Лекеров А.

Жаңартылды 25.11.2022 16:16

Лекеров Асқар (1912-1964) – ақын, жазушы.

1912 ж. Шығыс Қазақстан облысы Аягөз ауданы Коммунар (қазір Аягөз ауылы) колхозында шаруа отбасында дүниеге келген. 1938 ж. Алматы қаласында Журналистика институтын,  1953 ж. КПСС ОК жанындағы партия мектебін бітірген. Ұлы Отан соғысына қатысқан. 

1932-1934 жж. «Еңбекші қазақ», 1936-1950 жж. «Социалистік Қазақстан» (қазір «Егемен Қазақстан») газетінде қызмет етті. 1953-1954 жж. – «Әдебиет және искусство» журналы редакторының орынбасары қызметін атқарды. 1954 жылдан бастап өмірінің соңына дейін Қазақ мемлекеттік көркем әдебиет баспасында (қазір «Жазушы») редактор болды.

«Отан туралы», «Досым сөзі», «Кестелі орамал», «Жалғыз оқ» майдан очерктері; «Сөнбейтін жұлдыздар», «Гауһар», «Түз гүлі», «Өмір оты» кітаптары; «Достар» өлеңдер жинағының авторы.

Қытай жазушысы Дин-Линаның «Солнечный луч на реке Санган», «Афганские сказки» шығармаларын қазақ тіліне аударды.

Қызыл Жұлдыз, I, II дәрежелі Отан соғысы ордені және медальдармен марапатталған.

1964 ж. Алматы қаласында қайтыс болды. 

 

А. Лекеровтың шығармалары

Произведения Лекерова А.

Кітаптар – Книги

1955-1959

Лекеров, А. Достар [Мәтін] / А. Лекеров. – Алматы : ҚМКӘБ, 1955. - 72 б.

Лекеров, А. Ең қымбатты [Мәтін] / А. Лекеров. - Алматы : Қазмемкөркемәдеббас, 1959. - 127 б.

1962-1969

Лекеров, А. Қырдағы ән [Мәтін] / А. Лекеров. – Алматы : Қазмемкөркемәдбас, 1962. - 100 б.

Лекеров, А. Гауһар [Мәтін] : повестер мен әңгiмелер / А. Лекеров. - Алматы : Жазушы, 1965.- 234 б.

Лекеров, А. Ой көзімен [Мәтін] / А. Лекеров. - Алматы : Қазахстан, 1965. - 218 б.

Лекеров, А. Өмір оты [Мәтін] : өлеңдер / А. Лекеров. - Алматы : Жазушы, 1969. -140 б.

1975-1980

Лекеров, А. Түз гүлi [Мәтін] : таңдамалы повестер мен әңгiмелер / А. Лекеров. - Алматы : Жазушы, 1975. - 264 б.

Лекеров, А. Алуа [Мәтін] / А. Лекеров. - Алматы : Жазушы, 1979. - 134 б.

Лекеров, А. Алау [Мәтін] : өлеңдер / А. Лекеров. - Алматы : Жазушы, 1979. - 136 б.

Лекеров, А. Сөнбейтін жұлдыздар [Мәтін] / А. Лекеров. - Алматы : Жалын, 1980. -201 б.

***

Лекеров, А. Ребенок [Текст] : стих / А. Лекеров // Раненый тополь : стихи. Пер с каз. - Алматы : Казахстан, 1948. - Книга 9. - С. 13-14.

Боевая молодость [Текст]- Алма-Ата : КазОГИЗ, 1949. - 190 с. - Лекеров А. Желанный миг. Ребёнок : стихи: с. 133-134.

Лекеров, А. Песня о белой березе [Текст] : повесть и рассказы / А. Лекеров. - Алма-Ата : Жазушы, 1962.

 

Мақалалар-Статьи

1937-1949

 

Лекеров, А. Пушкин өлмейдi өмiрде [Мәтiн] : өлең / А. Лекеров // Лениншiл жас. - 1937. - 10 февр.

Лекеров, А. Жеңiске шақырады [Мәтін] : [М. Әуезов пен Ә. Әбiшевтiң "Намыс гвардиясы" пьесасы туралы] / А. Лекеров // Соц. Қазақстан. - 1942. - 29 нояб.

Лекеров, А. Алтайдың жүрегі [Мәтін] : очерк / А. Лекеров // Әдебиет және искусство. - 1947. - № 9. - Б. 42-46.

Лекеров, А. Соқыр күйші [Мәтін] : әңгіме / А. Лекеров // Пионер. - 1948. - № 4. - Б. 21-22.

Лекеров, А. Болашақ шындық [Мәтін] : әңгіме / А. Лекеров // Пионер. - 1949. - № 8. - Б. 6-8.

 

1950-1959

 

Лекеров, А. Жұмбақ шар [Мәтін] : әңгіме / А. Лекеров // Қазақстан пионері. - 1950. - 27 апрель.

