Трашков Т. Я.

Жаңартылды 19.03.2025 11:58

Трашков Тимофей Яковлевич - Ұлы Отан соғысы және еңбек ардагері.

1911 жылы 28 ақпанда Шығыс Қазақстан облысы Бұқтырма ауылында дүниеге келген. Жас кезінен бастап орман өнеркәсібінде жұмыс істейді, Зырян орман шаруашылығында ағаш қорытпасының шебері болып жұмыс істейді. 1942 жылы қаңтарда Бұқтырма аудандық әскери комиссариатымен әскерге шақырылып, 8 атқыштар дивизиясының 151 атқыштар полкіне жіберіледі. Ливна, Змеевка және Жлобин қаласының маңында бірнеше рет жараланған ауыр жауынгерлік жолдан өтеді. Ауруханаларда емделіп, 48-ші армиядағы офицерлік курстарды аяқтағаннан кейін 170 атқыштар дивизиясының 134 жеке барлау ротасының взвод командирі болып тағайындалады. Беларусь, Польша және Германия аумағында соғысқан. 1945 жылы сәуірде Берлин операциясы кезінде Берлин-Спандауэр-Шиффартс каналы арқылы әскерлердің өтуін қамтамасыз етеді. Соғыс аяқталғаннан кейін ол 1946 жылдың қарашасына дейін қызметін жалғастырады. Үйге оралғаннан кейін ол қайтадан ағаш қорытпасына жұмысқа орналасады, онда ол учаскенің бастығы болады. Жауынгерлік еңбегі үшін «Александр Невский», «Қызыл Ту»(екі рет), «I және II дәрежелі Отан соғысы»ордендерімен, «Қызыл Жұлдыз» орденімен, сондай-ақ «Жауынгерлік еңбегі үшін», «Варшаваны азат еткені үшін», «Берлинді алғаны үшін», «1941-1945 жылдардағы Ұлы Отан соғысындағы Германияны жеңгені үшін» медальдарымен марапатталған.

1979 жылы қазанда қайтыс болған.

 

Т. Я. Трашков туралы әдебиет
Литература о Т. Я. Трашкове

От Советского информбюро... / Управление архивов и документации Восточно-Казахстанской области, ГУ "Государственный архив Восточно-Казахстанской области" ; под ред. А. Аубакирова. - Усть-Каменогорск : Б. и., 2010. - 284 с.

***

Алексеев, А. Всегда впереди : [ветеран ВОВ и труда Т. Я. Трашков] / А. Алексеев. - Текст : непосредственный // Заря Востока. - 1975. - 17 июля. - С. 2-3.

Интернет ресурстар
Интернет-ресурсы

Тимофей Яковлевич Трашкоф [Электронный ресурс]: [Бесмертный полк]: сайт. - Режим доступа: https://www.moypolk.ru/soldier/trashkov-timofey-yakovlevich

Имашев М. И.

Жаңартылды 02.07.2025 15:54

Имашев Мәлік Имашұлы – Ұлы Отан соғысы және еңбек ардагері, Қазақ КСР еңбек сіңірген мәдениет қызметкері және баспасөз үздігі, Қазақстан Журналистер одағының мүшесі, Қарағанды қаласының Құрметті азаматы

1922 жылы 22 қаңтарда Шығыс Қазақстан облысының Катонқарағай ауылында дүниеге келген. Мектептен кейін ол орман шаруашылығында кассир-есепші болып жұмыс істейді, содан кейін 1941 жылы тамызда Кеңес Әскерінің қатарына шақырылады. 13 айда Киев әскери ұшу училищесінде үш жылдық оқу курсынан өтеді. Ол 432-ші әуе эскадрильясының бомбалаушыларымен ұшты. Эскадрилья 50-ші армияның құрамына кірді, 1,4,16 әуе армиясы Батыс, Брянск, I, II, III Беларусь және I Балтық майдандарында соғысты. Оның есебінде барлығы 378 жауынгерлік миссия болды. Көбінесе жау шебінде жұмыс істейтін партизандарға әртүрлі жүктерді жеткізуге, барлау рейстерін орындауға, борттағы диверсиялық топтармен майдан шебінен өтуге тура келді. Демобилизациядан кейін Катонқарағай аудандық партия комитетінде нұсқаушы, партия кабинетінің меңгерушісі болып жұмыс істейді. 1949 жылы Алматы жоғары партия мектебіне екі жылдық оқуға түсіп, оны бітіргеннен кейін Қарағандыға жіберіледі. Содан кейін Мәлік Имашевтің бүкіл еңбек жолы Қарағандымен байланысты болады. Қарағанды қаласының Киров аудандық партия комитетінің хатшысы, облыстық партия комитеті ұйымдастыру бөлімі меңгерушісінің орынбасары, Шет аудандық партия комитетінің бірінші хатшысы, облыстық кәсіподақ төрағасы, Қарағанды облыстық партия комитетінің хатшысы болады. 1973-1994 жылдары «Полиграфия» бойынша бас директор болып жұмыс істейді және негізгі көрсеткіштері бойынша оны Қазақстанда бірінші орынға шығарады. 88 жасында ол «Рассказы о друзьях» кітабын жарыққа шығарады. 20 жылдан астам уақыт бойы Қарағандыда «Полиграфия» өндірістік бірлестігін басқарып, өндіріс тиімділігін одан әрі жақсартуға, полиграфияның материалдық-техникалық базасын нығайтуға зор үлес қосады. Партия органдарында жұмыс істейді. 2001 жылы зейнеткерлікке шыққан Мәлік Имашұлы «Шахтер-Испат Кармет» ФК корпоративтік қорының директоры болып сайланады.

