Мынжан Н.

Details

Last Updated on Thursday, 08 September 2022 09:56

Ныгымет Мынжан ( 1922-1993 г.) - историк, этнограф, исследователь литературы.

Родился 22 марта 1922 года в ауле Толы Тарбагатайского района Восточно-Казахстанской области

В 1941 году окончил монголо-казахскую школу и школу милиции в Урумчи. В 1945-49 годах он был генеральным секретарем Синьцзянского провинциального финансового отдела, в 1949-50 годах - заместителем генерального секретаря провинциального правительства, в 1950-52 годах - заведующим Синьцзянским отделом ЦК КПК, в 1952 году -58 он был руководителем казахской редакции Пекинского национального издательства. Он был арестован в 1958 году как «правый» и отсидел в тюрьме до 1976 года. В 1978 году он был полностью реабилитирован и начал научные исследования в Институте изучения языков меньшинств. Мынджан знал казахский, уйгурский, древнетюркский языки, а также китайский, русский и арабский. Занимается историей Казахстана с 1980 года, в том числе «Казахи Синьцзяна» (1981), «Казахские племена и лозунги» (1982) и государство. Он написал небольшой труд «Краткая история казахов». Им написаны «Язык – литература» (1942), «Факты казахской истории» (1949), «Устная литература Казахского ханства» (1980), «Эпоха становления и развития казахской литературы» (1981), «Казахская повесть». », «Бахтияр и его сорок ветвей» (1982), «Жанр рассказа в казахской литературе» (1982), Им написано множество научных работ на темы «Некоторые факты из истории казахского народного эпоса» (1982), «Книга Коркыт ата и казахская песня Коркыт» (1984), «Казахские мифические предания» (1986). В 1987 году издал монографии «Краткая история казахов» и «Мифические сказания казахов». Повесть Мынджани «Корреспондент жизни» (1948) и его роман «Ласточка» также явились значительными произведениями в развитии китайско-казахской литературы. Мыняни также проделал большую работу в области перевода. Он перевел на китайский язык эпос «Салиха-Самен», «Казахское родословие» Шакарима, «О происхождении казахов» Абая. Он также перевел на казахский язык такие классические произведения, как «У воды» (том 3), «Цвет Красного дворца» (тома 4, 6), написанные старокитайским литературным языком

Умер 22 июня 1993 года

Книги Н. Мынжан

Мыңжан, Н. Қазақтың қысқаша тарихы / Н. Мыңжан ; арап қарпінен көшірген М. Қани. - Алматы : Жалын, 1994. - 400 б. 

Публикации в периодических изданиях

Мыңжан, Н.Қазақ хандарының заңдары [Мәтін] / Н. Мыңжан// Қазақ. – 2014.- 15 - 29 тамыз (№ 33/34).- 11 б.(НБРК)

ыңжан, Н. Қазақ хандығының жарғылары [Мәтін] / Н. Мыңжан // Оңтүстік Қазақстан. – 2013.- 24 қазан (№ 160).- 4 б.(НБРК)

Мыңжан, Н. Қазақ хандығының заңдары [Мәтін] / Н. Мыңжан // Жоғарғы сот жаршысы. – 1995.- N 4.- 19-21 б.(НБРК)

Мыңжан, Н. Қазақ хандығының заңдары [Мәтін] / Н. Мыңжан // Қазақтың ата заңдары = Древний мир права казахов : Құжаттар, деректер және зерттеулер = Материалы, документы и исследования. 10 томдық / Бағдарлама жетекшісі С.З.Зиманов. – Алматы: Жеті жарғы, 2004. – 2-т.- 399-402 б.(НБРК)

Мыңжан, Н. Сақ тайпалары [Мәтін] / Н. Мыңжан // Қазақ. – 2007.- 16 наурыз.- 9 б.(НБРК)

Bolatbek Nasenov

Details

Last Updated on Thursday, 08 September 2022 09:37

Bolatbek Nasenov (1937) - Doctor of Historical Sciences, Candidate of Economic Sciences, Professor.

