. Тасқараұлы // Мәдениет жаршысы = Вестник культуры. - 2009. - № 4. - Б. 23.
Ғабдуллаұлы, С. Шабытты шақтың шалқары: ["Шабыт" ақындар мектебіне 15 жыл] / С. Ғабдуллаұлы // Мәдениет жаршысы = Вестник культуры. - 2009. - № 11. - Б. 18-19.
Ғабдуллаұлы, С. Қызғанамын: [өлең] / С. Ғабдуллаұлы // Мәдениет жаршысы = Вестник культуры. - 2009. - № 11. - Б. 42.

 2010-2011

Ғабдуллаұлы, С. Тірлік еріктірмейді, заман зеріктірмейді...: [өлең] / С. Ғабдуллаұлы // Дидар. - 2010. - 18 тамыз. - Б. 5.
Ғабдуллин, С. Үңілсең жүрек түбіне: [өлең] / С. Ғабдуллин // Жұлдыз. - 2010. - № 8. - Б. 37-39.
Ғабдуллаұлы, С. Түрік тегім, қан-тамырда ағылған: өлеңдер / С. Ғабдуллаұлы // Ақ Ертіс. - 2011. - № 2. - Б. 58-69.
Ғабдуллаұлы, С. Төлеубай Байжұмаұлы. "Елін қорғаған Ерасыл-Қабанбай" : [Т. Байжұмаұлының жаңа кітабы жарық көрді] / С. Ғабдуллаұлы // Мәдениет жаршысы = Вестник культуры. - 2011. - № 5. - Б. 44.

***

Габдуллин, С. Тамыр [Текст] : поэма / С. Габдуллин // Рудный Алтай. - 1989. - 8 декабря. -  С. 4.
Габдуллин, С. Стихи / С. Габдуллин // Рудный Алтай. - 1997. - 21 августа. -  С. 4.
Габдулин, С. Поэзия / С. Габдулин // Ақ Ертіс = Иртыш. - 2003. - № 1. -  С. 64-67.
Габдуллин, С. Седой тулпар: из книги стихов / С. Габдуллин // Ақ Ертіс = Иртыш. - 2006. - № 4. -  С. 77-80.
Габдуллин, С. Стихи / С. Габдуллин // Звено Алтая : история и современность. - Усть-Каменогорск : Либриус, 2011. - С. 50-55.
Габдуллин, С. Качество созревает на медленном огне, или Как сделать нашу культуру узнаваемой / С. Габдуллин // Казахстанская правда. - 2013. - 15 марта. -  С. 24.

 С. Ғабдуллаұлының қатысуымен шыққан басылымдар мен жарияланымдар
 Издания и публикации, вышедшие при участии С. Габдуллаулы

Қауырсын қанат [Мәтін] : поэзия антологиясы / редактор С. Ғабдуллаұлы . - Өскемен : Шығыс-Полиграф, 2009. - 170 б. – «Шабыт» ақындар мектебіне -  15 жыл.
Медеуханұлы, Ә. Ақынның ажалы: Шәкәрім қажы өмірінің соңғы күндерін баян ететін үш көріністі драмалық қойылым / Ә. Медеуханұлы; құрастырған С. Ғабдуллаұлы // Ақ Ертіс. - 2011. - № 1. - Б. 21-41.

С. Ғабдуллаұлы өмірі мен шығармашылығы туралы әдебиеттер –
Литература о жизни и творчестве Габдуллаулы С.

