Әбдірахманов Т.

Жаңартылды 16.06.2017 11:59

Әбдірахманов Төкен (1917-1990) - жазушы, аудармашы, Ұлы Отан соғысына қатысушы.

1917 жылы 05 мамырда Семей облысы Ақсуат ауданының (қазіргі Шығыс Қазақстан Тарбағатай ауданы) Қызылтас деген жерінде туған. 1941 жылы Абай атындағы ҚазПИ-дің (қазіргі Абай атындағы ҚазҰПУ) филология факультетін тәмамдаған. Төкен Әбдірахманов Қазақстан ЛКЖО Орталық Комитетінде, «Пионер» журналының редакторы қызметінде болған. 1952 жылдан Абай атындағы ҚазПИ-де (қазіргі Абай атындағы ҚазҰПУ) оқытушы қызметін атқарады.
1952 жылы «Қарғаш» атты алғашқы жинағы жарық көреді. «Қожанәсір хикаялары», «Екі ертегі», «Қарша қыз», «Жаңа ғасыр көгінде» кітаптарының авторы. Бастауыш сынып оқушыларына арналған «Ана тілі» оқулығын жазған.
С. Михалковтың «Я хочу домой», В. Осееваның «Васек Трубачев и его товарищи» тағы да басқа қаламгерлердің шығармаларын қазақ тіліне аударған.
«Құрмет белгісі» орденімен және медальдармен марапатталған.

 1990 жылы 12 шілдеде Алматы қаласында қайтыс болды.

 

Т. Әбдірахманов шығармалары

Произведения Абдрахманова Т.

 

Кітаптар - Книги

 

Абдрахманов, Т. Жер жана онын балдары [Мәтін] / Т. Абдрахманов. - Фрунзе, 1939. - 16 б.

Абдрахманов, Т. Балдар ертегiлерi [Мәтін] / Т. Абдрахманов. - Фрунзе, 1940. - 39 б.

Абдрахманов, Т. Қарғаш [Мәтін] / Т. Абдрахманов. - Алматы, 1952. - 70 б.

Әбдiрахманов, Т. Бiлесiң бе бұларды [Мәтін] / Т. Әбдірахманов. - Алматы: Көркемәдеббас, 1962. - 28 б.

Абдрахманов, Т. Үш аво [Мәтін] / Т. Абдрахманов. - Алматы: Жазушы, 1966. - 5 б.

Әбдiрахманов, Т. Жаңа ғасыр көгiнде [Мәтін] / Т. Әбдірахманов. - Алматы, 1969. - 180 б.

Абдрахманов, Т. Екi ертегi [Мәтін] / Т. Абдрахманов. - Алматы: Көркемәдеббас, 1987.- 14 б.

Әбдiрахманов, Т. Ақшам [Мәтін] : өлеңдер мен поэмалар / Т. Абдрахманов. -  Алматы, 1987. – 382 б.

 

Т. Әбдірахмановтың ғылыми және оқулық басылымдары

Научные и учебные издания Абдрахманова Т.

 

Әбдiрахманов, Т. ХХ ғасырдың басындағы қазақ әдебиетi [Мәтін]: Хрестоматия / Т. Әбдiрахманов. - Алматы, 1959. – 413 б.

Әбдiрахманов, Т. Ана тiлi [Мәтін] : 3 класс / Т. Әбдiрахманов. - Алматы, 1960. - 278 б. (переиздания 1960-1977, 1980-1981, 1984-1985)

Әбдiрахманов, Т. Ана тiлi [Мәтін] : 4 класс / Т. Әбдiрахманов. - Алматы, 1960. – 212 б. (переиздания 1960-1962, 1964-1968)

Әбдiрахманов, Т. Орыс әдебиетiн қазақ тiлiне аудару дәстүрi және Бекет Өтетiлеуов [Мәтін] / Т. Әбдiрахманов. - Алматы, 1960. - 62 б.

Әбдiрахманов, Т. Әдебиеттiк оқу кiтабы [Мәтін] : 4 класс / Т. Әбдiрахманов. - Алматы, 1969. - 285 б. (переиздания 1969-1975)

Әбдiрахманов, Т. Тоғысқан тағдырлар [Мәтін] / Т. Әбдiрахманов. - Алматы: Қазақстан, 1979. - 118 б.

Абдрахманов, Т. ХХ ғасыр басындағы қазақ әдебиетi бақылау-пысықтау тапсырмалары [Мәтін] / Т. Абдрахманов. - Алматы, 1982. - 61 б.

Әбдiрахманов, Т. ХХ ғасырдағы қазақ әдебиетi [Мәтін] / Т. Әбдiрахманов. - Алматы, 1983. - 326 б.

Әбдiрахманов, Т. Таланттар тағылымы [Мәтін] / Т. Әбдiрахманов. - Алматы: Мектеп, 1988. - 167 б.

***

Абдрахманов, Т. Жизнь и творчество Бекета Утетлеуова [Текст] : автореф . дис. на соиск. канд. филол. наук. / Т. Абдрахманов; АН КазССР. Ин-т языка и лит. - Алма-Ата, 1961. - 17 с.

 

Т. Әбдірахманов аудармалары 

Переводы Абдрахманова Т.

 

Қожанасыр әңгімелері [Мәтін] / ауд. Т. Әбдірахманов. - Алматы : Жазушы, 1965. - 125 б.

Носов, Н. Тапқырлар [Мәтін] : әңгімелер / Н. Носов ; ауд. Т. Әбдірахманов. - Алматы : Жалын, 1979. - 205 с.

