Ибраев М.

Обновлено 11.03.2022 14:27

Ибраев Мергали (1942-1997 гг.) - журналист, поэт, прозаик, драматург.

Родился в 1942 г. в селе Караул Абайского района Восточно-Казахстанской области. После окончания филологического факультета Семипалатинского педагогического института (1965, ныне Семипалатинский государственный университет им. Шакарима) работает учителем в сельских школах, журналистом районной газеты «Совхоз туы». Один из основателей известного в республике народного театра. Работал  собственным корреспондентом по Семипалатинской области (ныне Восточно-Казахстанкая область) в республиканской газете «Лениншыл жас» (ныне "Жас алаш"). 1979-1997 гг. работал заведующим отдела в областной газете «Семей таңы» и вновь возродившегося республиканского журнала «Абай».

Автор сборников стихов "Стальной тулпар", "Блики на воде", "Достойное наследие", "Горы в серебре". На сцене театров по его пьесам ставятся спектакли "Жігер" ("Неистовый дух"), "Шакарим", "Қалқаман-Мамыр" и др.

Его пьеса "Жігер" ("Одержимость" или "Неистовый дух") воссоздает образ великого композитора-демократа Курмангазы, яркого представителя национальной классической музыки. М. Ибраев - автор исторического романа-дилогии "Жоғалган өзен" ("Иссохшее русло"), ряда популярных песен, музыки к спектаклю "Қалқаман-Мамыр».

За активную научно-публицистическую деятельность М. Ибраев удостоен звания лауреата Республиканской премии им. Б. Кенжебаева.

Скончался в 1997 г. в г. Семипалатинск (ныне г. Семей).

  М. Ибраев шығармалары

Произведения Ибраева М.

 Кітаптар – Книги

Ибраев, М. Құтты қойнау [Мәтін] : Семей облысы туралы кітап / М. Ибраев. - Алматы : Жалын, 1986. - 80 б.

Ыбыраев, М. Шығармалары [Мәтін] : өлеңдер мен толғаулар, поэмалар, пьесалар / М. Ибраев. - Астана : Фолиант, 2013. - 265 б.

 Мерзімді басылымдардағы мақалалар

Публикации в периодических изданиях

 Ибраев М. Атқа мініп келіп еді [Мәтін] : [Қ.И. Сәтбаевтің Зайсан өңіріндегі Кендірлікке барған сапары жайында айтылған] / М. Ибраев // Дидар. - 1999. - 20 наурыз. - Б. 4

Ибраев, М. Халқыма айтар бір арман. Аналарға араша [Мәтін] / Ибраев М // Абай. - 2003. - № 2. - Б. 92-94.

Ибраев, М. Абай ата жиені [Мәтін] : Абайдың жиені Б. Ерсәлімовке арналған ән, нотасымен / М. Ибраев // Ертіс өңірі. - 2015. - 4 қараша . - Б. 8.

 М. Ибраев туралы әдебиеттер

Литература об М. Ибраеве

Кітаптар – Книги

Мерғали Ыбыраев // Қазақстан жазушылары ХХ ғасыр [Мәтін] : анықтамалық. - Алматы : Ана тілі, 2004. - Б. 347

Мерғали Ыбыраев // Семей өңірінің ақын-жазушылары [Мәтін] : био-библиографиялық көрсеткіш / Абай атындағы әмбебап ғылыми кітапхана. - Семей : Талант, 2005. - Б. 37

Мерғали Ыбыраев // Қазақ әдебиеті [Мәтін] : энциклопедиялық анықтамалық. - Алматы : Аруна, 2005. - Б. 562

Мерғали Ыбыраев // Қазақстан жазушылары [Мәтін] : анықтамалық / жауапты ред. Б. Шаханұлы. - Алматы : Ан-Арыс, 2009. - Б. 440

Ыбыраев Мерғали // Шығыс жұлдыздары [Мәтін] : энциклопедиялық анықтамалық. - Т. 1 : Сөз зергерлері. Мәдениет майталмандары. - Астана : Фолиант, 2011. - Б. 174 

Мерғали Ыбыраев // Шығыс Қазақстан облысы [Мәтін] : энциклопедия. - Алматы : Қазақ энциклопедиясы, 2014. - Б. 829

 ***

Мерғали Ибраев // Писатели Семипалатинского региона [Текст] : био-библиографический указатель / Семипалатинская универсальная научная библиотека им. Абая. - Семипалатинск : Талант, 2006. - С. 28

Мақалалар – Статьи

Ибрагимов, Т. Суымас із, жалғасар ізет [Мәтін] : [жерлес жазушы, ақын М. Ибраевты еске алу] / Т. Ибрагимов // Семей таңы. - 1998. - 29 қазан . - Б. 9

