Известные имена

Baikoshkaruly T.

Baykoshkaruly TubekBaykoshkaruly Tubek (1780-1870) was a poet, a prominent representative of the art of aitys.

He was born in 1780 in the town of Syban, adjacent to the village of Abay (now Zharminsky district of East Kazakhstan region, railway station Ush-bik). From a young age, he stood out as an improviser poet. Having made strong friends with the song, he has been participating in poetic competitions since the age of 15, enters into verbal competitions with many poets.

M. O. Auezov highly appreciated the improvisational abilities of Tubek, in his writings he particularly noted his competitions with such famous masters of the word as Tezek Tore, Sabyrbai, Kulmambet, Karkabat, Kosan, Baktybai, Orynbai.

The Polish poet A. Yanushkevich, who visited the vicinity of Semey in 1848, met with Tubek Akyn, and touchingly writes about it in his book "Diaries and notes from a trip to the Kazakh steppes", admires his poetic gift.

After Tubek's victory in the competition with Kulmambet Akyn in 1863 in the house of Tezek Tore, his fame spread throughout the Zhetysu region.

In 1830, he defeated the sisters Zhakezhan and Ayymzhan, who were famous for their poetic talent in Kerek. This episode is realistically described in the novel "The Way of Abai" by M. O. Auezov.

He died in 1870 in the winter quarters of Zhalgyztal.

Russian scientist-Turkologist V. V. Radlov, a great educator and educator. Altynsarin highly appreciated Tubek akyn's talent, restored his aitys with Zhanak akyn and made it into the collection. Narodny akyn K. Altynbayev in his book "Kalbatau" (1997) devoted several articles about the life and work of Tubek Baykoshkarula. 

Literature about Baykoshkaruly Т.

Абай [Мәтін] : энциклопедия. – Алматы : Қазақ энциклопедиясының Бас редакциясы, Атамұра баспасы, 1995. – Түбек Байқошқарұлы: б. 558.

Қазақ әдебиетінің тарихы [Мәтін] : 10 томдық. Т. 4 : XIX ғасырдың бірінші жартысы (1800-1850), 2005. - 438 б.

Қазақ әдебиеті [Мәтін] : энциклопедиялық анықтамалық. - Алматы: «Аруна Ltd.» ЖШС, 2010.

Шығыс Қазақстан облысы [Мәтін] : энциклопедия. - Алматы : Қазақ энциклопедиясы, 2014. - Түбек Байқошқарұлы: б. 760.

Янушкевич, А. Қазақ даласына сапар туралы жазбалар [Мәтін] / А. Янушкевич. - Астана : Аударма, 2003. - 264 б.

Биғожаұлы, Қ. Толғанбай мен Түбектің айтысы [Текст] / Қ. Биғожаұлы // Жұлдыз . - 2000. - № 5. - С. 147-149 б.

Baimuratov N.

Baimuratov NurlybekBaimuratov Nurlybek (1887-1969) – poet, a member of the Writers' Union, one of the followers of Zhambyl Zhabayev.

He was born in Beskaragay district of Semey (now East-Kazakhstan) region.
He became known as a poet of our country in 1939. He protruded with his poems at the 2nd congress of Kazakh writers as a delegate from Semipalatinsk on 21-22 June in 1939.
Nurlybek is known primarily as a bard. Unfortunately, his older songs haven’t been recorded.
Baymuratov participated in decades of art and culture of Kazakhstan in Moscow in 1949 and 1958 years.
Nurlybek Baymuratov died at the age of 82, on 8 November in 1969 in the village of Novo-Nikolayevka.
In 1957 he published a collection of poems, songs and aitys «Halyk kapary», «Revenge of the people», «Happy era», «Aitys», poem «Bloody hike» (1962) about the Civil War on the land of Beskaragay district.

 

Works by N. Baimuratov

Books

 

Баймұратов, Н. Ер Төлеген [Мәтін] : [Кеңес Одағының Батыры Т. Тоқтаровқа арналған поэма] / Н. Баймұратов. - Алматы : Қазақ мемлекет баспасы, 1945. - 77 б.

Баймұратов, Н. Өлеңдер мен поэма [Мәтін] / Н. Баймұратов. - Алматы : Қазақтың мемлекеттік көркем әдебиет баспасы, 1957. - 140 б.

Баймұратов, Н. Қанды жорық [Мәтін] : поэма / Н. Баймұратов. - Алматы : Қазмемкөркемәдеббас, 1962. - 124 б.

Баймұратов, Н. Қазына [Мәтін] : өлеңдер мен поэмалар / Н. Баймұратов. - Алматы : Жазушы, 1982. - 140 б.

Баймұратов, Н. Қазына [ Мәтін ] : өлеңдер мен поэмалар / Н. Баймұратов; құраст. А. Бұлдыбаев. - Алматы : Жазушы, 1982. - 237 б.

 

Publications of N. Baimuratov in periodicals

Articles

 

Баймұратов, Н. Иса туралы менің білетінім [Мәтін] : [естелік] / Н. Баймұратов, Ж. Сұрағанқызы // Абай. - 2000. - № 4. - Б. 40-41.

Баймұратов, Н. Иса туралы бiлетiнiм [ Мәтін ] : [ақын Иса Байзақов туралы] / Н. Баймұратов // Жас Алаш. - 2000. - 26 қыркүйек.

Баймұратов, Н. Абай [ Мәтін ] : поэмадан үзiндi / Н. Баймұратов // Абай мұражайының хабаршысы. - 2010. - № 1. - Б. 115-116.

