Қайран Ә.

Жаңартылды 06.09.2022 21:33

Қайран Әбубәкір (1958 ж.) – ақын.

1958 жылы 28 ақпанда Шығыс Қазақстан облысы Тарбағатай ауданы Ақсуат ауылында (бұрынғы Семей облысы, Ақсуат ауданы, Ақсуат ауылы) дүниеге келген.

1981 ж. Семей педагогикалық институтының  (қазір Шәкәрім атындағы Семей мемлекеттік педагогикалық институт) филология факультетін бітіріп, Алматы облысының Күрті ауданында екі жыл мұғалім болған.

1983-1985 жылдары республикалық «Балдырған» журналында поэзия бөлімінің меңгерушісі, кейін «Жалын» баспасында редактор, «Қазақстан мектебі» журналы, «Қазақ әдебиеті» газетінде бөлім меңгерушісі, халықаралық «Дала» журналында бас редактордың орынбасары, «Қазақ тарихы» журналында бас редактордың орынбасары, ғылыми-педагогикалық «География және табиғат» журналының бас редакторы қызметтерін атқарды.

1980 жылы «Бастау» сериясымен тұңғыш кітабы жарық көрді. «Ақ сәуле», «Мазасыз әлем» және балаларға арналған жинақтарға өлеңдері енген. «Маңдайдағы жазулар» (2003), «Атбегінің әліппесі» (2005), «Мен ғашықпын ғаламға» (2008), «Жасыл жаңбыр» (2014), «Наркескен» (2014) жыр жинақтары, сондай-ақ, «Тарбағатай» кітап-альбомының (2015) авторы.

Халықаралық «Алаш» әдеби сыйлығының лауреаты (2005). Бірнеше халықаралық, республикалық мүшәйралардың жүлдегері. 

 

Ә. Қайран шығармалары

Произведения Кайрана А.

 

Кітаптар – Книги

 

Қайран, Ә. Маңдайдағы жазулар [Мәтін] : өлеңдер мен балладалар / Ә. Қайран . - Астана : Елорда, 2003. - 216 б.

Қайран, Ә. Мен ғашықпын ғаламға [Мәтін] : өлеңдер мен толғаулар / Ә. Қайран. - Алматы : Жазушы, 2008. - 160 б.

Шығыс Қазақстан қаламгерлерінің кітапханасы : Т. Әбдікәкімов, Ә. Қайран,  Ә. Қаңтарбаев, Ә. Ережеқызы, А. Тасқараұлы [Мәтін]. - Алматы : ҚазАқпарат, 2008. - 304 б.

Қайран, Ә. Мезгіл-мезет мектебі [Мәтін] / Ә. Қайран. - Алматы : Таймас, 2011. - 16 б.

Қайран, Ә. Ерасыл [Мәтін] / Ә. Қайран. - Алматы : Таймас, 2012. - 216 б.

Қайран, Ә. Кенесары [Мәтін] / Ә. Қайран // Қазақтың 100 поэмасы. Т. 6. - Алматы : Жазушы, 2013. - Б. 123-152.

Қайран, Ә. Жасыл жаңбыр [Мәтін] : өлеңдер / Ә. Қайран. - Алматы : ЖК "Нуракынов", 2014. - 380 б.

Қайран, Ә. Наркескен [Мәтін] : тарихи дастандар, толғаулар, өлеңдер, аудармалар / Ә. Қайран. - Алматы : Нуракынов, 2014. - 400 б.

Қайран, Ә. Тарбағатай [Мәтін] / Ә. Қайран // Ұлағат ордасы [Мәтін] : кітап-альбом. - Астана : Фолиант, 2015. - Б. 98.

 

 

Ә. Қайранның  қатысуымен шыққан басылымдар

Издания, вышедшие при участии Кайрана А.

 

Торайғыров, С. Дүние дөңгелегі айналады [Мәтін] : таңдамалы / С. Торайғыров / ред. Ә. Қайран. - Жидебай : Халықаралық Абай клубы, 2009. - 350 б.

 

 

Мерзімді басылымдардағы мақалалары

Публикации в периодических изданиях

 

1994-1999

 

Қайран, Ә. Өз жұлдызын бiлмейтiн бiр адаммын [Мәтін] : Қарашық.  Асау (Асқар Сүлейменовке).  Жұт : өлеңдер / Ә. Қайран // Өркен. - 1994. -  4 маусым. - Б. 4-5 .