Bolatbek Nasenov was born in 1937 in the village of Kainar, Semipalatinsk (now East Kazakhstan) region. His father Nasen had two sons: Bolatbek and Serikbek. Serikbek became an energy specialist and worked in the railway industry for many years. Bolatbek Nasenov graduated from the Tashkent Financial and Economic Institute. In 1982 he was a member of the board of the Ministry of Finance, Head of the Income and Expenditure Department of the Ministry of the Republic of Kazakhstan. He worked as the first deputy of the Tax Department Head. After the retirement, Bolatbek was engaged in the collection and publication of historical materials and archival documents. He is the author of a twenty-four-volume historical anthology. All information on the history of Kazakhstan is based on data from the Central State Archives of the Republic of Kazakhstan, the archives of the KNB and the Semey police, the archives and witnesses of neighboring Russia. Bolatbek Nasenov, who lived in the Abralinsky district of the former Semipalatinsk (now East Kazakhstan) region, in 1953 became one of the eyewitnesses of the first hydrogen bomb test on the surface of the earth. The region in which he lived later became the territory of the test site.

Б. Нәсеновтың шығармалары

Произведения  Б. Насенова

Кітаптар-Книги

Нәсенов, Б. Абыралы - Сарыарқаның кіндігі [Мәтін] / Б. Нәсенов - Новосибирск: [б. ж.]

Нәсенов, Б. Абыралы - Сарыарқаның кіндігі [Мәтін]. Т. 2, 3-ші кітап : Абыралы - қанды жылдары (1905-1945 ж.), 2002. - 642 б.

Нәсенов, Б. Абыралы - Сарыарқаның кіндігі [Мәтін]. Т. 3, 4-ші кітап : Абыралы - Сұңқарлары, 2002. - 758 б.

Нәсенов, Б. Абыралы - Сарыарқаның кіндігі [Мәтін]. Т. 4, 5-ші кітап : Абыралы саңлақтары ; 6-шы кітап : Абыралының тұңғыш тарландары және Дегелең, 2002. - 613 б.

Нәсенов, Б. Абыралы - Сарыарқаның кіндігі [Мәтін]. Т. 5, 7-ші кітап : Қазақтың 200 жылғы тарихы ; 8-ші кітап : Достар, 2005. - 305 б.

Нәсенов, Б. Абыралы - Сарыарқаның кіндігі [Мәтін]. Т. 6, 9-шы кітап : Біз де Абыралыданбыз, 2005. - 742 б.

Нәсенов, Б. Абыралы - Сарыарқаның кіндігі [Мәтін]. Т. 7, 10-шы кітап : Халық  жаулары ; 11-ші кітап : Кең даланың  күйреуі, 2005. - 344 б.

Нәсенов, Б. Абыралы - Сарыарқаның кіндігі [Мәтін]. Т. 9, 14-ші кітап : Абыралы көтерілісі, 2005. - 835 б.

Нәсенов, Б. Абыралы - Сарыарқаның кіндігі [Мәтін]. Т. 10, 15-ші кітап : Кенесары - дала маршалы, 2005. - 563 б.

Нәсенов, Б. Абыралы - Сарыарқаның кіндігі [Мәтін]. Т. 11, 16-шы кітап : Абылай хан, 2005. - 601 б.

Нәсенов, Б. Абыралы - Сарыарқаның кіндігі [Мәтін]. Т. 12, 17-шы кітап : Абылайхан, 2005. - 590 б.

Нәсенов, Б. Абылай хан [Мәтін] : Омбы архиві сөйледі. Т. 11, 16-шы кітап, І-тарауы, І-тарауы. - Алматы; Новосибирск, 2011 (2005). - 601 б.

Нәсенов, Б. Абылай Хан [Мәтін] : Омбы архиві сөйледі. Т. 12, 17-ші кітап, ІІ-тарауы, ІІ-тарауы. - Алматы; Новосибирск, 2011 (2005). - 590 б.

Нәсенов, Б. Абылай хан [Мәтін] : Мәскеу архивтері сөйледі. Т. 13, 18-ші кітап, ІІІ-тарауы, ІІІ-тарауы. - Алматы; Новосибирск, 2011. - 849 б.

Нәсенов, Б. Әбілхайыр хан [Мәтін] : Мәскеу архивтері сөйледі : Санкт-Петербургтің кітапханасы сайрайды. Т. 16, 21-ші кітап, І-тарауы, І-тарауы. - Алматы; Новосибирск, 2011. - 833 б.

