Известные имена

Писатели и поэты

Кулахмет Г.

Кулахмет Габиден (1955 - 2006) - поэт, писатель.Кулахмет Габиден - поэт, писатель.

Родился 14 апреля в  1955 г. в ауле Шолпан Аягозского района Восточно-Казахстанской области.

Окончил факультета журналистики Казахского Национального университета им. аль-Фараби (1976), Высшие литературные курсы при Московском Литературном институте им. М. Горького (1989) в 1976-1987 гг. работал редактором издательства «Жалын», затем на разных должностях в Государственном комитете по делам издательств, полиграфии и книжной торговли, на казахском телевидении. В 1990-19920г г. - в Союзе писателей Казахстана. В 1990-1995 гг. - главный учредитель центра «Казахская молодежь и бизнес». В 1996-2001 гг. - заместитель Председателя правления Союза писателей Казахстана. 

Первые стихи опубликованы в коллективных сборниках «Жыл он екі ай» («В году двенадцать месяцев») (1969), «Көктем тынысы» («Дыхание весны») (1975). Автор сборников стихов «Көзімнің қарасы» («Свет очей») (1978), «Светлое начало» (1980), «Ердің сыны» («Испытание молодца»). Автор сборников рассказов «Затонувший в озере аул» (1989), «Не прервется твое потомство» (1991), «Проверка мужчины на прочность» (1994), «Последнее послание поэта» (1998). В 2001 г. издан роман «Үйірі жоқ көкжал» («Одинокий волк»).

Произведения переведены на русский, польский, монгольский, чеченский, украинский, белорусский языки.

Дважды лауреат республиканского закрытого конкурса издательства «Жалын». Лауреат международной литературной премии «Алаш» (2003).

 

Ғ. Құлахметтің (Құлахметов) шығармалары

Произведения Кулахметова Г.

Кітаптар – Книги

Құлахмет, Ғ. Үйірі жоқ көкжал[Мәтін] : роман / Ғ. Құлахмет. - Алматы : Өнер, 2001. - 240 б. - (Отырар кiтапханасы).

                                                   

***

Кулахмет, Г. Последний поклон сэре [Текст] : повесть : на 2 кассетах 2 дорожки / Г. Кулахмет. - Алматы, 2003. - Общее звучание 2 ч.

Ғ. Құлахметтің (Құлахметов)мерзімді басылымдар мен жинақтардағы мақалалары

Публикации Кулахметова Г. в периодических изданиях и сборниках

Өлеңдері – Стихи

Құлахметов, Ғ. Сағыныш ; Төбе басында [Мәтін] : өлеңдер / Ғ. Құлахметов // Лениншiл жас. - 1971. - 23 июль.

Құлахмет, Ғ. Үзiлген жапырақ [Мәтін] : өлең / Ғ. Құлахмет // Қазақ әдебиетi. - 1999. - 16 сәуiр. - Б. 11.

Құлахмет, Ғ. Нұрлы күн алтын нұрын шашты аямай...; Көктем жыры [Мәтін] : өлең / Ғ. Құлахмет // Қазақ әдебиетi. - 2011. - 18-31 наурыз. - Б. 12.

Құлахметов, Ғ. Көңілден көктем көшкенде ; Ақбастау ; Балалық шақ пен балдақтар ; Аудандық газеттегі ақын ; Ізгілік пен зұлымдық туралы баллада ; Қарлы жел әйнек қаққанда ; Се [Мәтін] : өлеңдер / Ғ. Құлахметов // Жұлдыз . - 2012. - № 8. - Б. 105-108.

                                              

***

Кулахметов, Г. Белый конь[Текст] / Г. Кулахметов // Разбег : стихи молодых казахских поэтов / ред. М. Жанузакова ; худ. К. Зульпикаров. - Алма-Ата : Жалын, 1986. - 192 с.

Кулахметов, Г.Мой отец и белый конь ; Одинокая колыбель[Текст]: стихи / Г. Кулахметов // Простор.- 2010.- № 1.- С. 75-77.

Прозасы - Проза

Құлахметов, Ғ. Ердің сыны [Мәтін] : хикаят / Ғ. Құлахметов // Жалын . - 1994. - № 7-8. - Б. 172-213.

Құлахметов, Ғ. Жалғыз бөлтірік [Мәтін] : хикаят / Ғ. Құлахметов // Жалын. - 1995. - № 9-12. - Б. 156-199.

Құлахмет, Ғ. Серінің соңғы сәлемі [Мәтін] : деректі хикая / Ғ. Құлахмет // Жұлдыз. - 1998. - № 11. - Б. 5-28.

Құлахмет, Ғ. Құлақ [Мәтін] : әңгiме / Ғ. Құлахмет // Қазақ әдебиетi. - 2000. - 8 қыркүйек. - Б. 5.

Құлахмет, Ғ. Оппозиционер ; Бүгiнгi әңгiме [Мәтін] / Ғ. Құлахмет // Алматы ақшамы. - 2004. - 17 тамыз. - Б. 5.

Құлахмет, Ғ. Айтыс [Мәтін] : әңгiме / Ғ. Құлахмет // Жас Алаш. - 2005. - 7 мамыр. - Б. 10.

Құлахмет, Ғ. Бөрi бауыр дүние [Мәтін] : әңгiме / Ғ. Құлахмет // Әдебиет айдыны. - 2007. - 23 тамыз. - Б. 8-9.

Құлахмет, Ғ. Кәштай [Мәтін] : әңгіме / Ғ. Құлахмет // Семей таңы. - 2013. - 13 тамыз. - Б. 5.

                                           

***

Кулахмет, Г. Последний поклон Сэре[Текст]: повесть / Г. Кулахмет // Простор.- 2002.- № 3.- С.85.

                                                    

Мақалалары – Статьи

Құлахметов, Ғ. Бiз бiлмейтiн Сәкен [Мәтін] / Ғ. Құлахметов // Арай. - 1989. -№ 12. - Б. 3-6.