Қайран, Ә. Қаулыда қауқар болмаса [Мәтін] : 1994 жылы  23-24 қыркүйекте "Мемлекеттiк тiлдi оқытудың өзектi мәселелерi" деген атпен өткен респ. ғылыми-практикалық семинар кеңестен кейiнгi ойлар // Қазақ әдебиетi. - 1994. - 7 қазан. - Б. 12.

Қайран, Ә. Қиырдан шығам бөкендей.  Жұт.  Сұлулық [Мәтін] : өлеңдер / Ә. Қайран  // Қазақ әдебиетi. - 1994. - 30 қыркүйек. - Б. 13.

Қайран, Ә. "Ол - бiр құшақ музыка..." [Мәтін]  :  ақын Ж. Жақыпбаевты еске алу / Ә. Қайран // Қазақ әдебиетi. - 1995.  - 7 ақпан.  - Б.13.

Қайран, Ә. Қайтпас қайсар бiр жүрек [Мәтін]  : Ұлы отан соғысының ардагерi Ш. Серғазин туралы / Ә. Қайран // Қазақ әдебиетi. - 1995. - 9 мамыр. - Б. 10.

Қайран, Ә. "Алтын ұям - мектебiм" немесе бiлiм беру iсiнiң бiтпес жыры туралы [Мәтін] / Ә. Қайран // Қазақ әдебиетi. - 1995. - 25 шiлде. – Б. 4 .

Қайран, Ә. Ұлылық  ұмытылмас халық барда [Мәтін] : ұлы Абайдың 100 және 125 жылдық  мерейтойлары туралы / Ә. Қайран // Қазақ әдебиетi. - 1995. - 8 тамыз. – Б.11.

Қайран, Ә. Қазақ деген Арыстан. Өксiк күй. Қабанбай батырдың рухына шағыну.  Нелер таяп келедi.  Қабiр басындағы өлең.  Қысқы бағыттағы сары жапыраққа. Бiр ай [Мәтін] : өлеңдер // Жалын. - 1995. - № 9-10. - Б. 87-93 .

Қайран, Ә. Ауыл азды дегенше... [Мәтін] : қазақ ауылдарының ахуалы туралы / Ә . Қайран // Қазақ әдебиетi. - 1995. - 7 қараша. - Б. 3.

Қайран, Ә. Жұртым деп соққан жүрегi [Мәтін] : Түркияның Анкара университетiндегi тiл оқыту орталығының профессоры З. Сымайыл туралы / Ә . Қайран // Қазақ әдебиетi. - 1995. - 26 желтоқсан. – Б. 7.

Қайран, Ә. Кел, қаламым, екеумiз бақ сынайық [Мәтін]  : өлеңдер / Ә. Қайран // Қазақ әдебиетi. - 1996. -23 қаңтар. – Б. 5.

Қайран, Ә. Наурыз нақыштары [Мәтін]  : өлең / Ә. Қайран  // Қазақ әдебиетi. - 1996. -19 наурыз. - Б. 15.

Қайран, Ә. Кәделi меймандар немесе "Орыс кiтабын" орғытып өте алмаймыз: Алматы қаласында өткен "Орыс кiтабы" атты көрме-жәрмеңке туралы  [Мәтін] / Ә. Қайран // Қазақ әдебиетi. - 1996. - 26 наурыз. – Б. 4.

Қайран, Ә. Қызылқұмның келіп ем ыстығымен [Мәтін] : [Қ. Исаұлының "Керімсал"өлеңдер мен балладалар және хамсаят"атты кітабы туралы] / Ә. Қайран // Қазақ әдебиеті. - 1996. - 16 сәуір. - Б. 12.

Қайран, Ә.  Қазақ мектебiне қалай қарайсыз? [Мәтін] : [Қазақстандағы қазақ мектептерiнiң қазiргi жағдайы туралы]/  Ә. Қайран // Қазақ әдебиетi. - 1996. - 9 шiлде. - Б. 4.

Қайран, Ә. Түнемел ойды көп iштiм. Құрдасқа  [Мәтін]  : өлеңдер / Ә. Қайран  // Қазақ әдебиетi. - 1996. - 5 қараша. - Б. 5.

Қайран, Ә. Ертiс - Баян әуендерi [Мәтін] : Алматыда өткен Павлодар облысының өнерi мен мәдениетiнiң фестивалi туралы / Ә. Қайран // Қазақ әдебиетi. - 1997. - 4 наурыз. – Б. 6 .

Қайран, Ә. "Адамға қанша жер қажет?" [Мәтін] : жер туралы мәселелер жайлы / Ә. Қайран // Қазақ әдебиетi. - 1997. - 15 сәуiр. - Б. 6-7.