Нәсенов, Б. Әбілхайыр хан [Мәтін] : Мәскеу архивтері сөйледі : Санкт-Петербургтің кітапханасы сайрайды. Т. 17, 22-ші кітап, ІІ-тарауы, ІІ-тарауы. - Алматы; Новосибирск, 2011. - 841 б.

Б. Нәсеновтың мерзімді басылымдардағы мақалалары

Нәсенов, Б. 372 күн [Мәтін] / Б. Нәсенов // Семей таңы. - 2004. -  13, 20 тамыз.- Б.3

Нәсенов, Б. Абыралы көтерілісі [Мәтін] / Б. Нәсенов // Ертіс өңірі. - 2006. -  26 шілде.- Б.10.

Алаш көсемдерінің бірі Халел Досмұхаметовтың хаты [Мәтін] / Б. Нәсенов // Семей таңы. - 2009. - 30 сәуір.- Б.4.

Нәсенов, Б. Әбілқайырды кім, не себепті өлтірген?  [Мәтін] / Б. Нәсенов // Егемен Қазақстан. - 2009. - 26 тамыз.- Б.9.

Нәсенов, Б. Жәңгір хан және Орбұлақ шайқасы [Мәтін] / Б. Нәсенов // Алаш : тарихи-этнологиялық ғылыми журнал. - Алматы, 2010. - N 3(тамыз).- Б.4-15.

Нәсенов, Б. Абыралы көтерілісіне - 80 жыл [Мәтін] / Б. Нәсенов // Алаш. - Алматы, 2010. - N 4.- Б.                                                                                                                                                                                                                                                                                                         4-32.

Нәсенов, Б. Әбілқайыр Мұқамбетғазы Баһадүр хан (1693-1748) [Мәтін] / Б. Нәсенов // Алаш. - Алматы, 2010. - N 1.- Б.14-30.

Нәсенов, Б. Абылай хан: «Ешқандай Барабы татарларын естіген емеспін, білмеймін. Жер біздікі!» [Мәтін] / Б. Нәсенов // Егемен Қазақстан. - 2011. - 28 қаңтар.- Б.5.

Нәсенов, Б. Айбынды Абылай ханға - 300 жыл [Мәтін] / Б. Нәсенов // Дарабоз. - Алматы, 2011. - N 4.- Б.10-15.; N 5.- Б.15-20.; N 6.- Б.4-9.

Нәсенов, Б. Айбынды Абылай ханға - 300 жыл [Мәтін] / Б. Нәсенов // Дарабоз . - 2011. - № 6. -  С. 4-7 б.

Нәсенов, Б. Абылай хан - мұрағат қорларында [Мәтін] / Б. Нәсенов // Түркістан . - 2012. - 16 ақпан (№ 7). – Б. 9

Нәсенов, Б. Соғыс кезінде қалай ғана аштан өліп қалмағанбыз деп таңғаламын. [Мәтін] / Б. Нәсенов // Дидар. - 2014. - 9 мамыр.- Б.8.

Нәсенов, Б. Құнанбайды Шоқан кепілдеме беріп түрмеден шығарып алған [Мәтін] / Б. Нәсенов // Аңыз адам. - 2015. - № 13.- Б.37-38

Нәсенов, Б. Жүректі сағыныш сыздатқанда... [Мәтін] / Б. Нәсенов // Қазақ әдебиеті . - 2017.- 20 - 26 қазан (№ 43). – Б. 23

Нәсенов, Б. Ұстазға деген сағыныш [Мәтін] / Б.Нәсенов // Қазақ әдебиеті . - 2017.- 10-16 қараша (№ 46). – Б. 22

Нәсенов, Б. Шаниннің ерлігі [Мәтін] / Б. Нәсенов // Жұлдыз. - 2018. - N3.- Б.205-207

Нәсенов, Б. Ерлігі ескірмейтін батыр [Мәтін] / Б. Нәсенов // Егемен Қазақстан. - 2020. - 17 шілде.- Б.9

Нәсенов, Б. Абай да жаламен үйқамақта отырған [Мәтін] : Абай-175 / Б. Нәсенов // Төртінші билік. - 2020. - 15 қаңтар.- Б.4.

Нәсенов, Б. Семей полигоны-қазақ елінің қасіреті [Мәтін] / Б. Нәсенов // Семей таңы. - 2021. - 19 қаңтар.- Б.6.