Құлахмет, Ғ. Кiтапты кiмдер оқиды? [Мәтін] : [Астанадағы Ж. Жабаев атындағы жасөспiрiмдер кiтапханасы] / Ғ. Құлахмет // Жас Алаш. - 1996. - 22 маусым.

Құлахметов, Ғ. Конкурс фестивальға айналды [Мәтін] : ["Азия дауысы" фестивалi туралы] / Ғ. Құлахметов // Жас Алаш. - 1996. - 21 мамыр.

Құлахмет, Ғ. Сафуан әлеміне саяхат [Мәтін] : [жазушы С. Шаймерденов туралы] / Ғ. Құлахмет // Қазақ әдебиеті. - 1997. - 30 желтоқсан. - Б. 9.

Құлахмет, Ғ. Бостандық - тәттi сөз емес [Мәтін] : [Қазақстандық делегацияның Ичкерия (Чешен Респ.) Президентi Аслан Масхадовтың таққа отыру рәсiмiне қатысуы туралы] / Ғ. Құлахмет // Қазақ әдебиетi. - 1997. - 25 ақпан. - Б. 3.

Құлахмет, Ғ. "Қазақ әдебиетi - таңғажайып қазына" [Мәтін] : жазушымен сұхбат / Ғ. Құлахмет ; әңг. Қ. Жұмаханұлы // Қазақ әдебиетi. - 1998. - 23 қазан. - Б. 4-7.

Құлахмет, Ғ. Әкiм мен ақын [Мәтін] : Алматы қаласының әкiмi В. Храпунов жайлы / Ғ. Құлахмет // Қазақ әдебиетi. - 1999. - 10 қыркүйек. - Б. 4.

Құлахмет, Ғ. Алматының қожайындары - бiз [Мәтін] : Алматының бүгiнi мен ертеңi / Ғ. Құлахмет // Қазақ әдебиетi. - 2000. - 25 тамыз. - Б. 11.
Құлахмет, Ғ. Тұма [Мәтін] : [жазушы Мұхтар Мағауиннiң шығармашылығы туралы] / Ғ. Құлахмет // Жас Алаш. - 2000. - 1 ақпан.

Құлахметов, Ғ. Сұлу ана [Мәтін] : Жәнiбек батырдың жары Сұлу туралы деректер / Ғ. Құлахметов // Алдаспан. - 2002. - № 7-8. - Б. 4-6.

Құлахмет, Ғ. Ұмытылғандар [Мәтін] : ақын, алаш ардагерi, 1906 ж. шаруалар көтерiлiсiне қатысқан Тобағұл Мұсабайұлы және оның шығармалары туралы / Ғ. Құлахмет // Жас Алаш. - 2005. - 30 маусым. - Б. 5.

Құлахмет, Ғ. Атаман Жақып және... атаман Дутов [Мәтін] : [Жақып Есентүгелұлы (1871-1966) туралы] / Ғ. Құлахмет // Жас Алаш. - 2006. - 25 мамыр. - Б. 5.          

Құлахметов, Ғ. Камал Кәдiржанов туралы сөз [Мәтін] : инженер-металлург жайлы / Ғ. Құлахметов // Қазақтың Камалы : К.К. Кәдiржанов туралы естелiктер / құраст. Е.К. Кәдiржанов. - Алматы : Көркем, 2006. - Б. 51-56.

Құлахмет, Ғ. Шәйiт [Мәтін] : [Балтабек қажы Байсұлтанұлы туралы] / Ғ. Құлахмет // Жас Алаш. - 2006. - 22 тамыз. - Б. 5.

Қаламдасты еске алсақ [Мәтін] : халықаралық "Алаш" әдеби сыйлығының лауреаты Ғабиден Құлахметті еске алу // Мөлдір сана. - 2009. - 28 маусым. - 12 шілде. - Б. 3.

Шалғынбай, Б. Қайран Ғабиден [Мәтін] / Б. Шалғынбай // Мөлдір сана. - 2009. - 28 маусым, 12 шілде. - Б. 3.

Құлахмет, Ғ. Басшы дұрыс болса, қосшы қайда кетер дейсiз? [Мәтін] / Ғ. Құлахмет // Жас Алаш. - 2010. - 9 желтоқсан. - Б. 5.
Құлахмет, Ғ. Сiбiрден жазылған өлең-хаттар
[Мәтін] : Тобағұл ақын және оның жырлары / Ғ. Құлахмет // Жұлдыз. - 2015. - № 11. - Б. 3-19.

Жанғұлы, К. Алаштың ақтаңгер азаматы [Мәтін] : жазушы Ғабиден Құлахмет туралы бір үзік сыр / К. Жанғұлы // Парасат. - 2015. - № 4. - Б. 6-8.

Сембай, М. Тымақты тұлға [Мәтін] : ақын, жазушы Ғ. Құлахмет жайлы / М. Сембай // Жұлдыз. - 2015. - № 4. - Б. 169-170.

Мәйке, К. Алаштың ақтаңгер азаматы [Мәтін] : [ақын, жазушы Ғабиден Құлахмет туралы] / К. Мәйке // Парасат. - 2015. - № 4. - Б. 6-8.

                                                                            

***

 

Кулахметов, Г.Был ли Джамбул сталинистом?[Текст]: [о проблемах сталинской темы в произведениях Джамбула] / Г. Кулахметов // Заря.- 1989.- № 10.- С.26-28.

Кулахметов, Г.Новые факты из жизни Сакена Сейфуллина[Текст]: [о письмах С.Сейфуллина писателям Ф.Березовскому и Н.Островскому, ред. газеты "Известия" Н.Бухарину] / Г. Кулахметов // Заря.- 1989.- № 12.- С.3-6.

