Бітімбаев М. Ж.

Жаңартылды 26.11.2024 13:59

Бітімбаев Марат Жақыпұлы (1940 ж.) – Халықаралық инженерлік академия, Минералды ресурстар академиясының техника ғылымдары докторы.

Бітімбаев Марат Жақыпұлы 1940 жылы 18 тамызда Шығыс Қазақстан облысы Зайсан қаласында дүниеге келген. 1962 жылы Қазақ политехникалық институтын (қазір Қазақ ұлттық техникалық университет) бітірген. Техника ғылымдарының докторы (1994), профессор (1995).

Институттан кейін, 1963 ж. өз еңбек жолын Ащысай полиметалл комбинатында бастады, мұнда тау мастерінен бастап, кеніш бастығы, комбинат директорының орынбасарына дейінгі еңбек жолынан өтті.

1962 жылы Қазақ политехникалық институтын бітірген. Тау инженері, техника ғылымдарының докторы, Қазақстан Республикасы Минералды ресурстар академиясының академигі, Қазақстан Республикасы Инженерлік академия академигі және Қазақстан Республикасы Халықаралық инженерлік академия академигі.

Ол 1977 жылы қиын гидрогеологиялық жағдайда, 20-25 мыңға дейінгі жерасты сулары ағыны жағдайында, 500-800 м. тереңдікте озық технологияны қолданып, «Глубокий» кенішін жобалау және құрылысын салудың жоғары деңгейі үшін СССР Министрлер Советінің сыйлығына ие болды.

1984-1986 жылдары Ертіс полиметалл комбинатының бас инженері және директоры болды, ал 1986-1987 жж. Қазақ ССР-і Оңтүстік Қазақстан округі Мемлекеттік қалалық техникалық бақылау ұйымының бастығы қызметін атқарды. 1987 жылы шахта құрылысы басқармасы бастығына ауыстырылды, 1989 жылы Ащысай полиметалл комбинатының директоры болып тағайындалды.  

1990 жылы Қазақ ССР-і Жоғары Кеңесінің депутаты болып сайланды. 1991 жылы Жоғарғы Кеңеске өнеркәсіп, транспорт және байланысты дамыту мәселелері бойынша Комитеттің босатылған мүшесі ретінде қызметке ауыстырылды.

1941 жылдың маусымында Өнеркәсіп министрінің орынбасары, 1944 жылы тамызда – Геология және жер қойнауы министрінің орынбасары болып тағайындалды. 1997 жылы - "Казатомпром" АҚ ҰАК/НАК бас менеджері. 1999 жылы мамырда Д.А.Қонаев атындағы Ту-кен институтының директоры, 2002 жылдың мамырынан «Юбилейное» ЖШС, «Шалкия Цинк» ЖШС бас директорының орынбасары. 2005 жылдан бері "Invest Data" бас директоры және кеңес мүшесі.

М. Бітімбаев өзінің өндірістік және ғылыми жолында 83 авторлық куәлік, 5 патент алды. 110 ғылыми мақала, 8 монографияның авторы.

Марапаттары: «Құрмет белгісі» (1981), «Құрмет» (2006) ордендері, «Инженерная Слава» (Ресей Федерациясының Жоғары инженерлік Кеңесінің жоғары марапаты, 2010), «За доблестный труд, в ознаменование 100-летия со дня рождения В. И. Ленина» медалі (1970), «Еңбек ардагері» (1990) медалі, «ҚР Тәуелсіздігіне 10 жыл» (2001) мерекелік медалі, МАИ 15 жылдығы алтын медалі (2006), «Шахтерская слава» 1-ші, 2-ші, 3-ші дәрежелі құрмет белгісі (осы награданың толық кавалері, 1992, 2000, 2006), сонымен бірге, Қазақ ССР-і Жоғарғы Кеңесінің Құрмет грамотасы (1977), СССР Министрлер Советінің сыйлығы (1977), О. A. Жолдасбеков атындағы сыйлық (2005), Ш. Е. Есенов атындағы сыйлық (2006). Кентау қаласының құрметті азаматы.

 

М. Ж. Бітімбаевтың шығармалары

Произведения Битимбаева М. Ж.

Кітаптар - Книги

Битимбаев, М. Ж. Технология выемки руды из целиков при повторной разработке обширных пластообразных рудных залежей с устойчивой кровлей [Текст] : автореферат диссертации / М. Ж. Битимбаев.- Алматы, 1994. - 34 с.

