Сәрсеке М.

Жаңартылды 23.02.2024 14:58

Сәрсеке Медеу (1936 ж.) – жазушы, драматург, аудармашы, КСРО Жазушылар одағының мүшесі.

Қайнарда (бұрынғы Семей облысы, Абыралы ауданы) дүниеге келген. Семей қаласында тұрады. Қазақ политехникалық институтының металлургия факультетін аяқтайды. Өскемен мен Семей ауыр индустрия зауыттарында жұмыс істейді. Қатардағы инженерден техникалық бөлім бастығына дейін көтерілген. 1959-1963 жж. Семей цемент зауытында қызмет етеді: ауысым шеберінен өнертапқыштық бюро бастығына дейін қызмет еткен.

 Шығыс Қазақстан облысы бойынша «Социалистік Қазақстан» газетінің меншікті тілшісі. Отыз жылдан астам уақыт Қазақстан Жазушылар одағы Семей облысаралық бөлімінің жауапты хатшысы болған.     

1955 жылдан жарияланып, қазақ және орыс тілдерінде жазған. "Қаз қайтқанда" (1968), "Айшықты мезет" (1969) повестерінің, Семей цемент зауыты туралы "Жеті жылдықтың жігіттері" очерктер кітабының (1961), «Ғажайып сәуле» (1959), “Көрінбестің көлеңкесі” (1960), “От және атом” (1965), “Жетінші толқын” (1964) ғылыми-фантастикалық повестерінің авторы. Оның «Жаңғырық» және «Көмбе» романдары орыс тіліне аударылып, 1980 жылдары «Советский писатель» баспасында жарық көреді.

"Сәтбаев", "Ебіней Бөкетов" (2005) атты деректі ғұмырнамаларын (1980, 1989), "Шығыс хикаясы" пьесасын (1971) жазды. А.Беляевтің "Қос мекенді адам" романын қазақ тіліне аударған.

Өзінің көрнекті замандастары М. Бейсенбаев, Ж. Чайжүнісов, Ғ. Мүсірепов, академиктер Сәтпаев, Машанов, Букетов туралы жазылған "Жеті жылдықтың жігіттері", "Қаз қайтқанда", "Айшықты мезет" деректі прозаларының авторы. 2011 жылы М. Сәрсекенің жаңа кітабы - «Е. Бекмаханов» жарық көреді. Басты тақырыбы - әлемге әйгілі ғалым Қ. Сәтпаевтың ғылыми қызметі мен ерлігі. «Сәтпаев» кітабы 2003 ж. “Тамаша адамдар өмірі” сериясымен (“ЖЗЛ”) шыққан, барлығы ол туралы он кітап жазған. Мәскеу телестудиясының «Мәдениет» бағдарламасының ұсынысымен М. Сәрсеке «Сәтпаев феномені» телефильміне сценарий жазған (қоюшы-режиссер - Болат Шәріп, «ALD CAPITAL GROP» компаниясы).

М. Сәрсеке - драматург. «Алтай-Ертіс кітапханасы» кітап сериясымен өзінің жеті пьесасын жариялайды (2013 ж.). «Шыңғыс хикаясы», «Жарылыс», «Заңды неке» және «Тендерге түскен келіншек» драмалары барынша танымал.

Шығармалары желісінде М. Лермонтов атындағы орыс драма театры (режиссер В. Иванов) және Семей қазақ драма театры сахналарында спектакльдер қойылған (режиссер Е. Обаев).

М. Сәрсеке А. Беляевтің «Человек- амфибия» белгілі романын қазақ тіліне аударған.

Жазушы «Еңбектегі ерлігі үшін» медалімен, ҚазССР Жоғары Кеңесінің Құрмет грамотасымен , «Құрмет» орденімен (2001 ж.) марапатталған.

Атақтары: ҚР Құрметті металлургі, Құрметті геолог, ҚР тарих және ақпарат академиясының толық мүшесі, ҚР еңбек сіңірген зейнеткері, Семей қаласы мен Павлодар облысы, Баянауыл ауданының Құрметті азаматы, Павлодар облысының еңбек сіңірген қызметкері, Д. Серікбаев атындағы ШҚ мемлекеттік техникалық университеті (Өскемен) және Ш. Құдайбердіұлы атындағы ШҚ мемлекеттік университетінің құрметті профессоры.

М. Сәрсекенің (Сәрсекеев, Сәрсекеұлы) шығармалары - Произведения Сарсеке (Сарсекеев) М.

Кітаптар - Книги

1964-1969

Сәрсекеев, М. Жетінші толқын [Мәтін] : ғылыми -фантастикалық повесть / М. Сәрсекеев. - Алматы : Көркем әдебиет баспасы, 1964. - 172 б.

Сәрсекеев, М. От пен атом [Мәтін] / М. Сәрсекеев. - Алматы : Жазушы, 1965. - 136 б.

Сәрсекеев, М. Айшықты мезет [Мәтін] : повесть / М. Сәрсекеев. - Алматы : Жазушы, 1969. - 148 б.

1974-1979

Сәрсекеев, М. Туған жердің асылы [Мәтін] : новеллалар / М. Сәрсекеев. - Алматы : Жазушы, 1974. - 204 б.

Сәрсекеев, М. Жетінші толқын [Мәтін] / М. Сәрсекеев. - Алма-ата : Жалын, 1977. - 188 б.

Сәрсекеев, М. Жаңғырық [Мәтін] : роман / М. Сәрсекеев. - Алматы : Жазушы, 1979. - 380 б.

1985-1988

Сәрсекеев, М. Көмбе [Мәтін] / М. Сәрсекеев. - Алматы : Жазушы, 1985. - 416 б.