Ғ. Құлахметтің (Құлахметов) өмірі мен шығармашылығы туралы әдебиеттер

Литература о жизни и творчестве Кулахметова Г.

Қазақстан жазушылары ХХ ғасыр [Мәтін] : анықтамалық. - Алматы : Ана тілі, 2004. - 392 б. - Құлахмет Ғабиден : б. 192.

Қазақ әдебиеті [Мәтін] : энциклопедиялық анықтамалық. - Алматы : Аруна, 2005. - 576 б. - Құлахмет Ғабиден : б. 337-338.

Жұмабек, С. Е. Сын симфониясы [Мәтін] : таңдамалы : әдеби толғаныстар, мақалалар / С.Е. Жұмабек. - Алматы : Алатау, 2005. - 368 б. - Құлахмет Ғабиден туралы.

"Жоба тап, жол көрсет, Келешек қамы үшін..." [Мәтін] : Шәкәрім Құдайбердіұлының 150 жылдығына арналған аймақтық конференцияның материалдары (29 қараша, 2008 жыл) / Қазақстан Республикасы білім және ғылым министрлігі, Қазақстан-Американдық еркін университеті. - Өскемен : КАСУ, 2008. - 170 б. - Құлахмет Ғабиден туралы.

Қазақстан жазушылары [Мәтін] : анықтамалық / жауапты ред. Б. Шаханұлы. - Алматы : Ан-Арыс, 2009. - 480 б. - Құлахмет Ғабиден : б. 244.

Жұмабек, С. Таңдамалы шығармалары [Мәтін]. 2-ші том / С. Жұмабек. - Алматы : Ан-Арыс, 2009. - 315 б. - Құлахмет Ғабиден туралы.

Шығыс жұлдыздары [Мәтін] : энциклопедиялық анықтамалық. Т. 1 : Сөз зергерлері. Мәдениет майталмандары. - Астана : Фолиант, 2011. - 304 б. - Құлахмет Ғабиден : б. 109.

Шығыс Қазақстан Облысы [Мәтін] : энциклопедия. - Алматы : Қазақ энциклопедиясы, 2014. - 848 б. - Құлахмет Ғабиден : б. 480.

***

Литература Казахстана [Текст] : энциклопедический справочник / Министерство связи и информации Республики Казахстан ; Комитет информации и архивов. - Алматы : Аруна; Қазығұрт, 2010. - 528 с. - Кулахмет Габиден : с. 302-303.

Жанайдаров, О. Пять казахских поэтов [Текст] : о Г. Кулахметове / О. Жанайдаров // Простор. - 2010. - № 1. - С. 75-77.

Кулёв И. П.

Илья Павлович КулёвКулёв Илья Павлович (1953-2022 гг.) – журналист, писатель, поэт. Член союза писателей России.
Родился 1 июля 1953 года в селе Тургусун района Алтай Восточно-Казахстанской областиОкончил Тургусунсукую среднюю школу (1961-1969 гг.). В разные годы учился в высших учебных заведениях: ВКУ имени С. Аманжолова, факультет математики, физики и технологий (1971-1976 гг.); Казахский национальный университет имени аль-Фараби (1982-1986 гг.) (бывш. КазГУ имени С. М. Кирова)факультет журналистики.
Кулёв И. П. лауреат премии акима Восточно-Казахстанской области «За вклад в развитие журналистики» (2013 г.), бессменный председатель жюри Международного фестиваля искусств «Золотой Тургусун», лауреат и дипломант многих международных литературных конкурсов. В 2011 г. был призером международного конкурса «Новые писатели» в Москве.
Илья Павлович Кулёв автор поэтических сборников «Тугусун - Бухтарма», «Восхождение души», «Краски жизни», «Кулемышки». На стихи Ильи Кулёва написано более пятидесяти песен, которые исполняют многие певцы дальнего и ближнего зарубежья.
Исследователь по натуре, Кулёв собирал по крупицам богатейшую историю нашего края, что в итоге привело к рождению 
романа о переселенцах-старообрядцах в Алтайской тайге - «Кержачье семя». Его произведения привлекают не только образностью, но и философским взглядом.
Ушел из жизни в 2022 году. В районе стало традицией проведение «Кулёвских чтений», посвященных писателю-земляку.

 

Произведения Кулёва И. П.
Кітаптар - Книги

 

Кулёв, Илья. Краски жизни: [стихотворения] / И. Кулёв. - Усть-Каменогорск: Медиа-Альянс, 2013. - 148 с
Кулёв, И. О самом главном в жизни - о любви: поэтический сборник / И. Кулёв. - Усть-Каменогорск: Медиа - Альянс, 2017. - 100 с. (Введено оглавление)
Кулёв, И. Кулёмышки: поэтические миниатюры / И. Кулёв. - Усть-Каменогорск: Медиа-Альянс, 2018. - 90 с. (Введено оглавление)
Кулёв, И. Покороче, пожалуйста: поэтические миниатюры / И. Кулёв.- Усть-Каменогорск: ИП Аникин Б. П., 2016. - 40 с.

 

Мақалалар - Статьи

 

Кулёв, И. "Я знаю: саду - цвесть!": [очерк о В. И. Звонцове, энтузиасте из Серебрянки, который решил создать городской яблоневый сад] / И. Кулёв // Рудный Алтай. - 1994. - 16 августа.
Кулёв, И. Старухи: Стихи / И. Кулёв // Рудный Алтай. - 1996. - 12 сентября.
Кулёв, И. Черновики: Стихи / И. Кулёв // Заря Востока. - 1997. - 17 декабря
Кулев, И. Жизнь, как зебра, исполосована : [Стихотворения] / И. Кулев // Семь дней. - 2000. - 31 марта. - С. 4
Кулёв, И. Старая крепость  / И. Кулёв // Семь дней. - 2005. - 29 сентября.
Кулёв, И. Соцветие языков и традиций / И. Кулёв // Семь дней. - 2006. - 13 октября.
Кулёв, И. Сильны своей дружбой / И. Кулёв // Страна и мир. - 2010. - 18 октября.
Кулёв, И. Вода тревоги нашей  / И. Кулёв // Страна и мир. - 2011. - 25 июля. - С. 9
Кулев, Илья. Здесь отчий дом мой : повесть / И. Кулев// Тәңіртау. - 2023. - № 2. - С. 88-96 : фот. цв. ; Тәңіртау. - 2023. - № 3. - С. 94-110 : фот. цв. ; Тәңіртау. - 2023. - № 4. - С. 95-111 ; Тәңіртау. - 2023. - № 5. - С. 97-120 : фот. цв. ; Тәңіртау. - 2023. - № 6. - С. 90-98 : фот. цв.