Қайран, Ә. "Орыс кiтабының" ортақ көрмесi [Мәтін] : Алматы қаласында  iскерлiк және ынтымақтастық орталығы "Атакентте" өткен "Орыс кiтабы" көрме-жәрмеңкесi туралы / Ә. Қайран // Қазақ әдебиетi. - 1997. - 27 мамыр. - Б. 2 .

Қайран, Ә. Жердiң бетi - жансебiлдiң отаны [Мәтін] : өлеңдер // Ә. Қайран / Қазақ әдебиетi. - 1997. - 28 қазан. – Б. 6-7 .

Қайран, Ә. "Болашаққа" кiмдер барады? [Мәтін]  : шетелде бiлiм алатын студенттерге арналған "Болашақ" стипендиясының бүгiнi мен ертеңi туралы баспасөз мәслихатындағы ойлар / Ә. Қайран // Қазақ әдебиетi. - 1997.  - 11 қараша. - Б. 4-5.

Қайран, Ә. Айналайын Ақмола, сен бiр Орда! [Мәтін]  : өлең / Ә. Қайран / Қазақ әдебиетi. - 1997. - 11 қараша.  – Б. 3.

Қайран, Ә. Тiл саясатының тiрегi кiмдер? [Мәтін] : мемлекеттік  тiл мәртебесi туралы / Ә. Қайран // Қазақ әдебиетi. - 1997. - 25 қараша.  – Б. 7.

Қайран, Ә. Сiзге поэзия қажет пе? [Мәтін]  : қазақ поэзиясының жағдайы туралы / Ә. Қайран // Қазақ әдебиетi.  - 1998. - 13 қаңтар. - Б. 3-4 .

Қайран, Ә. Атажұртты аңсағандар[Мәтін] : жазушылар одағында проза кеңесiнiң кезектi мәслихатында жазушы Жақсылық Сәмитұлының "Сергелдең" атты романы және Әлiбек Файзуллаұлының "Қатыбезер" атты повестер мен әңгiмелер жинағы талқыланғандығы туралы / Ә . Қайран // Қазақ әдебиетi. - 1998. - 20 қаңтар. - Б. 2-3 .

Қайран, Ә. Өзiңдi [Мәтін]  : өлең / Ә. Қайран // Қазақ әдебиетi. - 1998. - 1 мамыр. – Б. 1.

Қайран, Ә. "Ал, дүние!.." [Мәтін] : ақын Иран-Ғайыптың шығармашылығы туралы / Ә. Қайран // Қазақ әдебиетi. - 1998. - 10 шiлде. – Б. 11-16 .

Қайран, Ә. Серпiлмейсiң сен неге? [Мәтін] : өлең // Қазақ әдебиетi.- 1998. - 28 тамыз. – Б. 1.

Қайран, Ә. Қарақшы мен қарыға [Мәтін] : өлең / Ә. Қайран // Қазақ әдебиетi. - 1998. - 20 қараша. - Б. 8.

Қайран, Ә. Мақпал үндi Мақпал қыз мақпал кеште [Мәтін] : әншi  М. Жүнiсова туралы / Ә. Қайран // Қазақ әдебиетi. - 1998. - 4 желтоқсан. - Б. 5.

Қайран, Ә. "Жалын" боп жалындаған  [Мәтін] : академик-жазушы З. Қабдоловтың өмiрi мен шығармашылығы туралы / Ә. Қайран // Қазақ әдебиетi. - 1999. - 1 қаңтар. - Б. 1.

Қайран, Ә. Жүрегiмдi жүгендеп тастар болсаң [Мәтін] : өлеңдер / Ә . Қайран  // Қазақ әдебиетi. - 1999. - 1 қаңтар. - Б. 8-9.

Қайран, Ә. Жаппастың қыл қобызы ыңыранды[Мәтін] : қобызшы Жаппас Қаламбаев туралы / Ә. Қайран // Қазақ әдебиетi. - 1999. - 19 ақпан. – Б. 16.

Қайран, Ә. Аққа толған қазандар құтқа толып  [Мәтін]  : өлең / Ә. Қайран  // Қазақ әдебиетi. - 1999. - 19 наурыз. - Б.1 .

Қайран, Ә. Ер туралы естелiк дастанмен тең : қазақ мем. аграрлық ун-тiнде акад. Қ. И. Сәтбаевтың туғанына 100 жыл толуына арналып өткен еске алу кешi туралы [Мәтін] / Ә. Қайран // Қазақ әдебиетi. - 1999. - 26 наурыз. - Б. 9.