Нәсенов, Б. Жазықсыз жазаланған [Мәтін]: [Семей облысы Абыралы ауданының азаматы Байкен Тыштыбаевтың тағдыры жайында] / Б. Нәсенов // Ана тілі. - 2021. - 27 мамыр-2 маусым.- Б.8.

Нәсенов, Б. Өмірлік ұстазым болды... [Мәтін] : [белгілі алаштанушы, қоғам қайраткері С. Тәбәріков туралы ] / Б. Нәсенов // Семей таңы. - 2021. - 28 желтоқсан.- Б.7.

Нәсенов, Б. Қара қылды қақ жарған Қазыбек би [Мәтін] / Б. Нәсенов // Семей таңы. - 2022. - 15 ақпан.- Б.7.

Б. Нәсенов туралы мерзімді басылымдарда

Нұрғали, Р. Абыралы: тарихы мен трагедиясы [Мәтін] : [Б. Нәсенов туралы] / Р. Нұрғали  // Егемен Қазақстан. - 2003. -   22 наурыз.- Б.16

"Абылай хан" және "Достар" [Мәтін]: [Б. Нәсенов туралы] // Семей таңы. - 2005. -  9 желтоқсан.- Б.3

Бүгінде 1700 батырдың есімі белгілі [Мәтін] : [белгілі тарихшы Б. Нәсеновтың 23 кітаптан тұратын 28-томдығының тұсаукесері өтті. ] // Ертіс өңірі . - 2012. - 6 маусым.- Б.8.

Аманжол, Қ. Архив адам [Мәтін] : [Б. Нәсенов туралы]  / Қ. Аманжолов // Егемен Қазақстан . - 2017.- 1 тамыз (№ 145). - 7

Интернет-ссылки

Очевидец испытания водородной бомбы [Электронный ресурс]: [Воспоминания Б. Насенова]. -Режим доступа: https://rus.azattyq.org/a/ochevidec-ispytaniya-vodorodnoy-bomby/25072537.html

Ссылка в Сибирь за «неправильно построенную школу»[Электронный ресурс].- сайт.- Режимдоступа: https://e-history.kz/ru/news/show/3983/

Myrzagaliyeva Anar Bazarovna

Details

Last Updated on Saturday, 12 November 2016 16:52

Myrzagaliyeva Anar Bazarovna (1972) - Doctor of Biological Sciences, Associate Professor of the Higher Attestation Commission.

Born in the village Ulanka, Ulansky district, East Kazakhstan region. After graduating from the Faculty of Medicine and Biology of the East Kazakhstan State University, she worked as a laboratory doctor in the City Clinical Hospital No. 5 in Almaty; then she moved to teaching: a teacher, senior lecturer, Head of the Master’s Department, Dean of the Faculty of Ecology And Natural Sciences, Director of the Department for Scientific Work and International Relations of the EKSU named after. S. Amanzholov.

Main scientific direction: botany; responsible executor of the state order research work on environmental protection issues on the topic: "Development of a method for cleaning and restoring lakes using new technologies on the example of Lake Bolshoye, Borodulikha district of the East Kazakhstan region"; responsible executor of the scientific topic "Study of the resources of vicarious species of medicinal plants of East Kazakhstan and the development of scientific foundations for the exploitation of thickets" under the scientific and technical program "Development and introduction into production of original herbal preparations for the development of the pharmaceutical industry of the Republic of Kazakhstan"; responsible executor of the research topic “Procurement of raw materials and development of operation modes for saline Saussurea and crowned sickle in the territories of Central, Western and Eastern Kazakhstan”; scientific supervisor of the scientific work "Identification of essential oils from higher vascular plants of East Kazakhstan".

Awards: Scholarship holder of the State Scientific Scholarship of the Ministry of Education and Science of the Republic of Kazakhstan for talented young scientists, as actively involved in research on solving scientific problems, who contributed to the development of science.

Author of over 80 scientific and methodological works. 

Scientific works

Books

Мырзағалиева, А. Ботаникалық ресурстану [Мәтін] : оқу құралы /А. Мырзағалиева. - Өскемен : С. Аманжолов атындағы ШҚМУ баспасы, 2013. - 124 б.