Сәрсекеев, М. Қаныш Сәтбаев [Мәтін] / М. Сәрсекеев . - Алматы : Жалын, 1988. - 528 б.

1994-1999

Сәрсекеев, М. Қуғындалған "Сәтбаев " [Мәтін] : естелік-эссе / М. Сәрсекеев . - Алматы : Шабыт, 1994. - 244 б.

Сәрсеке, М. Тарақты және қаракесек шежіресі [Мәтін] / М. Сәрсеке. - Алматы : Атамұра, 1995. -  272 б.

Сәрсеке, М. Абай тойы [Мәтін] : альбом кiтап / М. Сәрсеке. - Алматы : Атамұра, 1996. - 288 б.

Сәрсеке, М. Қазақтың Қанышы [Мәтін] : роман-эссе / М. Сәрсеке. - Алматы : Атамұра, 1999. - 592 б.

Сәрсеке, М. Қаныш Елi [Мәтін] : жарқын тұлғалар ордасы : қазақ халқының ардагер ұлы академик Қаныш Имантайұлы Сәтбаевтың туғанына 100 жыл толуына арналады 1899-1999 / М. Сәрсеке. - Алматы : Жибек Жолы, 1999. - 336 б. - Қазақ, орыс, ағылш. тiлдерiнде.

2002-2010

Сәрсеке, М. Мен білетін Ер Ғабең [Мәтін] : эссе / М. Сәрсеке. - Алматы : Атамұра, 2002. - 160 б.

Сәрсеке,  М. Жетiншi толқын [Мәтін] : ғылыми-фантастикалық хикаялар мен әңгiмелер / М. Сәрсеке. - Алматы : Атамұра, 2004. - 312 б. - (Атамұра кiтапханасы).

Сәрсеке, М. Ебіней Бөкетов [Мәтін] / М. Сәрсеке. - Астана : Фолиант, 2005. - 530 б.

Сәрсеке, М. Ебіней Бөкетов [Мәтін] : ғұмырнамалық деректі хикаят / М. Сәрсеке. - Алматы : Қазақстан, 2005. - 504 б.

Сәрсеке, М. Таңдамалы шығармалары [Мәтін] : ғылыми-фантастикалық және өзге де хикаяттар мен әңгімелер / М. Сәрсеке. - Астана : Фолиант, 2006. - 430 б.

Сәрсеке, М. Таңдамалы шығармалары [Мәтін]. - Т. 2 : Жарылыс : роман / М. Сәрсеке. - Астана : Фолиант, 2006. - 460 б.

Сәрсеке, М. Таңдамалы шығармалары [Мәтін]. - Т. 3 : Көмбе : роман / М. Сәрсеке. - Астана : Фолиант, 2006. - 432 б.

Сәрсеке, М. Таңдамалы шығармалары [Мәтін]. - Т. 4 : Сәтбаев планетасы : ғұмырнама роман / М. Сәрсеке. - Астана : Фолиант, 2006. - 624 б.

Сәрсеке, М. Таңдамалы шығармалары [Мәтін]. - Т. 5 : Қайран Бөкетов : ғұмырнама роман / М. Сәрсеке. - Астана : Фолиант, 2006. - 474 б.

Сәрсеке, М. Таңдамалы шығармалары [Мәтін]. - Т. 6 : естелік, эсселер / М. Сәрсеке. - Астана : Фолиант, 2006. - 524 б.

Сәрсеке, М. Дара дарын [Мәтін] : роман-эссе / М. Сәрсеке. - Астана : Фолиант, 2008. - 484 б.

Сәрсеке, М. Ел жадында қалса игі [Мәтін] : деректі хикаяттар / М. Сәрсеке. - Астана : Фолиант, 2008. - 245 б.

Сәрсеке, М. Қаныш Сәтпаев [Мәтін] : роман-эссе / М. Сәрсеке. - Астана : Фолиант, 2008. - 646 б.

Сәрсеке, М. Ермұхан Бекмаханов [Мәтін] / М. Сәрсеке. - Астана : Фолиант, 2010. - 671 б. - (Нартұлға).

2013-2014

Сәрсеке, М. Шығармалары [Мәтін]. Т. 1 : Нашар пъеса 500 рет қойылмайды : 7 драма, солар төңірегіндегі қитұрқы оқиғалар / М. Сәрсеке. - Астана : Фолиант, 2013. - 512 б.

Сәрсеке, М. Шығармалары [Мәтін]. Т. 1 : ғылыми-фантастикалық хикаяттар және әңгімелер / М. Сәрсеке. - Астана : Фолиант, 2014. - 328 б.

Сәрсеке, М. Шығармалары [Мәтін]. Т. 2 : деректі хикаяттар мен әңгімелер / М. Сәрсеке. - Астана : Фолиант, 2014. - 328 б.

Сәрсеке, М. Шығармалары [Мәтін]. Т. 3 : деректі хикаяттар / М. Сәрсеке. - Астана : Фолиант, 2014. - 336 б.

2015-…

Сәрсеке, М. Ноқталанғантарихшы[Мәтін] : Ермұхан Бекмахановтың шерлі ғұмыры туралы деректі роман-эссе / М. Сәрсеке ; Әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық университеті. - Алматы : Қазақ университеті, 2015. - 571 б.

Сәрсеке, М. Шығармалары [Мәтін] : деректі ғұмырнама-роман. Т.4 : Қазақтың  Қанышы : роман / М. Сәрсеке. - Астана : Фолиант, 2015. - 640 б.