 

2000-2009

 

Қайран, Ә. Үш ұзақ.  Жатақхана.  Ақын.  Өкше [Мәтін] : өлеңдер / Ә. Қайран  // Қазақ әдебиетi.- 2000. - 14 қаңтар. – Б. 8.

Қайран, Ә. Үш ұзақ [Мәтін] : өлең / Ә. Қайран // Қазақ әдебиеті. - 2000. - 14 ақпан. - Б. 5

Қайран, Ә. Тамшы-ғұмыр, құлайсың қай сағатта? [Мәтін] : өлеңдер / Ә. Қайран // Қазақ әдебиетi. - 2000. - 7 шiлде. – Б. 6 .

Қайран, Ә. Даладай дарқан жүрегi : журналист Атабай Қылышбайұлы туралы [Мәтін] / Ә. Қайран// Қазақ әдебиетi. - 2001. - 8 маусым. – Б. 9 .

Қайран, Ә. Икар -Iңкәрдiң соңғы әнi [Мәтін] : Сiргелi Елшiбек батырдың Түркiстанмен қоштасуы  / Ә. Қайран // Қазақ әдебиетi. - 2001. - 3 тамыз. - Б. 8.

Қайран, Ә. Кейiнгi жастар – дүбiрлi [Мәтін] : жастар поэзиясы жайлы / Ә. Қайран // Қазақ әдебиетi.  - 2001. - 9 қараша.  - Б. 7.

Қайран, Ә. Тәңiр құты [Мәтін]  : өлең / Ә. Қайран  // Парасат. - 2001. - № 12. - Б. 8.

Қайран, Ә. Кешiрмейдi [Мәтін] : Кенесары ханға арналған өлең / Ә. Қайран // Қазақ әдебиетi. - 2002. - 20 қыркүйек. – Б. 4.

Қайран, Ә.  Жалқы жүректiң жары – мұң [Мәтін] : өлеңдер // Қазақ әдебиетi. - 2003. - 10 қаңтар. - Б. 15.

Қайран, Ә. Өтеміз қарғам, өтеміз біздер осылай [Мәтін] / Ә. Қайран // Жас алаш. - 2003. - 30 қаңтар. - Б. 7.

Қайран, Ә. Махаббат-дауыл, долы күш [Мәтін] / Ә. Қайран // Жұлдыз. - 2003. - № 1. - Б. 85-96.

Қайран, Ә. Ашық едi Ақсуаттың аспаны... [Мәтін] : өлеңдер / Ә. Қайран // Жас Қазақ үнi. - 2003. - 26.09. - 02.10. - Б. 6.

Қайран, Ә. Бес ене мен пешене [Мәтін] : Тыныштықбек Әбдiәкiмұлына  арналған  өлең / Ә. Қайран // Үш қиян. - 2003. - 16 қазан. – Б. 5.

Қайран, Ә. Жаңа жылдың ойын - сауық жобасы [Мәтін] / Ә. Қайран // Қазақстан мұғалімі. - 2004. - 1 қаңтар. - Б. 6-7.

Қайран, Ә. Сiргелi Елшiбек батырдың Түркiстанмен қоштасуы : жыр / Ә. Қайран // Қазақ тарихы. - 2004. - № 1. – Б. 60-61.

Қайран, Ә. Алдымдағы күбірден қорқам, артымдағы дүбірден қорқам! [Мәтін] : [ақын қазіргі қазақ поэзиясы туралы ой бөліседі] / Ә. Қайран // Қазақ әдебиеті. - 2004. - 13 ақпан. - Б. 6.

Қайран, Ә. Ақсуат, Ақжар аймағы- қазақы жұрттың қаймағы [Мәтін] : ауыл шаруашылығы министрлігінің назарына / Ә. Қайран // Егемен Қазақстан. - 2004. - 30 сәуір. - Б. 7.

Қайран, Ә. Күнге сапар шегiп кеттi киелi үн [Мәтін] : өлеңдер / Ә. Қайран // Қазақ әдебиетi. - 2004. - 3 желтоқсан . - Б. 12-13 .

Қайран, Ә. Ұлыстың ұлы күнi - Наурыз [Мәтін] : сахналық сауық-кештiң жалпы жобасы / Ә. Қайран // Қазақ тарихы. - 2005. - № 1. - Б. 120-124 .