 

Литература о Кулёве И. П.
Мақалалар - Статьи

 

Тургусунов, Степан. Год на книги "урожайный" : [в т. ч. есть информ. о Кулёве И. П.] / С. Тургусунов // 7 дней. - 2013. - 19 декабря. - С. 4 : портр.

 

Интернет Ресурсы 

 

Кулёв Илья Павлович / Изба-читальня : литературно-художественный портал. - Текст : электронный // https://www.chitalnya.ru [сайт]. - URL: https://www.chitalnya.ru/users/kulev/ (дата обращения: 30.06.2023)
Илья Павлович Кулёв в передаче "О земляках с любовью" / Телеканал "Alva TV" // https://www.youtube.com [сайт]. - URL: https://www.youtube.com/watch?v=yQRGIYa7bWY(дата обращения: 30.06.2023)
«Краски жизни» в Зыряновске / Государственный архив Восточно-Казахстанской области и его филиалы // http://e-arhiv.vko.gov.kz [сайт]. – UPL: http://e-arhiv.vko.gov.kz/ru/Page/Index/2128 (дата обращения: 30.06.2023)
 

Кумарулы К

Кумарулы Кап – поэт, педагог.Кумарулы Кап (1933-2009) – поэт, педагог.

Родился 8 марта в 1933 г. в местечке Коктогай Алтайского округа КНР. В 1955 г. окончил школу подготовки учителей Монголии. В 1955-2005 гг. занимался преподавательской деятельностью. Министерством образования Монголии ему присвоено звание «Отличник образования Монголии». В 1992 г. присвоено звание «Передовой учитель» Баян-Ольгийского округа. Призер окружных, республиканских поэтических конкурсов.

В 1992-2005 гг. переехал на историческую родину, работал в средней школе с. Кайнар Абыралинского района (ныне относится к территории г. Семей) Восточно-Казахстанской области, преподавал казахский язык и литературу в Кокозекской средней школе Урджарского района, воспитал тысячи учеников.

В эти же годы К. Кумарулы написал учебное пособие «Халықтық педагогика – ұлттық қазына», с одобрения Областного департамента образования книга была рекомендована в качестве вспомогательного пособия учителям 19-й школы Урджарского района.

Областной департамент образования высоко оценил трудовой вклад старейшего педагога в дело образования Казахстана – К. Кумарулы награжден «Почетной грамотой».

Автор поэтических сборников «Қызыл Ту», «Қос қанат», «Қос ішек», «Кәрібоз», «Таудай болғым келеді», «Арпа кер».

Призер поэтических конкурсов Баян-Ольгийского округа и Республики Казахстан.

Член Союза писателей Казахстана.

Скончался в 2009 г.

К. Құмарұлының шығармалары

Произведения Қумарулы К.

Кітаптар -Книги

Құмарұлы, К. Қос iшек [Мәтін]: өлеңдер мен дастандар / К. Құмарұлы. – Алматы: Жалын, 1996. - 144 б.

Құмарұлы, К. Кәрібоз [Мәтін]: өлеңдер мен дастандар / К. Құмарұлы; ред. Б. Беделханұлы - Астана: Елорда, 2001. - 255 б.

Құмарұлы, К. Кәрібоз [Электрондық ресурс]: [өлеңдер мен дастандар] / К. Құмарұлы. - [Б. м.]: Елорда, 2001. - 255 б. с.

Құмарұлы, К. Арпагер [Мәтін]: өлеңдер мен дастандар / К. Құмарұлы. - Астана: Рух, 2008. - 120 б.

Мақалалар – Статьи

Құмарұлы, К. Мен-қазақпын; Ұлы көш [Мәтін]: өлеңдер / К. Құмарұлы // Қазақ әдебиетi. - 1994. – шiлде . – Б. 12.

Құмарұлы, К. Құсайын бақсы [Мәтін]: [Монғолияда өмiр сүрген қазақ бақсы туралы] / К. Құмарұлы // Шалқар. - 1995. -7 ақпан. – Б. 5.

Құмарұлы, К. Жер бетi түлеп...; Асқартау; Бұйырсын; Саласын көздi шалғайдан; Сарын; Аттың сыны [Мәтін]: өлеңдер / К. Құмарұлы // Жұлдыз. - 2010. - № 11. – Б. 51-52.

Құмарұлы, К. Бөкi бурыл [Мәтін]: қос салалы әңгiме / К. Құмарұлы // Қасым. - 2015.- № 2.- 169-182 б.

Кумарбеков М.

                                                                                                                                                Кумарбеков Муслим - писатель, журналист.

Кумарбеков Муслим (10.01.1939 г. - 11.07.2016г.) - писатель, журналист.

Родился 10 января в 1939 г. в ауле Шымкора Уланского района Восточно-Казахстанской области. По окончании средней школы работал в колхозе им. Джамбула. Окончив факультет журналистики КазГУ им. С. М. Кирова (1964, ныне КазНУ им. аль-Фараби), долгое время работал в редакции газеты «Коммунизм туы» (ныне «Дидар»), прошел трудовой путь от рядового литературного сотрудника до заместителя редактора газеты. Позже работал заместителем главного редактора республиканского литературно-культурного и общественного журнала «Ақ Ертіс - Иртыш».