Сәрсеке, М. Шығармалары [Мәтін] : деректі ғұмырнама-роман. Т. 5 : Біртуар Бөкетов : роман / М. Сәрсеке. - Астана : Фолиант, 2015. - 536 б.

Сәрсеке, М. Шығармалары [Мәтін] : деректі ғұмырнама-роман. Т. 6 : Ноқталанған тарихшы / М. Сәрсеке. - Астана : Фолиант, 2015. - 536 б.

Сәрсеке, М. Шығармалары [Мәтін]. Т. 7 : Жарылыс : роман / М. Сәрсеке. - Астана : Фолиант, 2015. - 472 б.

Сәрсеке, М. Шығармалары [Мәтін]. Т. 8 : Көмбе : роман / М. Сәрсеке. - Астана : Фолиант, 2015. - 512 б.

Сәрсеке, М. Семей қасіреті [Мәтін] : деректі тарихи хикаят / М. Сәрсеке. - Астана : Фолиант, 2016. - 856 б.

***

Сарсекеев, М.Тень невидимки [Текст]: научно-фантастическая повесть / М. Сарсекеев.- Алма-Ата: Казгослитиздат, 1960.- 128 с.

Сарсекеев, М.Седьмая волна[Текст]: приключенческая повесть / М. Сарсекеев. - Алма-Ата: Жазушы, 1970.- 184 с.

Сарсекеев, М. Сатпаев [Текст] / М. Сарсекеев ; пер. с каз. С. Плеханова. - М. : Молодая гвардия, 1980. - 319 с.

Сарсекеев, М. Чингисская быль [Текст] : повести и рассказы / М. Сарсекеев. - Алма-Ата : Жалын , 1981. - 152 с.

Сарсекеев, М. Взрыв [Текст] : роман / М. Сарсекеев. - М. : Советский писатель, 1983. - 440 с.

Сарсекеев, М. Взрыв [Текст] : роман / М. Сарсекеев. - Алма-Ата : Жазушы, 1987. - 464 с.

Сарсекеев, М. Клад [Текст] : роман / М. Сарсекеев. - М. : Советский писатель, 1989. - 464 с.

Сарсекеев, М. Сатпаев [Текст] / М. Сарсекеев ; пер. с каз. С. Плеханова. - Алма-Ата : Өнер, 1989. - 448 с.

Сарсеке, М. Планета Сатпаева [Текст] : роман-эссе / М. Сарсеке. - Алматы : Өнер, 2002. - 688 с.

Сарсеке, М. Сатпаев [Текст] / М. Сарсеке. - М. : Молодая гвардия, 2003. - 548 с.

Сарсеке, М. Через тернии [Текст] : воспоминания-эссе о путях-дорогах к Сатпаеву / М. Сарсеке. - Усть-Каменогорск : Медиа-Альянс, 2003. - 300 с.

Сарсеке, М. Евней Букетов [Текст] : трагедия светлой судьбы / М. Сарсеке. - М. : Молодая гвардия, 2007. - 605 с.

Сарсеке, М. Евней Букетов [Текст] : феномен личности / М. Сарсеке. - Астана : Фолиант, 2007. - 647 с.

Сарсеке, М. Феномен[Текст]: роман-эссе / М. Сарсеке.- Астана: Фолиант, 2009.- 480 с.

Сарсеке, М. Бекмаханов [Текст] / М. Сарсеке. - М.: Молодая гвардия, 2010. - 533 с.

Сарсеке, М. Ермухан Бекмаханов [Текст] : документальный роман-эссе / М. Сарсеке. - Астана : Фолиант, 2010. - 712 с.

Сарсеке, М. Тернии и триумф Евнея Букетова [Текст] : роман-эссе / М. Сарсеке. - Караганда : Арко, 2011. - 436 с.

Аудармалары - Переводы

 Беляев, А. Қос мекенді адам [Мәтін] : роман / А. Беляев ; ауд. М. Сәрсекеев. - Алматы : Жазушы, 1965. - 208 б.

М. Сәрсекенің (Сәрсекеев, Сәрсекеұлы) қатысуымен шыққан басылымдар - Издания, вышедшие при участии Сарсеке М.

Семипалатинску-250 лет [Текст] / С. Анисимов, К. Мухаметханов, М. Сарсекеев. - Алма-Ата : Казахстан, 1968. - 155 с.

М. Сәрсекенің (Сәрсекеев, Сәрсекеұлы) мерзімді басылымдар мен жинақтардағы мақалалары

Публикации М. Сарсеке (Сарсекеев) в периодических изданиях и сборниках

Сәрсеке,  М. Бекзат жан едi [Мәтін] / М. Сәрсеке // Асыл бейне = Светлый облик : Ш.Қ.Сәтпаева туралы естелiктер мен зерттеулер / құраст.: А.Е.Ментебаева, Е.О.Батырбеков. - Алматы : Үш Қиян, 2005. - Б. 68-79.

Сәрсеке, М. Достыққа адал едi [Мәтін] / М. Сәрсеке // Жақсы адам өлмес болсайшы...: ақын Қабдыкәрiм Ыдырысов туралы естелiктер. - Алматы : Білім, 2008. - Б. 19-30.

***

Сарсекеев, М. Достойный сын своего народа [Текст] / М. Сарсекеев// ХХI  - безъядерный век. Устойчивое развитие Семипалатинского региона : материалы международной научно-практической конференции / Международное антиядерное движение "Невада-Семипалатинск", Благотворитеельный фонд "Полигон - 29 августа", Акимат г. Семипалатинска. - Алматы, 2005. -  С. 33-47.

Сарсекеев, М. Седьмая волна [Текст] : отрывок из повести / М. Сарсекеев // Антология современной казахстанской научной фантастики : в 3-х т. Т.1 / сост. О. Жанайдаров. - Алматы : Сораба, 2012. -С. 52-88.