Битимбаев, М. Ж.Технология выемки руды из целиков при повторной разработке обширных пластообразных рудных залежей с устойчивой кровлей [Текст]: диссертация доктора технических наук / М. Ж. Битимбаев ; Институт горного дела им. Д. А. Кунаева ; науч. конс. Е. И. Рогов.- Алматы, 1994.- 311 с.

Битимбаев, М.Ж.Формирование рациональной структуры промышленности и проблемы инвестиционного обеспечения[Текст] / М. Ж. Битимбаев. - Алматы: Ғылым, 1994. - 202с.

Битимбаев, М.Ж.Сокращение потерь руды при подземной разработке месторождений[Текст] / М. Ж. Битимбаев. - Алматы: Ғылым, 1994. - 215с.

Битимбаев, М.Ж.Основы горного дела[Текст] : учебник / М. Ж. Битимбаев ;

Т. Кабетенов; Ассоциация высших учебных заведений РК.- Алматы, 2011.- 396 с.

Битимбаев, М. Ж. Теория и практика закладочных работ при разработке месторождений полезных ископаемых [Текст] : учебник / М. Ж. Битимбаев, Л. А. Крупник. - Алматы, 2012. - 600 с.

Битимбаев, М. Ж. Взрывное дело [Текст] : учебник / М. Ж. Битимбаев, Ю. Н. Шапошник, Л. А. Крупник ; Ассоциация вузов РК. - Алматы : Print-S, 2012. - 822 c.

М. Ж. Бітімбаевтың мерзімді басылымдар мен жинақтардағы мақалалары

Публикации М. Ж. Битимбаева в периодических изданиях и сборниках

Бітімбаев, М. Парасат дауысы басым естілуі тиіс [Мәтін] / М. Бітімбаев // Егемен Қазақстан. - 2016. - 9 сәуір. - Б. 4.

***

2004 - 2009

Битимбаев, М.Ж.Инжиниринг корпорации: революция или эволюция? [Текст] / М. Ж. Битимбаев // Мир Евразии.- 2004.- № 3.- С.34-35.

Битимбаев, М.Устремленная в будущее[Текст]: Национальной инженерной академии РК - 15 лет / М. Битимбаев // Казахстанская правда.- 2006.- 30 ноября.- С.5.

Битимбаев, М. Новая технология электрохимического извлечения золота из урановых руд [Текст] / М. Битимбаев // Қазақстан Республикасы Ұлттық инженерлiк академиясының хабаршысы = Вестник Национальной инженерной академии РК.- 2006. - № 3. - С.65-70.

Битимбаев, М. Ж. Становление главной сырьевой базы черной металлургии Казахстана [Текст] / М. Ж. Битимбаев, Т. И. Маулянбаев // Горный журнал Казахстана. - 2006. - №5. - С. 2-5.

Битимбаев, М.Ж.Проблемы обоснования оптимальной производительности Качарского карьера [Текст] / М. Ж. Битимбаев // Горный журнал Казахстана.- 2006.- № 2.- С. 10.

Битимбаев, М.Ж. Ачсайский полиметаллический комбинат - наша вечная молодость [Текст] / М. Ж. Битимбаев // Горный журнал Казахстана. - 2007. - № 5. - С. 19-22.

Битимбаев, М.Ж. Становление главной сырьевой базы черной металлургии Казахстана [Текст] / М. Ж. Битимбаев, Т. И. Маулянбаев // Горный журнал Казахстана. - 2007. - № 6. - С. 2-6.

Битимбаев, М.Ж. Перспективы освоения месторождений кварцевых песков в Кызылординской области [Текст] / М. Ж. Битимбаев, Е. С. Дауылбаев // Горный журнал Казахстана. - 2008. - № 2. - С. 19-24.

Битимбаев, М.Ж.Использование ультразвука для повышения окислительного потенциала оборотных растворов подземного выщелачивания урана[Текст] / М. Ж. Битимбаев // Ұлттық инженерлiк академия хабаршысы = Вестник Нац. инженерной академии.- 2009.- № 1.- С.93-97.

Битимбаев, М.Ж.Химическия кольматация и способы ее устранения при подземном выщелачивании металлов [Текст] / М. Ж. Битимбаев // Ұлттық инженерлiк академия хабаршысы = Вестник Нац. инженерной академии.- 2009. - № 2. - С. 122-127.

 

2010 – 20...