Автор книг «Қыз күлкісі» («Смех девушки») (1969), «Жастық жағалауы» («Берег молодости»), «Шынар», «Асау Ертіс» («Буйный Иртыш») (1974), «Алтайым – алтын бесігім» («Мой Алтай - золотая колыбель»), «Жар жағасындағы үй» («Дом у обрыва»), «Тауқымет» («Невзгоды»), «Чинара» (1978).
Член Союза писателей Казахстана, лауреат премий и член Союза журналистов Казахстана. 

М. Құмарбеков шығармалары

 Произведения М. Кумарбекова

Кітаптар – Книги 

Құмарбеков, М. Алтайым алтын бесiгiм  / М. Құмарбеков. - Алматы : Жалын, 1956. - 92 б.
Құмарбеков, М. Алтайдың ардагері / М. Құмарбеков. - Алматы : Қазақстан, 1967. - 29 б.
Құмарбеков, М. Қыз күлкiсi : әңгiмелер  / М. Құмарбеков. - Алматы : Жазушы, 1969. - 72 б.
Құмарбеков, М. Асау ертiс / М. Құмарбеков. – Алматы : Жазушы, 1975. - 144 б.
Құмарбеков, М. Шынар / М. Құмарбеков. - Алматы : Жалын, 1979. - 120 б.
Құмарбеков, М.    Алтайым-алтын бесігім : Шығыс Қазақстан облысы туралы кітап / М. Құмарбеков. - Алматы : Жалын , 1981. - 92 б.
Құмарбеков, М. Жастық жағалауы : повестер / М. Құмарбеков . - Алматы : Жазушы, 1986. - 207 б.
Құмарбекұлы, М. Жар жағасындағы үй : хикаяттар / М. Құмарбекұлы . - Астана : Фолиант, 2003. - 280 б.
Құмарбекұлы, М. Тауқымет / М. Құмарбекұлы. - Өскемен , 2003. - 322 б.
Құмарбекұлы, М. Жігіттер / М. Құмарбекұлы. - Алматы : Қайнар, 2008. - 317 б
Құмарбекұлы, М. Бейнетқор / М. Құмарбекұлы. - Өскемен, 2008. - 80 б.
Шығыс Қазақстан қаламгерлерінің кітапханасы = Библиотека литературы Восточного Казахстана. - Алматы : ҚазАқпарат, 2008. - 358 б.
4-ші кітап : М. Құмарбекұлы. К. Сегізбаев. С. Байхонов. Т. Сәукетаев. - Алматы : ҚазАқпарат, 2008. - 358 б. – Құмарбекұлы М. Жар жағасындағы үй: 352
Құмарбекұлы, М. Жер иесі  : роман және хикаят / М. Құмарбекұлы. - Алматы : Қайнар, 2011. - 384 б.
Құмарбекұлы, М. Шығармалары / М. Құмарбекұлы. - Астана : Фолиант, 2014. - 352 б.
Т. 1 : Тауқымет : роман және әңгімелер . - Астана : Фолиант, 2014. - 352 б.

М. Құмарбековтің мерзімді басылымдар мен жинақтардағы жарияланымдары
       Публикации К. Кумарбекова в периодических изданияхи сборника
Көркем шығарма
Художественные произведения

Құмарбеков, М. Өскен ұя : әңгiме / М. Құмарбеков // Қазақ әдебиетi. - 1968. - 16 ноябрь.
Құмарбеков, М. Сайыпқыран: очерк / М. Құмарбеков // Коммунизм туы. - 1978. - 24 февраль
Құмарбекұлы, М. Тауқымет : [повестен үзінді] / Құмарбекұлы М. // Дидар. - 1995. - 14; 18; 21; 23; 28 ақпан.- Б. 4
Құмарбекұлы, М. Қоштасу : [әңгіме] / М. Құмарбекұлы // Дидар. - 1996. - 8 қазан.- Б.
Құмарбекұлы, М. Ақымақ хан. Сиқыршы.: [ертегілер] / М. Құмарбекұлы // Дидар. - 1999. - 1 маусым. - Б. 6.

Құмарбеков, М. Ақмоншақ : повесть / М. Құмарбеков. - Мәтін // Тәңіртау. - 2024. - N1. - Б. 24-53.