1963

Сәрсекеев, М. Алғашқы әсер [Мәтін] / М. Сәрсекеев // Социалистік Қазақстан. - 1963. -  27 декабрь.

1993

Сәрсекеев, М. Қырық жылғы қасірет [Мәтін] : Семей полигоны  / М. Сәрсекеев // Абай. - 1993. - № 2 . - Б. 89-91.

1997

Сәрсеке, М. Жайсаң жарастық [Мәтін] : М. Әуезов пен Қ. Сәтпаевтің қарым-қатынастары / М. Сәрсеке // Абай. - 1997. - № 2-3. - Б. 79-83.

1998

Сәрсеке, М. Ағайынды Сейітовтер [Мәтін] : 1937 жылы "халық жаулары" ретінде атылған / М. Сәрсеке // Ақиқат. - 1998. - № 2. - Б. 71-76.

Сәрсеке, М. Ақиқат әрқашанда жеңеді [Мәтін] : Қаныш Сәтбаевтың туғанына 100 жыл толды / М. Сәрсеке // Ақиқат. - 1998. - № 9. - Б. 64-71.

Сәрсеке, М. Ғасырдың ұлы перзенті [Мәтін] : Қ. И. Сәтбаев жайлы / М. Сәрсеке // Семей таңы. - 1998. - 8-14 сәуір. - Б. 4.

Сәрсеке, М. Тайғақ кешуде [Мәтін] : "Қазақтың Қанышы" атты романынан үзінді / М. Сәрсеке // Абай. - 1998. - № 4. - Б. 19-25.

1999

Сәрсеке, М. Алыптар iзгi ортадан туады [Мәтін] : академик Қ.И. Сәтбаевтың ата-тегi шежiресiнен // Абай. - 1999. - № 2. - Б. 9-19.

Сәрсеке, М. Баянауылдан Парижге дейін [Мәтін] : Парижде ЮНЕСКОНЫҢ штаб пәтерінде Қ.И. Сәтбаевтың туғанына 100 жыл толуын атап өту  / М. Сәрсеке // Ақиқат. - 1999. - № 7. - Б. 26-32.

Сәрсеке, М. Ғасыр перзенті [Мәтін] : академик Қаныш Сәтбаевтың өмірі мен творчествосы / М. Сәрсеке // Егемен Қазақстан. - 1999. - 13 қаңтар. - Б. 4-5.

Сәрсекеев, М. Ғасыр перзенті [Мәтін] : Қаныш Имантайұлының туғанына 100 жыл толуына байланысты / М. Сәрсекеев // Егемен Қазақстан. - 1999. - 26 наурыз. - Б. 3.

Сәрсекеев, М. Жиырмасыншы ғасырдың ұлы тұлғасы [Мәтін] : Қаныш Имантайұлы Сәтбаевтың туғанына 100 жыл толуына байланысты / М. Сәрсекеев // Егемен Қазақстан. - 1999. - 9 сәуір. - Б. 2.

2000

Сәрсекеев, М. "Ақылды адам арманмен егеспейді" [Мәтін] : Cемейде жазушы М. Сәрсекеевтің "Бес тұғыр" кітабы жарық көрді / М. Сәрсекеев // Семей таңы. - 2000. - 1 қыркүйек. - Б. 4.

Сәрсеке, М. Ақындардың құлжасы [Мәтін] : ақын Нұрлыбек Баймұратов туралы бір үзік сыр / М. Сәрсеке // Абай. - 2000. - № 4.- Б. 44-46.

2001

Сәрсеке, М. Асылбек Сейітов кім болған ? [Мәтін] : 1937 жылы "Халық жауы" деп атылған А.Сейітов туралы  / М. Сәрсеке // Семей таңы. - 2001. - № 16.- Б.9; № 19. - Б. 10; № 20.- Б. 10.

Сәрсеке, М. Қазақты әлемге танытқан мереке [Мәтін] / М. Сәрсеке // Егемен Қазақстан. - 2001. - 8 қыркүйек. - Б. 3.

2002

Сәрсеке, М. Әдебиеттің әділ қазысы [Мәтін] / М. Сәрсеке // Дидар. - 2002. - 19 наурыз. - Б. 2.

Сәрсеке, М. Жақсылардың үлгісі [Мәтін] : Жазушы Ғ. Мүсiрепов туралы естелiк / М. Сәрсеке // Ақиқат. - 2002. - № 5. - Б. 63-70.

Сәрсеке, М. Қос жұлдыздың жарығы [Мәтін] : Ғ.Мүсiрепов туралы естелiк // Ақиқат. - 2002. - № 2. - Б. 73-86.

Сәрсеке, М. Мен білетін ер Ғабең [Мәтін] / М. Сәрсеке // Ақиқат. - 2002. - № 1. - Б. 33-39.

Сәрсеке, М. Өздеріне де сол керек [Мәтін] / М. Сәрсеке // Үш анық. - 2002. - № 6. - Б. 2.

2003

Сәрсеке, М. Грамматикалық септіктердің қызметі мен қолданысы [Мәтін] / М. Сәрсеке // Қазақстан Жоғары мектебі. - 2003. - № 2. - Б. 223-230.

Сәрсеке, М. Қаныштың ізбасар інісі [Мәтін] / М. Сәрсеке // Егемен Қазақстан. - 2003. -   26 қыркүйек. - Б. 3.

2004

Сәрсеке, М. "Мәскеуге, мәскеуліктерге Қанекең аруағы риза" [Мәтін] / М. Сәрсеке // Егемен Қазақстан. - 2004. - 14 қаңтар. - Б. 6.