Қайран, Ә. Тәңiр құты [Мәтін]  : өлең / Ә. Қайран  // Шекарашы. - 2005. - № 5. - Б. 1.

Қайран, Ә. Қайран өмiр! [Мәтін]  : өлең / Ә . Қайран  // Парасат. - 2005. - № 7. – Б. 21.

Қайран, Ә. Албан.  Ұзақ батырдың ақырғы сөзi [Мәтін] / Ә. Қайран // Қазақ тарихы.- 2006. - № 2. – Б. 50.

Қайран, Ә. 1986.  Желтоқсан [Мәтiн] : қаладан қашқан қазақ жiгiтiнiң зары / Ә. Қайран // Қазақ тарихы. - 2006. - № 5. – Б. 79-80.

Қайран, Ә. Жазғыра көрме [Мәтін] : өлең / Ә . Қайран // Аманат. - 2006. - № 5. - Б. 192-193.

Қайран, Ә. Белгiсiздiк [Мәтін] : өлең / Ә. Қайран // Ана тiлi. - 2007. - 11 қаңтар. - Б. 15.

Қайран, Ә.  Жер өлең [Мәтін] : өлең / Ә . Қайран / География және табиғат. - 2007. - № 3. - Б. 38.

Қайран, Ә.  Жер. Су. Тас. Көк [Мәтін] : өлеңдер / Ә. Қайран // Қазақ әдебиетi. - 2007. - 23 наурыз. - Б. 9.

Қайран, Ә. Қазақтың бар ма қаныңда қастық?. Сен кiмсiң, қазақ?. Қазақ деген арыстан. Асау. Күз де келдi-ау!. Жазғыра көрме [Мәтін] : өлеңдер / Ә. Қайран // Абай.- 2007. - 10 қазан . – Б. 6.

Қайран, Ә. Томаша жұрт томсарып, тозғындады [Мәтін] : өлеңдер / Ә. Қайран // Қазақ әдебиетi. - 2008. – 22 - 28 ақпан . – Б. 9.

Қайран, Ә. Билiк - құзiретiмен бағындырады. Өлең - құдiретiмен табындырады : ақын, "Алаш" сыйлығының иегерiмен сұхбат / әңг. А. Әубәкiр [Мәтін] / Ә. Қайран // Жас Қазақ үнi. - 2008. - 26 ақпан. – Б. 1, 6-7 .

Қайран, Ә. Ауыздықпен алысқан ақтабан жыр [Мәтін] : ақын Сәкен Иманасов - 70 жаста / Ә. Қайран // Жетiсу. - 2008. - 1 мамыр. – Б. 10 .

Қайран, Ә. Тыныштықбектi тануға талпыныс [Мәтін] : ақын Тыныштықбек Әбдiкәкiмұлы туралы / Ә. Қайран // Сын. - 2008. - маусым. - Б. 100-104.

Қайран, Ә. Ағын. От пен гүл. Белгiсiздiк. Қорқытпен сырласу. Тамшы - ғұмыр[Мәтін] : өлеңдер / Ә. Қайран // Ана тiлi. - 2008. - 11 желтоқсан . – Б. 30.

Қайран, Ә. Ай парк Шиллерсiз-ақ қызық өмiр сүрiп жатыр? [Мәтін] : қазiргi кездегi поэзия және ақындардың әлеуметтiк жағдайы туралы ой қозғаған / Ә. Қайран // Қазақ әдебиетi. - 2008. - 31 желтоқсан. – Б. 7 .

Қайран, Ә. Қырық қырлы, құпия сыры [Мәтін] : ұлағатты ұстаз М. Мойтықов туралы / Ә. Қайран // Мұғалiм және қоғам. - 2009. - № 2. - Б. 31-34.

Қайран, Ә. Өлең өлмесе бiзде өлмеймiз [Мәтін] / Ә. Қайран  // Қазақ әдебиетi. - 2009. – 13-19 ақпан. - Б. 1.

Қайран, Ә. Бiр мұң кернеп барады тәмәм көктi. Күйшi шалдың күйiгi. Ар аттағанның арылуы.  Бөртостаған.  Әлемге ортақ шерлi күй. Сол ән болсын. Бiздiң сәттер [Мәтін] : өлеңдер / Ә. Қайран // Қазақ әдебиетi. - 2009. - 7-13 тамыз. - Б. 8.

Қайран, Ә. Өлең бақшасындағы өлмейтiн гүл [Мәтін] : қаламгер Б. Үсеновтың "Жүзiк" атты кiтабы жайлы / Ә. Қайран // Қазақ әдебиетi. - 2009. - 11-17 қыркүйек. - Б. 11.

