Турысбек С.
- Обновлено 14.03.2022 17:14
Турысбек Секен (1961) - куиши-композитор, Заслуженный артист РК.
Секен Каримович Турысбек родился 1 мая 1961 года в селе 1 Мая Урджарского района Восточно-Казахстанской области.
Учился в музыкальной школе имени Мукана Тулебаева в городе Семей. После окончания класса Досымжанова он поступил в Алматинскую государственную консерваторию им. Курмангазы. Закончил курс под руководством Аубакирова. После окончания консерватории работал художественным руководителем и заведующим отделом фольклорно-этнографического ансамбля «Сазген». В 2001 году Секен Турсбек становится художественным руководителем и главным дирижером ансамбля «Қоңыр қаз» Евразийского университета, а затем Государственного камерного оркестра «Ақ жауын»
Турысбек Секен является автором таких песен и романсов как: «Летний снег», «Волна настроения», «Белый дождь», «Колыбель» («Балауса»), «Культегин», «Синий волк», «Дарабоз», «Акжунус», «Сожаление», «Боздак», « Аруана »(« Звезда Востока »),« Малгаждар »куис и« Лебединая музыка »,« Ерке кусым »,« Коктемим менин, коктемим», «Коныр каз»,« Чагала »,« Мен бир жумбак адам »,« Айхайское время »,« Дорогой сон, мир», « Двойная звезда »,« Мой брат далеко, где солнце? »,«Мать»,«Тарбагатай», «Бурый ветер»,«Ласточка», «Толгау», «Моя дочка», «Сладкая жизнь моей души» и др.
Лауреат республиканского фестиваля «Жигер» (1985), XII Всемирного фестиваля молодежи и студентов в Москве (1985). Лауреат Союза молодежи Казахстана и 88-й премии ВЛКСМ Казахстана.Заслуженный артист Республики Казахстан (1993).
Женат, в семье есть дочь и сын. Дочь пошла по стопам отца, окончила Национальную музыкальную академию. Сын Азамат – юрист.
С. Тұрысбектің мерзімді басылымдардағы мақалалары
Публикации в периодических изданиях С. Турысбек
Тұрысбеков, С. Күйді ұқпау-бақытсыздық [Мәтін] : [Күйші...әңгіме/әңгімелескен Р.Қараева] / С.Тұрысбеков // Жас алаш. - 1997. - 8 қараша
Тұрысбеков, С. Мұң-жаныңның жарасы [Мәтін] : [Авт. белгілі сазгер.домбырашы өзінің "Саз отауы" жайында әңгімелейді./әңг.Е.Кәпқызы] /С.Тұрысбеков // Қазақ әдебиеті. - 1998. - №20 наурыз(N11).- Б.11
Тұрысбеков, С. Астананы "Ақжауынмен" әлдилемекпін [Мәтін] / С. Тұрысбеков // Жас алаш. - 2003.- Б.
Тұрысбек, С. "Қызықты сәттерді түсімде көремін" [Мәтін] / С. Тұрысбек, А. Ожарова // Ертіс өңірі. - 2007. - 25 сәуір.- Б.8.
Тұрысбеков, С. Ақ жауын [Электрондық ресурс] : [Күйлер, әндер мен естеліктер] / С. Тұрысбеков, 2008. - 128 б. с.
Тұрысбек, С. Халық менің атағымды емес, атымды іздейді [Мәтін] / С. Тұрысбек // Дидар. - 2009. - 11 желтоқсан.- Б.7.
Тұрысбеков, С. Жазғы қар [Электрондық ресурс] : [Жинақта композитордың ән-күйлері, арнаулар мен партитуралары, сыр-сұхбаттары мен естеліктері топтастырылған.] / С. Тұрысбеков, 2010. - 248 б.
Тұрысбек, С. Жазғы қар [Мәтін] / С. Тұрысбек, 2010. - 248 б.
Тұрысбеков, С. Есте қалмас жүз күйден елді тебіренткен бір күй артық [Мәтін] : [Белгілі күйші-композитор С. Тұрысбековпен сұхбат] / С. Тұрысбеков // Дидар. - 2012. - 13 қыркүйек.- Б.8.
Тұрысбеков, С. Бала күнімде құлағалы тұрған көпірден өтіп, күй тыңдауға барушы едім [Мәтін] : [сазгер, күйші Секен Тұрысбековпен сұхбат.] / С. Тұрысбеков // Дидар. - 2013. - 31 қазан.- Б.8.
Тұрысбеков, С. Пендешіліктен бір қарыс биік тұрғым келеді [Мәтін] / С. Тұрысбеков ; сұхбат: А. Сағатбекова // Дидар. - 2018. - 15 наурыз.- Б.13.
Тұрысбеков, С. Көңіл толқыны-өкініш пен өксіктен туған күй.... [Мәтін] / С. Тұрысбек // Аңыз адам. - 2019. - N9.- Б.5-9
Ақ жауынның астында күй нөсерлеп.... : күйші Секен Тұрысбек күйлер тарихы туралы сыр шертеді / сұхб. А. Қуанышұлы. - Мәтін // Қазақ әдебиеті. - 2021. - 12 қараша. - Б. 12-13.