Битимбаев, М.Ж. Феномен личности Президента - залог стабильности и процветания Казахстана [Текст] / М. Ж. Битимбаев // Горный журнал Казахстана. - 2010. - № 6. - С. 7-8.

Битимбаев, М.Ж. Технологические схемы открытых горных работ с контейнерной доставкой горной массы [Текст] / М. Ж. Битимбаев, В. И. Осадчий // Горный журнал Казахстана. - 2010. - № 12. - С. 19-22.

Битимбаев, М.Ж. Перспективы развития цветной металлургии Казахстана в свете выполнения Государственной программы форсированного индустриально-инновационного развития [Текст] / М. Ж. Битимбаев // Горный журнал Казахстана . - 2010. - № 7. - С. 12-15.

Битимбаев, М. Электросорбционная технология извлечения золота из сульфидных руд [Текст] / М. Битимбаев // Научно-техническое обеспечение горного производства / под общ. ред. С.Ж.Галиева.- Алматы, 2010.- Т.79. - С.115-121.

Битимбаев, М.Ж. Концептуальные проблемы совершенствования структуры комплексной механизации открытых горных работ [Текст] / М. Ж. Битимбаев , Т. Т. Жунусов // Вестник Национальной инженерной академии Республики Казахстан. - 2011. - № 1. - С. 135-140.

Битимбаев, М.Ж.Развитие горно-металлургической отрасли в свете выполнения программы стратегического развития Республики Казахстан до 2020 года[Текст] / М. Ж. Битимбаев // ҚР Ұлттық инженерлiк академиясының хабаршысы = Вестник Национальной инженерной академии РК.- 2011.- № 3.- С.67-73.

Битимбаев, М.Ж. Горнометаллургический комплекс Казахстана в ХХI веке: направления развития, проблемы и возможности [Текст] / М. Ж. Битимбаев // Горный журнал Казахстана. - 2011. - № 12. - С. 20-24.

Битимбаев, М.Ж. Извлечение меди из целиков Жезказгана [Текст] / М. Ж. Битимбаев, Г. И. Тамбиев // Горный журнал Казахстана. - 2012. - № 5. - С. 16-20.

Битимбаев, М.Время уходит - память остается [Текст] : к 100-летию со дня рождения горного инженера, профессора О.Байконурова / М. Битимбаев// Класс Time.- 2012 . - 12 сентября. - С. 6.

Битимбаев, М.Ж.Инновационные предпроектные и проектные решения по разработке некоторых медных месторождений Казахстана [Текст] / М. Ж. Битимбаев// Горный журнал Казахстана.- 2012. - № 11. - С. 4-8.

Битимбаев, М.Ж.Расчет цементации опорных и охранных целиков при инновационной технологии извлечения меди [Текст] / М. Битимбаев// ҚР Ұлттық инженерлiк академиясының хабаршысы = Вестник Национальной инженерной академии РК.- 2013. - № 4. - C. 55-62.

Битимбаев, М.Ж.Способ извлечения меди из охранных целиков месторождения Жезказган [Текст] / М. Ж. Битимбаев// ҚР Ұлттық инженерлiк академиясының хабаршысы = Вестник Национальной инженерной академии РК.- 2012. - № 2. - С. 120-124.

Битимбаев, М.Ж.Термодинамический анализ процессов разложения сульфидных минералов серной кислоты[Текст] / М. Ж. Битимбаев// Научно-техническое обеспечение горного производства: труды Института горного дела им. Д.А. Кунаева / под. ред. Н.С.Буктукова.- Алматы, 2012.- Т. 82. - С. 115-119.

Битимбаев, М.Ж.Перспективы интенсификации кучного выщелачивания золотосодержащей руды месторождения Акжал [Текст] / М. Ж. Битимбаев// ҚР Ұлттық инженерлiк академиясының хабаршысы = Вестник Национальной инженерной академии РК.- 2013. - № 4. - C. 49-54.

Битимбаев, М.Ж.Расчет цементации опорных и охранных целиков при инновационной технологии извлечения меди [Текст] / М. Ж. Битимбаев// ҚР Ұлттық инженерлiк академиясының хабаршысы = Вестник Национальной инженерной академии РК.- 2013. - № 4. - C. 55-62.

Битимбаев, М.Ж.Изучение и установление технологических параметров размыва породы при скважинной гидравлической добыче[Текст] / М. Ж. Битимбаев // ҚР Ұлттық инженерлiк академиясының хабаршысы = Вестник Национальной инженерной академии РК.- 2013. - № 4. - C. 63-70.

