Байдосов Қ. Р.
- Жаңартылды 04.06.2019 14:10
Байдосов Қабден Рахманқұлұлы (1934-1997) – еркін күрестен КСРО спорт шебері. Қазақ ССР-іне еңбек сіңірген жаттықтырушы. Қазақ ССР-іне еңбек сіңірген қайраткер.
1934 жылы 12 қазанда Семей облысы (қазір Шығыс Қазақстан облысы) Георгиевка селосында дүниеге келген. Орта мектепті бітіргеннен кейін Алматыға келіп Қазақ физкультура институтының шаңғы спорты кафедрасына оқуға түсіп, екінші курста күрес бөліміне ауысады.Республика балуандарынан шыққан бірінші КСРО спорт шебері. Қазақстанның бірнеше дүркін чемпионы, одақтық және халықаралық турнирлердің жеңімпазы. 1957 жылы физкультура институтын бітірген соң кафедрада еркін күрестен сабақ жүргізіп, жаттықтырушы болды. 1964 жылы Қазақстан құрамаларымен жұмыс істейді. 1974 жылы оны еркін күрестен үздік маман ретінде және осы спорт түрінен көмек беруге Кубаға жібереді. Кубадан келген соң 1997 жылы ұлттық құраманы басқарды. Бұл құрама 1979 жылы КСРО елдерінің спартакиадасында алғаш рет бесінші орынға тұрақтады. Кейін күрес және фехтования кафедрасына жетекшілік етті. Байдосовтың басшылығымен ұлттық команда үлкен жетістіктерге жетті. Қазақ физкультура институтының тәрбиеленушісі Александр Иванов Мюнхендегі Олимпиадалық ойындарының күміс жүлдегері болды (1976). Оның шәкірттерінің арасынан Одақтың екі дүркін чемпионы Асқарбек Иманқұлов, спорт шебері Берік Аманбаевты атауға болады. 1997 жылы 63 жасында жол апатынан қайтыс болды.
К. Байдосов шығармалары
Произведения К. Байдосова
Кітаптар-Книги
Байдосов, К. Р. Казахская национальная борьба [Текст] / К. Р. Байдосов. - Алма-Ата : Мектеп, 1987. - 136 с.
Қ.Байдосов туралы әдебиеттер
Литература о К. Байдосове
Шығыс жұлдыздары : [Мәтін] энциклопедиялық анықтамалық. Т.2. - Астана: Фолиант, 2011. – Байдосов Қабден: б.204-205
Қазақстанның спорттық және олимпиадалық данқы = Спортивная и олимпийская слава Казахстана = Sport and olympic glory of Kazakhstan [Мәтін] : фотоальбом. – Алматы: Өнер, 2004. - 160 б.
Досмұхамбетов, Т. Намыс сардары [Мәтін] / Т. Досмұхамбетов. – Астана: Жарыс, 2014. - 248 б.
Мақалалар - Статьи
Досмухамбетов, Т. "Вольный" самородок: в историю вольной борьбы имя Кабдена Байдосова вписано большими буквами [Текст] / Досмухамбетов Т.// Литер.- 2012. - 15 ноября. - C. 25.
Еникеев, Д. Он жил во славу борьбы [Текст] / Еникеев Д. // Про спорт Казахстана.- 2009. - 14 июля. - С. 6.
Интернет сілтемелер
Интернет-ссылки
Кабден Байдосов [ Электронный ресурс]: [биография] //Казахстанская энциклопедия : сайт. - Режим доступа : http://ru.encyclopedia.kz/index.php/%D0%91%D0%B0%D0%B9%D0%B4%D0%BE%D1%81%D0%BE%D0%B2,_%D0%9A%D0%B0%D0%B1%D0%B4%D0%B5%D0%BD_%D0%A0%D0%B0%D1%85%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%BA%D1%83%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87 (19.12.2018)
Кабден Байдосов - золотая страница истории [Электронный ресурс] : [биография] : сайт. - Режим доступа : http://vesti.kz/wrestling/154826/ (19.12.2018)