Poems

Баймұратов, Н. Астанаға [ Мәтін ] : өлең / Н. Баймұратов // Лениншiл жас. - 1939. - 3 июль.

Баймұратов, Н. Жарлыға жарық iздедi [ Мәтін ] : өлең / Н. Баймұратов // Социалистік Қазақстан. - 1960. - 22 апрель.

Баймұратов, Н. Заман үнi [ Мәтін ] : өлең / Н. Баймұратов // Қазақ әдебиетi. - 1961. - 1 декабрь.

Баймұратов, Н. Ұлы көш [ Мәтін ] : өлең / Н. Баймұратов // Социалистік Қазақстан. - 1962. - 18 февраль.

Баймұратов, Н. Арайлы таңға асығам [ Мәтін ] : өлең / Н. Баймұратов // Мәдениет және тұрмыс. - 1964. - № 8. - Б. 12-13.

 

Literature about N. Baimuratov

Books

 

Қожахметов, А. Берекелі өлке, Бесқарағай [Мәтін] / А. Қожахметов. - Семей : Полиграфия, 2001. - 194 б. - Баймұратов Н. туралы.

Түкісов, У. Асылдың сынығы [Мәтін] : [Ертіс өңірінің аты аңызға айналған адамдары туралы] / У. Түкісов. - Павлодар, 2002. - 480 б. - Баймұратов Н. туралы.

Қазақстан жазушыларыХХ ғасыр [Мәтін] : анықтамалық. - Алматы : Ана тілі, 2004. - Баймұратов Н.: б. 68.

Семей өңірінің ақын-жазушылары [Мәтін] : био-библиографиялық көрсеткіш / Абай атындағы әмбебап ғылыми кітапхана. - Семей : Талант, 2005. - Баймұратов Н.: б.21.

Шығыс Қазақстанның мәдени мұралары [ Мәтін ] : (тарих, мәдениет, білім) [Мәтін]. - Өскемен : ШҚМУ, 2006. - Баймұратов Н.: б. 316.

Қазақстан жазушылары [Мәтін] : анықтамалық / жауапты ред. Б. Шаханұлы. - Алматы : Ан-Арыс, 2009. - Баймұратов Н.: б. 81.

Қапанов, Б. Совет Одағының Батыры Төлеген Тоқтаров [Мәтін] : / Б. Қапанов, С. Құдабаев. - Өскемен : ШҚМУ, 2010. - Баймұратов Н. : б. 71.

Түкісов, У. Елім деп еңбек еткендер [Мәтін] : [еңбек ардагері, журналист У. Түкісовтың очерк, дастан, өлеңдері мен жеке азаматтардың өмір жолы топтастырылған] / У. Түкісов. - Астана : Нұр-Астана, 2012. - 368 б. -Баймұратов Н. туралы.

Бұл өлең шыққан екен бірталайдан... [Мәтін] : "Біржан-Сара айтысына" қатысты зерттеу мақалалар мен ғылыми ой-тұжырымдар. - Өскемен : С. Аманжолов атындағы ШҚМУ "Берел" баспасы, 2014. - 506 б. - Баймұратов Н. туралы.

Шығыс Қазақстаноблысы [Мәтін] : энциклопедия. - Алматы : Қазақ энциклопедиясы, 2014. - Баймұратов Н.: б. 239.

 

Articles

 

 1963

Қорабаев, Р. Жорық жыры [Мәтін] / Р. Қорабаев // Қазақ әдебиетi. - 1963. - 20 сентябрь.

2000 - 2010

Сәрсеке, М. Ақындардың құлжасы [Мәтін] : [ақын Нұрлыбек Баймұратов туралы бір үзік сыр] / М. Сәрсеке // Абай. - 2000. - № 4. - Б. 44-46.

Сәрсекеев, М. "Ақылды адам арманмен егеспейді" [Мәтін] : [Cемейде жазушы М. Сәрсекеевтің "Бес тұғыр" кітабы жарық көрді. Жинаққа Т. Көбдіковтың, Н. Баймұратовтың, С. Әлімбетовтың, Ш. Әбеновтың, К. Тұрғанбаевтың өлеңдері енген / М. Сәрсекеев // Семей таңы. - 2000. - 1 қыркүйек. - Б. 4.

Снегин, Д. Нұрлыбек пен Балқия [Мәтін] : [айтыс ақыны Н. Баймұратов пен оның жары Балқия туралы] / Д. Снегин // Түркiстан. - 2000. - 17 қараша.

Ақындардың құлжасына құрмет [Мәтін] : Н. Баймұратов туралы // Егемен Қазақстан. - 2001. - 26 қыркүйек. - Б. 7.

Бәделхан, А. Қараңғы түнде қамығып, қаламымды алайын, жүрегiмнiң қанына қаламымды малайын [Мәтін] : [алғаш рет ашаршылық туралы поэма жазған ақын Нұрлыбек Баймұратов жайлы сұхбат] / А. Беделхан // Жас Алаш. - 2002. - 30 мамыр. - Б. 1, 5.

Бәделханұлы, А. Нұрлыбек - төкпе ақын [Мәтін] : ақындардың сүлейi Н. Баймұратовтың туғанына 115 жыл / А. Бәделханұлы; әңг. А. Әбiш // Сарыарқа самалы. - 2003. - 28 қаңтар. - Б. 4-5.

Кәкенұлы, Т. Ақтаңгер ақынның мұражайында [Мәтін] : Нұрлыбек Баймұратовтың туғанына - 100 жыл / Т. Кәкенұлы // Дидар. - 2003. - 25 қазан. - Б. 5.