Қайран, Ә. Тiлдесе бергiн елiңмен [Мәтін] : Төкен Ибрагимовке арналған өлең / Ә. Қайран // Семей таңы. - 2009. - 1 қазан. – Б. 4 .

Қайран, Ә. Арналар кеуiп, ағаштар қурап қалмасын [Мәтін] / Ә. Қайран // Ақ желкен. - 2009. - № 11. - Б. 8-9.

 

 

2010 - ...

 

 

Қайран, Ә. Он сегiзге - он сегiз[Мәтін] : Шманов Дәуренбек Қайырбайұлына арналған өлең / Ә. Қайран  / Президент және Халық. - 2010. - 19 ақпан. - Б. 6.

Қайран, Ә. Жұт [Мәтін] : өлең / Ә . Қайран // Жас Алаш. - 2010. - 15 сәуiр. - Б. 3.

Қайран, Ә. Алғашқы сабақ [Мәтін] : өлең // Мұғалiм және қоғам. - 2010. - № 4. - Б. 36.

Қайран, Ә. Кенесары [Мәтін] : тарихи дастан / Ә. Қайран // Егемен Қазақстан. - 2010. - 16 желтоқсан. - Б. 9.

Қайран, Ә. Кенесары [Мәтін] / Ә. Қайран // Жұлдыз. - 2011. - № 1.- Б. 3-34.

Қайран, Ә. Жанымда түнек аунайды... [Мәтін] : поэзия / Ә. Қайран // Таң-Шолпан. - 2011. - № 3. - Б. 104-113.

Қайран, Ә.  Ұлы жүрек [Мәтін] : өлең / Ә. Қайран // Мұқағали. - 2011. - № 8. - Б. 44-45.

Қайран, Ә. Алла атымен ақиқатқа бас ұрам. Абайдың ақырғы назасы.  Махаббат.  Сендердi аңсап.  Сол күнi [Мәтін] : өлеңдер / Ә. Қайран // Қазақ әдебиетi. - 2011. - 21-27 қазан. – Б. 9 .

Қайран, Ә. Түркi тiлдес халықтардың iшiндегi шоқтығы биiк елмiз [Мәтін] / Ә. Қайран // Халық сөзi. - 2011. - 6 желтоқсан. - Б. 5.

Қайран, Ә. Екi мың он екiншi жыл келгенде [Мәтін] : өлең / Ә. Қайран // Егемен Қазақстан. - 2012. - 1 қаңтар. – Б. 1.

Қайран, Ә. Өлең өзегiндегi тылсым [Мәтін] : ақын Б. Беделханның "Уақыттың жүрегi" атты кiтабы туралы / Ә. Қайран // Қазақ әдебиетi. - 2012.  - 24 ақпан - 1 наурыз. – Б. 5.

Қайран, Ә. Кейiпкер бет-бейнесi әлi де белгiсiз [Мәтін] / Ә. Қайран // Қазақ әдебиетi. - 2012. - 2 - 8 наурыз. – Б. 8.

Қайран, Ә. Ұлы жеңiстен 23 күн бұрын [Мәтін] : жауынгер Тiлеген Қинайбайұлы туралы / Ә. Қайран // Егемен Қазақстан. - 2012. - 9 мамыр. - Б. 3.

Қайран, Ә. Тілек [Мәтін] : өлең / Ә. Қайран // Егемен Қазақстан. - 2012. - 27 шілде. – Б. 1

Қайран, Ә. Санадағы сан таңба. Изеңбайдың гармоны. Ала биенiң ажалы. Түйелер трагедиясы [Мәтін] : өлеңдер / Ә. Қайран // Қазақ әдебиетi. - 2012. - 30 қараша - 6 желтоқсан. – Б. 12.

Қайран, Ә. Үш рәмiз. Алтай - Тарбағатай . Өскемен - Семей . Сезiм [Мәтін] : өлеңдер / Ә. Қайнар // Отүкен. - 2013. - № 1. – Б. 238-243.

Қайран, Ә. Жетiсу (тарихи толғаныс) [Мәтін] : өлең / Ә. Қайран // Қазақ тарихы. - 2014. - № 1. – Б. 50 .

Қайран, Ә. Ел үшiн салған саңлақ сан ұранын [Мәтін] : өлең / Ә. Қайран // Тәрбие құралы. - 2014. - № 3. - Б. 3.