Сәрсеке, М. Полигон [Мәтін] / М. Сәрсеке // Егемен Қазақстан. - 2004. - 28 қаңтар. - Б. 6.

2005

Сәрсеке, М. Ебіней [Мәтін] / М. Сәрсеке // Егемен Қазақстан. - 2005. - 25 мамыр. - Б. 9.

2006

Сәрсеке, М. Жеті сауал [Мәтін] / М. Сәрсеке // Ертіс өңірі. - 2006. -  9 ақпан. - Б. 8.

Сәрсекеев, М. "Қаныш ұлыны ұлықтап, өтті менің ғұмырым..." [Мәтін] / М. Сәрсекеев // Қазақ әдебиеті. - 2006. - № 4. - Б. 4-5.

2007

Сәрсеке, М. Зарықбек аңшы [Мәтін] / М. Сәрсеке // Семей таңы. - 2007. -  5 шілде. - Б. 4.

2008

Сәрсеке, М. Қазақтың мақтанышы [Мәтін] / М. Сәрсеке // Семей таңы. - 2008. -  23 қазан. - Б. 3.

2009

Сәрсеке, М. Ермұхан Бекмаханов [Мәтін] / М. Сәрсеке // Жұлдыз. - Алматы, 2009. - № 9. - Б. 3-55.

Сәрсеке, М. Ермахан Бекмаханов [Мәтін] : деректі ғұмырнама / М. Сәрсеке // Жұлдыз. - 2009. - № 11. -  Б. 84-91.

Сәрсеке, М. Ермұқан Бекмаханов: "Берілген өмір аманат, ете біл соған қанағат" [Мәтін] / М. Сәрсеке // Жұлдыз . - 2009. - № 9. - Б. 3-54.

Сәрсеке, М. Ермұқан Бекмаханов: "Қайта қайырылып қауымға келмейсің, барыңды, нәріңді тірлікте бергейсің..." [Мәтін] / М. Сәрсеке // Жұлдыз. - 2009. - № 10. - Б. 90-120.

Сәрсеке, М. Шығыс елі риза саған, Кешірім [Мәтін] / М. Сәрсеке // Семей таңы. - 2009. - 13 тамыз. - Б. 4; 20 тамыз. - Б. 4.

2010

Сәрсеке, М. Бірінші хатшыдағы қабылдау [Мәтін] : тарихшы Ермұхан Бекмаханов жайлы / М. Сәрсеке // Егемен Қазақстан. - 2010. - 26 мамыр. - Б. 8.

Сәрсеке, М. Қаныш ағаның құпиясы [Мәтін] / М. Сәрсеке // Егемен Қазақстан. - 2010. - 24 ақпан. - Б.14.

Сәрсеке, М. Қаныш ағаның құпиясы [Мәтін] : ғалым Қаныш Сәтбаев жайлы сыр / М. Сәрсеке // Ертіс өңірі. - 2010. - 21 сәуір. - Б. 12-13.

2011

Сәрсеке, М. Болашақ маршалға командир болған Шаймұхан [Мәтін] : Маршал Д. Язов, соғыс ардагерi Ш. Мұханов туралы // Егемен Қазақстан. - 2011. - № 185/187, 6 мамыр. - Б. 6.

Сәрсеке, М. "Сүйенген, сенген дәурен жалған болса..." [Мәтін] : ғалым Е. Бекмахановтың өмiр жолын арқау еткен "Ноқталанған тарихшы" атты кiтап жайында // Қазақ әдебиетi. - 2011. - 18-24 ақпан. - Б.12.

Сәрсеке, М. Тарихта шындық қана айтылуы тиiс [Мәтін] / М. Сәрсеке // Айқын. - 2011. - № 100, 4 маусым. - Б. 6.

2012

Сәрсеке, М. Ел тарихы тартқан тауқымет [Мәтін] / М. Сәрсеке // Егемен Қазақстан. - 2012. - 15 мамыр. - Б. 7.

Сәрсеке, М. "Қазақ солдатында" Мәлікті не Бауыржанды жазбақшы болған [Мәтін] / М. Сәрсеке // Аңыз адам. - 2012. - № 18. - Б. 36-37.

Сәрсеке, М. Қанекең тоғызыншы атасында Бұқар жыраумен туысады [Мәтін] / М. Сәрсеке // Аңыз адам. - 2012. - № 13. - Б. 9-12.

Сәрсеке, М. "Мен қазақпын, жаратылысым да, жаным да - қазақы..." [Мәтін] / М. Сәрсеке // Егемен Қазақстан. - 2012.- 24 қаңтар. -Б. 10.

2013

Сәрсеке, М. "Алыстан сермеп, жүректен тербеп" [Мәтін] : Ебіней Бөкетовтің хаттары бойынша эссе / М. Сәрсеке // Егемен Қазақстан. - 2013. - 30 қаңтар. - Б. 7-8.

Сәрсеке, М. Білікті ұстаздың үлгісі [Мәтін] / М. Сәрсеке // Семей таңы. - 2013. - 6 тамыз. - Б. 6.

Сәрсеке, М. Жолы кесілген геолог [Мәтін] / М. Сәрсеке // Ақиқат. - 2013. - № 1. - Б. 70-84.

Сәрсеке, М. "Семей таңы"  газетінің атын жаңғыртушы [Мәтін] / М. Сәрсеке // Семей таңы. - 2013. - 19 ақпан. - Б. 4.

2014

Сәрсеке, М. Болмысы бөлек Бердібек [Мәтін] : Бердібек Соқпақбаев  / М. Сәрсеке // Егемен Қазақстан. - 2014. - 18 ақпан. - Б. 6.

