Iskakov A. I.

Details

Last Updated on Thursday, 08 September 2022 10:06

Iskakov Akhmedi Iskakovich (1910 - 1996) - Doctor of Philology, Professor of Linguistics.

He was born in the Abay district of Semipalatinsk (now East Kazakhstan) region. After graduating from the Almaty Pedagogical Institute, he worked as a teacher at the Kazakh Pedagogical Institute, director of the Institute of Language and Literature of the Kazakh SSR Academy of Sciences and the Research Institute of Pedagogical Sciences of the Ministry of Education of the Kazakh SSR, head of the Lexicography Department of the Institute of Linguistics of the Kazakh SSR Academy of Sciences.

Author of more than two hundred scientific papers on the history and current state of Kazakh linguistics, theory and classification of parts of speech, grammar (morphology), vocabulary and lexicography, teaching methods. Main works: "Morphological structure of the word and nominal parts of speech in the modern Kazakh language", "Grammar of the Kazakh language: (Morphology)", "Modern Kazakh language: (Morphology)". Under his leadership, the preparation of a ten–volume "Explanatory Dictionary of the Kazakh language" and "Dictionary of Abai's works" was carried out.

A. I. Iskakov - Corresponding member of the National Academy of Sciences of the Republic of Kazakhstan, Honored Scientist of the Republic of Kazakhstan.

Scientific works of Iskakov A. I.

Books

Ысқақов, А. Ы. Қазақ тiлi [Мәтін] / А. Ы. Ысқақов. - Алматы : Мектеп, 1964. - 393 б.

Ысқақов, А. Ы. Қазiргi қазақ тiлi [Мәтін] / А. Ы. Ысқақов. - Алматы, 1964. - 400 б.

Ысқақов, А. Ы. Қазақ тiлi грамматикасы [Мәтін] : 4 класс / А. Ы. Ысқақов. - Алматы, 1969. - 136 б.

Ысқақов, А. Ы. Қазақ тiлi [Мәтін] / А. Ы. Ысқақов. - Алматы, 1970. - 136 б.

Ысқақов, А. Ы. Қазақ тiлi [Мәтін] : 4-кл. арналған оқулық / А. Ы. Ысқақов. - Алматы : Мектеп, 1971. - 135 б.

Ысқақов, А. Ы. Қазақ тiлi [Мәтін] : (фонетика, лексика, морфология) / А. Ы. Ысқақов. - Алматы : Мектеп, 1972.

Ысқақов, А. Ы. Қазақ тiлi [Мәтін] / А. Ы. Ысқақов. - Алматы, 1973. - 136 б.

Ысқақов, А. Ы. Қазақ тiлi [Мәтін] : 4 класс арналған оқулық / А. Ы. Ысқақов. - Алматы : Мектеп, 1986. - 175 б.

Ысқақов, А. Ы. Қазақ тiлi [Мәтін] : 4 класс / А. Ы. Ысқақов. - Алматы, 1974. - 136 б.

Ысқақов, А. Ы. Қазiргi қазақ тiлi [Мәтін] / А. Ы. Ысқақов. - Алматы, 1974. - 408 б.

Ысқақов, А. Ы. Қазақ тiлi [Мәтін] : 4 класс / А. Ы. Ысқақов. - Алматы, 1975. - 136 б.

Ысқақов, А. Ы. Қазақ тiлi [Мәтін] : 4 класс / А. Ы. Ысқақов. - Алматы, 1976. - 136 б.

Ысқақов, А. Ы. Қазақ тiлi [Мәтін] : 4 класс / А. Ы. Ысқақов. - Алматы, 1979. - 136 б.

Ысқақов, А. Ы. Қазақ тiлi [Мәтін] : 4 класс арналған оқулық / А. Ы. Ысқақов. - Алматы : Мектеп, 1986. - 175 б.

Ысқақов, А. Ы. Қазақ тiлi [Мәтін] : 4 класс арналған оқулық / А. Ы. Ысқақов. - Алматы : Мектеп, 1988. - 175 б.