Бекбосын, О. Дарындыны болар ма ұмытуға? [Мәтін] : Н. Баймұратов туралы / О. Бекбосын // Дидар. - 2003. - 23 қараша. - Б. 3.

Қасымұлы, А. Тараздан келген хат [Мәтін] : Н. Баймұратов туралы / А. Қасымұлы // Дидар. - 2004. – 1 маусым. - Б. 28.

Түкісов, У. Нұрлыбек ақын [Мәтін] / У. Түкісов // Дидар. - 2005. - 6 желтоқсан. - Б. 4.

Әбдiлманатқызы, Ә. Нұрлыбек Баймұратұлының "Ер Төлеген" поэмасындағы фольклорлық дәстүр мәселесi [Мәтiн] / Ә. Әбдiлманатқызы // Қазақ тiлi мен әдебиетi. - 2006. - № 10. - Б. 75-78.

Иман-Жапар, М. Бір суреттің сыры [Мәтін] : Н. Баймұратов туралы / М. Иман-Жапар // Ертіс өңірі. - 2009. - 3 маусым. - Б.12.

Жұмабекова, Г. Халық ақыны [Мәтін] : Н. Баймұратов туралы / Г. Жұмабекова // Бесқарағай тынысы. - 2009. - 12 қыркүйек. - Б. 4.

Нұрлыбек Баймұратов Ұлы Отан соғысы кезінде [Мәтін] // Бесқарағай тынысы. - 2010. - 25 тамыз. - Б. 4.

2011 - ...

Қожахметұлы, А. Жемісті жиырма жыл [Мәтін] : тәуелсіздікке жиырма жыл : Н. Баймұратов туралы / А. Қожахметұлы // Бесқарағай тынысы. - 2011. - 9 ақпан. - Б. 4; 19 ақпан. - Б. 4; 23 ақпан. - Б. 4; 26 ақпан. - Б. 4; 19 наурыз. - Б. 4; 23 наурыз. - Б. 4; 9 сәуір. - Б. 4; 6 сәуір. - Б. 4.

Қожахметұлы, А. Әуезов құрметтеп, Аймауытов ардақтаған ақын [Мәтін] : [ақын Н. Баймұратовтың туғанына 125 жыл] / А. Қожахметұлы // Дидар. - 2012. - 18 мамыр. - Б. 13.

Құсанбаев, С. Николайдың ауылы Нұрлыбек деп аталса... [Мәтін]: [ақын Н. Баймұратовтың есімін мәңгі есте қалдыру туралы] / С. Құсанбаев // Дидар. - 2012. - 15 маусым.- Б.5.

Сейсенұлы, Д. Баймұратов бесқарағайлықтарға ғана керек пе? [Мәтін] : [айтыс өнерінің дүлдүлі Н. Баймұратовтың есімін мәңгілік есте қалдыру туралы] / Д. Сейсенұлы // Дидар. - 2013. - 6 мамыр.- Б.5.

Сейсенұлы, Д. Осы жұрт Нұрлыбек ақынды біле ме екен? [Мәтін]: [айтыс өнерінің дүлдүлі Н. Баймұратовтың есімін мәңгілік есте қалдыру туралы] / Д. Сейсенұлы // Егемен Қазақстан. - 2013. - 31 мамыр.- Б.9.

Құсанбаев, С. Әуезов пен Аймауытов жоғары бағалаған жыр дүлділі [Мәтін] : [айтылмай жүрген ақын Нұрлыбек Баймұратов туралы] / С. Құсанбаев // Дидар. - 2013. - 26 қыркүйек.- Б.15.

Түкісов, У. Сертте тұрған семсер сөз [Мәтін] : Н. Баймұратов туралы / У. Түкісов // Егемен Қазақстан. - 2014.- 9 мамыр. -Б. 5.

Қожахметұлы, А. Мәңгілік елдің арқауы-елорда [Mәтін] : Н. Баймұратов туралы / А. Қожахметұлы // Бесқарағай тынысы. - 2014. - 17 мамыр. - Б. 4; 21 мамыр. - Б. 4.

Balgynabiuly B.

Balgynbayuly Baykokshe (1813-1892) - poet, chronicler.

Baykokshe Balgynbayuly was born in 1813 in Semipalatinsk district, Kyzyladyr parish, in the area of Arkat, Aschysu (now East Kazakhstan region). His great-grandfather Kabas is a batyr.

Abai Kunanbayev highly appreciated the poetry of the cheerful and resourceful Baikokshe, especially for ironic poems. When Abai's father, Kunanbai, died, Baikokshe said: "Kunanbai is gone, rest in peace for him. But he left such an ingot of gold as Abai..."

Balgynbayuly Baykokshe is the author of such historical novels as "Anet Baba", "Mamai Batyr", "Toktamysh Batyr", "Kengirbai bi", "Karamende bi", "Kobi bi" and many others.  

 

Literature about the life and work of B.Balgynbayuly

 

Абай [Мәтін]: энциклопедия. - Алматы: Атамұра, 1995. -Ақылбай  Абайұлы:  Б. 137-138.

Шығыс Қазақстан облысы [Мәтін] :  энциклопедия. - Алматы: «Қазақ энциклопедиясы». - 2014. – Байкөкше Балғынбайұлы:  б. 238. 

***

Абай мен Байкөкше ақын / Ел аузынан жинаған С.Қарамендин [Мәтін] // Жұлдыз . - 1984. - № 8. -  Б. 207-208.

Байкөкше ақын [Мәтін] : [Байкөкшенің Абайға айтқан арызы және шешендік тапқырлық сөздері.] // Жұлдыз . - 1985. - № 6. -  Б.201-203.

