Юсуп К.

Жаңартылды 27.02.2024 11:22

Юсуп Кеңес (1941-2017 жж.) – жазушы, журналист, аудармашы.

 30 маусым 1941 жылы Шығыс Қазақстан облысы, Таврия ауданы (қазіргі Ұлан), Баймұр ауылында дүниеге келген. Өскемен қаласындағы Жамбыл атындағы қазақ орта мектебін, өзеншілер училищесін аяқтаған соң, Жоғары Ертіс кеме шаруашылығында еңбек етеді. ҚазМУ-да журналистика факультетін аяқтаған соң, облыстық «Коммунизм туы» газетінде әдеби қызметкер, бөлім меңгерушісі, республикалық газеттер мен «Социалистік Қазақстан», «Қазақстан коммунисі», «Жұлдыз» журналдарында тілші болған.

 «Ақиқат сапар» (1977), «Қарашадағы көктем» (1981), «Охапка полевых цветов» (1983) повестер мен әңгімелер жинағының, «Анықтама сөздігінің» (1992), «Екі тілде іс жүргізу» іс-қағаздарын жүргізу кітабының, книги «Желқайық» (2000) кітабының, қазақ тілінің терминологиясы мен іс-қағаздары туралы «Құжат тілі» (2001) еңбектерінің авторы.  Г. Маркестің «Сто лет одиночества» («Жүз жылдық жалғыздық», 1983), жас болғар жазушыларының повестер мен әңгімелер жинағын қазақ тіліне аударған («Гүлжазира», 1987).

 

К. Юсуп шығармалары

Произведения К. Юсупа

 

Кітаптар – Книги

 

Юсуп, К. Құжат тiлi: сипаты, белгiлерi, ерекшелiктерi[Мәтін] / К. Юсуп. - Павлодар : ЭКО, 2001. - 167 б.

Юсуп, К. Желқайық: хикаялар мен әңгiмелер [Мәтін] / К. Юсуп. - Астана : Елорда, 2000. - 288 б.

Юсуп, К. Көркем аударма: сипаты мен ерекшелiгi [Мәтін] : 3 томдық / К. Юсуп. - Астана : Фолиант, 2011. - 304 б.

Т. 3 : Аударманың айрықша арнасы. - Астана : Фолиант, 2011. - 304 б.

Юсуп, К. Ресми мәтiндер аудармасы: сипаты мен ерекшелiгi [Мәтін] : 3 томдық / К. Юсуп. - Астана : Фолиант, 2011. - 304 б.

Т. 3 : Аударманың айрықша арнасы. - Астана : Фолиант, 2011. - 304 б.

Юсуп, К. Шығармалары [Мәтін] / К. Юсуп // Шығыс Қазақстан обл. әкiмдiгi. - Астана : Фолиант, 2011. - 304 б. - (Алтай - Ертiс кiтапханасы)

Т. 1 : Желқайық : хикаялар мен әңгiмелер. - Астана : Фолиант, 2011. - 304 б.

Мерзімді басылымдардағы мақалалар

 Публикации в периодических изданиях

 

2002

 

Юсуп, К. Көркем аудармаға бастар жол үзiлген жоқ [Мәтін] : [белгiлi жазушы әрi аудармашы, "Аударма" баспасының редакция алқасының төрағасымен әңгiме / К. Юсуп // Қазақ әдебиетi. - 2002. - 6 қыркүйек. - Б. 4-5.

 

2003

 

Юсуп, К. Ұсталық ғибраты [Мәтін] : [жазушы, ғалым, публицист  Ж. Ысмағұловтың шығармашылығы туралы] / К. Юсуп // Егемен Қазақстан. - 2003. - 16 сәуiр. - Б. 4.

Юсуп, К. Бiзге керегi: мiншiлдiк немесе сыншылдық емес, шыншылдық [Мәтін] : [іс қағаздар мен құжаттар ауджармасы] / К. Юсуп // Ана тiлi. - 2003. - 7 тамыз. - Б. 6-7.