С. Тұрысбек туралы әдебиет – Литература о Турысбек С.
Кітаптар – Книги
Шығыс Қазақстанның мәдени мұралары (тарих, мәдениет, білім) [Мәтін], 2006. - 432 б.
Тарбағатай әуендері: ән жинағы [Электрондық ресурс] : [Жинаққа Тарбағатай ауданының мәдениетіне үлес қосқан өнер тарландары мен қазіргі талант иелерінің туындылары енгізілді. ], 2007. - 104 б.
Әбуғазы, М. Шығыстың шыңырау күйлері [Ноталар] / М. Әбуғазы, 2009. - 303 б.
Шығыс Қазақстан Облысы : энциклопедия. - Алматы : Қазақ энциклопедиясы, 2014. - 848 б.-Тұрысбек Секен: 760 б.
Мақалалар – Статьи
Абзалов, С. Секеннің саз отауы [Мәтін] : [С.Тұрысбековтың өзі құрған "Ақ жауын" ансамбльімен туған жері Үржар ауданына концерттік іссапарынан] / С. Абзалов // Уақыт тынысы. - 1998. - 10 қазан.- Б.
Исабаев, Е. Күй төгіліп, өлең өріген қос талант [Мәтін] / Е. Исабаев // Семей таңы . - 2012. - 24 қаңтар. - С. 1
Зайкенова, Р. "Ақ жауын" жаһан тазалығы [Мәтін] / Р. Зайкенова // Қазақ әдебиеті . - 2016.- 18 - 24 қараша (№ 47.). - 34-35
Тілеуманова, Қ. Қазіргі замандағы шертпе дәстүрі [Мәтін] / Қ. Тілеуманова // Қазақстан мектебі. - 2017. - №2.- Б.27-29.
Секен Тұрысбектің өмірі мен қызметінің тарихи тізбесі [Мәтін] // Аңыз адам. - 2019. - N9.- Б.7
Жұртбай, Т. Әуеннің Әбілхаят суын ішкен [Мәтін] / Т. Жұртбай// Аңыз адам. - 2019. - N9.- Б.10-14
Жайымов, А. Ұлттық күй-өнеріміздегі ерекше құбылыс [Мәтін] / А. Жайымов// Аңыз адам. - 2019. - N9.- Б.15-16
Зайкенова, Р. XIX ғасырда - Құрманғазы, XX ғасырда-Нұрғиза, XXI ғасырда-Секен [Мәтін] / Р. Зайкенова // Аңыз адам. - 2019. - N9.- Б.17.
Ысқақ, Б. Секеннің ұлылығы-қарапайымдылығында [Мәтін] / Б. Ысқақ // Аңыз адам. - 2019. - N9.- Б.18-19.
Есдәулет, Ұ. Секен-нағыз лирик күйші [Мәтін] / Ұ. Есдәулет // Аңыз адам. - 2019. - N9.- Б.20-23
Әлиұлы, Ж. Секең күйлері -құдіретті де киелі қасиетке ие [Мәтін] / Ж. Әлиұлы // Аңыз адам. - 2019. - N9.- Б.23
Жүзбай, Ж. Секен- халқының шексіз махаббатына бөленген бақытты өнерпаз [Мәтін] / Ж. Жүзбай // Аңыз адам. - 2019. - N9.- Б.24
Шүкіман, Е. Әндерінде терең мұң жатады [Мәтін] / Ж. Жүзбай // Аңыз адам. - 2019. - N9.- Б.26-27
Жүзбай, С. Секен өзіне дейінгі ешбір күйшіні қайталаған емес [Мәтін] / С. Жүзбай // Аңыз адам. - 2019. - N9.- Б.28-29
Рысқали, Е. Секен аға-саф өнердің сақшысы [Мәтін] / Е. Рысқали // Аңыз адам. - 2019. - N9.- Б.30-31
Насрединқызы, Н. Күйші жанын терең түсінуге тырысамын.. [Мәтін] / Н. Насрединқызы // Аңыз адам. - 2019. - N9.- Б.32
Үлкенбаева, А. Секен күйлерінде қоңыр үн бар [Мәтін] / А. Үлкенбаева // Аңыз адам. - 2019. - N9.- Б.33
Қазтуғанова, А. Секен аға шертпе күйге жаңа стиль енгізді [Мәтін] / А. Қазтуғанова // Аңыз адам. - 2019. - N9.- Б.34
Төрежан, Қ. "Күйді күйші ғана ұғынатын болса - трагедия" [Мәтін] / Қ. Төрежан // Ертіс өңірі. - 2019. - 28 тамыз.- Б.15
Әмзе, М. Сырбаз күйші [Мәтін] : [күйші-композитор Секен Тұрысбеков шығармашылығы туралы] / М. Әмзе // Қазақ әдебиеті. - 2020. - 28 тамыз.- Б.19.