Сәрсеке, М. Газеттiң "Семей таңы" аталған сәтiнiң куәсiмiн [Мәтін] : "Семей таңы" газетiнiң 95 жылдық мерейтойына орай газет жайында естелiк / М. Сәрсеке // Семей таңы. - 2014. - 2 желтоқсан. - Б. 4.

Сәрсеке, М. Ебіней Бөкетов  [Мәтін] : белгілі жайдың белгісіз беттері / М. Сәрсеке // Егемен Қазақстан. - 2014. - 10 қыркүйек. - Б. 5.

Сәрсеке, М. Жарты ғасырға созылған достық [Мәтін] : ақын Кәкiмбек Салықов туралы естелiк / М. Сәрсеке // Егемен Қазақстан. - 2014. - 30 қазан. - Б. 7.

2015

Сәрсекеев, М. Екінші кітап - Бөкетов [Мәтін] / М. Сәрсекеев // Айқын. - 2015. - 5 мамыр. - Б. 5.

Сәрсеке, М. Ермұханның "соңғы шайқасы" [Мәтін] / М. Сәрсеке // Егемен Қазақстан. - 2015. - 19 ақпан. - Б. 9.

Сәрсеке, М. Қабдеш Жұмаділовке ашық хат [Мәтін] / М. Сәрсеке // Семей таңы. - 2015. - 28 шілде. - Б. 3.

Сәрсеке, М. Қазақ сахарасы - сынақ алаңы [Мәтін] : "Семей қасіреті" хикаятынан үзінді : 29 тамыз - халықаралық сынақтарға қарсы іс-қимыл күні  / М. Сәрсеке // Семей таңы. - 2015. - 25 тамыз. - Б. 3.

Сәрсеке, М. Мұхамедғали Сужиков не үшін қудаланды? [Мәтін] / М. Сәрсеке // Айқын. - 2015. - 30 желтоқсан. - Б. 6-7.

2016

Сәрсеке, М. Балмұханов ақиқаттан неге ауытқыды? [Мәтін] / М. Сәрсеке // Ақиқат. - 2016. - № 4. - Б. 31-45.

Сәрсеке, М. Еспенбетов, А. Қиял қанатынан тарих тұңғиығына [Мәтін] / М. Сәрсеке, А. Еспенбетов  //Абай. - 2016. - № 1. - Б. 33-42.

Сәрсеке, М. Қорғаушысы жоқ ел жетiм [Мәтін] / М. Сәрсеке // Дидар. - 2016. - 8 қаңтар. - Б. 22; 15 қаңтар. - Б. 18; 22 қаңтар. - Б. 21; 29 қаңтар. - Б. 17.

Сәрсеке, М. Семей полигоны [Мәтін] : ақиқат үшiн айқас / М. Сәрсеке // Жұлдыз. - 2016. - № 3. - Б. 24-32.

Сәрсеке, М. Сексеннің сеңгірінен тартқан сыр [Мәтін] / М. Сәрсеке // Қазақ әдебиеті. - 2016. - 22 қаңтар. - Б. 6.

Сәрсеке, М. Полигон [Мәтін] / М. Сәрсеке // Егемен Қазақстан. - 2016. - 20 қаңтар. - Б. 10.

***

Сарсекеев, М.Ночной посетитель[Текст]: фантастический рассказ / М. Сарсекеев // Ленинская смена.- 1962.- 31 декабрь. - С. 3.

Сарсекеев, М.Композитор, борец,человек[Текст]: 100 лет со дня рождения Курмангазы Сагырбаева / М. Сарсекеев // Иртыш.- 1966.- 25 марта. - С. 4.

Сарсекеев, М.На земле легенд и сказаний[Текст]: к празднованию 70-летия со дня рождения М.О.Ауэзова / М. Сарсекеев // Иртыш.- 1967.- 22 декабрь. - С. 2.

Сарсекеев, М.На земле Абая[Текст]: о торжествах в Семипалатинской  области,посвященных 125-летию со дня рождения Абая / М. Сарсекеев / Лит.газета.- 1971.- 9 июня.- С.5.

Сарсекеев, М.Звезды над Жидебаем[Текст]: размышления у могилы поэта / М. Сарсекеев // Иртыш.- 1993.- 27 июля. - С. 3.

Сарсекеев, М.История семи веков[Текст]: о новой книге "Летопись родов Таракты и Каракесек" / М. Сарсекеев // Иртыш.- 1995.- 27 июня. - С. 3.

Сарсеке, М. Великий сын XX века [Текст] : к 100-летию К.И.Сатпаева / М. Сарсеке // Казахстанская правда. - 1999. - 5 марта. -  С. 5.

Сарсеке, М.В тисках политических репрессий[Текст]: к 100-летию К. Сатпаева / М. Сарсеке // Столичное обозрение.- 1999.- 16 апреля.- С.18.

Сарсеке, М.За единение казахских земель[Текст]: о роли К.Сатпаева в передаче Семипалатинской губернии целиком в ведение Кирреспублики / М. Сарсеке// Мысль.- 2002.- №1.- С.76.

Сарсекеев, М. Национальные интересы и внешняя политика Казахстана [Текст] / М. Сарсекеев // Евразийское сообщество: общество, политика, культура. - 2002. - №1. -  С. 13-23.

Сарсеке, М. Канал Иртыш-Караганда [Текст] / М. Сарсеке // Иртыш сегодня. - 2003. -  31 января. -  С. 21.

Сарсеке, М.Трагедия и триумф Евнея Букетова [Текст] / М. Сарсеке // Индустриальная  Караганда.- 2007. - 27 ноября. - С. 6.

