Аймағамбетов А.
- Жаңартылды 26.10.2022 15:50
Аймағамбетов (Ақмағамбетов) Ақкенже (1896-1932) – Алаш қозғалысына қатысқан азамат.
1896 жылы Семей облысы (қазір Абай ауданы, ШҚО) Семей уезі Шыңғыс болысына қарайтын №4 ауылда ауқатты отбасында дүниеге келген. Мұсылманша оқып, білім алған.
1917 жылдан кейін әлеуметтік жұмыстарға қатысып, аудандық, облыстық Қазақ комитеттеріне қаржылай жәрдем берді. Шыңғыстағы «Талап» игілік ұйымының құрылтайшысы болды. М. Әуезовтың басшылығымен киіз үйде алғаш қойылған «Еңлік-Кебек» пъесасында Кебектің рөлін ойнады. 1918 жылы Семейде құрылған Алаш әскерін көлікпен, ақшалай қаражатпен жабдықтауға көмек берді. Қызылдармен шайқаста қол бастап, майданға аттанды. Ақкенже Тұрағұл Абайұлымен бірге қызылдарды Семейден Рубцовкаға дейін қуып, ерлігімен көзге түсті. Ол Алаш қозғалысының белсенді азаматтарына, өз отбасына, шәкірттерге, аштыққа ұшыраған Жетісу, Сырдария қазақтарына азық-түлік, қаражат жағынан көмектесті.
1928 жылы тәркіленіп, отбасымен Сырдария округіне жер аударылады. 1932 жылы сол жерде дүниеден өткен.
А. Аймағамбетов туралы әдебиеттері
Литература об Аймагамбетове А.
Қазақстан [Мәтін] : ұлттық энцклопедия. 1 том. / бас редактор Ә. Нысанбаев - Алматы : Қазақ энциклопедиясы, 1998.
Қазақ мәдениеті [Мәтін] : энциклопедиялық анықтамалық. - Алматы : Аруна Ltd. ЖШС, 2005.
«Алаш» қозғалысы [Мәтін] : құжаттар мен материалдар жинағы, сәуір 1901 ж. – желтоқсан 1917 ж. Т. 1. - Алматы, 2008.
Алаш. Алашорда [Мәтін] : энциклопедия. - Алматы : Арыс, 2009. - 544 б. – Аймағамбетов Ақкенже: б. 19.
Айбын [Мәтін] :энциклопедия/ бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы: Қазақ энциклопедиясы, 2011. - 880 б.
Мұхтар Әуезов энциклопедиясы [Мәтін]. – Алматы : Атамұра баспасы, 2011.
Шығыс Қазақстан облысы [Мәтін] : энциклопедия. - Алматы : Қазақ энциклопедиясы, 2014. - Аймағамбетов Ақкенже: б. 139-140.
Интернет-сілтемелер
Интернет-ссылки
Ақкенже Аймағамбетов [Электрондық ресурс] : [өмірбаян] // Уикипедия – ашық энциклопедиясы : сайт. – Пайдалану орны : https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D2%9B%D0%BA%D0%B5%D0%BD%D0%B6%D0%B5_%D0%90%D0%B9%D0%BC%D0%B0%D2%93%D0%B0%D0%BC%D0%B1%D0%B5%D1%82%D0%BE%D0%B2 (08.02.2017)