Ысқақов, А. Ы. Қазақ тiлi [Мәтін] : 5-кл. арналған оқулық / А. Ы. Ысқақов. - Алматы : Мектеп, 1989. - 192 б.

Ысқақов, А. Ы. Қазiргi қазақ тiлi [Мәтін] : морфология / А. Ы. Ысқақов. - Алматы : Ана тiлi, 1991. - 384 б.

Ысқақов, А. Ы. Қазақ тiлi [Мәтін] : 5-кл.арналған оқулық / А. Ы. Ысқақов. - Алматы : Рауан, 1994. - 173 б.

Ысқақов, А. Ы. Қазақ тілінің фономорфологиялық құрылысын тарихи тұрғыдан сараптау [Мәтін] / А. Ы. Ысқақов. - 1999. - 186 б.

Ысқақов, А. Ы. Қазiргi қазақ тiлi [Мәтін] / А. Ы. Ысқақов; бас ред. Е. М. Арын; құраст. А. Ж. Құдабаев; ред. алқасы: Ө. Айтбаев, Б. Әбiлқасымов, Е. Жанпейiсов т.б.. - Павлодар : С. Торайғыров атын. ПМУ, 2010. - 458 б. - (Қазақ тiл бiлiмiнiң антологиясы).

***

Искаков, А. И. Наречие в современном казахском языке [Текст] / А. И. Искаков. - Алма-Ата : АН КазССР, 1950. - 141 с.

Publications in periodicals and collections

Ысқақов, А. Ы. Профессор Қ. Жұбанов және қазақ тiл бiлiмi [Мәтін] / А. Ы. Ысқақов // Қазақстан мектебi. - 1965. - № 3. - Б. 71-77.

Ысқақов, А. Ы. Қаздауысты Қазыбек туралы жоқтау-жыр [Мәтін] / А. Ы. Ысқақов // Қазақ әдебиетi. - 1985. - 11 январь. - Б.11.

Ысқақов, А. Ы. Абай және қазақ әдеби тiлi [Мәтін] / А. Ы. Ысқақов // Абай тағылымы : әдеби-сын зерттеулер мен мақалалар / құраст. Н. Ғабдуллин. - Алматы, 1986. - Б. 305-323.

Ысқақов, А. Ы. Ағадан қалған мұра [Мәтін] : [Әлкей Хақанұлы Марғұланды еске алу] / А. Ы. Ысқақов // Қазақ әдебиетi. - 1986. - 17 январь. - Б. 10-11.

Ысқақов, А. Ы. Көш басы [Мәтін] : [Қ. Жұбановтың "Қазақ тiлi грамматикасына" - 50 жыл] / А. Ы. Ысқақов // Қазақстан мектебi. - 1986. - №  12. - Б. 72-73.

Ысқақов, А. Ы. Жас ақындар дауысы [Мәтін] : бүкiлодақтық студенттер мерекесiне орай, "Ақиқат" жастар тарихи-ағарту ұйымының ұйымдастырған тұңғыш рет жоғарғы оқу орны студенттерi мен жұмысшы жастарының айтысы туралы / А. Ы. Ысқақов // Өркен. - 1989. - 25 ноябрь. - Б. 12.

Ысқақов, А. Ы. Ағарту iсiнiң жетекшiсi [Мәтін] : [оқу-ағарту саласының ардагерi Ә. Сембаев туралы] / А. Ы. Ысқақов // Шалқар. - 1995. - 10 қараша. - Б. 4.

Publications published with the participation of A. I. Iskakov

Ғабдуллин, Б. Қазақ ағартушы-демократтарының дін туралы пікірлері [Мәтін] / Б. Ғабдуллин, А. Ы. Ысқақов. - 1961. - 86 б. (Введено оглавление)

Ысқақов, А. Ы. Қазіргі қазақ тілі [Мәтін] / А. Ы. Ысқақов, Ж. Аралбаев, 1991. - 384 б.

Ысқақов, А. Ы. Қазақ тiлi [Мәтін] : 5-сыныпқа аранлған оқулық / А. Ы. Ысқақов, К. Аханов, Б. Кәтенбаева. - 21-шi басылымы. - Алматы : Рауан, 1996. - 224 б.