Мақалалар - Статьи

Құмарбеков, М. Қысқы жол : екi журналистiң ауызекi әңгiмесiнен /М. Құмарбеков // Соц. Қазақстан.- 1966.- 20 март
Құмарбеков, М. Өскен ұя: Әңгiме  // Қазақ әдебиетi.- 1968.- 16 қараша.
Құмарбеков, М. Мәңгілік жұлдызы  / М. Құмарбеков // Коммунизм туы. - 1985. - 7, 9, 14, 15 май
Құмарбекұлы, М. Ұландағы ұланасыр / М. Құмарбекұлы М. // Дидар. - 1992. - 4 маусым
Құмарбекұлы, М. Қай қиырдан да көрінетін шың : [жазушы О.Бөкеев жайлы естелік] / М. Құмарбекұлы // Арай. - 1994. - 25 мамыр.- Б. 4
Құмарбекұлы, М. Ерлік - елге мұра, ұрпаққа ұран : [шығысқазақстандық Ұлы Отан соғысының батырлары туралы] / М. Құмарбекұлы // Дидар. - 1995. - 7 мамыр. - Б. 4
Құмарбекұлы, М. Ақынға арналған ас : [Катонқарағай ауданында ақын марқұм А.М.Нұрбайға 70 толуына арналған ас берілді] / М. Құмарбекұлы // Дидар. - 1996. - 26 қыркүйек. – Б. 6
Құмарбекұлы, М. Әз ағаның артында сөзі қалды : [Катонқарағайлық ақын А.Нұрбаевтың 70 жылдығына орай] / М. Құмарбекұлы // Дидар. - 1996. - 5 қыркүйек.- Б.4
Құмарбекұлы, М. Өтті жылдар атой салып, ту ұстап.. : [ақын С.Ғабдуллиннің 60 жылдық мерейтойына орай] / М. Құмарбекұлы // Дидар. - 1997. - 16 тамыз
Құмарбекұлы, М. Бар өмірді үйіп төгіп бере салған: [Шәкәрімнің сазгерлігі жайлы] / М. Құмарбекұлы // Семей таңы. - 1997. - 23 тамыз
Құмарбекұлы, М. Өткенге өкінбен... : [Зевакино қарттар үйінен] / М. Құмарбекұлы // Дидар. - 1997. - 27 қараша
Құмарбекұлы, М. Кенді Алтайдың айнасы : [облыстық "Рудный Алтай" газетінің шыға бастағанына 80 жыл] / М. Құмарбекұлы // Дидар. - 1998. - 21 сәуір
Құмарбекұлы, М. Аты аңызға айналған аға туған жерде : [Қ.Қайсенов туралы] / М. Құмарбекұлы // Дидар. - 1998. - 10 шілде
Құмарбекұлы, М. Ақ сұңқар ұшты қолымнан : [О.Бөкейді еске алу] / М. Құмарбекұлы // Дидар. - 1998. - 25 қыркүйек
Құмарбекұлы, М. Сөнбейтін от : [ақын Ғ. Байбатыровтың "Үміттің оты сөнбейді" атты жыр жинағы жайында] / М. Құмарбекұлы // Дидар. - 1999. - 11 мамыр. – Б. 5
Құмарбекұлы М. Патша әзілкеші  / М. Құмарбекұлы // Дидар. - 1999. - 15 маусым. - Б. 6
Құмарбек, М. "Шарлаған ізім жатыр жер бетінде " : [ұлы жеңістің 55 жылдығына байланысты Қ.Нұрбикеұлымен сұхбат ] / М. Құмарбек // Дидар. - 2000. - 15қаңтар
Құмарбекұлы, М. Тауқымет  : [Кеңес Одағының батыры Ізғұтты Айтықовтың туғанына 80 жыл толуына орай, батыр өмірінен деректер] / М. Құмарбекұлы // Дидар. - 2002. - 19 қаңтар. - Б. 4
Құмарбекұлы, М. Білім шырағын жарқыратқан жан : [Балғын мектебін басқарып, шәкірттерге білім беруде педагогикалық ұжымды алға жетектеген Нұрғожа Сериянов туралы] / М. Құмарбекұлы // Дидар. - 2002. - 16 ақпан.- Б. 4
Құмарбекұлы, М. Алтайдың ақ бұлағы  / М. Құмарбекұлы // Дидар. - 2003. - 8 сәуір. - Б. 4
Құмарбекұлы, М. Тарбағатайдың тарланы  / М. Құмарбекұлы // Дидар. - 2003. - 10 маусым. - Б. 4
Құмарбекұлы, М. Нұрлы да нулы - науалы : эссе / М. Құмарбекұлы // Ақ Ертіс. - 2011. - № 2. - Б. 5-32.
Құмарбекұлы, М. Серіктің сексеуілі / М. Құмарбекұлы // Егемен Қазақстан. - 2013. - 18 сәуір. – Б. 5
Құмарбекұлы, М. Өзімді ешкімге арқалатпай, өзім ешкімді арқаланбай осы күнге жеттім : [жазушы М. Құмарбеков туралы.] / М. Құмарбекұлы ; сұхбат. М. Кенжеханұлы // Дидар. - 2014. - 13 қаңтар. - б. 7.
Құмарбекұлы, М. Айыртаудың қос шыңындай асқақ болатын  : [қос ақын Серік Ғабдуллаұлы мен Тұрғазы Нұқайұлы туралы естелік.] / М. Құмарбекұлы // Дидар. - 2015. - 14 қаңтар.- Б. 5.

 М. Құмарбеков туралы әдебиеттер
Литература о М. Кумарбекове
 Кітаптар - Книги

Қазақстан жазушылары ХХ ғасыр: анықтамалық. - Алматы : Ана тілі, 2004. – Құмарбекұлы Мүсілім: б. 193 
Қазақстан жазушылары : анықтамалық / жауапты ред. Б. Шаханұлы. - Алматы : Ан-Арыс, 2009. –Құмарбекұлы Мүсілім: б. 245  
Шығыс Қазақстан облысы: энциклопедия. - Алматы : Қазақ энциклопедиясы, 2014. - 848 б. –Құмарбеков Мүсілім: б. 483-484  
Шығыс жұлдыздары : энциклопедиялық анықтамалық. - Астана : Фолиант, 2011. - 304 б.
Т. 1 : Сөз зергерлері. Мәдениет майталмандары. - Астана : Фолиант, 2011. - 304 б. – Құмарбеков Мүсілім: б. 109-110
Қапанов Б. Нәрін, дарын, бәрін берген - туған жер: очерктер / Б. Қапанов. - Өскемен : Рекламный Дайджест, 2008. - 703 б. -Құмарбеков Мүсілім: б. 622                                        