Қарамендин, С. Абай мен Байкөкше ақын [Мәтін] / С. Қарамендин // Жұлдыз . - 1984. - № 3. -  Б.3.

Қарамендин, С. Байкөкше ақын [Мәтін] / С.Қарамендин // Жұлдыз . - 1985. - № 6. -  Б.6.

Baykhonov S. M.

Baykhonov Serik MuslimovichBaykhonov Serik Muslimovich (1953) – journalist, writer, publicist, public figure

He was born in the «Vanguard» village of the Chiili district of Kyzylorda oblast. After graduating from the journalism faculty of the Kazakh State University and Almaty Higher Party School he worked in the offices of national newspapers and film studios «Kazakhfilm». In 1990-1998 he was as editor in chief of the Kazakh TV-Radio Committee. His first story «Zhalgas – my sequel» was published in the «Zhalyn» magazine in 1973. His works have been translated into Russian language. He is an author of books on Russian and Kazakh languages «Season on the raft», «Aral die», «Tour of plants », «Bepakdala is no desert» and others. He was the winner of the Writers' Union of Kazakhstan award, a member of the joint venture in Kazakhstan, director of the regional branch of the VC, one of the editors of the literary and art magazine «Irtysh».

Works by S. Baikhonov

Books

 

Байхонов, С. Жалғасым менің - жалғасым [Мәтін] : [повесть, әңгімелер] / С. Байхонов. - Алматы : Жалын, 1977. - 76 б.

Байхонов, С. Ең ыстық маусым [Мәтін] : повесть және әңгімелер / С. Байхонов. - Алматы : Жалын, 1979. - 150 б.

Байхонов, С. Қос шатырлы үй [Мәтін] : повестер мен әңгімелер / С. Байхонов. - Алматы : Жалын, 1984. - 167 б.

Байхонов, С. Сал үстіндегі маусым [Мәтін] / С. Байхонов. - Алматы : Жалын, 1988. - 288 б.

Байхонов, С. Табиғатым-тағдырым [Мәтін] / С. Байхонов.- Алматы : Қайнар, 1991. - 336 б.

Байхонов, С. Құйылыста [Мәтін] : хикаяттар мен әңгімелер / С. Байхонов. -Алматы : Жазушы, 2001. - 272 б.

Байхонов, С. Бетпақдала - шөл емес [Мәтін] : табиғат кітабы / С. Байхонов. - Астана : Фолиант, 2003. - 270 б.

Байхонов, С. Ғажапстанға саяхат [Мәтін] : табиғат кітабы / С. Байхонов. -Алматы : Жазушы, 2003. - 360 б.

Байхонов, С. Саяхат әліппесі [Мәтін] / С. Байхонов. - Алматы : Білім, 2003. - 47 б.

Байхонов, С. Хикаяттар [Мәтін] / С. Байхонов. - Алматы : Жазушы, 2007. - 288 б.

Байхонов, С. Саяхат әліппесі. Пржевальский жылқысы. Тастаған әуендер. Мейірбан шөптер. Қазақстан ғажайыптары [Мәтін] : деректі хикаяттар, ойтолғаулар / С. Байхонов. - Алматы : Білім, 2007. - 374 б.

Байхонов, С. Шығармалар жинағы [Мәтін] / С. Байхонов. - Алматы : ҚазАқпарат, 2008.

Т. 1: Хикаяттар мен әңгімелер. - Алматы : ҚазАқпарат, 2008. - 374 б.

Т. 2: Хикаяттар. - Алматы: ҚазАқпарат, 2008. - 340 б.

Т. 3: Ғажапстанға саяхат : деректі хикаяттар. - Алматы: Қазақпарат, 2008. - 335 б.

Т. 4: Саяхат әліппесі. Тастағы әуендер. Мейірбан шөптер. Қазақстан ғажайыптары : деректі хикаяттар. Ойтолғаулар . - Алматы: ҚазАқпарат, 2008. - 326 б.

Байхонов, С. Жұбату [Мәтін] : өлеңмен жазылған әңгімелер / С. Байхонов Өскемен : Шығыс Ақпарат, 2009. - 56 б.

Байхонов, С. Жоқ іздеген жолаушы [Мәтін] : эссе, элегиялар / С. Байхонов Алматы : Баспалар үйі, 2015. - 328 б.

***

Байхонов, С. Самый жаркий сезон [Текст] : повести и рассказы / С. Байхонов; ред. У. Молдахметов ; перевод с казахского А. Досжанова. - Алма-Ата : Жалын, 1990. - 221 с.

Байхонов, С. Сезон на плату [Текст] : документальная повесть / С. Байхонов; ред. И. Хасенова; перевод с казахвкого Р. Гарипова. - Алма-Ата : Балауса, 1992. - 107 с.

 

Publications in periodicals and collections of S. Baikhonov

Articles

 

1995 - 1999

Байхонов, С. Қанатты қазақ [Мәтін] : [Қазақстандық марафоншы-спортшы М. Жыланбаев туралы эссе] / С. Байхонов // Жас Алаш. - 1995. - 22 наурыз.

Байхонов, С. Бір балуанға қарап [Мәтін] : [Қажымұқан туралы] / С. Байхонов // Егемен Қазақстан. - 1997. - 20, 21 ақпан.

Байхонов, С. Алып адам Ахтаев [Мәтін] : [қазақстандағы баскетбол спортының ардагерi У. Ахтаев туралы] / С. Байхонов // Заман-Қазақстан. - 1997. - 15 тамыз. - Б. 15.

Байхонов, С. Сәлемәлейкум, өсімдіктер әлемі! [Мәтін] : [саяхатшы П. С. Массагетовтың өсімдіктер туралы зерттеуі] / С. Байхонов // Жас алаш. - 1999. - 16,18, 24наурыз.