Қазақ әдебиеті : энциклопедиялық - анықтамалық. - Алматы : Аруна, 2005. -Ғабдуллаұлы Серік. -Б. 146-147.
Шығыс Қазақстан облысы: энциклопедия. - Алматы : Қазақ энциклопедиясы, 2014. - Ғабдуллаұлы Серік. -Б. 308.
Құмарбекұлы, М. Өтті жылдар атой салып, ту ұстап...: [ақын С. Ғабдуллиннің 60 жылдық мерейтойына орай] / М. Құмарбекұлы // Дидар. - 1997. - 16 тамыз. – Б. 4.
Қаңтарбаев, Ә. Ақын жүрек келеді көшеменен : [С. Ғабдуллиннің "Сөйле менің жүрегім" атты кітабы жайында] / Ә. Қаңтарбаев. // Дидар. - 1998. - 21 наурыз. – Б. 4.
Сарсенбайқызы, Ғ. Туған елдің құрметі / Ғ. Сарсенбайқызы // Дидар. - 2004. -  5 маусым. - Б. 6. - Ғабдуллин  С. (ол туралы).
Ахметқалиев, А. Серік Ғабдуллаұлы шығармашылығы туралы / А. Ахметқалиев // Мәдениет жаршысы = Вестник культуры. - 2010. - № 8.- Б. 39-42.
Қасым, А. Оттыққа деген құмарлығы керемет: [ақын С. Ғабдуллиннің хоббиі туралы] / А. Қасым  // Дидар. - 2011. - 8 маусым. - Б. 5.
Молдағалиева, М. "Шәкірттерім - мақтанышым!" : [ақын Серік Ғабдуллаұлының мерей тойы] / М. Молдағалиева // Өскемен. - 2012. - 20 қыркүйек. - Б.18.
Зиятханұлы, Қ. Өмірі өлеңмен өрілген жыр оғланы еді : [ақын С. Ғабдуллинді еске алу кеші өтті] / Қ. Зиятханұлы  // Алдаспан. - 2015. - 26 ақпан. - Б. 12.
Дүргінбайұлы, Қ. Ақындық-үйретуді, ақыл айтуды қаламайтын өнер  / Қ. Дүргінбайұлы; сұхбат : Қ. Зиятханұлы  // Алдаспан. - 2015. - 23 қараша. - Б. 14. - Ғабдуллин С. (ол туралы).
Ақылбекқызы, А. "Серік Ғабдуллин оқулары" қаламызда алғаш рет өтті. / А. Ақылбекқызы // Алдаспан. - 2016. - 11 ақпан. - Б. 12.
Кенжехан, М. Шығыстың шайыры сексенге толды : [Шығыстың шайыры атанған марқұм Серік Ғабдоллаұлының туғанына 80 жыл.] / М. Кенжехан // Дидар. - 2017. - 18 ақпан.- Б.20.
Уалханова, Р. Серік ақынның туғанына 80 жыл / Р. Уалханова // Дидар. - 2017. - 17 тамыз.- Б.26
Қалиғожин, С. Таланты тасқын, талабы асқар тау еді : [Серік Ғабдуллин туралы] / С. Қалиғожин // Дидар. - 2017. - 17 тамыз.- Б.26
Жеңісұлы, О. Қыраным аға: [Серік Ғабдуллин туралы] / О. Жеңісұлы // Дидар. - 2017. - 17 тамыз.- Б.26
Уалханова, Р. Қас қағым: Серік Ғабдуллаұлының 80 жылдығына орай мақала / Р. Уалханова // Ұлан таңы. - 2017. - 18 тамыз.- Б.4
Қалибек, Т. Ақындар жырын арнады: [Ақын С. Ғабдуллиннің 80 жылдығына арналған жыр мүшайрасы өтті.] / Т. Қалибек // Дидар. - 2017. - 31 қазан.- Б.4.
Жангозин, Ж. Ұлан есімі - ұлағат бесігі. Обетованная земля Уланская / Ж. Жангозин. - Астана: Дом печати, 2018. - 338 с.
Қасымов, А. Жол үстіндемін : ғұмырнама / А. Қасымов. - Өскемен: Шығыс Полиграф, 2020. - 356 б.
Байхонов, С. Үш қоңыр: [Серік Ғабдуллин туралы] / С. Байхонов // Дидар. - 2021. - 14 қазан.- Б.14.; 28 қазан.- Б.18.
Ғали -Асқар А. Жүрегі жыр деп соққан жан еді: [Серік Ғабдуллин туралы] / А. Ғали -Асқар // Дидар. - 2021. - 23 желтоқсан.- Б.8.

 ***

Литература Казахстана : энциклопедический справочник. – Алматы: Аруна, 2010. - Габдуллаулы Серик. - С. 129.
Сердце отдыха не знает : [о Габдуллине  С.] // Рудный Алтай. - 2002. -  17 августа. - С. 7.
Деев, В. Песни, озаряющие степь [Текст] [о книге стихов С. Габдуллина "Седой тулпар"] / В. Деев // Рудный Алтай. - 2007. -  15 марта. - С. 6.
Поэзия, вдохновляющая на свершения: [C. Габдуллаулы – 70 лет]// Рудный Алтай. - 2007. -  16 августа. -  С. 6.
Пуссеп, Г. Мир любви Серика Габдуллина / Г. Пуссеп // Рудный Алтай. - 2007. -  29 августа. -  С. 15.
Каир, К. Где пестуют поэтов  : [о школе молодых поэтов "Шабыт"] / К. Каир // Рудный Алтай. - 2009. - 30 ноября. - С. 3. – Габдуллин С. (о нем).
Абдеева, Я. Я шагнул в новый век : [о Габдуллине С.] / Я. Абдеева // Мәдениет жаршысы =Вестник культуры. - 2009. - № 11. -  С. 26.
Абдеева, Я. "Коль поэт, говори!": [о Габдуллине С.] / Я. Абдеева // Семь дней. - 2009. - 3 декабря. - С. 5.
Коксегенова, А. Служенье муз не терпит суеты: [о школе юных поэтов "Шабыт"] / А. Коксегенова // Рудный Алтай. - 2012. - 4 февраля. -  С. 6. – Габдуллин С. (о нем).