 

2006

 

Юсуп, К. Ертiстiң арғы жағы, бергi жағы [Мәтін] : [елдi мекендердiң ежелгi және бертiнгi атаудары жөнiнде ] / К. Юсуп  // Ономастикалық хабаршы. - 2006. - № 1. - Б. 3-7.

Юсуп, К. Жарасудың жарқын жолы: "Әлем әдебиетi" журналына кiрiспе орнына [Мәтін] / К. Юсуп // Әлем әдебиетi. - 2006. - № 1. - Б. 5-7.

Юсуп, К. Алтын көпiр. "Әлем әдебиетi" журналының алғашқы нөмiрi жарық көрдi [Мәтiн] : жазушымен сұхбат / К. Юсуп; әңг. Қ. Бораш // Егемен Қазақстан. - 2006. - 11 қазан. - Б. 3.

 

2007

 

Юсуп, К.  Аударма өнерi әлi балаң күйiнде [Мәтін] / К. Юсуп // Евразия-kz. - 2007. - 12 қаңтар. - Б. 8-9.

Юсуп, К. Әлемдiк классиканы ана тiлiмiзде сөйлетсек деймiз... [Мәтін] / К. Юсуп // Нұр-Астана. - 2007. - 18-25 шiлде. - Б. 3.

Юсуп, К. Әлем әдебиетiн қазақша сөйлетуге тiлiмiздiң құдiретi жетедi [Мәтін] / К. Юсуп; әңг. Қ.Тоқтамұрат // Астана хабары. - 2007. - 17 қараша. - Б. 3.

 

2008

 

Юсуп, К. Айастан.  Арарат.  Матенадаран [Мәтін] / К. Юсуп // Әлем әдебиетi. - 2008. - № 1. -  Б. 15-17.

 

2009

 

Юсуп, К. Данекер [Мәтін] / К. Юсуп  // Литературный Казахстан. - 2009. - № 5. - С. 3-12.

 

2010

 

Юсуп, К. Өмiрдiң өзiнен келген жазушы [Мәтін] : қаламгер Болат Бодаубай туралы / К. Юсуп // Егемен Қазақстан. - 2010. - 26 наурыз. - Б. 7.

Юсуп, К. Күн тәртiбiнен түспейтiн тақырып [Мәтін] : [төрт-бес терминнiң төңiрегiндегi ой] / К. Юсуп //Ана тiлi. - 2010. - 17-23 маусым. - Б. 4.

Юсуп, К. Күн тәртiбiнен түспейтiн тақырып [Мәтін] / К. Юсуп // Ана тiлi. - 2010. - 24-30 маусым. - Б. 4.

Юсуп,  К. "Қоңыраулы көлдiң" перзентi [Мәтін] / К. Юсуп // Егемен Қазақстан. - 2010. - 10 желтоқсан. - Б. 8.

 

2011

 

Юсуп, К. Тәржiмешi тағылым [Мәтін] : [Жұмағали Ысмағұловтың аудармашылық қызметi туралы бiрер сөз] / К. Юсуп // Астана ақшамы. - 2011. - 6 қазан. - Б. 8.

 2012

 

Юсуп, К. Елу жыл болған қаламым әлi жазады [Мәтін] / К. Юсуп // Нұр Астана. - 2012. - 20 қыркүйек (№ 38). - Б. 14.

Юсуп, К. Ешқашан еш кетпейтiн еңбек [Мәтін] / К. Юсуп // Қазақ әдебиетi. - 2012.  - 28 қыркүйек. - 4 қазан. - Б. 10.

Юсуп, К. Тәңiрi жарылқаған жан [Мәтін] : [жазушы Әзiлхан Нұршайықов туралы ] / К. Юсуп // Егемен Қазақстан. - 2012. - 25 желтоқсан. - Б. 5.

