Nurmukhameduly K.

Details

Last Updated on Wednesday, 11 April 2018 13:53

Nurmukhameduly Kazy (1896-1918) - leader of the Alash movement, soldier of Alash.

He was born in 1896 in the Semipalatinsk district of the Yenirekei parish (now the East Kazakhstan region). In Semipalatinsk (now Semey) he graduated from a two-grade school, after which he worked as a teacher in the village for several years. In 1915 he entered the Semipalatinsk Teachers' Seminary (now the M. Auezov Pedagogical College). In 1917, as a student of the seminary, he set himself on fire to serve Alash. And in 1918 he became a supporter of Alash figures and was appointed head of the Semipalatinsk mounted militia Alash.

On the morning of March 6, 1918, the mounted militia of the city of Alash went out for daily training together with Kazy. They were in physical training without weapons. Suddenly, 15 soldiers came and demanded that soladatam Alasha stop performing exercises. The unarmed soldiers were frightened, some began to retreat. But Kazy did not succumb to provocation, urged the soldiers to stay and not show their fear to the red for the sake of protecting the people. These were not just words to stay, but a call to awaken the strength of the spirit and old age. Sensing Kaza's bravery, the Red soldiers shot him.

On March 7, 1918, Kazy Nurmukhameduly was buried as the first victim who gave his life for the sake of the nation.

At Kaza's funeral, Shakarim delivered a farewell speech. M. Dulatov read a dedication poem. After the death of Kaza, the Government of Alashorda provided financial assistance to the family of the deceased and allocated a scholarship for the education of his younger brother. The heads of the government of Alashorda drew attention to the involvement of the Bolsheviks in the death of Kaza.

Literature about Nurmukhameduly K.

Тілешов, Е. Алаш қозғалысы [Мәтін] : энциклопедиялық анықтамалық / Е. Тілешов, Д. Қамзабекұлы . – Алматы : Сардар, 2014. – 528 б. – Нұрмұхамедұлы Қазы: б. 324.

Кудайбердиулы, Ш. Казах в зеркальном отражении [Текст] : стихи, поэмы / Ш. Кудайбердиулы. - Семей, 2008. - Казы Нурмухамбетулы: с. 52-53.

Internet links 

Алаш жасағының «ақ» пен «қызыл» арасындағы күресі [Электрондық ресурс] : [Қ. Нұрұхамедұлы туралы] : [бейнежазба] // Азаттық радиосы : сайт. – Пайдалану орны : http://www.azattyq.org/a/kazakhstan_alash_army_interview_with_bolat_mursalim/27363509.html (16.03.2017)

Алаш үкіметі құрылғанда бірінші болып шахит болған - Алаш милициясының командирі Қазы Нұрмұхамедұлы [Электрондық ресурс] : [Қ. Нұрұхамедұлы туралы] // ВКонтакте - әлеуметтік желі : сайт. – Пайдалану орны : https://vk.com/wall-40137153_153989 (16.03.2017)

Асылбеков, М. Қ. АЛАШТЫҢ АЛҒАШҚЫ ҚҰРБАНЫ ҚАЗЫ ҚАЛАЙ ҚАЗА БОЛДЫ? [Электрондық ресурс] : [Қ. Нұрұхамедұлы туралы] / М. Қ. Асылбеков // Жерұйық : сайт. – Пайдалану орны : http://zheruiyq.kz/2016/06/23/%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%88%D1%82%D1%8B%D2%A3-%D0%B0%D0%BB%D2%93%D0%B0%D1%88%D2%9B%D1%8B-%D2%9B%D2%B1%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%BD%D1%8B-%D2%9B%D0%B0%D0%B7%D1%8B-%D2%9B%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9-%D2%9B%D0%B0/(16.03.2017)

Қазы Нұрмұхамедұлы [Электрондық ресурс] : [өмірбаян] // Уикипедия - ашық энциклопедиясы : сайт. – Пайдалану орны : https://kk.wikipedia.org/wiki/%D2%9A%D0%B0%D0%B7%D1%8B_%D0%9D%D2%B1%D1%80%D0%BC%D2%B1%D1%85%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%B4%D2%B1%D0%BB%D1%8B (16.03.2017)

Қазы Нұрмұхамедұлы қазасына көңіл айту [Электрондық ресурс] : [телеграмма] // Әдебиет порталы : сайт. – Пайдалану орны : http://old.adebiportal.kz/tele-ram-azy-n-rm-khamed-ly-azasyna-k-l-aytu.page?lang=kz (16.03.2017)

Сахариева, З. Алаштан шыққан алғашқы милиция офицері [Электрондық ресурс] : [Қ. Нұрұхамедұлы туралы] / З. Сахариева // Алаш айнасы : сайт. – Пайдалану орны : http://alashainasy.kz/culture/alashtan-shyikkan-algashkyi-militsiya-ofitser-69785/ (16.03.2017)