Сарсеке, М. Ермухан Бекмаханов [Текст] / М. Сарсеке // Литературный Казахстан. - 2009. - №4. - С. 24-80.

Сарсеке, М. Терновый венец Ермухана Бекмаханова [Текст] / М. Сарсеке // Казахстанская правда. - 2011. - 29 января. -  С. 9.

Сарсеке, М. Терновый венец Ермухана Бекмаханова [Текст] : о новой книге "Бекмаханов" / М. Сарсеке // Вести Семей. - 2011. - 11 января. -  С. 3.

Сарсеке, М. Достойный сын своего народа [Текст] / М. Сарсеке // Вести Семей. - 2014. - 26 августа. -  С. 2.

2021

Сәрсеке, М. "Сәтбаев" кітабының қазақшасы 14 жылдан кейін жарық көрді / әңг. Есенжол А. - Мәтін // Ертіс өңірі. - 2021. - 7 шілде. - Б. 7.

М. Сәрсекенің (Сәрсекеев, Сәрсекеұлы) өмірі мен шығармашылығы туралы әдебиеттер - Литература о жизни и творчестве Сарсеке (Сарсекеев) М.

Кітаптар – Книги

Қазақстан жазушылары ХХ ғасыр [Мәтін] : анықтамалық. - Алматы : Ана тілі, 2004. - 392 б. - Сәрсекеев (Сәрсеке) Медеу: б. 273.

Ғабдуллин, М. Алтын жұлдыз [Мәтін] : очерктер, хаттар және күнделік / М. Ғабдуллин. - Алматы : Ана тілі, 2005. - 288 б. - Сәрсекеев (Сәрсеке) Медеу : б. 250-253.

Қазақ әдебиеті [Мәтін] : энциклопедиялық анықтамалық. - Алматы : Аруна, 2005. - 576 б. - Сәрсекеев (Сәрсеке) Медеу: б. 463.

Семей өңірінің ақын-жазушылары [Мәтін] : био-библиографиялық көрсеткіш / Абай атындағы әмбебап ғылыми кітапхана. - Семей : Талант, 2005. - 96 б. - Сәрсеке Медеу: б. 82-83.

Жақсыбаев, А. Жаны жайсаң жақсылар [Мәтін] : естелік, сапарлар, ой-толғамдар / А. Жақсыбаев. - Алматы : Білім, 2006. - 272 б. - Сәрсекеев (Сәрсеке) Медеу: б. 236-242.

Қазақстан жазушылары [Мәтін] : анықтамалық / жауапты ред. Б. Шаханұлы. - Алматы : Ан-Арыс, 2009. - 480 б. - Сәрсекеев (Сәрсеке) Медеу: б. 348.

Шығыс жұлдыздары [Мәтін] : энциклопедиялық анықтамалық. Т. 1 : Сөз зергерлері. Мәдениет майталмандары. - Астана : Фолиант, 2011. - 304 б. - Сәрсеке Медеу: б. 146-147.

Ысмайылов, Т. Шығармалары [Мәтін]. Т. 1 : Мәңгілік жас рухым-өлеңдерім : өлеңдер, поэмалар, сын-сықақтар және естеліктер : Медеу Сәрсеке туралы. - Астана : Фолиант, 2013. - 344 б.

Шығыс Қазақстан Облысы [Мәтін] : энциклопедия. - Алматы : Қазақ энциклопедиясы, 2014. - 848 б. - Сәрсеке Медеу: б. 671-672.

***

Писатели Казахстана [Текст] : справочник. - Алма-Ата : Жазушы, 1969. - 368 с. - Сарсекеев Медеу: с. 266.

Гайнуллина, Ф.А. Литература Семипалатинского Прииртышья [Текст] : учебное пособие/ Ф.А. Гайнуллина.- Семипалатинск, 2002. - 132 с. - Сарсекеев Медеу: с. 92-95.

Писатели Семипалатинского региона [Текст] : био-библиографический указатель / Семипалатинская универсальная научная библиотека им. Абая. - Семипалатинск : Талант, 2006. - 82 с. - Сарсекеев Медеу: с. 63-64.

Литература Казахстана [Текст] : энциклопедический справочник / Министерство связи и информации Республики Казахстан ; Комитет информации и архивов. - Алматы : Аруна; Қазығұрт, 2010. - 528 с. - Сәрсекеев Медеу: с. 428.

Мақалалар - Статьи

Салықов, К. Ақиқатқа араша [Мәтін] : М. Сәрсекеевтің"Қуғындалған Сәтбаев" естелік-эссе кітабы жайлы / К. Салықов // Қазақ әдебиеті. - 1995. - 21 ақпан. - Б. 9.

Смайылов, К. Алпыс асқар [Мәтін] : жазушы Медеу Сәрсекеев туралы / К. Смайылов // Егемен Қазақстан. - 1996. - 15 ақпан. - Б. 4.

Салықов, К. Ауыр жолда сыр білдірмес азамат [Мәтін] : жазушы М. Серсекеев 60 жаста / К. Салықов // Қазақ әдебиеті. - 1996. - 4 қаңтар. - Б. 13.

Сапаев, Ғ. Сәтбаев планетасы. [Мәтін] : белгілі жазушы М. Сәрсекенің "Қазақтың Қанышы" атты роман-эссесіне пікір / Ғ. Сапаев // Семей таңы. - 1999. - 5-11 тамыз. - Б. 9.

Мұхамедова, Р. Еңбегім бағаланды деп білемін [Мәтін] : тәуелсіздіктің 10 жылдығына байланысты ҚР Президентінің жарлығымен бірнеше қайраткер тұлғалар үкімет наградаларымен марапатталды. Соның бірі - Медеу Сәрсеке / Р. Мұхамедова // Семей таңы. - 2002. - № 3. - Б. 1-2.

