Есімдер
Звание
"Герой Советского Союза"
Герой Советского Союза - высшая степень отличия СССР. Звание, которого удостаивали за личные или коллективные заслуги перед Советским государством и обществом, связанные с совершением геройского подвига или выдающихся заслуг во время боевых действий, а также, в виде исключения, и в мирное время.
Звание впервые установлено Постановлением ЦИК СССР от 16 апреля 1934 года, дополнительный знак отличия для Героя Советского Союза - медаль "Золотая Звезда" - учреждена Указом Президиума Верховного Совета СССР
от 1 августа 1939 года.
Котельников Я.С.
- Жаңартылды 28.08.2024 16:00
Котельников Яков Степанович (1922-1972) – Кеңес Одағының Батыры.
Дала майданы 7 гвардиялық Армиясының 73 гвардиялық атқыштар дивизиясы 209 гвардиялық атқыштар полкінің зеңбіректшілер командирі, гвардия сержанты.
1922 жылы 25 қыркүйекте Шығыс Қазақстан облысы Зырян ауданы Никольское селосында жұмысшы отбасында туған. Онжылдықты бітірісімен колхозда жұмыс істеген. 1942 жылдың қазан айынан Қызыл Армия қатарында. 1943 жылдың қыркүйек айынан майдан шебінде.
Днепр (Черниговско-Припятская операциясы. 1943 ж.) үшін шайқаста ерекше көзге түскен.
209-гвардиялықатқыштар полкінің зеңбірекшілер командирі (Дала майданы 7 гвардиялық Армиясының 73 гвардиялық атқыштар дивизиясы) гвардия сержанты Яков Котельников 1943 жылы қыркүйектің 25-не қараған түнде алғашқылардың бірі болып Днепрден (Днепропетровск облысы, Верхнеднепровск ауданы Домоткань селосы маңында) өтіп, плацдармға бекініп алады да, полктің өткелден өтуіне жағдай жасайды.
1943 жылдың 5 қазаны күні плацдармды ұстап, әрі оны ұлғайту үшін Я.С. Котелников жаудың сегіз шабуылын қайтаруға қатысты. Нысанашы жараланған кезде гвардия сержанты Я. Котельников оны ауыстырып, екі үлкен калибрлі жау пулеметін, бір топ жау солдатын құртты. 1943 жылы 10 қазан күні кезекті шабуылды қайтару кезінде зеңбірек істен шығып, полктің басқару тірегіне жаудың самоходкалары кіріп кетті. Гвардия сержанты өміріне қауіп төнгеніне қарамастан жау самоходкасына тұра ұмтылып, оны байланған гранатамен жарып жіберді. 1943 жылы 26 қазанда КСРО Жоғарғы Кеңесі Президиумының жарлығымен неміс басқыншыларына қарсы күресте көрсеткен ерлігі үшін гвардия сержанты Котельников Яков Степановичке Кеңес Одағының Батыры атаға берілді. Ленин ордені, «Алтын Жұлдыз» (№ 1502)медалі қоса тапсырылды.
1946 жылы әскер қатарынан босап, Алматы қаласында тұрды. Облыстық «Казсельхозтехника» сауда базасына жүргізуші болып істеді. 1972 жылы 5 қарашада қайтыс болды. Алматы қаласының бір көшесіне Я.С. Котельниковтың есімі берілген.
Я. С. Котельников туралы әдебиет
Литература о Котельникове Я. С.
Шығыс Қазақстан облысы.Энциклопедия/ Бас ред. Б.Ө. Жақып. – Алматы: Қазақ энциклопедиясы, 2014.-Б.398.
Кеңес Одағының батырлары - шығысқазақстандықтар = Герои Советского Союза - восточноказахстанцы [Мәтін] : Мағлұматнама. - Өскемен : ШҚМУ, 2005. - 132 б.
Отан батырларын мадақтайды. [Мәтін] : Шығысқазақстандықтар - Кеңес Одағының Батырлары : фотоальбом / Шығыс Қазақстан облысының әкімдігі, Шығыс Қазақстан облыстық сәулет-этнографиялық және табиғи ландшафтық мұражай- қорығы. - Өскемен : Медиа-Альянс, 2010. – Б.141.
Интернет ресурстар
Интернет-ресурсы
Биографии Героев и писателей СССР
