Матаев Х.

Обновлено 02.09.2021 14:43

Матаев Хафиз (1931-2020)  – общественный деятель, президент Республиканского фонда Абая, почетный гражданин Абайского района и гор. Семея.

Родился 10 января 1931 года в с.Саржал Абайского района Семипалатинской области. В 1952 году окончил факультет казахского языка и литературы Семипалатинского педагогического института.

Работал учителем Чийской начальной школы Абайского района, школьным инспектором, заведующим Бескарагайским районным отделом народного образования, директором Бегенской средней школы, инспектором-парторганизатором парткома Бескарагайского районного управления сельского хозяйства, первым секретарем Абайского райкома, секретарем Семипалатинского обкома по сельскому хозяйству, председателем Чубартауского райисполкома, председателем парткомиссии Семипалатинского обкома КП Казахстана, первым секретарем Абайского райкома партии, Президентом республиканского фонда имени Абая, заведующим отделом Семипалатинского областного акимата по подготовке и проведению 150-летнего юбилея Абая Кунанбаева.

В 1972 году окончил заочно Семипалатинский зооветеринарный институт по специальности «Зоотехния».

В 80-е годы опыт проведения «Дня открытого письма» и стиль партийной работы Х.Матаева был одобрен ЦК КПСС, ЦК КП Казахстана и рекомендован к распространению. Возглавляемый Х.Матаевым  Абайский район 9 раз являлся Победителем Всесоюзного социалистического соревнования и награжден Почетной Грамотой и Переходящим Красным Знаменем ЦК КПСС, Совета Министров СССР, ВЦСПС и ВЛКСМ.

Избирался  депутатом Верховного Совета Казахской ССР X и XI созывов, делегатом Всесоюзной партийной конференции КПСС, делегатом XXVIII съезда КПСС, делегатом XIII, ХY, ХYI, ХYII съездов Компартии Казахстана. Матаев Х. - член Ассамблеи народа Казахстана и  Малой Ассамблеи ВКО, международного движения «Невада-Семипалатинск». С 2006 года является первым заместителем Совета ветеранов г. Семей.

Матаев Х.М. награжден орденами советского периода: «Ленина», «Октябрьской революции», «Трудового Красного Знамени», «Знак Почета», и орденами независимого Казахстана:  «Парасат»,  «Достык», 10 медалями, Почетной Грамотой ЦК КПСС, Совета Министров СССР, ВЦСПС и ЦК ВЛКСМ.

Матаев Х.М. член КПСС с 1953 по 1992 годы. В настоящее время беспартийный. Побывал в Китае, Турции, Германии, Франции, Саудовской Аравии, Голландии, России и др. странах.

Хафиз Матаевич «Почетный гражданин» Абайского района и г. Семей.

Матаев Х. – автор книг «Абай ауылының ақиықтары» (1981),   «Ақылмен ойлап сөйлесек» (2000), и является персонажем книги-эссе «Матаев», изданной акыном Т. Жангалиевым.

Умер 28 декабря 2020 года.

Произведения Х. Матаева

Абай [Мәтін] : Тәуелсіз әдеби-көркем журнал. №8(20), №8(20). - Алматы: Дәуір, 1993. - 94 б. (Введено оглавление)

Абай [Мәтін] : Әдеби-көркем тәуелсіз журнал. №1-2(25-26), №1-2(25-26). - Алматы: Дәуір, 1995. - 208 б. (Введено оглавление)

Абай [Мәтін] : Республикалық тәуелсіз фольклорлық-этнографиялық әдеби-көркем журнал. №2(30), №2(30). - Алматы: Дәуір, 1996. - 96 б. (Введено оглавление)

Абай [Мәтін] : республикалық тәуелсіз фольклорлық-этнографиялық әдеби-көркем журнал. №4 (44), №4 (44). - Алматы: Дәуір, 1999. - 97 б. (Введено оглавление)

Публикации о Х. Матаеве

Тұраров, Мерлен. Тау тұрпатты, турашыл Тұранғазы [Электрондық ресурс] : [Мақаншы ауданының тарихынан] / М. Тұраров. - Семей : [б. и.], 2007. - 306 б.