Мырзағалиева, А. Цитология [Мәтін] : оқулық / А. Мырзағалиева. - Алматы : Дәуiр, 2013. - 216 б.

***

Мырзагалиева, А. Биология [Текст]: методическое пособие / А. Мырзагалиева.- Усть-Каменогорск: Изд-во ВКГУ им. С. Аманжолова, 2004.- 64 с.

Мырзагалиева, А. Цитология[Текст]: учебное пособие / А. Мырзагалиева. - Усть-Каменогорск, 2007. - 132 с.

Мырзагалиева, А. Ресурсы лекарственных растений [Текст]: монография / А. Мырзагалиева. - Усть-Каменогорск: Издательство ВКГУ им. С. Аманжолова, 2012. - 316 с.

А. Мырзағалиеваның қатысуымен шыққан кітаптар

Книги, вышедшие при участии А. Мырзагалиевой

Андреева, А. Биосинтез анабазина в культуре клеток Anabasis aphylla [Текст] : монография / А. Андреева, А. Газалиев, А. Мырзагалиева. - [Б. м.] : LAP LAMBERT, 2013. - 168 с.

Өмірі мен ғылыми шығармашылығы туралы әдебиеттер

Литература о жизни и деятельности

Шығыс Қазақстан облысы [Мәтін] : энциклопедия. - Алматы : Қазақ энциклопедиясы. - 2014. - Мырзағалиева Анар Базарқызы: б. 561

Қазақстан ғалымдары [Мәтін] : энциклопедиялық анықтамалық. Т. 2. - Алматы : Қазақ энциклопедиясы, 2016. - Мырзағалиева Анар Базарқызы: б. 181.

Нугыманов И.

Details

Last Updated on Saturday, 17 September 2022 09:34

Иманмалик Нугыманов (1928-2000 гг.) - доктор педагогических наук, профессор.

Родился 15 января 1928 года в селе Уласты Тарбагатайского района Восточно-Казахстанской области (ныне область Абай).

В 1952 году окончил Казахский педагогический институт (ныне Казахский национальный педагогический университет имени Абая) в Алматы. В 1952-1955 гг. работал в Уланском районном отделе образования Восточно-Казахстанской области.

В 1955 году Иманмалик Нугыманов начал свою преподавательскую деятельность в Казахском педагогическом институт (ныне Казахский национальный педагогический университет имени Абая). За более чем полувековую работу в вузе он подготовил немало квалифицированных педагогических кадров. Защитил докторскую диссертацию на тему «Язык химии и дидактические основы его функционирования в процессе обучения». Иманмалик Нугыманов автор более 300 научных публикаций, в том числе 16 учебно-методических пособий для преподавателей и студентов. Научные работы Нугыманова посвящены дидактическим функциям языка химии, терминологическим, семиотическим, лингвистическим, педагогическим и методическим проблемам процесса обучения химии.

Кроме естественных наук, Иманмалик Нугыманов занимался литературным творчеством - писал стихи «о времени и о себе»: «Завещание», «Прославим человечность и честность», «Тарбагатайский вальс», «Моим сверстникам» (к 60-летию КазПИ), (к 70-летию КазПИ), «Моим ученикам», «Моему учителю» и др. 

Иманмалик Нугыманов ушёл из жизни 24 декабря 2000 года в Алматы.

Литература о Нугыманове И. 

Қазақтың тәлімдік ойлар антологиясы : [Мәтін] : 10 томдық. Т. 6 : Ұлттық тәлім-тәрбиелік ғылымдардың дамып, қалыптасу тарихынан : 1920-2000 жылдар. - Алматы : Сөздік - Cловарь, 2009. - 400 б. - Түсініктемелер: 375-388 б. - Пайдаланылған әдебиеттер: 389 б. 

И. Нұғмановтың мерзімді басылым беттерінде жарық көрген мақалалары: Бексайын, Қ. Ұстаз-ғалым : [Мәтін] : [жерлесіміз Тарбағатайлық педагогика ғылымының докторы И. Нұғыманов туралы] / Қ. Бексайын. - // Қазақстан мектебі. - 1998. - № 1. - Б. 11-14. 

Тілегенов А. Ардагер айтқан әңгіме /А. Тілегенов. - // Айқын. - 2015. - 15 сәуір (№ 67). – Б. 4