Бейсенова Ш. Қ.

Жаңартылды 10.06.2024 09:56

Бейсенова Шәрбану Қонақбайқызы (1947 ж.) – журналист, жазушы, аудармашы, Қазақстан Жазушылар одағының мүшесі.

1947 жылы 14 қазанда Шығыс Қазақстан облысы, Ұлан ауданы, Талапкер ауылында туған. Өскемендегі Жамбыл атындағы мектеп интернатын, кейін С. М. Киров атындағы ҚазМУ-ды (қазіргі әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университеті) тәмамдайды.
Алғашқы шығармалары облыстық «Коммунизм туы» (қазіргі «Дидар») газетінде, республикалық «Қазақстан әйелдері» журналында жарияланған. «Мәдениет және тұрмыс» (қазіргі «Парасат») журналында әдеби қызметкер, бөлім меңгерушісі; «Қазақстан әйелдері» журналы бөлімінің меңгерушісі, Қазақстан Республикасы Мәдениет, ақпарат және спорт министрлігінің Ақпарат және мұрағаттар комитетінде бас маман, «Қазақ әдебиеті» газетінің «Кітап әлемі» қосымшасында редактор болған.
«Топжарған қыздар» (1985), «Сезімтал жүрек» (1988), «Тағылымды тағдырлар» (2002), «Сүзгенің соңғы күндері» (2008) т.б. шығармаларының авторы.
Ш. Бейсенова дарынды аудармашы ретінде де танылған: Г. Х. Андерсен ертегілерін, Ж. Амадудың «Капитаны песчанного побережья» романын және заманауи авторлар шығармаларын қазақ тіліне аударған. Ш. Бейсенова – «Алаш» халықаралық әдеби сыйлығының иегері, Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері, ҚазССР Жоғары Кеңесінің Құрмет грамотасымен марапатталған (1985), Қазақстан Жазушылар одағының мүшесі. 2023 жылы "Парасат" орденімен марапатталды. 

 

Ш. Бейсенованың шығармалары

Произведения Бейсеновой Ш. 

Кітаптар - Книги 

Бейсенова, Ш. Тойға келген келiншек [Мәтін] / Ш. Бейсенова. - Алматы : Жалын, 1980. - 120 б.

Бейсенова, Ш. Топ жарған қыздар [Мәтін ] : очерктер /Ш. Бейсенова. - Алматы: Жалын, 1985.- 120 б.

Бейсенова, Ш. Сезiмтал жүрек. [Мәтін] /Ш. Бейсенова. - Алматы: Жазушы, 1988. - 160б.

Бейсенова, Ш. Тағлымды тағдырлар [Мәтін] : портрет, эссе, сұхбаттар / Ш. Бейсенова. - Астана : Елорда, 2000. - 237 б.

Бейсенов, Ш. Мизамшуақ [Мәтін] : әңгімелер жинағы / Ш. Бейсенова. - Алматы : Өлке, 2006. - 240 б.

Бейсенова, Ш. Бір махаббат баяны [Мәтін] / Ш. Бейсенова. - Алматы : Ан Арыс, 2009 - ... .

Т. 2: Хикаят және әңгімелер. - Алматы : Ан Арыс, 2009. - 280 б.

Бейсенова, Ш. Шығармалары [Мәтін] / Ш. Бейсенова. - Астана: Фолиант, 2011 - ... .

Т. 1: Туған үйдiң түтiнi.- Астана: Фолиант, 2011. - 464 б.  

Ш. Бейсенованың мерзімді басылымдар мен жинақтардағы мақалалары

Публикации Ш. Бейсеновой в периодических изданиях и сборниках

 

Мақалалар - Статьи

 

1967

Бейсенова, Ш. Музейдегi сезiмдер [Мәтін] : [М. Әуезовтiң әдеби-мемориалдық музейiнде] / Ш. Бейсенова // Қазақ университетi. - 1967. - 4 июль.

1995-1999

Бейсенова, Ш. Дәстүр жалғастығы немесе журналдың алғашқы шығарушылары Сара Есова, Нәзипа Құлжанова, Нағима Арықова туралы [Мәтін] / Ш. Бейсенова // Қазақстан әйелдерi. - 1995. - № 9. - Б. 7-9.