Сейсенұлы , Дәулет. Қарттарым, аман-сау жүрші [Мәтін] : [Семей өңірінің абыз ақсақалы Х. Матаев туралы.] / Д. Сейсенұлы // Егемен Қазақстан . - 2006. - 19 қаңтар.

Бәшей К. Асыл аға ажары [Мәтін] / Бәшей К. // Ертіс өңірі. - 2006. - 5 қаңтар.- Б.5

Сейсенұлы , Дәулет. Қарттарым, аман-сау жүрші [Мәтін] : [Семей өңірінің абыз ақсақалы Х. Матаев туралы.] / Д. Сейсенұлы // Егемен Қазақстан . - 2006. - 19 қаңтар.

Түкісов У. Алғашқы ұстаз [Мәтін] / Түкісов У. // Ертіс өңірі. - 2008. - 16 шілде.- Б.8,29.

Бәшеев , Кеңесқазы. Матаев [Мәтін] : [Абай елінің сарабдал басшы, салиқалы ұйымдастырушы Х. Матаев жайлы] / К. Бәшеев // Дидар. - 2009. - 14 қаңтар.- Б.11.

Ел басқару ережесі [Мәтін] : [Еңбек ардагері Х. Матаев жайлы.] // Ертіс өңірі. - 2011. - 5 қаңтар.- Б.10-11.

Матаев, Хафиз. Адал еңбектің жемісін көру - нағыз бақыт [Мәтін] / Х. Матаев // Семей таңы. - 2011. - 5 қаңтар.- Б.4.

Матаев , Хафиз. Қайым ағамен араласып тұрдым, тіпті оны өз әкемдей көретінмін [Мәтін] / Х. Матаев // Дидар / сұхбат. М. Иманғали. - 2011. - 27 қаңтар.- Б.7.

Пэстон Р. Қазақстан ядролық бомбадан өзін аулақ ұстайды [Мәтін] / Пэстон Р. // Егемен Қазақстан. - 2011.- 16 қараша (№ 543/547). - 3

Ахметбекова А. Абай елінің "Қаламқасы" [Мәтін] / А. Ахметбекова // Абай. - 2012. - №1-4.- б.161-170

Награды от имени Президента [Текст] // Спектр. - 2015. - 16 декабря. - С. 1.

Молдашева, Риза. Тәуелсіздік жылдары басқарған 4 әкім [Мәтін] : Абай ауданы / Р. Молдашева // Семей таңы. - 2016. - 18 қазан.- Б.3

Серікбаев , Болат. Семей полигонын жабуға қарсы күрес Қарауылдан басталған [Мәтін] / Б. Серікбаев // Дидар. - 2017. - 31 тамыз.- Б.17.

Хафиз Матайұлы Матаев [Текст] : Қазанама // Дидар. - 2020. - 5 қаңтар.- Б.3.

Мұқатаев, Амантай. Басшысын тапқан ел бақытты [Текст] / А. Мұқатаев // Семей таңы. - 2020. - 30 желтоқсан.- Б.3.

Екібаев Ж. Дара тұлға [Текст] : Мәтін / [Семейлік қоғам қайраткері, абыз ақсақал Хафиз Матаев өмірден өтті.] // Дидар. - 2021. - 9 қаңтар.- Б.3.

Қош бол, Абай елінің абыз ақсақалы! [Текст] : қазанама // Семей таңы. - 2021. - 7 қаңтар.- Б.7.

Балтақайұлы, Манатай. Абай елінің ардақтаған абызы [Текст] / М. Балтақайұлы // Ертіс өңірі. - 2021. - 3 ақпан.- Б.13

Бозанбаева, Гулжауһар. Өнегелі өмірдің иесі еді [Текст] : Қоғам қайраткері Хафиз Ыбырайұлы Матаев туралы / Г. Бозанбаева // Ертіс өңірі. - 2021. - 3 ақпан.- Б.13

Қуанышбаев, Ғалым. Ел еңсесін көтерген азамат [Текст] : аудан басшысы болған Хафиз Матаев туралы мақала / Ғ. Қуанышбаев // Ертіс өңірі. - 2021. - 6 қаңтар.- Б.7

Жарылғап, Махмұт. Сәуле шашқан ғұмыр [Текст] : [Абай елінің абыз ақсақалдары туралы] / М. Жарылғап // Дидар. - 2021. - 24 сәуір.- Б.6.