2000 - 2010

Байхонов, С. Бір кесененің тарихы [Мәтін] / С. Байхонов // Семей таңы. - 2000. - 20қазан. - Б. 3.

Байхонов, С. Өзімді іздеп жүрмін [Мәтін] : [журналист С. Байхоновпен шығармашылығы, алдағы істері, мақсаттары туралы сұқбаттасқан тілші М. Әміренов] / С. Байхонов // Дидар. - 2001. - 8 мамыр. - Б. 6.

Байхонов, С. "Өмiрден iз-түссiз кетуден қорқам..." [Мәтін] / С. Байхонов; әңг. Ә. Балқыбек // Қазақ әдебиетi. - 2002. - 4 қазан. - Б. 4.

Байхонов, С. Барсакелместегі уақыт машинасы [Мәтін] / С. Байхонов // Егемен Қазақстан. - 2003. - 30 сәуір. - Б. 6.

Байхонов, С. Ұлт тәуелсiздiгiне нұқсан келедi-ау деген тұста бiр сәт компромиске барғаннан төмендеп қалмайтын шығармыз [Мәтiн] / С. Байхонов, әңг. Ұ. Айтөлен // Айқын. - 2006. - 30 қараша. - Б. 8-9.

Байхонов, С. Саяхатшы болу үшін батылдық, ержүректік қажет [Мәтін] / С. Байхонов; әңг. Б. Тоқанұлы // Дидар. - 2010. - 27 тамыз. - Б. 7.

2011 - ...

Байхонов, С. Тұр-ағаң "Үш қоңырдың" бірі еді [Мәтін] : [ақын Т. Нұқаев туралы] / С. Байхонов // Дидар. - 2011. - 13 маусым. - Б. 5.

Байхонов, С. Жадымның жаңғырығы. Сейсеннің "Периэгисисі". Төре десе, төре еді... Өмекемнің "Сұқпаты" [Мәтін] : оқшау ой / С. Байхонов // Жалын. - 2011. - № 6. - Б. 50-56.

Байхонов, С. Сағатты сағыну [Мәтін] / С. Байхонов // Түркістан. - 2011. - 24 қараша. - Б. 9.

Байхонов, С. Желтоқсан "жаңғырығы" [Мәтін] : [М. Әубәкiров, Р. Бәйкенұлы, С. Әшiмбев туралы естелiктен] / С. Байхонов // Түркiстан. - 2011. - 17 қараша. - Б. 9.

Байхонов, С. Жоқ iздеген жолаушы [Мәтін] : [орыс жазушысы Г. Д. Гребенщиков туралы] / С. Байхонов // Қазақ әдебиетi. - 2011. - 22-28 сәуiр. - Б. 1, 9.

Байхонов, С. Жабайы адам [Мәтін] / С. Байхонов // Денсаулық. - 2012. - № 2. - Б. 30-31.

Байхонов, С. "Дала өрнектерi" [Мәтін] : [Г. Гребенщиков шығармалары жайында] / С. Байхонов // Жамбыл. - 2012. - № 3/4. - Б. 235-251.

Байхонов, С. Өсімдікте де түйсік бар [Мәтін] / С. Байхонов // Денсаулық. - 2012. - № 5. - Б.30-31.

Байхонов, С. Жадымның жаңғырығы [Мәтін] / С. Байхонов // Жұлдыз. - 2011. - № 4. - Б. 154-171.

Байхонов, С. Ақындар [Мәтін] : ["ақындар" атты өмiрбаяндық элегиялар кiтабынан үзiндiлер] / С. Байхонов // Ана тiлi.- 2012. - 1 - 7 наурыз. - Б. 9; 8 - 14 наурыз. - Б. 9.

Байхонов, С. "Мырзан - Қайғы"[Мәтін] : [ақын М. Кенжебай жайында] // Үш қоңыр. - 2012. - 14 қыркүйек . - Б. 4.

Байхонов, С. Алтай асу [Мәтін] / С. Байхонов // Жұлдыз. - 2013. - № 4. - Б. 3-51.

Байхонов, С. Алыптың портретi [Мәтін] : эссе [халық жазушысы Ә. Нұрпейiсов туралы ] / С. Байхонов // Жас Алаш. - 2014. - 21 қазан. - Б. 4-5.

Байхонов, С. Алып пен қалып [Мәтін] / С. Байхонов // Жалын. - 2014. - № 8. - Б. 24-39.

Байхонов, С. Алып пен қалып [Мәтін] : [Әбдіжәміл әлемі] / С. Байхонов // Жалын. - 2014. - № 9. - Б. 8-15.

Байхонов, С. "Мен ештеңе сұрамаймын..." [Мәтін] : [ақын Серiк Ғабдуллаұлы туралы] / С. Байхонов // Қазақ әдебиетi. - 2014. - 28 ақпан - 6 наурыз. - Б. 15.

Байхонов, С. Жоқ іздеген жолаушы [Мәтін] : [жазушы Г. Гребенщиков туралы] / С. Байхонов // Қазақ әдебиеті. - 2016. - 24 сәуір. - Б. 1, 9.

 

Prose

 

Байхонов, С. Бетпақдала- шөл емес [Мәтін] : деректi хикаят /С. Байхонов // Жас Алаш. - 2001. - 25 қазан. - Б. 5-6; 1 қараша. - Б. 5, 6.

Байхонов, С. Пржевальский жылқысы [Мәтін] : хикаят / С. Байхонов // Жұлдыз. - 2008. - № 9. - Б.18-46.

