Узакбаева К.

Обновлено 24.01.2025 17:08

Узакбаева Куланда Абубаевна (1926-2016 гг.) — писатель

Родилась 23 декабря 1926 года в Чубарталинском районе Семипалатинской области (ныне Область Абай). В 1949 году окончила историко-филологический факультет Казахского государственного университета имени Абая с отличием.
Трудовую деятельность начала научным сотрудником в Институте языка и литературы Академии наук Казахской ССР.
С 1951 по 1986 год, в течение 35 лет, работала редактором и старшим редактором в издательстве «Жазушы».
Основная деятельность была связана с художественным переводом. Куланда Абубаевна перевела на казахский язык:
«Волшебные сказки» Шарля Перро, повесть Л. Воронковой «Девочка из города», «Сказки по телефону» Джанни Родари, рассказы С. Алексеева о Суворове и русских солдатах, роман С. Разии «Суман», сборники сказок для детей: «Сказки народов Азии» и «Красная шапочка».
Она также перевела три художественных фильма на казахский язык.
Куланда Узакбаева внесла значительный вклад в редакционную работу над произведениями выдающихся казахских писателей: 12-томное и 20-томное собрания сочинений Мухтара Ауэзова, 16-томное собрание сочинений Сабита Муканова, 5-томное собрание сочинений Габита Мусрепова, 4-томное собрание сочинений Габидена Мустафина, первый выпуск романа Абдижамила Нурпеисова «Кровь и пот».
Она также редактировала романы и повести Тахауи Ахтанова и Мухтара Магауина.
В 1985 году Куланда Узакбаева была принята в Союз писателей Казахстана. Она награждена почетными грамотами Верховного Совета Казахской ССР, знаком «Отличник издательства», а также удостоена званий ветерана труда и ветерана войны. За свою плодотворную деятельность отмечена многочисленными наградами и медалями.

К. Ұзақбаева аудармалары
Переводы Узакбаевой К.

Заһир, С. Р. Суман: роман / С. Р. Заһир; ауд. К. Ұзақбаева. - Алматы : Жазушы, 1976. - 171 б.: сур.
Толстой, А. Алтын кілт немесе Буратиноның басынан кешкендері / Толстой А. ; [ауд. С. Ищанов]. Чиполлино; Телефонмен айтылған ертегілер; Джельсомино суайттар елінде / Родари Д.; [ауд. Н. Мұратәлиев, К. Ұзақбаева, И. Хасенұлы; құраст. О. Асқар] / Толстой А. - Алматы: Балауса, 2004. - 612 б.

К. Ұзақбаеваның мерзімді басылымдардағы мақалалар
Публикации Узакбаевой К. в периодических изданиях
Мақалалар-Статьи

Ұзақбаева, К. Алғашқы үш том: [М.Әуезовтiң 12 томдық шығармалар жинағының алғашқы үш томының жарыққа шығуы туралы] / К. Ұзақбаева // Лениншiл жас. - 1967. - 22 октябрь. – Б. 12
Ұзақбаева, К. С.Мұқанов шығармаларының он алты томдығы: [1971 жылдан бастап шығатындығы туралы] / К. Ұзақбаева // Соц. Қазақстан.- 1971.- 5 январь

К. Ұзақбаеваның қатысуымен шыққан басылымдар
Издания, вышедшие при участии Узакбаевой К.

Сатыбалдин, Қ. Таңдамалы шығармалар / Қ. Сатыбалдин; құраст.: Ж. Өмірбеков, К. Ұзақбаева, К. Ахметова. Т. 1: Өлеңдер мен поэмалар. - Алматы : Жазушы, 1972. - 294 с.
Жанкелдин, Т. Сын сағатында: повестер мен әңгімелер / Т. Жанкелдин; құраст. Б. Қазыханова; ред. К. Узакбаева; суретші М. Искаков. - Алматы : Жазушы, 1981. - 552 б.
Есенберлин, І. Көшпенділер: тарихи трилогия. 1 кітап. / І Есенберлин: Алмас қылыш: роман / ред. К. Узакбаева. - Алматы: Жазушы, 1976. - 309 б.
Қабышев, Ғ. Күлеміз бе, қайтеміз.: сықақ әңгімелер / Ғ. Қабышев ; ред. К. Узакбаева. - Алматы : Жазушы, 1983. - 198 б.

К. Ұзақбаева туралы әдебиеттер
Литература о К. Узакбаевой
Кітаптар – Книги

Әуезов, М. Жиырма томдық шығармалар жинағы. Т. 1: әңгімелер / М. Әуезов ; 1979. - 455 б. – Ұзақбаева К. – б. :146
Қазақстан жазушылары ХХ ғасыр: анықтамалық. - Алматы : Ана тілі, 2004. – Ұзақбаева К.: б. 320.
Қазақстан жазушылары: анықтамалық / жауапты ред. Б. Шаханұлы. - Алматы : Ан-Арыс, 2009. – Ұзақбаева К.: б. 406.
Шығыс Қазақстан облысы: энциклопедия. - Алматы: Қазақ энциклопедиясы, 2014. - 848 б. – Ұзақбаева К. : б. 772.

***

Литература Казахстана: энциклопедический словарь. - Алматы: Аруна, 2010. – Узакбаева К.: с. 487.

Мақалалар - статьи

Тобаяқов Бақытжан. Күләнда бөлем өтті-ау дүниеден..: қазанама [Аудармашы, баспа ісінің майталманы Күләнда Ұзақбаева дүниеден өтті.] / Б. Тобаяқов // Қазақ әдебиеті . - 2016.- 8 - 14 сәуір (№ 15). - 11