Бейсенов, Ш. "Өзi нәзiк, көңiлi жiбек едi..." [Мәтін] : [Әлия туралы Сапураның әңгiмесiнен] / Ш. Бейсенова // Қазақстан әйелдерi. - 1995. - № 3. - Б. 6-9.

Бейсенова, Ш. Нәзипа ханым өткiзген екi кеш [Мәтін] / Ш. Бейсенова // Қазақстан әйелдерi. - 1995. - № 7. - Б. 7-9.

Бейсенова, Ш. Жыр жолбарысы [Мәтін] : Жамбылдың қазан төңкерiсiне дейiнгi кейбiр өлеңдерiнiң шығу тарихы туралы деректер / Ш. Бейсенова // Қазақстан әйелдерi. - 1996. - № 4. - Б. 1-3.

Бейсенова, Ш. Мың жылдық Мажарстан елiнде [Мәтін] / Ш. Бейсенова // Қазақстан әйелдерi. - 1997. - № 1. - Б. 13-15.

Бейсенова, Ш. Азаттық жолы – азапты [Мәтін] : [қазақтың М. Әуезов атындағы академия драма театрының "Абылай хан" атты қойылымы туралы. Авторы: Ә. Кекiлбаев, режиссері: Б. Атабаев] / Ш. Бейсенова // Астана ақшамы. - 1998. - 28 шiлде.

Бейсенова, Ш. Мәңгiлiк бала бейне" немесе замана қасiретiн арқалаған мұңлық жайында ой толғау [Мәтін] : [М. Әуезов атын. қазақ мем. акад. драма театрының "Мәңгiлiк бала бейне" атты қойылымы туралы. Авторы: Р. Мұқанова, режиссері Б. Атабаев] / Ш. Бейсенова // Астана ақшамы. - 1998. - 8 шiлде.

Бейсенова, Ш. Аңсаған бақыт жұлдызы [Мәтін] : [жазушы Мұхамеджан Қаратаев туралы жары Мархуманың айтқандарынан] / Ш. Бейсенова // Егемен Қазақстан. - 1999. - 21 тамыз.

2001- 2006

Бейсенова, Ш. Тастүлек [Мәтін] : [жазушы Ә. Асқаровтың шығармалары туралы] / Ш. Бейсенова // Астана ақшамы. - 2001. - 25 қаңтар.

Бейсенова, Ш. Сағаттың қырық бес дәптер күнделiгi бар [Мәтін] / Ш. Бейсенова; әңг. Г. Сәрсенова // Жас Алаш. - 2001. - 20 наурыз. - Б. 3.

Бейсенова, Ш. Менiң мәңгiлiк мұңым [Мәтін] : қаламгер, сыншы Сағат Әшiмбаевтың жарымен сұхбат / Ш. Бейсенова;  әңг. Ж. Сәрсек // Қазақ әдебиетi. - 2002. - 13 қыркүйек. - Б. 14.

Бейсенова, Ш. Руханияттың алтын көпiрi [Мәтін] : ["Ұлы Жiбек жолымен" Халықаралық кiтап және полиграфия жәрмеңкесi туралы] / Ш. Бейсенова // Қазақ әдебиетi. - 2003. - 2-8 мамыр. - Б. 7.

Бейсенова, Ш. Алма Қыраубайқызы [Мәтiн] : [филология ғылымының докторы, профессор, ұстаз жайлы] / Ш. Бейсенова // Түркiстан. - 2003. - 10 шiлде. - Б. 7.

Бейсенова, Ш. Нұрғиса тағылымы. [Мәтiн] : "Нұрғиса Тiлендиев" атты ғұмырнамалық деректi хикаяттың шығуы жайлы / Ш. Бейсенова // Қазақ әдебиетi. - 2003. -12 желтоқсан. - Б. 16-13.

Бейсенова, Ш. Мың тағзым, саған кiтап [Мәтiн] : "Ұлы Жiбек жолы бойымен" Халықаралық III кiтап және полиграфия жәрмеңкесi туралы / Ш. Бейсенова // Кiтап әлемi. - 2005. - № 5. - Б. 1.

Бейсенова, Ш. Сағат ағаның сырлы әлемi [Мәтiн] / Ш. Бейсенова; сұхбат. Ж. Сәрсек // Мұқағали. - 2006. - № 7. - Б. 52-57.