Байхонов, С. Ғажапстанға саяхат - тастағы әуендер: қобыз сарыны [Мәтін] : деректi хикаят / С. Байхонов // Турист. - 2009. - № 16/17. - Б. 12-21.

Байхонов, С. Алтай асу [Мәтін] : роман / С. Байхонов // Жамбыл.- 2010.- № 4.- Б. 3-60.

Байхонов, С. "Өлмеген құлға... келіп те қалар тағы жаз..." [Мәтін] : әңгіме / С. Байхонов // Түркістан. - 2011. - 7 сәуір. - Б. 4.

Байхонов, С. "Көңiл айту" [Мәтін] : [қаламгер Еркiн Жаппасұлы туралы әзiл әңгiме] / С. Байхонов // Үш қоңыр. - 2012. - 24 тамыз. - Б. 6.

Байхонов, С. Арекем "асқан асулар" [Мәтін] : [қаламгер Арасанбай Естен туралы әзiл әңгiме] / С. Байхонов // Үш қоңыр. - 2012. - 24 тамыз. - Б. 6.

Байхонов, С. Алтай – Рубикон : роман / С. Байхонов // Нива.- 2013. - № 7. - Б. 38-71.

 

Poetry

 

Байхонов, С. Арылу [Мәтін] : өлең / С. Байхонов // Әдебиет айдыны.- 2008. - 23 қазан (№ 43).- Б.9.

Байхонов, С. Күйік отын немесе жеңешені сағыну [Мәтін] : өлеңдер / С. Байхонов // Жұлдыз. - 2010. - № 2. - Б. 34-37.

Байхонов, С. "Өлмеген құлға... келіп те қалар тағы жаз..." [Мәтін] : элегия / С. Байхонов // Ақ Ертіс. - 2011. - № 1. - Б. 46-54.

Байхонов, С. "Өлмеген құлға... келіп те қалар тағы жаз..." [Мәтін] : элегия / С. Байхонов // Ақ Ертіс-Иртыш. - 2011. - № 1. - Б. 46-54.

Байхонов, С."Бiр кем дүние..." [Мәтін] : элегия [жазушы-академик Зейнолла Қабдолов жайлы] / С. Байхонов // Түркiстан. - 2013. - 25 сәуiр. - Б. 10.

Translations by S. Baikhonov

Гребенщиков, Г. Батырбек хандығы [Мәтін] : хикаят / Г. Гребенщиков; ауд. С. Байхонов // Жамбыл. - 2012. - № 3/4. - Б. 252-297.

Гребенщиков, Г. Жұт [Мәтін] : хикаядан үзiндi / Г. Гребенщиков; ауд. С. Байхонов // Қазақ. - 2011. - 1-8 шiлде. - Б. 10.

Books published with the participation of S. Baikhonov

Қазиев, Қ. Кемпірқосақ [Мәтін] : повестер мен әңгімелер / Қ. Қазиев; ред. С. Байхонов. - Алматы : Жалын, 1984. - 214 б.

Жанботаев, Д. Жер жылуы [Мәтін]: повестер мен әңгімелері / Д. Жанботаев; ред. С. Байхонов. - Алматы : Жалын, 1982. - 180 б.

Хасенов, Ж. А. Әлеми сақ [Мәтін] : шопан тіл білімін зерттейді / Ж. А. Хасенов; ред. С. Байхонов. - Алматы : Дауа, 1995. - 61 б.

Шығыс Қазақстан қаламгерлерінің кітапханасы = Библиотека литературы Восточного Казахстана [Мәтін]. 4-ші кітап / М. Құмарбекұлы. К. Сегізбаев. С. Байхонов. Т. Сәукетаев. - Алматы : ҚазАқпарат, 2008. - 358 б.

Қас қағым [Мәтін]: өлеңдер / С. Ғабдуллаұлы; ред. Ж. Әскербекқызы; жауапты ред. Қ. Құрмансейіт; алғыс сөздің авт. С. Байхонов; Шығыс Қазақстан облысының әкімдігі. - Астана : Фолиант, 2013. - 335 б.

 

Literature about S. Baikhonov

Books

 

Қазақстан жазушыларыХХ ғасыр [Мәтін] : анықтамалық. - Алматы : Ана тілі, 2004. - Байхонов С.: б. 71.

Қазақстан жазушылары [Мәтін] : анықтамалық / жауапты ред. Б. Шаханұлы. - Алматы : Ан-Арыс, 2009. – Байхонов С.: Б.84.

Шығыс Қазақстан облысы [Мәтін] : энциклопедия. - Алматы : Қазақ энциклопедиясы, 2014. – Байхонов С.: Б.241.

 

Articles

 

Байбатыров, Ғ. Жерұйығын тапқан жазушы немесе қазақ даласына Асан қайғы саяхатынан кейiнгi сапар [Мәтін] : [С. Байхоновтың "Ғажапстанға саяхат" атты кiтабы жайында] / Ғ. Байбатыров // Қазақ әдебиетi. - 2002. - 16 тамыз. - Б. 8.

Байбатыров, Ғ. Жерұйығын тапқан жазушы немесе қазақ даласына Асанқайғы саяхатынан кейiнгi сапар [Мәтін] : [жазушы С. Байхоновтың шығармашылығы хақында] / Ғ. Байбатыров // Қазақ әдебиетi. - 2009. - 25 қыркүйек - 1 қазан. - Б. 11.

Жүре берсең, көре бересiң [Мәтін] : [жазушы-саяхатшы С. Байхоновпен сұхбат] // Түркiстан. - 2011. - 6 қаңтар. - Б. 7.

