Кемешев Н.
- Жаңартылды 26.06.2024 09:02
Нәбиолда Кемешев (1949 ж.) – лирик-ақын және композитор, музыка шебері, Шығыс Қазақстан мемлекеттік университетінің құрметті доценті, Қазақстан-Американдық еркін университетінің құрметті профессоры, Қазақстан Республикасының еңбек сіңірген қайраткері, Күршім ауданының құрметті азаматы.
1949 жылы 6-сәуірде Марқакөл ауданының Жалаңаш ауылында (қазіргі Шығыс Қазақстан облысының Күршім ауданы) дүниеге келген.
Ақбұлақ мектебін аяқтап, 1966 жылы Мәдениет үйінің директоры болып жұмыс істеп, мектепте ән сабағын оқытқан. 1969 жылы Алматы кинотехникумын бітірген. 1974 жылы Өскемен педагогикалық институтын (қазіргі С. Аманжолов атындағы Шығыс Қазақстан мемлекеттік университеті) тәмамдап, Марқакөл ауданы (қазіргі Күршім ауданы Ақбұлақ ауылы) Горновка орта мектебіне бөлініп, 1982 жылға дейін музыка және ән сабағынан мұғалім болған. Жас педагог жасөспірімдермен сабақ пен қосымша сабақтарды Қазақстандағы ең танымал «Тамаша» эстрадалық-әзіл жанрының негізін қалаушылардың бірі бола отырып, көркемөнерпаздардың қатысуымен сәтті үйлестірді. Содан кейін аудандық партия комитетінің нұсқаушысы болып жұмыс істеді, Марқакөл ауданы әкімшілігінің мәдениет бөлімін басқарды. 1997 жылы Нәбиолда Салихұлы МҮ директоры болып тағайындалды.
2005 жылы Өскемен Қазақ-Американдық еркін университетін бітірген.
Нәбиолда Кемешев көптеген ән, өлең мен шежіре жазып, 40-тан астам әзіл-оспақ көріністерін жасады. Оның мақалалары аймақтық және республикалық баспасөз беттерінде жарияланған, олар «Жүрекпен сырласу» (2006), «Өмірім-өлеңім» (2007), «Ұрпағыма өсиет» (2009), «Ақ тілек, ақ бата» (2010), «Әке рухына тағзым» (2014), «Әке аманаты» (2018) кітаптарының авторы. Нәбиолда Кемешевтің «Марқаның сұлу қыздары», «Күршім мен Марқа ағайын», «Сандуғашым, қарлығашым» және басқа да әндері еліміздің талантты әншілерінің орындауында шырқалуда.
1982 жылы аудандық партия комитетінің нұсқаушысы болып тағайындалды.
1982-1995 жж. аудандық мәдениет бөлімінің меңгерушісі, Теректі Мәдениет үйінің директоры болады.
Төрт мәрте аудандық Кеңестің, бір рет облыстық Кеңестің депутаты болып сайланды. 1991 жылы Шығыс Қазақстан облысының делегациясы құрамында Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтың Ассамблеясына қатысты
2001 жылы "Мәдениет қайраткері"атағын алды. Шығыс Қазақстан мемлекеттік университетінің құрметті доценті, "Шабыт" халықаралық байқауының және ШҚО әкімі сыйлығының лауреаты. "Еңбектегі ерлігі үшін" және "Астананың 10 жылдығы" медальдарымен марапатталған, 2005 жылы 4 желтоқсанда Қазақстан Президенті Нұрсұлтан Назарбаевтан алғыс хат алған.
Төрт мәрте аудандық кеңеске, бір рет облыстық кеңеске депутаттыққа сайланды. 1991 жылы Шығыс Қазақстан облысының делегациясы құрамында Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтың Ассамблеясына қатысты
2001 жылы «Мәдениет қайраткері» атағын алады. «Шабыт» халықаралық байқауының және ШҚО әкімі сыйлығының лауреаты. «Еңбектегі ерлігі үшін» және «Астананың 10 жылдығы» медальдарымен марапатталған, 2005 жылы 4 желтоқсанда Қазақстан Президенті Нұрсұлтан Назарбаевтан алғыс хат алған.
Н. Кемешевтің шығармалары
Произведения Н. Кемешева
Кітаптар – Книги
Кемешев, Н. Көңілге түйген әсерлер [Мәтін] : мақалдар мен мәтелдер / Н. Кемешев. - Өскемен, 2003. - 157 б.
Кемешев, Н. Жүрекпен сырласу [Мәтін] / Н.Кемешев. - Өскемен, 2006. - 244 б.
Кемешев, Н. Әндер жинағы [Ноталар]/ Н. Кемешев. - Өскемен, 2007. - 152 б.
Кемешев, Н. Өмірім-өлеңім [Мәтін] / Н. Кемешев. - Өскемен, 2007. - 360 б.
Кемешев, Н. Ұрпағыма өсиет [Мәтін] / Н. Кемешев. - Өскемен : Шығыс Ақпарат, 2009. - 500 б.
Кемешев, Н. Ақ тілек, ақ бата [Мәтін] / Н. Кемешев. - Өскемен : Шығыс Ақпарат, 2010. - 100 б.
Кемешев, Н. Әке аманаты [Мәтін] : ғұмырбаяндық естеліктер мен ой- толғаныстар / Н. Кемешев. - Алматы : Үш Қиян, 2018. - 296 б.
Н. Кемешевтің мерзімді басылымдар мен
жинақтардағы мақалалары
Публикации Н. Кемешева в периодических изданиях и сборниках
Кемешев, Н. Көңіл мұңы; Бауырларға арнау [Мәтін] : [жыр жолдарынан] / Н. Кемешев // Дидар. - 1996. - 20 тамыз.