Әбдiрахманов Т. Қаршақыз [Мәтін] : орыс ертегiсi iзiмен / Т. Әбдiрахманов.- Алматы, 1982.- 16 б.

Нуруллин , И. Ғабдолла Тоқай [Мәтін] / И. Нуруллин ; ауд. Т. Әбдірахманов. - Алматы : Жалын , 1985. - 259 б.

Тоқай, Ғ. Көңіл жұлдызы [Мәтін] : өлеңдер, дастандар, ертегілер / Ғ. Тоқай ; ауд. Т. Әбдірахманов. - Алматы : Жазушы, 1986. - 180 б.

 

Т. Әбдірахманов өлеңдері

Стихи Абдрахманова  Т.

 

Әбдiрахманов, Т. Сырдария; Борыштымын мен саған ; Ән [Мәтін]: өлеңдер // Соц. Қазақстан. - 1965. - 3 февраль.

 

Т. Әбдірахмановтың мерзімді басылымдардағы мақалалары

Статьи Абдрахманова Т. в периодических изданиях

 

Әбдiрахманов, Т. Бейiмбет Майлин жөнiнде жаңа дерек [Мәтін]  / Т. Әбдiрахманов // Лениншiл жас. - 1959. - 6 сентябрь.

Әбдiрахманов, Т. Бекет Өтетiлеуов - Крылов мысалдарын аударушы [Мәтін]  / Т. Әбдiрахманов // Қазақ тiлi мен әдебиетi. - 1959 - № 11. – Б. 25-30.

Әбдiрахманов, Т. Бекет Өтетiлеуовтың әдеби мұрасы жайында аударушы [Мәтін]  / Т. Әбдiрахманов // Қазақстан мұғалiмi. - 1959. - 15 октябрь.

Әбдiрахманов, Т. Көкей қыз бен Ақтанбердiң айтысы [Мәтін]  / Т. Әбдiрахманов // Қазақ әдебиетi. - 1960. - 29 апрель.

Әбдiрахманов, Т. Сұлтанмахмұт және "Айқап"  [Мәтін]  / Т. Әбдiрахманов // Қазақ әдебиетi. - 1960. - 20 май - С. Торайғыровтың қайтыс болғанына 40 жыл.

Әбдiрахманов, Т. Орыс әдебиетiн қазақ тiлiне аудару тарихынан [Мәтін]  / Т. Әбдiрахманов // Қазақстан мектебi. - 1960. - 5 август.

Әбдiрахманов, Т. Сапарғали - халық ақыны [Мәтін]  / Т. Әбдiрахманов // Қазақстан мұғалiмi. - 1962. - 20 декабрь.

Әбдiрахманов, Т. Жыр өлмейдi [Мәтін]  / Т. Әбдiрахманов // Соц. Қазақстан. - 1965. - 27 июнь. - Ақын Ә. Есмәмбетов туралы.

Әбдiрахманов, Т. Балажан жазушы  [Мәтін]  / Т. Әбдiрахманов // Қазақстан мұғалiмi. - 1965. - 23 декабрь. - Ә. Сәрсенбаевтың 60 жасқа толуына.

Әбдiрахманов, Т. Атын бiлмейтiн адам жоқ, бiрақ ол өзi кiм? [Мәтін]  / Т. Әбдiрахманов // Қазақ әдебиетi. - 1966. - 7 январь. - Қожанасыр әңгiмелерi туралы.

Әбдiрахманов, Т. Сөз текстологиясы жайында [Мәтін]  / Т. Әбдiрахманов // Қазақ әдебиетi. - 1966. - 25 февраль.  - С. Торайғыровтың шығармаларындағы.

Әбдiрахманов, Т. Ия, мұраға мұқият болайық [Мәтін]  / Т. Әбдiрахманов // Қазақ әдебиетi. - 1968. - 21 апрель. - С. Торайғыровтың творчествосы туралы.

Әбдiрахманов, Т. Ортақ мұра [Мәтін]  / Т. Әбдiрахманов // Қазақ әдебиетi. - 1969. - 8 февраль. - И. А. Крыловтың туғанына 200 жыл толуына.

Әбдiрахманов, Т. Бiр қолжазбаның сыры [Мәтін]  / Т. Әбдiрахманов // Қазақ әдебиетi. - 1978. - 20 октябрь. -  С. Мұқановтың Көбеев туралы жазбасынан.

Әбдiрахманов, Т. Қашанғы қалыс қала бередi... [Мәтін]  / Т. Әбдiрахманов // Қазақ әдебиетi. - 1986. - 23 май. - Бiржан мен Сара, олардың айтыстары жайындағы әрқилы пiкiрлер туралы.

 

Т. Әбдірахманов туралы әдебиет

Литература об Абдрахманове Т.

 

Семей өңірінің ақын-жазушылары [Мәтін] : био-библиографиялық көрсеткіш / Абай атындағы әмбебап ғылыми кітапхана. - Семей : Талант, 2005. - 96 б. – Т. Әбдірахманов: б. 6-7.

***

Писатели Семипалатинского региона [Текст] : био-библиографический указатель / Семипалатинская универсальная научная библиотека им. Абая. - Семипалатинск : Талант, 2006. - 82 с. – Т. Абдрахманов: с. 1.

Литература Казахстана [Текст] : знциклопедический справочник / Министерство связи и информации Республики Казахстан ; Комитет информации и архивов. – Алматы: Аруна: Қазығұрт, 2010. - 528 с. – Т. Абдрахманов: с. 14.