Еспенбетов, А. Жоқ іздеген жолаушы [Мәтін] / А. Еспенбетов // Егемен Қазақстан. - 2006. -  24 наурыз. - Б. 5.

Қасымжанұлы, С. "Бабалар сөзі"- руханият көзі [Мәтін] / С. Қасымжанұлы  // Ертіс өңірі. - 2009. - 29 сәуір. - Б. 8.

Есмағанбетқызы, Б. Таразыға тартылған ардың құны... [Мәтін] / Б. Есмағанбетқызы // Қазақ әдебиеті. - 2011.- 15 шілде. - Б. 12.

Мәмет, С. Бұл да қазақтың шерлі шежіресі [Мәтін] / С. Мәмет // Егемен Қазақстан . - 2016.- 12 наурыз. - Б. 11.

Мағауина, З. Қаламгердің сан қыры [Мәтін] / З. Мағауина // Семей таңы. - 2016. - 22 сәуір. - Б. 2.

Мағжан, А. Қанышты әлемге танытқан қаламгер [Мәтін] : Жазушы Медеу Сәрсеке 80 жаста / А. Мағжан // Ертіс өңірі. - 2016. - 3 ақпан. - Б. 7.

Иманғали, М. "Тендерге түскен келіншекті" тамашалады [Мәтін] / М. Иманғали // Семей таңы. - 2016. - 15 сәуір. - Б. 16.

***

Чакенов, Б. Испытание времени [Текст] : о книге М.Сарсекеева "Взрыв"] / Б. Чакенов, А. Чакенова // Простор http://prostor.samal.kz. - 1989. - №7. -  С. 171-177.

Жармагамбетов, Н. У его книг была нелегкая судьба [Текст] : Медеу Сарсекеев / Н. Жармагамбетов // Казахстанская правда. - 1996. - 10 января. -  С. 3.

Щербаков, Б. След, ведущий от земли в космос [Текст] : роман М. Сарсекеева о жизни и творчестве К.Сатпаева / Б. Щербаков // Рудный Алтай. - 2000. - 30 ноября. -  С. 2.

Абдусалямова, С. Медеу Сарсеке открыл миру Сатпаева [Текст] / С. Абдусалямова // Спектр. - 2004. - №3. -  С. 5.

Всю жизнь через тернии шел пионер казахской научной фантастики Медеу Сарсекеев [Текст] // Рудный Алтай. - 2006. -  4 апреля. -  С. 8.

Алексеев, Н. К вершинам творчества [Текст] / Н. Алексеев // Спектр. - 2006. -  9 февраля. - С. 4.

Часнык, Л. Покоренные вершины Медеу Сарсеке [Текст] / Л. Часнык// Спектр. - 2006. -  30 апреля. -  С. 7.

Мальцева, О. Созвездие знаменитых юбиляров [Текст] / О. Мальцева // Семипалатинские вести. - 2006. -  2 марта. -  С. 5.

Ельникова, Л. Правда жизни Евнея Букетова [Текст] / Л. Ельникова // Рудный Алтай. - 2008. -  17 января. -  С. 1.

Попова, Е. Медеу Сарсеке: "Я давно мечтал о такой книге" [Текст] / Е. Попова // Вести Семей. - 2010. - 21 января. -  С. 2.

Добровинская, Ф. "Необузданный историк" [Текст] : вышел в свет новый документальный роман-эссе М. Сарсекеева о казахском историке Е. Бекмаханове  / Ф. Добровинская // Вести Семей. - 2010. - 7 октября. - С. 2.

Секенов, С. Земля Семея богата талантами [Текст] / С. Секенов  // Вести Семей. - 2012. - 3 января. -  С. 1.

Гуляева, Е. Научные продукты против радиации [Текст] : о рабочей поездке акима ВКО Б. Сапарбаева в г. Семей, в т. ч. о деятельности культурных учреждений ВКО] / Е. Гуляева // Рудный Алтай. - 2012. - 26 мая. -  С. 1, 2.

Шакабаев, Р. Актуальный театр [Текст] / Р. Шакабаев  // Наше дело. - 2014. - 3 апреля. -  С. 7.

Касенов, Ж. В преддверии юбилея  [Текст] / Ж. Касенов // Вести Семей. - 2014. - 27 мая. - С. 1.

Шакабаев, Р. Встреча с писателем [Текст] : о М. Сарсеке / Р. Шакабаев  // Наше дело. - 2014. - 17 июля. - С. 4.

Шайхынова, А. Медеу Сарсеке - почетный профессор [Текст] / А. Шайхынова // Вести Семей. - 2015. - 12 мая. -  С. 5.

Кусайнов, М. Вклад в казахстанскую литературу [Текст] / М. Кусайнов // Вести Семей. - 2016. - 9 февраля. -  С. 2.

Имаханова, К. В честь юбиляра [Текст] / К. Имаханова  // Вести Семей. - 2016. - 23 февраля. -  С. 4.

Биданова, А. Писатель и его книги [Текст] / А. Биданова // Казахстанская правда. - 2016. - 17 февраля. -  С. 10.

Парфенович, М. Поколение читателей, которое нам дорого [Текст] : о писателе М. Сарсеке  / М. Парфенович // Вести Семей. - 2016. - 24 мая. -  С. 6.

Ержанова, Б.Т. Пропагандировать знания [Текст] : о Медеу Сарсеке / Б. Т. Ержанова // Вести Семей. - 2016. - 23 февраля. -  С. 4.