Молдажанов И. И.

Обновлено 06.09.2022 22:19

Молдажанов (Молдожанов) Ильяс Исмаилович (1900 – 1938) – общественный деятель, поэт, журналист, участник движения Алаш.

Родился в 1900 г. в местечке Каратогай Бескарагайского района Восточно-Казахстанской области. Окончил 2-классное русско-казахское училище. С 1918 г. в составе военизированной конной армии правительства Алашорды воевал на Жетысуском (Семиреченском) фронте.

В 1920 году И. Молдажанов - военный комиссар 3-го Казахского кавалерийского военного полка; в 1921-1924 гг. - на партийной работе в Семипалатинске (ныне Семей) и Оренбурге, затем - редактор газеты «Қазақ тілі» (ныне «Семей таңы»).

В последующие годы работал на руководящих постах в Павлодарской и Кызылжарской губерниях, городах Гурьеве (Атырау), Костанае, в Алматинской области. В 1929-1935 гг. И. И. Молдажанов - председатель окружного исполнительного комитета в Гурьеве (Атырау), Костанае, Алматинской области; в 1935-1937 гг. – Народный комиссар финансов КазАССР.

В 1937 году арестован и расстрелян.

Реабилитирован (посмертно) 30 июля 1959 г. решением военной комиссии Верховного суда СССР.

И. И. Молдажановтың өмірі мен шығармашылығы туралы әдебиеттер

Литература о жизни и творчестве И. И. Молдажанова

Шығыс Қазақстан облысы [Мәтін] : энциклопедия. - Алматы : Қазақ энциклопедиясы, 2014. - Молдажанов Ілияс Ысмайылұлы:  б. 534-535.

Алаш. Алашорда [Мәтін] : энциклопедия / құраст.: Ғ. Әнес, С. Смағұлова. - Алматы : Арыс баспасы, 2009.- 544 б. - Молдажанов Ілияс Ысмайылұлы: б. 243.

Тілешов Е. Алаш қозғалысы [Мәтін] : энциклопедиялық анықтамалық / Е.Тілешов, Д. Қамзабекұлы. – Алматы : Сардар, 2014. - 528 б. - Молдажанов Ілияс Ысмайылұлы: б. 301-311.

***

Мұхаметханов, Қ. Iлияс Молдажанов [Мәтін] :  азамат соғысы ерлерiнiң бiрi көрнектi журналист туралы  // Қазақ әдебиетi. - 1967. - 31 март. 

Тасымбеков, А. Жан дауысы  [Мәтін] :  деректі публицистикалық повесть  / А. Тасымбеков.  -  Алматы : Жалын, 1994 .  - 176 б. - Ілияс Молдажанов:  б. 155-156.

Түкісо,в У. Ұлағат [Электрондық ресурс] : [аса дарынды халық перзенттері Н. Баймұратов пен  І. Молдажанов туралы ] / У. Түкісов. - Семей :  2001. - 200 б. 

Мұхамедханов, Қ. Көп томдық шығармалар жинағы [Мәтін] Т. 5 : Мақалалар. Зерттеулер,  2007.  -  344 б. - Ілияс Молдажанов: б. 252-258.

Тауқымет пен тағзым  [Мәтін] :  1937-2007. - Алматы : РИИЦ-Азия,  2007. - 296 б. – Ілияс Молдажанов (ол туралы)

Төлепберген, Б.  Мәңгі жас - Алаш идеясы [Мәтін] :  [І. Молдажанов туралы] / Б. Төлепберген. - Алматы,  2008. - 301 б. - Ілияс Молдажанов:  б. 161-132.

Жұмабекова,  Г. Алаш арысы  [Мәтін] : [І. Молдажанов туралы] / Г. Жұмабекова // Бесқарағай тынысы. - 2009. - 12 қыркүйек. -  Б. 4.

Қожахметұлы, А.  Жемісті жиырма жыл [Мәтін] : тәуелсіздікке жиырма жыл / А. Қожахметұлы // Бесқарағай тынысы. - 2011. - 9 ақпан. - Б. 4 ; 19 ақпан.- Б.4 ;  23 ақпан. - Б.4 ;  26 ақпан. - Б. 4;  19 наурыз. -  Б. 4; 23 наурыз. - Б. 4 ; 9 сәуір. - Б. 4 ; 6 сәуір. - Б. 4.

Итернет-сілтемелер

Интернет-ссылки

Молдажанов Ильяс Исмаилович[Электронный ресурс] : [биографическая справка] // Справочник: Книга Памяти : сайт. - Режим доступа : http://www.uznal.org/book_of_memory.php?bukva=12&name=83&surname=8&repression=3  (25.08.2018)

Молдажанов Ильяс Исмаилович[Электронный ресурс] : [биографическая справка] // Министерство Внутренних дел Республики Казахстан : сайт. – Режим доступа : http://mvd.gov.kz/portal/page/portal/mvd/mvd_page/mvd_memorial/mObl2/mObl2_М/24BFDFA466423F48E054002655122E6A (25.08.2018)