Қайран, Ә. Ұлытау [Мәтін]  : өлең / Ә. Қайран // Егемен Қазақстан. - 2014. - 19 қыркүйек. – Б. 5.

Қайран, Ә. Отан [Мәтін] : өлең / Ә. Қайран // Егемен Қазақстан. - 2014. - 16 желтоқсан. -  Б. 13.

Қайран, Ә. Мүсiншiнiң мүмкiндiктерi немесе есiмде қалған естелiктер :  мүсiншi Т. Бинашев туралы [Мәтін] / Ә. Қайран // Оңтүстiк Қазақстан. - 2014. - 9 қыркүйек. – Б. 6 .

Қайран Ә. Ұлытау [Мәтін] : өлең / Ә. Қайран // Егемен Қазақстан . - 2014. - 19 қыркүйек . – Б. 5

Қайран, Ә. Сен - рухсың, сен – арсың  [Мәтін] : өлең / Ә. Қайран // Жетiсу. - 2015. - 1 қаңтар . - Б. 12 .

Қайран, Ә. Таным мен талғам [Мәтін] : әдебиетке деген оқырманның көзқарасы, талғамы туралы / Ә. Қайран // Қазақ әдебиетi. - 2015. - 13 - 19 ақпан. – Б. 3.

Қайран, Ә. Ұлағатты ұстаз - 75 жаста [Мәтін] / Ә. Қайран // Биология және салауаттылық негізі. - 2015. - № 3. - Б. 61-64.

Қайран, Ә. Қазығұрттың қыраны [Мәтін] : Р. Сәтiмбековке арналған өлең / Ә. Қайран // Биология және салауаттылық негiзi. - 2015. - № 3. - Б. 62.

Қайран, Ә. Аспаннан түскен аяттар. Iшiңдер, жастар. Иттер. Ерлер-ай, ерлер! [Мәтін] : өлеңдер / Ә. Қайран  // Жамбыл. - 2015. - № 3. - Б. 101-111.

Қайран, Ә.  Ғасыр өттi [Мәтін] : өлең / Ә. Қайран // Қазақ әдебиетi. - 2015. - 7 - 12 тамыз. - Б. 8.

Қайран, Ә. Бiлiмнiң бұтақ жайған бәйтерегi [Мәтін] : "Қазақстан мектебi" журналының 90 жылдығына орай естелiк-эссе / Ә. Қайран // Қазақстан мектебi. - 2015. - № 8. – Б. 8-10.

Қайран, Ә. Ана тiлi мен Ата заң [Мәтін] : өлең / Ә. Қайран / Ана тiлi. - 2015. - 27 тамыз -2 қыркүйек . – Б. 1.

Қайран, Ә.  Шырақ [Мәтін] : ақын Жұматай Жақыпбаев туралы естелiк / Ә. Қайран // Егемен Қазақстан. - 2015. - 16 қазан. – Б. 5.

Қайран, Ә. Ата қазақ  арманы[Мәтін] : өлең / Ә. Қайран // Егемен Қазақстан. - 2015. - 16 желтоқсан. – Б. 14.

Қайран, Ә. Ұлттың еккен егiнi, ол - ұранын ұлықтап, туын көтеретiн ұрпағы [Мәтін] : ұлт туралы, ұлт болашағы, дiн мәселесi және сапасыз оқулықтар мен ұрпақты ұлтжанды, бiлiмдi етiп тәрбиелеудiң көкейкестi мәселелерi жайында / Ә. Қайран // Егемен Қазақстан. - 2016. - 26 қаңтар. - Б. 6.

Қайран, Ә. Ұлттың еккен егіні [Мәтін] : ол - ұранын ұлықтап, туын көтеретін ұрпағы / Ә. Қайран // Егемен Қазақстан . - 2016. - 26 қаңтар. - Б. 6

Қайран, Ә. Тарбағатай - Ақсуат [Мәтін] / Ә. Қайран // Егемен Қазақстан. - 2016. - 24 ақпан. - Б. 11.

Қайран, Ә. Аға [Мәтін] : Қ. Шаяхметұлына арналған өлең / Ә. Қайран // Қазақ әдебиетi және мемлекеттiк тiл. - 2016. - № 3. - Б. 5.

Қайран, Ә.  Мұрын ана - Жүзей қыз [Мәтін] : шежіре-аңыз, жыр-толғау / Ә. Қайран // Егемен Қазақстан. - 2016. - 29 маусым. – Б. 11.

Қайран, Ә. Өлеңдер [Мәтін] / Ә. Қайран // Қазақ әдебиеті . - 2016. - 29-4 ақпан. - Б. 8.