"Тосын" адам [Мәтін] : [С. Байхоновтың "Жадымның жаңғырығы" атты кiтабындағы А. Сейдiмбеков туралы естелiк жайында] // Үш қоңыр. - 2011. - 24 тамыз. - Б. 10.

Жазарманнан қалар iз... [Мәтін] : [жазушы С. Байхонов туралы] / дайынд. А. Әлменбет // Қазақ әдебиетi. - 2011. - 9 - 15 желтоқсан. - Б. 4.

Құмарбекұлы, М. Серiктiң сексеуiлi [Мәтін] : [жазушы С. Байхонов туралы] / М. Құмарбекұлы // Егемен Қазақстан. - 2013. - 18 сәуiр. - Б. 4.

Тұрлыбек, Д. Жаман жазуға ұяламын [Мәтін] : [жазушы С. Байхонов туралы] / Д. Тұрлыбек // Қазақ әдебиетi. - 2013. - 3 - 16 мамыр. - Б. 10.

Жоқ iздеген - жолаушы [Мәтін] : [жазушы С. Байхоновтың "Жоқ iздеген жолаушы" тақырыбында жарық көрген жаңа туындысы жайында] // Түркiстан. - 2016. - 10 наурыз. - Б. 12; Қазақ әдебиетi. - 2016. - 8-14 сәуiр. - Б. 11.

Balmochnykh V. A.

Balmochnykh Valentin Alekseevich - a poet, a prose writer.Balmochnykh Valentin Alekseevich (1949) - a poet, a prose writer.

He was born on November 27, 1949 in the city of Ust-Kamenogorsk of East Kazakhstan region in a family of hereditary railway workers. Father, Alexey Baldomichnykh, participant of the Great Patriotic War, captain of the reserve, died in 1971. Mother, Balmochnykh Klavdiya Pavlovna, since 14 years she worked in the locomotive depot of the protection station, now retired.

After finishing eight classes of school № 32 he studied in the agricultural technical school, worked in the Regional Drama Theater. Dzhambul (now Zhambyl) working stage, then a fitter at the Ulba Metallurgical Plant.

The beginning of literary activity by V. Balmochnykh refers to 1961.

In the years 1968-1971. served on the ships of the Red Banner Northern Fleet ... Demobilized from the ranks of the navy, he worked at the Ust-Kamenogorsk lead-zinc plant (UCKTSK, now Kazzinc) and studied at the school of working youth No. 6. In 1975 he graduated with honors from the city professionally Then he studied at the correspondence department of the Ust-Kamenogorsk Pedagogical Institute (UKPI, now the S. Amanzholov EKSU), specializing in Russian language and literature.

Worked in the shooting-fire command of the station defense firefighters and subsequently an instructor in fire prevention.

Since 1977, he worked as an artist in the SU "Spetsstroy" Trust Altaysvinetsstroy ", and since 1979 in ATP-1 VK truck management.

In 1983 he finished the courses of instructors of pedestrian tourism at the East Kazakhstan regional council, worked at the tourist center "Altayskaya bay", and then as an instructor of the tourist control and rescue service. He took part in search and rescue operations in the mountain-taiga zone of our region. I attended seminars on qualification improvement, hikes of the highest category of complexity (Western Sayan), training camps in Moscow, Chimkent, Alma-Ata (now Almaty), Krasnoyarsk.

In 1989, he was a participant in the republican meeting of young writers and, according to the results of the seminar (poetry), was recommended to publish an author's book of poems. In the same 1989 (May) - participant of the 9th All-Union Conference of Young Writers in Moscow. As a result, a one-year scholarship of the Literary Fund of the USSR SP was awarded and recommended for the publication of the author's book of poems, poems and ballads. (From the article by O. Tarlykova "I did not play my role": V. Balmochnykh did not get a scholarship)

In the years 1985-1988. worked as a guard of private security. Since 1988 he worked as the administrator of the Ust-Kamenogorsk studio of poetry "Ustye", and since 1992 the author of the youth creative association of poets, bards, composers "TARKUS".

The author of novels: "The Legend of the Himalayan Bear", "Alarm Token", "Severomorskaya Balovnitsa", poems: "The Human Placer", "Homeland of a Small Place" - about Rudny Altai, "Taiga Guest", "The Present Year". (from B. Balmochny's autobiography).

According to disparate data, he is now in Russia, Krasnodar Territory.

 

Works by V. A. Balmochny

 

Балмочных, В. Баллада о первом председателе [Текст] : [о Якове Ушанове]/ В. Балмочных // Металлург. - 1975. - 22 янв.

Балмочных, В. Белуха; Осеннее утро [Текст] : стихи /В. Балмочных // Рудный Алтай. - 1983. - 7 нояб.

Балмочных, В. Таежный пейзаж [Текст] : стихи / В. Балмочных // Титан. - 1984. - 1 мая.

Балмочных, В. Я не был на войне [Текст] : стихи / В. Балмочных // Алтайский строитель. - 1984. - 9 мая.

Балмочных, В. Поселок лесорубов [Текст] : стихи / В. Балмочных // Титан. - 1984. - 23 июня.

Балмочных, В. Мудрость и вдохновение [Текст] / В. Балмочных // Алтайский строитель. - 1984. - 14 нояб.

Балмочных, В. В день юбилея [Текст] : стихи / В. Балмочных // Алтайский строитель. - 1985. - 10 авг. - Стихотворение, посвященное тресту "Алтайсвинецстрой".

Балмочных, В. Трудный хлеб [Текст] : стихи / В. Балмочных // Рудный Алтай. - 1985. - 13 сент.