 Мақалалар - Статьи 

Рақымжанов, Ж. Талант тағлымы : [Мәтін] : [жазушы М. Құмарбеков туралы] / Ж. Рақымжанов // Арай. - 1989. - 10 январь. - Б. 4.
Қаңтарбаев, Ә. Дүние қызыл түлкі бұлаңдаған : [М. Құмарбекұлы 60 жаста] / Қаңтарбаев Ә. - Текст : непосредственный // Дидар. - 1999. - 8 қаңтар.
Сарсенбайқызы, Ғ. Туған елдің құрметі : [М. Құмарбекұлы 65 жаста] / Ғ. Сәрсенбайқызы // Дидар. - 2004. - 5 маусым. - Б. 6 ; Ұлан таңы. – 2004. – 26 маусым. –Б. 6.
Хасенова, М. Қара шаңырақ / М. Хасенова // Дидар. - 2006. - 13 мамыр.- Б.3.
Тоқанұлы, Б. "Ақжирен" мінген асыл аға : [Мәтін] / Б. Тоқанұлы // Мәдениет жаршысы. - 2009. - №1 . - Б. 15-16.
Кенжеханұлы, М. Мүсілім Құмарбековтың шығармалары мұражайда сақталатын болды: [Мәтін] / М. Кенжеханұлы // Дидар. - 2014. - 14 сәуір. - Б. 1,4.
Кенжеханұлы, М. Ел жүрегіндегі екі бейне: [Мәтін] : [Облыстық кітапханада қос қаламгер-М. Құмарбеков пен Ғ.Байбатыровты еске алу кеші өтті.] / М. Кенжеханұлы // Дидар. - 2019. - 24 қаңтар. - Б. 12.
Әуезханов, Ә. Жазушы атаммен соңғы жүздесуім : [Мәтін] : жазушы Мүсілім Құмарбекұлы туралы бір үзік сыр / Ә. Әуезханов // Дидар. - 2017. - 13 шілде. - Б. 28.
Қаңтарбаев, Ә. Елдік мәселеге келгенде бірігуіміз керек : [Мәтін] / Ә. Қаңтарбаев // Дидар. - 2019. - 12 қыркүйек. - Б. 11.
Байхонов, С. Үш қоңыр / С. Байхонов. - Мәтін // Дидар. - 2021. - 14 қазан. - Б. 14; 28 қазан. - Б. 18.
Уалханова, Р. Н. Ұланның біртуар азаматы : [Жерлес жазушы Мүсілім Құмарбековтің туғанына 85 жыл толуына орай мақала] / Р. Н. Уалханова. - Мәтін // Ұлан айнасы. - 2024. - 12 қаңтар. - Б. 4.
Юнусбекова, Д. Рухани ордадағы риясыз кездесу: облыстық А.С.Пушкин атындағы кітапханада өткен еске алу кешінен / Д. Юнусбекова. - Мәтін // Менің өлкем. - 2024. - 1 ақпан. - Б. 2.

***

Саянов, А. В честь земляка-писателя : [о творческом вечере в областной библиотеке им. А. С. Пушкина, посвященном писателю М. Кумарбекову (Уланский р-он ВКО)] / А. Саянов. - Текст : непосредственный // Рудный Алтай. - 1994. - 22 янв. - С. 1.
Писателю Кумарбекову - 60 лет. - Текст : непосредственный // Рудный Алтай. - 1999. - 19 янв.
Гаврилова, А. Золотые корни Алтая : в выставочных залах музея-заповедника Усть-Каменогорска открылась выставка «Золотой корень Алтая», посвященная 140-летию со дня рождения народного акына Казахстана Толеу Кобдикова и писателям-юбилярам Восточного Казахстана – Галыму Байбатырову, Улукбеку Есдаулету, Шериаздану Елеукенову, Совет-хану Габбасову, Муслимхану Кумарбекулы / А. Гаврилова. - Текст: непосредственный // Рудный Алтай. - 2015. - 10 янв. - С. 4.
Михеева, Н. Золотые корни Алтая : в выставочных залах музея-заповедника Усть-Каменогорска открылась выставка «Золотой корень Алтая», посвященная 140-летию со дня рождения народного акына Казахстана Толеу Кобдикова и писателям-юбилярам Восточного Казахстана – Галыму Байбатырову, Улукбеку Есдаулету, Шериаздану Елеукенову, Совет-хану Габбасову, Муслимхану Кумарбекулы / Н. Михеева. - Текст : непосредственный // Усть-Каменогорск. - 2015. - 15 янв. - С. 15.
Ким, Е. Воспевшие родную землю : [о вечере памяти писателей ВКО Муслима Кумарбекова и Галыма Байбатырова в библиотеке им. А.С. Пушкина] / Е. Ким . - Текст : непосредственный // Рудный Алтай. - 2019. - 26 января. - С. 5.

 

 

 

Кунанбаев T. А.

Кунанбаев Турагул Абайулы – исследователь литературы, переводчик, общественный деятель.

Кунанбаев Турагул Абайулы (1875-1934) – исследователь литературы, переводчик, общественный деятель.

Родился в 1875 г. в Абайском районе Восточно-Казахстанской области. Младший сын Абая. С раннего возраста обучался мусульманской и русской грамоте. Псоле смерти отца и стрших братьев Оспана, Абдрахмана и Магауи Турагул стал главой рода и членом местных властей. Являясь членом Алашорды Турагул тесно сотрудничал с такими деятелями Алаш, как А. Букейханов, М. Дулатов, Ж. Аймауытов.
С 1922 г. занялся творческой деятельностью. Самым ценным среди его немногих сочинений считается книга воспоминаний  "Әкем Абай туралы".
Воспоминание о своем отце Турагул написал по просьбе М. Ауэзова, оно является одним из первых примеров этого жанра в казахской литературе.
Автор живо и интересно изображает характер и поступки своего отца, его душевное состояние перед написанием очередного стиха. Турагул привел в систему произведения поэта.
Творчество Турагула составляет в основном художественные переводы. Он перевел на казахский язык рассказ Дж. Лондона "Эскимос Киш", рассказы русских писателей М. Горького "Челкаш", А. С. Неверова "Марья-большевичка", "Я хочу жить» и польского писателя Болеслава Пруса "Антек".
Рассказ «Челкаш» на казахском был опубликован в журнале «Таң» в 1925 г.
В 1927 г. в Москве вышли отдельной книгой два вышеназванные произведения А. С. Неверова под названиями "Мен өмірге жерікпін", "Ортақшыл Мария". Остальные переводы тоже увидели свет в других издательствах Москвы.
Турагул перевел роман "Мартин Иден" Дж. Лондона, но рукопись не сохранилась.
В 1909 г. в Санкт-Петербурге вышел первый сборник произведений Абая по инициативе Турагула и его брата Какитая.
Турагул известен и как поэт, написал стихотворения "Алладан мен қапа боп, тілеген күн", "Хат", "Әбішке", "Жауап хат" и др.
В 1928 г. был сослан в Шымкент, где в 1934 г. после продолжительной болезни он умер.
В 1993 г. к 150-летию Абая стихотворения, рассказ «Челкаш» на казахском, воспоминания "Әкем Абай туралы" Турагула и статья о нем вошли в сборник "Абайдың ақын шәкірттері" (1-книга). И в этом же году составитель Б. Байгалиев выпустил отдельной книгой воспоминание Турагула "Әкем Абай туралы».