Ахметбекова, А. Сендерді сағындым ғой, ағаларым [Мәтін] : ["Семей таңы" газетінің 80 жылдық мерейтойы қарсаңында] / А. Ахметбекова // Семей таңы. - 1999. - 24-30 маусым. - Б. 10-11

Оспанов М. Менің Мұқағалиым... [Мәтін] : [ақын, журналист М.Ибраевты еске алу] / Оспанов М. // Семей таңы. - 1998. - 29 қазан - 4 қараша. - Б. 9

Жанғалиев, Т. «Жоғалған өзен» жанашырлық тапты [Мәтін] : [семейлік ақын, жазушы, драматург М. Ибраевтың екі томдық романы жайында] / Т. Жанғалиев // Семей таңы. - 1999. - 2-8 қыркүйек. - Б.11

Ерсалимов, Б. Соңғы сыйлық [Мәтін] : [Семей өңірінен шыққан дарынды қаламгер Мерғали Ибраевтың туғанына 60 жыл толуына орай] / Б. Ерсалимов // Үш анық. - 2002. - № 26. - Б. 3

Ғабдуллин, С. Мерғалиға [Мәтін] : [Мерғалиға арналған өлең] / С. Ғабдуллин // Үш анық. - 2002. - №27-28. - Б. 7

Ғабдуллин С. Мерғалиға [Мәтін] : [Мерғалиға арналған өлең] / С. Ғабдуллин // Үш анық. - 2002. - №27-28. - Б. 7

Ибрагимов, Т. Қос қоңыр [Мәтін] : [Семей өңірінің ақындары Ақылбек Манабаев пен Мерғали Ибраев туралы көлемді мақала] / Т. Ибрагимов // Семей таңы. - 2002. - № 39. - Б. 3

Құлмағамбетова, А. Тұңғыш мүшәйраның тұсауы кесілді [Мәтін] : [Мерғали Ибраевтың 60 жасқа толуына орай өткен мүшәйрадан] / А. Құлмағамбетова // Үш анық. - 2002. - № 27-28. - Б. 7

Сұлтанбеков, М. "Ойламадық уақыт шіркін алдар деп .." [Мәтін] : [Мерғали Ибраевтің туғанына 60 жыл толуына орай, жазушының көз алдына елестеген кейбір сәттері туралы] / М. Сұлтанбеков // Семей таңы. - 2002. - №23. - Б. 4

Ибраев М. Халқыма айтар бір арман. Аналарға араша [Мәтін] / Ибраев М. // Абай. - 2003. - № 2. - Б. 92-94

Бәшей, К. Мерғали Ибраевтың "Жоғалған өзен" романы хақында [Мәтін] / К. Бәшей // Ертіс өңірі. - 2007. - 13 маусым. - Б. 5

Еспенбетов, А. Мерғали Ибраевтың поэзиялық шығармалары [Мәтін] / А. Еспенбетов // Семей таңы. - 2009. - 16 шілде. - Б. 12

Зәмзебай, К. "Жоғалған өзенді" іздеген жазушының жан азабы не дейді? [Мәтін] : [Мерғали Ибраев туралы мақала] / К. Зәмзебай // Семей таңы. - 2011. - 19 шілде. - Б. 5

Кенже З. Мәңгілік шақыру [Мәтін] : [Мерғали Ибраевтың "Жоғалған өзен" роман-дилогиясы жайлы] / К. Зәмзебай // Егемен Қазақстан. - 2011. - 24 тамыз. - Б. 9

Кенже З. Сегіз қырлы, бір сырлы дарын иесі [Мәтін] : [Мерғали Ибраев туралы] / К. Зәмзебай // Семей таңы. - 2012. - 12 маусым. - Б. 4

Аманғазы, Төлеубек. Мерғали туралы сөз [Мәтін] : [ақын Мерғали Ибраев туралы] / Т. Аманғазы // Ертіс өңірі . - 2012. - 13 маусым.- Б. 10

"Мен де бір Абайдың ұшқынымын" [Мәтін] : (жас ақындардың М. Ибраевқа арналған өлеңдерінен топтамалар) // Ертіс өңірі . - 2012. - 11 шілде. - Б. 13

Шакимардан, Н. М. Ибраев поэзиясындағы көнерген сөздер мен этнографизмдер [Мәтін] / Н. М. Шакимардан // Ертіс өңірі. - 2013. - 8 қаңтар. - Б. 7

Қартов, М. Ерке жирен шабысы бөлек тұлпар еді... [Мәтін] :[ақын Мерғали Ибраев туралы] / М. Қартов // Семей таңы. - 2015. - 24 шілде. - Б. 7