2007-2010

Бейсенова, Ш. "Сағаттың 45 дәптерден тұратын күнделігі бар" [Мәтін] / Бейсенова Ш. // Заң газеті. - 2007. - 4 мамыр. - Б. 4.

Бейсенова, Ш. Бала мiнездi жан едi [Мәтiн] / Ш. Бейсенова; әңг. С. Әшімбаев // Ақ желкен. - 2007. - № 5. - Б. 13-14.

Бейсенова, Ш. "Өмiрдiң жолын жалғастырар өлеңiм" [Мәтiн] : ақын Серiк Ғабдуллаұлының поэзиясы хақында / Ш. Бейсенова // Қазақ әдебиетi. - 2007. - 14 желтоқсан. - Б. 18.

Бейсенова, Ш. Рух [Мәтiн] / Ш. Бейсенова // Егемен Қазақстан. - 2008. - 27 ақпан. - Б. 15.

Бейсенова, Ш. Сағаттың жеке кiтапханасы [Мәтiн] : сыншы, қоғам қайраткерi С. Әшiмбаевтың жеке кiтапханасы жайында / Ш. Бейсенова // Кiтап жаршысы = Друг читателя. - 2008. - № 3. - Б. 6.

Бейсенова, Ш. Ақылшым, қамқорым еді [Мәтiн] : Әшімбаев С. туралы / Ш. Бейсенова // Жалын. - 2009. - № 4. - Б. 32-36.

Бейсенова, Ш. Бiр мақаланың құрбаны [Мәтін] : профессор Әбдiманапов Ә. туралы / Ш. Бейсенова // Парасат. - 2010. - № 6. - Б. 11-13.

2011-2014

Бейсенова, Ш. Әйелдердiң тарихи тың бейнесiн сомдағым келедi [Мәтiн] / Ш. Бейсенова; әңг. Г. Айтжанбай // Айқын. - 2011. - 14 шiлде. - Б. 8-9.

Бейсенова, Ш. Әйел - отбасының жылуы [Мәтiн] / Ш. Бейсенова; әңг. А. Әлменбет // Қазақ әдебиетi. - 2012. - 2 - 8 қараша. - Б. 7.

Бейсенова, Ш. Баладай адал, батырдай аңғал Сағат едi... [Мәтiн] : Әшімбаев С. туралы / Ш. Бейсенова; әңг. А. Райқұл // Астана ақшамы. - 2013. - 12 қыркүйек. - Б. 10-11.

Бейсенова, Ш. Ұлы дала аруы; Сүйiнбике өскен орта [Мәтін] : Сүйiнбике патшайым жайлы / Ш. Бейсенова // Жұлдыз. - 2014. - № 6. - Б. 158-168.

Бейсенова, Ш. Ақын Сара арманы немесе ақын Сара кiтабын шығару туралы ой қалай туды... [Мәтін] : ақын Сара Тастанбекқызы жайлы / Ш. Бейсенова // Сара саңлақ. - Алматы : Жазушы, 2014. - Б. 12-16.

Бейсенова, Ш. Сүйiнбике - ұлы дала аруы [Мәтін] / Ш. Бейсенова // Қазақ хандығы тұсындағы ханымдар мен арулар. - Астана, 2015. - Б. 95-109.

 

Өлеңдер – Стихи

 

Бейсенова, Ш. Досымның орны [Мәтін] : өлең / Ш. Бейсенова // Қазақстан әйелдерi. - 1967. - № 3. - Б. 13.

 

Әңгімелер – Рассказы

 

Бейсенова, Ш. Кермек дәм [Мәтiн] : әңгiме / Ш. Бейсенова // Әдебиет айдыны. - 2006. - 7 қыркүйек. - Б. 6-7.

Бейсенова, Ш. Мизамшуақ [Мәтiн] : әңгiме / Ш. Бейсенова // Қазақ әдебиетi. - 2006. - 22-28 қыркүйек. - Б. 8-9.

Бейсенова, Ш. Жұмақыздың құбылысы [Мәтін] : әңгіме / Ш. Бейсенова // Жұлдыз. - 2006. - № 10. - Б. 3-10.

Бейсенова, Ш. Әйел көңiлiнiң құбыласы. [Мәтiн] : әңгiме / Ш. Бейсенова // Аружан. - 2007. - № 12. - Б. 15-17.

