Есімдер
Звание
"Герой Советского Союза"
Герой Советского Союза - высшая степень отличия СССР. Звание, которого удостаивали за личные или коллективные заслуги перед Советским государством и обществом, связанные с совершением геройского подвига или выдающихся заслуг во время боевых действий, а также, в виде исключения, и в мирное время.
Звание впервые установлено Постановлением ЦИК СССР от 16 апреля 1934 года, дополнительный знак отличия для Героя Советского Союза - медаль "Золотая Звезда" - учреждена Указом Президиума Верховного Совета СССР
от 1 августа 1939 года.
Карелин П.Г.
- Жаңартылды 28.03.2023 10:29
Карелин Петр Григорьевич (1922-1944) – Кеңес Одағының Батыры.
Петр Григорьевич Карелин - 4-ші Украин майданының 2-ші гвардиялық армиясының 3-ші гвардиялық атқыштар дивизиясының 9-шы гвардиялық атқыштар полкінің рота командирі, гвардия лейтенанты.
1923 жылы Ресейдің Чита облысы Сретенск қаласында туған.П. Карелин соғысқа дейін Шар қаласында (қазіргі Жарма ауданы, Шығыс Қазақстан облысы) тұрған. Омбыавиация мектебін бітірген. Қызыл Армия қатарына 1941 жылы Жарма ауданыəскери комиссариатыарқылы шақырылған.
9-гвардиялық атқыштар полкінің рота командирі Д. Карелин Сталинград, Оңт. жəне 4-Украина майдандарындағы шайқастарға қатысты. 1944 ж. сəуір айында Қара теңіз порттарын, Қырым түбегіне өтетін жолда тұрған Армянск қаласын азат етті. 1944 ж. 8 сəуірде таңға жақын «Катюшалардың» артиллериялық шабуылынан кейін 2-атқыштар ротасының командирі Карелин өз ротасымен жау траншеясына бірінші болып басып кіріп, бетпе-бет айқасты. Дзоттардың біріне бекініп алған жау станокты пулеметпен оқ атып, жауынгерлерге бас көтертпеді. Карелин орнынан тұрып, денесімен дзотты жапты.
Қан майданда көрсеткен ерлігі мен батырлығы үшін КСРО Жоғары Кеңесі Президиумының Жарлығымен 1944 жылдың 16 мамырында Кеңес Одағының Батыры атағы берілген. Ленин, 2 мәрте Қызыл Жұлдыз ордендерімен, бірнеше медальдармен марапатталған. Шар қаласындағы батыр оқыған №232 мектепке есімі беріліп, ескерткіш пен мемориалдық тақта орнатылған.
КСРО Қорғаныс министрінің бұйрығымен П. Г. Карелин әскери бөлімнің тізіміне мәңгі енгізілді.
1944 жылы 8 сәуірде Украинаның Армянск қаласында қайтыс болды.
П. Г. Карелин туралы әдебиет
Литература о П. Г. Карелине
Кеңес Одағының батырлары - шығысқазақстандықтар = Герои Советского Союза - восточноказахстанцы: Мағлұматнама. - Өскемен : ШҚМУ, 2005. – с. 50.
Отан батырларын мадақтайды. [Мәтін] : Шығысқазақстандықтар - Кеңес Одағының Батырлары : / Шығыс Қазақстан облысының әкімдігі, Шығыс Қазақстан облыстық сәулет-этнографиялық және табиғи ландшафтық мұражай- қорығы, 2010. – Б.111.
Шығыс Қазақстан облысы.Энциклопедия/ Бас ред. Б.Ө. Жақып. – Алматы: Қазақ энциклопедиясы, 2014.-Б.381.
***
Герои Советского Союза казахстанцы : Сборник документов и материалов: В 1 т. - АлмаАта : КазОгиз, 1945. – с. 349-350.
Герои Советского Союза: историко-статистический очерк / Д. Н. Артамонов [и др.] ; ред. И. Н. Шкадов. - М. : Воениздат, 1984. - с. 627– Т.1
Семипалатинску 285 лет / Сост. К.А.Байгужинов, М.А.Галиев.- Семипалатинск: ЧП Анастасов, 2003.- С.49-50
Герои Советского Союза – семипалатинцы / Сост. Перебеева М.И. – Семипалатинск: Семей - пе.Байгужинов, М.А.Галиев.- Семипалатинск: ЧП Анастасов, 2003.- С.49-50чать, 2004.- С. 28
Мақалалар – Статьи
Коновалов,, А. В. Казахстанцы в боях за освоождение Крыма / А. В. Коновалов // Вести Семей. - 2013. - 8 янв. - С. 4 : фото.
Маркова, А. Последний бой Петра Карелина/ Маркова А. // Рауан - Восход. - 2004. - 7 мая. - С. 2.
Интернет– ресурстар
Интернет – ресурсы