Ысқақов, А. Ы. Қазақ тiлi [Мәтін] : 5-сыныпқа арн.оқулық / А. Ы. Ысқақов, К. Аханов, Б. Кәтенбаева. - 22-шi бас. - Алматы : Рауан, 1999. - 224 б.

Ысқақов, А. Ы. Қазақ тiлiнiң фономорфологиялық құрылысын тарихи тұрғыдан сараптау: Оқу құралы.- Алматы: РБК, 1999.- 186 бет, 19х14 см.

Абай тілі сөздігі [Мәтін] / құраст. ред. басқарған А. Ы. Ысқақов, 2011. - 616 б.

Literature about Iskakov A. I.

Books

Қазақстан ғылымы [Мәтін] : энциклопедия / бас ред. Б. Ө. Жақып. - Алматы : Қазақ энциклопедиясы, 2009. - Ысқақов Ахмеди: б. 470-471.

Шығыс Қазақстан облысы [Мәтін] : энциклопедия. - Алматы : Қазақ энциклопедиясы, 2014. - Ысқақов Ахмеди: б. 831-832.

Articles 

Әшімова, А. Ұлағатты ұстаз [Мәтін] : [А. Ы. Ысқақов туралы] / А. Әшімова // Ертіс өңірі. - 2005. - 1 желтоқсан. - Б. 30.

Қирабаев, С. Өмір тағылымдары [Мәтін] : естеліктер / С. Қирабаев. - 2006. – Ахмеди Ысқақов: б. 303-305.

Қирабаев, С. Көп томдық шығармалар жинағы [Мәтін]. Т. 7 / С. Қирабаев, 2007. – Иманы жүзінде ғана емес, жүрегінде еді : [А. Ысқақов туралы]: б. 352-354.

Тоқтарова, Т. А. Ахмеди Ысқақовтың ғылыми мұрағаттарына шолу [Мәтін] / Т. А. Тоқтарова // "Орыс филологиясының бүгінгі таңдағы теориялық және әдістемелік мәселелері" атты халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференциясының материалдары 8-9 қараша 2007 жыл. [Мәтін]. Т. 2. - Өскемен, 2007. - Б. 213-214.

Тоқтарова, Т. А. Ахмеди Ысқақовтың ғылыми-педагогикалық және шығармашылық қызметі [Мәтін]  / Т. А. Тоқтарова // "Орыс филологиясының бүгінгі таңдағы теориялық және әдістемелік мәселелері" атты халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференциясының материалдары 8-9 қараша 2007 жыл. [Мәтін]. Т. 2. - Өскемен, 2007. - Б. 215-217.

Бизақов, С. Сүйген ісінің семсері еді [Мәтін] : [ғалым Ахмеди Ысқақов туралы] / С. Бизақов // Ана тілі. - 2010. - 18-24 қараша. - Б. 5.

Чушекова, Ж. Қазақ тіл білімінің білгірі, әйгілі ғалым [Мәтін] / Ж. Чушекова // Мәдениет жаршысы = Вестник культуры. - 2010. - № 11. - Б. 8-10.

Шарапиева, Л. Тіл білімінің туын көтерген [Мәтін] : филология ғылымдарының докторы, профессор, жерлесіміз Ақмеди Ысқақовтың туғанына 100 жыл / Л. Шарапиева  // Семей таңы. - 2010. - 16 қыркүйек. - Б. 9.

Пірәлиев, С. Қара шаңырақ [Мәтін] / С. Пірәлиев // Мәдени мұра = Культурное наследие. - 2012. - № 4. - Б. 4-14.

Серғалиев, М. Тілім менің-тінім менің [Мәтін] : мақалалар, баяндамалар / М. Серғалиев. - 2013. – Ахмеди Ысқақов – лексикограф: б 321-322.

Қайдар, Ә. Ғылымдағы ғұмыр [Мәтін] : мақалалар, баяндамалар жинағы. Т. 4, 2014. - Көреген  аға (Ахмеди Ысқақов): б. 181-183; Ағаларға парыздарымыз (Ахмеди Ысқақов): б. 192-194.