Битимбаев, М.Ж.Определение оптимальной высоты подъема в карьере при контейнерной технологии доставки горной массы[Текст] / М. Ж. Битимбаев // ҚР Ұлттық инженерлiк академиясының хабаршысы = Вестник Национальной инженерной академии РК.- 2013. - № 3. - C. 77-82.

Битимбаев, М.Ж.Экологические аспекты технологии интенсивного кучного выщелачивания[Текст] / М. Ж. Битимбаев // ҚР Ұлттық инженерлiк академиясының хабаршысы = Вестник Национальной инженерной академии РК.- 2014.- № 3.- С. 43-47.

Битимбаев, М.Ж.Возможность применения на золоторудных карьерах контейнерной технологии [Текст] / М. Ж. Битимбаев// Научно-техническое обеспечение горного производства: труды.- Алматы, 2014.- Т. 86.- С. 126-133.

Битимбаев, М. Ж. Проектирование грузозахватного устройства для контейнерного подъема горной массы в карьерах [Текст] / М. Ж. Битимбаев, С. Л. Кузьмин // ҚР Ұлттық инженерлiк академиясының хабаршысы = Вестник Национальной инженерной академии РК.- 2014.- № 4.- С. 44-48.

Битимбаев, М.Научно-техническое обеспечение - краеугольный камень устойчивого развития горно-металлургического комплекса Казахстана [Текст] / М. Битимбаев// Деловая неделя.- 2014. - 11 апреля. - С. 5.

Битимбаев, М. Ж. Проектирование подъемной машины для контейнерной технологии на карьерах [Текст] / М. Ж. Битимбаев, С. Л. Кузьмин // ҚР Ұлттық инженерлiк академиясының хабаршысы = Вестник Национальной инженерной академии РК.- 2015.- № 3.- С. 51-55.

Битимбаев, М. Ж. Применение в качестве подъемной машины карьерных экскаваторов при контейнерной технологии [Текст] / М. Ж. Битимбаев // ҚР Ұлттық инженерлiк академиясының хабаршысы = Вестник Национальной инженерной академии РК.- 2015.- № 3.- С. 56-63.

М. Ж. Бітімбаевтың өмірі мен шығармашылығы туралы әдебиеттер

Литература о жизни и творчестве М. Ж. Битимбаева

Кітаптар-Книги 

Қазақстан [Мәтін] : ұлттық энциклопедия. Т. 2 : Ә-Г. - Алматы : Қазақ энциклопедиясы, 1999. - 704 б. - Бітімбаев Марат : б. 520.

Қазақстан ғылымы [Мәтін] : энциклопедия. Т. 1 : А-К. - Алматы : Қазақ энциклопедиясы, 2010. - 544 б. - Бітімбаев Марат : б. 287.

Құлатайұлы, Ө. Өмірін өндіріске арнаған ғалым [Мәтін] : [М. Бітімбаев туралы] / Ө. Құлатайұлы // Түркістан. - 2010. - 8 шілде. - Б. 4.

Шығыс жұлдыздары [Мәтін] : энциклопедиялық анықтамалық. Т. 2. - Астана : Фолиант, 2011. - 304 б. - Бітімбаев Марат : б. 139.

Шығыс Қазақстан Облысы [Мәтін] : энциклопедия. - Алматы : Қазақ энциклопедиясы, 2014. - 848 б. - Бітімбаев Марат : б. 295.

Алтыбаев, Қ. Тұзақшы (Байыл) Мырзаш батыр / Қ. Алтыбаев. - Өскемен: Шығыс Ақпарат, 2022. - 300 б.

Мақалалар-Статьи

Құлатайұлы, Ө. Өмірін өндіріске арнаған ғалым: Техника ғылымдарының докторы, профессор М.Ж.Бітімбаев туралы [Мәтін] / Құлатайұлы Ө. // Түркістан . - 2010. - 8 шілде (№ 27/28). – Б. 4.

Нұрпейісова, М. Тұлға: [Мәтін] / М. Нұрпейісова // Дидар. - 2020. - 18 тамыз. - Б. 7.

***

Азмухамбетов, Ш. Место встречи тысячелетий [Текст] : [о зайсанском историко-краеведческом музее] : [о М. Битимбаеве]/ Ш. Азмухамбетов // Рудный Алтай. - 2010. - 11 января. - С. 7.