 

 Т. Құнанбаевтың шығармалары
Произведения Кунанбаева Т.

 

Құнанбаев, Т. Әкем Абай туралы / Т. Құнанбаев. – Алматы : Ана тiлi, 1993.- 56 б.
Құнанбаев, Т. Әкем Абай туралы / Т. Құнанбаев // Қазақстан әйелдерi. - 1995. - № 7. – Б. 4-7.
Құнанбаев, Т. Әкем Абай туралы: [Абай Құнанбаев туралы баласы Тұрағұлдың естелігі] / Т. Құнанбаев // Ертіс өңірі. - 2005. - 22 қыркүйек. - Б. 4-5.
Құнанбаев, Т. Әкем Абай туралы / Т. Құнанбаев // Солтүстiк Қазақстан. - 2015. - 7 ақпан (№ 16). – Б. 5.

 

Т. Құнанбаевтың аудармалары
Переводы Кунанбаева Т.

 

Неверов, А.Мен өмiрге жерiкпiн / А. Неверов,ауд. Тұрағұл Абайұлы // Абай.- 1998.-1.- Б. 69-70.
Неверов, А.Ортақшыл Мария / А. Неверов, ауд. Тұрағұл Абайұлы // Абай.- 1998.-1.- Б. 67-68.
Құнанбаев, Т. Антек қыран : Прусов Владиславтан Лондоннан аударма // Алаш ақиықтары : мақалалар, деректi құжаттар, аудармалар. - Алматы : Алаш, 2006. - Т. 5. – Б. 248-260.
Құнанбаев, Т. Эскимос Киш деген бала : Джек Лондоннан аударма // Алаш ақиықтары : мақалалар, деректi құжаттар, аудармалар. – Алматы : Алаш, 2006. - Т. 5. - Б. 240-247.

 

 

Т. Құнанбаевтың өмірі мен шығармашылығы туралы әдебиеттер
Литература о жизни и творчестве Кунанбаева Т.
 Кітаптар – Книги

 

Мұхамедханов, Қ. Көп томдық шығармалар жинағы / Қ. Мұхамедханов. - Алматы : Алаш, 2005 - Т. 3 : Абайдың ақын шәкірттері. - 328 б. – Құнанбаев Т.: б. 171-220.

 

 Мақалалар - Статьи

 

Қойлышова, Ж. "Тұрағұлдың кiндiгiнен тараған бесеу едiк...": [ұлы Абайдың ұрпағы М. Тұрағұлқызы туралы] // Ақ босаға.- 1995. – маусым.
Тұрағұл Абайұлының екi аудармасы: [А. Неверовтың "Я хочу жить"(Мен өмiрге жерiкпiн), "Большевичка Мария" (Ортақшыл Мария) шығармаларын аударғаны туралы дерек] // Абай. - 1998. - № 1. – Б. 66.
Шалқар, К. Тұрағұлдан қалған тұяқ едi: [Мәкен Тұрағұлқызымен  Абай ұрпақтарының тағдыры туралы] // Жас Қазақ үнi. - 2001. - 20 желтоқсан. - Б. 4.
Тұрағұл Абайұлы Құнанбаев (1875-1934) // Шәкәрiм әлемi. - 2007. - № 4. - Б. 18-24.
Құмар, А. Құнанбай ұрпақтары және алаш қайраткерлерi: [Абайдың ұлы Тұрағұл жайлы] / А. Құмар // Евразия орталығы = Центр Евразии. - 2008. - № 3. - Б. 133-138.  
Кенемолдин, М. Тұрағұл және Алашорда үкiметi: [Тұрағұл және алаш] / М. Кенемолдин // Семей таңы. - 2008. - 24 сәуiр. – Б. 3.
Нұрханова, Г. Тұрағұл - көркем аудармадағы алғашқы есiм  / Г. Нұрханова // Жас ғалым. - 2008. - № 12. - Б. 14.
Ердембеков, Б. Абайдың әнші шәкірттері  / Б. Ердембеков // Ақиқат. - 2010. - № 5. - Б. 49-53.
Райқұл, А. Абай ұрпақтары қалай қуғындалды?  / А. Райқұл // Ана тiлi. - 2013. - 30 мамыр - 5 маусым (№ 22). - Б. 6-7.
Абайдың қуғын көрген ұрпақтары мен туыстары // Семей таңы. - 2014. - 20 мамыр. – Б. 6.
Абайдың ұлдарына қатысты деректер табылды // Дидар. - 2015. - 12 маусым. - Б. 2.

 

***

 

Важнейшие жизненные ориентиры мыслителя // Вести Семей. - 2015. - 2 июня. - С. 4.  -Кунанбаев Т.: с. 4.
Ибраева, У. А. Поэтическое окружение Абая / У. А. Ибраева // Вести Семей. - 2016. - 9 февраля.