Балмочных, В. Строитель мира [Текст] : стихи / В. Балмочных // Алтайский строитель. - 1985. - 28 сент.

Балмочных, В. Осеннее утро [Текст] : стихи / В. Балмочных // Титан. - 1985. - 7 нояб.

Балмочных, В. Переулки детства [Текст] : [стихи] / В. Балмочных // Простор. - 1987.- №7. - С. 104-107. - Есть биографическая справка о поэте.

Балмочных, В. Сентябрь 55-го; Любви лист золотой; Крах [Текст] : стихи / В. Балмочных // Рудный Алтай. - 1988. - 29 июля

Балмочных, В. Сон под серым камнем [Текст] : рассказ /В. Балмочных // Простор. - 1988. - №3. - С. 13-19.

Балмочных, В. Июль на Убе [Текст] : стихи /В. Балмочных // Заря Востока. - 1988. - 24 сент.

Балмочных, В. Как выползший в ранах из боя. [Текст] : стихи / В. Балмочных // Заря Востока. - 1989. - 7 марта.

Балмочных, В. Последний сон; Осенний соловей [Текст] : стихи /В. Балмочных // Рудный Алтай. - 1989. - 16 июня.

Балмочных, В. Родились мы в годах послевоенных; Вечер на горе Усталой [Текст] : стихи / В. Балмочных // Простор. - 1989. - №11. - С. 70-72.

Балмочных, В. Баллада о дачном адмирале; По кладбищам; Память [Текст] : стихи / В. Балмочных // Простор. - 1990. - №10. - С. 84-86.

Балмочных, В. На маральниках; Любовь; Баллада о пустоте [Текст] : стихи / В. Балмочных // Ленинская смена. - 1991. - 5 мая

Балмочных, В. Элегия; Память; Таежный март [Текст] : стихи / В. Балмочных // Рудный Алтай. - 1992. - 23 июля.

Балмочных, В. Осенний соловей [Текст] : стихи / В. Балмочных // Рудный Алтай. - 1995. - 27 апр.

Балмочных, В. Звезда-полынь [Текст] : стихи / В. Балмочных // Рудный Алтай. - 1998. - 1 дек.

Балмочных, В. Голгофа [Текст] : (из поэмы) / В. А. Балмочных // Восток. - 2000. - № 1. - С. 172-177.

Балмочных, В. Таежный гость [Текст] : отрывки из поэмы / В. Балмочных // АқЕртіс=Иртыш. - 2007. - №2. - С. 102-104.

Балмочных, В. Лихо обреченных городов [Текст] / В. Балмочных // АқЕртіс=Иртыш. - 2008. - №2. - С. 60-62.

Звено Алтая [Текст]:история и современность : к 90-летию Восточно-Казахстанского литературного объединения . - Усть-Каменогорск : Либриус, 2011. - 472 с.

 

Literature about Balmochny V.A.

 

Немцев, М. С. Лениногорск литературный [Teкст] : биографический справочник / М. С. Немцев. - Лениногорск : Полиграф-Сервис, 2002. - 167 с.

Немцев, М. С. "Лениногорск литературный" [Текст] : биографический справочник / Немцев М. С. - Лениногорск : Полиграф-Сервис, 2002. - 167 с.

Литература Восточного Казахстана. История и современность [Текст] : учебное пособие. Вып.2. - Усть-Каменогорск : Изд-во ВКГУ, 2005. - 258 с.

Звено Алтая [Текст] : история и современность : к 90-летию Восточно-Казахстанского литературного объединения / Т. Сидихменова . - Усть-Каменогорск : Либриус, 2011. - 472 с.

Немцев, М. С. Литературный Риддер [Текст] : биографический справочник / Немцев М. С. - Усть-Каменогорск : Медиа - Альянс, 2012. - 245 с.

Творчество Александра Романова, Валентина Балмочных в литературном контексте региона [Текст] : материалы областной научно-практической конференции от 6 декабря 2013 года / Министерство образования и науки Республики Казахстан : Глубоковский районный отдел образования : Восточно-Казахстанский государственный университет имени Сарсена Аманжолова : КГУ "Белоусовская основная школа". - Усть-Каменогорск : [б. и.], 2013. - 118 с.

 

Articles about V. A. Balmochny

 

Курдаков, Е. Валентин Балмочных [Текст] / Е. Курдаков // Рудный Алтай. - 1988. - 29 июля.

Немцев, Михаил. Балмочных Валентин Алексеевич [Текст] / М. Немцев // "Лениногорск литературный". - Лениногорск : Полиграф-Сервис, 2002. - С. 32

Тарлыкова, Ольга. Звезда-полынь поэта Балмочных [Текст] / О. Тарлыкова // 7 дней. - 2014. - 1 мая. - С. 7

 

Internet links

 

Балмочных Валентин Алексеевич[Электронный ресурс] : [биография]. - Восточно-Казахстанский музей искусств : сайт. - Режим доступа: http://www.vkmi.kz/index.php/ru/salads/2013-06-09-04-00-04/25-raznoe/247-balmochnykh-valentin-alekseevich (дата обращения: 24.06.17)

Курдакова, Ю. Это мои золотые пенаты… / Ю. Курдакова // Гостиный двор.-2012.-№ 30. – режим доступа : http://orenlit.ru/tvorchestvo/nashe-nasledie/-2.html (24.06.2017)

Тарлыкова, О. Я не сыграл своей роли [Электронный ресурс] / О.Тарлыкова . - Режим доступа: http://zhurnal-prostor.kz/assets/files/2014/2014-9/9-2014-14.pdf (дата обращения: 24.06.17)