***

Бейсенова, Ш. Загадки ночи [Текст] : рассказ / Ш. Бейсенова // Простор. - 2011. - № 6. - С. 158-165.

 

Хикаяттар – Повести

 

Бейсенова, Ш. Сүзгенің соңғы күндері [Мәтiн] : хикаят / Ш. Бейсенова // Жұлдыз. - 2008. - № 12. - Б. 3-29.

           

***

Бейсенова, Ш. Загипа-невестка [Текст] : повесть / Ш. Бейсенова; перевод А. Космухамедовой // Литературный Казахстан. - 2009. - № 3. - С. 102-125.

Бейсенова, Ш. Прощание Сузге [Текст] : повесть / Ш. Бейсенова; перевод с казахского А. Жаксылыков // Amanat. - 2011. - № 4. - С. 15-52.

 

 

Ш. Бейсенованың өмірі мен шығармашылығы туралы әдебиеттер

Литература о жизни и творчестве Ш. Бейсеновой

 

Кітаптар- Книги

 

Қазақстан жазушылары ХХ ғасыр [Мәтін] : анықтамалық. - Алматы : Ана тілі, 2004. - Бейсенова Ш.: б. 78.

Қазақстан жазушылары [Мәтін] : анықтамалық / жауапты ред. Б. Шаханұлы. - Алматы : Ан-Арыс, 2009. - Бейсенова Ш.: б. 93.

Қирабаев, С. Әдебиетті қайта оқу [Мәтін] : әдебиеттік зерттеулер мен мақалалар / С. Қирабаев. - Алматы : Балауса, 2010. - Бейсенова Ш.: б. 303-317.

Шығыс Қазақстаноблысы [Мәтін] : энциклопедия. - Алматы : Қазақ энциклопедиясы, 2014. - Бейсенова Ш.: б. 259-260.

 

Мақалалар –Статьи

 

Омарханова, Ғ. "Сағыныш пен ерлікті жырлап келем" [Мәтін] : [Алаш халықаралық сыйлығының лауреаты жерлесіміз Шәрбану Қонақбайқызы Бейсеновамен сұхбат] / Ғ. Омарханова // Дидар. - 2001. - 18 қыркүйек. - Б. 4; Семь дней. - 2001; № 39. - Б. 7.

Әлпейісова, К. Әйел табиғатын әйелден артық кім түсінеді?! [Мәтін] / К. Әлпейісова // Қазақ әдебиеті. - 2007. - 30 қараша. - Б. 10-11.

Бозжанова, К. Қазақтың қадірлі қыздарының бірі - Шәрбану [Мәтін] / К. Бозжанова // Қазақ әдебиеті. - 2009. - 31 шілде. - Б. 7.

Әміртайқызы, Н. Жүрекке жылы сырласу кеші [Мәтін] : [жазушы Ш. Бейсенова туралы] / Н. Әміртайқызы // Ұлан таңы. - 2009. - 16 қазан. - Б. 4.

Ергөбек, Құлбек. Жөні бөлек, жосығы ерек [Мәтін] : жазушы Шәрбану Бейсенованың "Сүзгенің соңғы күндері" повесін талдау / Қ. Ергөбек // Егемен Қазақстан. - 2011. - 26 қаңтар. - Б. 9.

Қамзин, Т. Сүзге сұлу хикаясы және қаламгер мұраты [Мәтін] / Т. Қамзин// Жұлдыз . - 2010. - № 3. - Б. 166-172.

Аймұханбет, Ж. Айымдар аманатына адалдық : жазушы Шарбану Бейсенова туралы / Ж. Аймұханбет. - Мәтін // Егемен Қазақстан. - 2022. - 19 желтоқсан. - Б. 6.

 

Ш. Бейсенованың қатысуымен жарық көрген кітаптар

Книги вышедшие с участием Ш. Бейсеновой

 

Әшімбаев, С Азаматтыққа адалдық [Мәтін] : әдеби сын мақалалар, зерттеулер, толғаныстар / С. Әшімбаев, құрастырған Ш. Бейсенова. - Алматы : [Раритет], 2007. - 336 б.

Әшімбаев, С. Сын сымбаты [Мәтін] : әдеби сын мақалалар, ой-толғамдар / С. Әшімбаев, құрастырған Ш. Бейсенова - Алматы : Балауса, 2010. - 480 б.