 

2013

 

Юсуп, К. Құдай сұлу жаратқан жан [Мәтін] / К. Юсуп // Ана тiлi. - 2013. - 7 - 13 ақпан. - Б. 6-7.

Юсуп, К. Қазақ мәдениетiнiң алтын көпiрi [Мәтін] : қазанама / К. Юсуп // Қазақ әдебиетi. - 2013. - 29 наурыз - 4 сәуiр. - Б. 11.

 

2014

 

Юсуп, К.  «Жүз жылдық жалғыздық» романының аудармасы айналасы екi-үш аптада тарап кеттi [Мәтін] / К. Юсуп; әңг. М. Кенжеханұлы // Дидар. - 2014. - 28 сәуiр. - Б. 15.

Юсуп, К. Бағалай бiлгенге биiк өнер [Мәтін] / К. Юсуп // Терминологиялық хабаршы.- 2014. - № 2. - Б. 82-90.

Юсуп, К. Өмiрдiң өзiндiк өлшемi [Мәтін] : [майдангер Асылғазы Нұралыұлы туралы естелiк] / К. Юсуп // Егемен Қазақстан. - 2015. - 22 мамыр. - Б. 10.

 

К. Юсуп  аудармалары

Переводы Юсупа К.

 

Маркес, Габриель Гарсиа. Хикаяттар. Әңгімелер [Мәтін] / Г. Маркес ; орыс тілінен ауд. К. Юсуп. - Астана : Аударма, 2007. - 288 б.

Маркес, Габриель Гарсиа. Жүз жылдық жалғыздық [Мәтін] : роман / Г. Г. Маркес ; орыс тілінен ауд. К.  Юсуп. - Алматы : Жалын, 1985. - 424 б.

Маркес, Габриель Гарсия. Сенбіден кейінгі күн [Мәтін] : әңгімелер / Г. Г. Маркес ; орыс тілінен ауд. К.  Юсуп. - Астана : Аударма баспасы, 2011. - 344 б.

Чуковский, К. Стиль [Мәтін] : кітаптан үзінді / К. Чуковский ; ауд. К. Юсуп // Әлем әдебиеті. - 2011. - № 3. - Б.197-220.

 

 

К. Юсуп туралы әдебиеттер

Литература о  К. Юсупе

 

Кітаптар – Книги

 

Қазақстан жазушылары ХХ ғасыр [Мәтін] : анықтамалық. - Алматы : Ана тілі, 2004. - Юсуп Кеңес: б. 355.

Қазақ әдебиеті [Мәтін] : энциклопедиялық анықтамалық. - Алматы : Аруна, 2005. - 576 б. - Юсуп Кеңес: б. 573.

Қазақстан жазушылары [Мәтін] : анықтамалық / жауапты ред. Б. Шаханұлы. - Алматы : Ан-Арыс, 2009. - Юсуп Кеңес: б. 450.

Шығыс жұлдыздары [Мәтін] : энциклопедиялық анықтамалық. - Астана : Фолиант, 2011. - 304 б.

Т. 1 : Сөз зергерлері. Мәдениет майталмандары. - Астана : Фолиант, 2011. - 304 б. - Юсуп Кеңес: б. 180.

Шығыс Қазақстан облысы [Мәтін] : энциклопедия. - Алматы : Қазақ энциклопедиясы, 2014. - 848 б. - Юсуп Кеңес: б. 838.    

Қеңес Юсупов [Мәтін] : [қазанама] // Дидар. - 17 қаңтар. - Б. 3.                                      

                                                                           

***

 

Литература Казахстана [Текст] : знциклопедический справочник . - Алматы : Қазығұрт, 2010. - 528 с. - Юсуп Кенес: с. 524.

Писатели Казахстана [Текст] : справочник. - Алма-Ата : Жазушы, 1982. - 280 с. - Юсуп Кенес: с. 279.