Кемешев, Н. Сәт сапар, марқалық өнерпаздар. [Мәтін] : [Күршім аудандық мәдениет бөлімінің бас маманымен әңгімелескен У. Тоқпатаев] / Н. Кемешев // Дидар. - 1999. - 29 мамыр.
Кемешев, Н. Мәдениетті қолдау жылын ұтымды пайдалансақ [Мәтін] : [Күршім ауданында мәдениетті қолдау жылына байланысты жүргізіліп жатқан шаралар туралы ] / Н. Кемешев // Рауан. - 2000. - 10 сәуір.
Кемешев, Н. Рухани байлық-азығымыз [Мәтін] : [Күршім ауданы мәдениет мекемелерінің бүгінгі жағдайы ] / Н. Кемешев // Егемен Қазақстан. - 2000. - 7 қаңтар.
Кемешев, Н. Мен Құмашты көрмесем [Мәтін] : [Құмаш Нұрғалиев туралы] / Н. Кемешев. - Дидар. - 2003. - 22сәуір. - Б. 4.
Кемешев, Н. Баян ойнап, бағым жанды [Мәтін] : [марқакөлдік өнерпаз Н. Кемешевтің шығармашылығы туралы] / Н. Кемешев ; сұхбат: Қ. Дүргінбайұлы // Дидар. - 2020. - 3 қыркүйек.- Б.11.
Н. Кемешевтің өмірі мен шығармашылығы туралы әдебиеттер
Литература о жизни и творчестве Н. Кемешева
Кітаптар - Книги
Тоқпатаев, У. Менің замандастарым [Мәтін] / У. Тоқпатаев. - Өскемен, 2006. - 440 б. - Н. Кемешев туралы мақала жарияланған.
Елубай, О. Аялайық Алтайды : деректі әңгіме, жолжазба, очерк,толғау, мақалалар / О. Елубай. - Өскемен, 2004. - 227 б. - Н. Кемешев туралы мақала жарияланған.
Мақалалар – Статьи
Салықбаев, С. Өнер жүгін арқалап [Мәтін] : [Марқалық өнер тарланы Н. Кемешев жайында] / С. Салықбаев // Дидар. - 1999. - 30 наурыз.
Құрманбекұлы, Қ. Өзі сазгер,өзі сал [Мәтін] / Қ. Құрманбекұлы // Дидар. - 2000. - 5 тамыз.
Тоқпатаев, У. Мәдениет қайраткері [Мәтін] : санасын сырлы саз, жүрегін көктем-жыр әлдилеген Набиолда Кемешов жайлы ой-толғам / У. Тоқпатаев // Дидар. - 2004. - 6 сәуір.- Б. 2.
Марқалық марқасқа [Мәтін] : [өнер тарланы Н.Кемешев туралы] // Рауан. - 2009. - 22 тамыз. - Б. 3.
Елубай, О. Теректідегі ән-жыр кеші [Мәтін] : [ақын, сазгер Нәбиолда Кемешевтің кеші] / О. Елубай // Егемен Қазақстан. - 2009. - 21 желтоқсан.- Б. 9.
Қайроллаұлы, Х. Жалықпаған туған жерін жырлаудан [Мәтін] : [белгілі сазгер, ақын Н. Кемешев 70 жасқа толды ] / Х. Қайроллаұлы // Дидар. - 2019. - 7 наурыз. - Б. 27.
Кемешев, Н. Баян ойнап, бағым жанды [Мәтін] : [марқакөлдік өнерпаз Н. Кемешевтің шығармашылығы туралы] / Н. Кемешев ; сұхбат: Қ. Дүргінбайұлы // Дидар. - 2020. - 3 қыркүйек.- Б.11.
***
Салыкбаев, С. Жизненное кредо Набиолды Кемешева [Текст] : [о бывш.работнике культуры Курчум.р-на ...] / С.Салыкбаев // Рудный Алтай. - 1999. - 1 апреля.
Азмухамбетов, Ш. Теректинский Ренессанс [Текст] / Ш.Азмухамбетов // Рудный Алтай. - 2007. - 21 июля. - С. 6.
Мустафин, С. Песни Набиолды Кемешева [Текст] / С. Мустафин // Рудный Алтай. - 2007. - 17 апр. - С. 6.
Каир, К. Застыла кавалерия острот [Текст] / К.Каир // Рудный Алтай. - 2008. - 1 марта. - С. 4.
Омаров Д. Учитель, поэт, композитор [Текст] : [о встрече общественности Усть-Каменогорска с Набиолдой Кемешевым, поэтом-лириком, композитором, музыкантом-виртуозом, Почетным доцентом ВКГУ, заслуженным деятелем РК, Почетным гражданином Курчумского района, лауреатом международного конкурса "Шабыт", лауреат премии акима ВКО, обладатель медалей "За трудовую доблесть", "20-летие Астаны"] / Д. Омаров // Рудный Алтай. - 2019. - 4 апреля. - С. 14
Интернет ресурстары
Ресурсы интернет
Кемешев Набиолда Салихович. Творческие будни директоры Дома Культуры
http://www.llk.kz/content/42022/42079?letter=%CA&page=
ЧЕЛОВЕК ИСКУССТВА - http://oskementv.kz/ru/news/society/chelovek-iskusstva
В Восточном Казахстане прошла литературно-музыкальная встреча с талантливым мастером слова - https://altaynews.kz/ru/v-vostochnom-kazaxstane-proshla-literaturno-muzyikalnaya-vstrecha-s-talantlivyim-masterom-slova.html