Лекеров, А. Әке аманаты [Мәтін] : әңгіме / А. Лекеров // Қазақстан мұғалімі. - 1956. - 7 июнь.

Лекеров, А. Айнымаймын [Мәтін] : (жауынгердің қойын дәптерінен) / А. Лекеров // Лениншіл жас. - 1957. - 16, 17, 20, 24 март.

Лекеров, А. Айналайын [Мәтін] : әңгiме / А. Лекеров // Жұлдыз. - 1958.- № 2. - Б. 58-67.

Лекеров, А. Жас талантқа зор талап [Мәтін] : [жас жазушы Р. Абуталипов және Зейнел Ғаби туралы] / А. Лекеров // Лениншiл жас. - 1959. - 7 июль.

Лекеров, А. Ортақ ой [Мәтін] : әңгiме / А. Лекеров // Лениншiл жас. - 1959. - 8 янв.

Лекеров, А. Тұтас жандар [Мәтін] : әңгiме / А. Лекеров // Соц. Қазақстан. - 1959. - 20 желтоқсан.

 

1960-1979

 

Лекеров, А. Көбдiк [Мәтін] : әңгiме / А. Лекеров // Қазақ әдебиетi. - 1960. - 7 окт.

Лекеров, А. Жылылық [Мәтін] : әңгiме / А. Лекеров // Қазақ әдебиетi. - 1961. - 6 янв.

Лекеров, А. Әсерлi әңгiме [Мәтін] : "Гаухар" атты повестен үзiндi / А. Лекеров // Соц. Қазақстан. - 1964. - 29 март.

Лекеров, А. Ой тамшылары [Мәтін] : [ақынның өз қиялы жайындағы әңгiмелерi] / А. Лекеров // Қазақ әдебиетi. - 1964.- 16 окт.

Лекеров, А. Әке ойы [Мәтін] : әңгiме / А. Лекеров // Лениншiл жас. - 1965.- 10 окт.

Лекеров, А. Солдаттың ұмыт қалған өлеңдерi [Мәтін] : Жас қазақ ; Қайтер ең, өз ағайың солай десе...; Сурет; Тамшы / А. Лекеров // Жұлдыз. - 1966. - № 2.- Б. 36.

Лекеров, А. Жолаушысы ғасырдың ; Омар Хайям [Мәтін] : өлеңдер // Лениншiл жас. - 1968. - 29 нояб.

Лекеров, А. Өмiр жолы [Мәтін] : өлең / А. Лекеров // Қазақ әдебиетi. - 1968. - 2 нояб.

Лекеров, А. Бақыт бақшасы [Мәтін] : өлең / А. Лекеров // Мәдениет және тұрмыс.- 1969. - № 1. - Б. 8.

Лекеров, А. Алау [Мәтін] / А. Лекеров. - Алматы : Жазушы, 1979. - 136 б.

2008-2012

 

Лекеров, А. Теңiз күштерi тегеурiндi [Мәтін] / А. Лекеров, әңг. Б. Абайқызы // Сарбаз. - 2008. - 10 қазан. - Б. 7.

(ҚР Қарулы Күштер Әскери теңiз күштерi басқалбасшысының мiндетiн атқарушы капитанның бүгiнгi әскери теңiз күштерi төңiрегiндегi сұхбатынан).

Лекеров, А. Абылай деген аты бар [Мәтін] / А. Лекеров әңг. Д.Кенжалин // Егемен Қазақстан.- 2012.- 5 мамыр. - Б. 3.

 

     1961        

 

Лекеров, А.Песня о белой березе [Текст] : повесть / А. Лекеров ;пер с каз. Н.Попов; илл. Н.Яровой. // Простор.- 1961.- № 9.- С.36-53.

Лекеров, А.Письмо [Текст] : рассказ / А. Лекеров// Казахстанская правда.- 1961.- 19 февр.

 

А. Лекеров туралы әдебиеттер

Литература о А. Лекерове

 

 

Қазақстанның көркем әдебиеті [Мәтін] / құраст. Е. Айтбаев. - Алматы, 1958. - Асқар Лекеров: б. 157-158.

Нұрпейісов, М. Отан үшін от кешкен аягөздіктер [Мәтін] / М. Нұрпейісов // Аягөз жаңалықтары. - 2009. - 2 мамыр. - Б. 4. - А. Лекеров туралы

Семей өңірінің ақын-жазушылары [Мәтін] : био-библиографиялық көрсеткіш / Абай атындағы әмбебап ғылыми кітапхана. - Семей : Талант, 2005. - Асқар Лекеров: б. 58.

Шығыс Қазақстан облысы [Мәтін] : энциклопедия. – Алматы : Қазақ энциклопедиясы, 2014. - Асқар Лекеров: б. 501.