Қайран, Ә. Жұдырықтай жүрегiм : өлеңдер / Ә. Қайран // Қазақ әдебиетi. - 2016. - 29 - 4 ақпан. – Б. 8.

Қайран, Ә. Тарбағатай - Ақсуат [Мәтін] / Ә. Қайран // Егемен Қазақстан. - 2016.- 24 ақпан (№ 36). – Б. 11.

Қайран, Ә. Аға [Мәтін] : өлең  Қ. Шаяхметұлына арналған / Ә. Қайран // Қазақ әдебиеті және мемлекеттік тіл. - 2016. - № 3. - Б. 5.

Қайран,  Ә.  Отан  [Мәтін] : өлең / Ә. Қайран // Түркi әлемi. - 2016. - мамыр - маусым. – Б. 13.

Қайран, Ә. Кітаби кісілік, кінәмшіл кәнизәк [Мәтін] / Ә. Қайран // Түркістан. - 2016. - 23 маусым. – Б. 4

Қайран, Ә. Мұрын ана - Жүзей қыз[Мәтін] : шежiре-аңыз, жыр-толғау / Ә. Қайран // Егемен Қазақстан. - 2016. - 29 маусым. - Б. 11.

Қайран, Ә. Пiр [Мәтін] : өлең / Ә. Қайран // Түркi әлемi. - 2016. - тамыз. – Б. 4.

Қайран, Ә. Шертпе күйдiң шерiндей [Мәтін] : ақын Абзал Бөкеннiң шығармашылығы туралы / Ә. Қайран // Қазақ әдебиетi. - 2016. - 30 желтоқсан. - Б. 12-13 .

Қайран, Ә. Көңiлдiң кейбiр күйлерi [Мәтін] : өлеңдер / Ә. Қайран // Түркiстан. - 2017. - 27 сәуiр. – Б. 11.

Қайран, Ә. Алтай өрнектерінің айтары көп: [жазушы Т. Мағзұмовтың шығармашылығы туралы] / Ә. Қайран. - Мәтін // Дидар. - 2023. - 28 қаңтар. - Б. 3.

 

 

 

Ә. Қайран туралы әдебиеттер

Литература о Кайране А.

 

Кітаптар - Книги

 

Қазақстан жазушылары ХХ ғасыр [Мәтін] : анықтамалық. - Алматы : Ана тілі, 2004. – Қайран Әбубәкір: б. 173.

Қазақ әдебиеті [Мәтін] : энциклопедиялық анықтамалық. - Алматы : Аруна, 2005. - 576 б. – Қайран Әбубәкір : б. 307.

Қазақстан жазушылары [Мәтін] : анықтамалық / жауапты ред. Б. Шаханұлы. - Алматы : Ан-Арыс, 2009. – Қайран Әбубәкір: б. 218.

Шығыс жұлдыздары [Мәтін] : энциклопедиялық анықтамалық. - Астана : Фолиант, 2011. - 304 б.

Т. 1 : Сөз зергерлері. Мәдениет майталмандары. - Астана : Фолиант, 2011. - 304 б.- Қайран Әбубәкір: б. 99.

Шығыс Қазақстан облысы [Мәтін] : энциклопедия. - Алматы : Қазақ энциклопедиясы, 2014. - 848 б. –  Қайран Әбубәкір: б. 428.

 

***

 

Литература Казахстана [Текст] : энциклопедический справочник . - Алматы : Қазығұрт, 2010. - 528 с. – Кайран Абубакир : с. 255.

 

 

Мақалалар-Статьи

 

Еркебұлан, Е. Әбубәкір ақынды оқығанда [Мәтін] : [ақын Ә. Қайранның шығармашылығы туралы] / Е. Еркебұлан // Ертіс өңірі. - 2012. - 28 наурыз. - Б. 13.

Сәбитова, І. Жыр құдіреті - табиғат суреті [Мәтін] : ақын Ә. Қайран шығармашылығы туралы / І. Сәбитова // Жұлдыз . - 2010. - № 6. - Б. 184-190.

Қартов, М. Тереңде жатқан тұнбалар [Мәтін] : Әбубәкір Қайранға арналған өлең / М. Қартов // Жұлдыз . - 2009. - № 1. -  Б. 62 .

Тәңір шебер төккен нұр... [Мәтін] : Әбубәкір Қайранның  Ғасыр өтті атты өлеңі берілген // Қазақ әдебиеті. - 2015. – 7-12 тамыз. - Б. 8.