ҚазКСР Жоғарғы Кеңесінің депутаты, 10 реттен артық облыстық, қалалық, аудандық кеңестердің депутаты болып сайланады. КОКП ХХШ съезінің, республикалық компартияның төрт съезінің делегаты болды, екі рет Қазсовпрофа ВЦСПС мүшесі болып сайланды.

«Отан соғысы», «Қызыл Жұлдыз», екі «Еңбек Қызыл Ту» орденімен, 14 медальмен марапатталған. Оған «Қазақ КСР еңбек сіңірген мәдениет қызметкері» құрметті атағы беріледі. Қазақстан Журналистер одағының мүшесі, «Қарағанды қаласының Құрметті азаматы» атағы да беріледі, сонымен қатар ол Қарағанды облысы Шет ауданының Құрметті азаматы болды, оның есімі Қазақстан Республикасының Алтын Құрмет Кітабына енгізілді.

2013 жылдың 25 шілдесінде қайтыс болды.

 

М. И. Имашевтың шығармалары
Произведения М. И. Имашева 
Кітаптар - Книги

 

Имашев, М.И. Книга обо всем понемногу / М. И. Имашев, 2001. - 149 с.

Имашев, М.И. Странички памяти [Текст] : Фрагменты автобиографии, пережитое, позиция, оценки, раздумия, обобщения / М. И. Имашев, 1995. - 400 с.

Имашев, М. Размышления : Факты истории и их фальсификаторы. Советы дедушки внукам и правнукам / М. Имашев, 2005. - 206 с.

Имашев, М. И. Позиция старого солдата [Текст] : сборник биографической информации / М. И. Имашев, 2006. - 240 с.

Имашев, М. Статьи, опрокинутые в прошлое / М. Имашев, 2008. - 306 с.

Имашев, М. Я Вас люблю / М. Имашев, 2009. - 112 с.

Имашев, М.И. Слово о друзьях и близких / ред. Л. Быстрова, 1998. - 211 с.

Имашев, М.И. Про жизнь [Текст] : сб. статей / М. И. Имашев, 2009. - 206 с.

Имашев, М. И. Великаны / М. И. Имашев, 2007. - 188 с.

Имашев, М. Молодежи о II Мировой и Великой Отечественной войнах о Нашей Победе и её значение / М. Имашев, 2010. - 335 с.

Имашев, М. Некоторые статьи последних лет [Текст] : сборник / М. Имашев, 2003. - 172 с.

Имашев, М. И. Рассказы о себе и не только ... [Текст] : сборник / М. И. Имашев, 2006. - 276 с.

Имашев, М. Странички памяти [Текст] : [книга-воспоминания] / М. Имашев, [1995-?]. - 221 с.

Имашев, М. Новое общество-новый человек. Очерки теории и практики воспитания нового человека [Текст] : [монография] / М. Имашев, Т. Мустафин, 1974. - 170 с.

Имашев, М. Некоторые статьи т. н. "перестроично-реформаторских лет" [Текст] : [рассказ] / М. Имашев, 2000. - 176 с.

М. И. Имашевтың мерзімді басылымдары
Публикации Имашева М. И. в периодических изданиях

Имашев, М. Автографы на память / М. Имашев // Индустриальная Караганда. - Караганда, 2010. - 17 июня (№ 68). - С. 8

Имашев, М. Автографы на память / М. Имашев // Индустриальная Караганда. - Караганда, 2010. - 17 июня (№ 68). - С. 8

Имашев, М. Вопреки Сталину? / М. Имашев // Индустриальная Караганда. - Караганда, 2010. - 8 мая (№ 50/51). - С. 3

Имашев, М. Вопросы старого солдата / М. Имашев // Индустриальная Караганда. - Караганда, 2009. - 24 окт. (№ 126). - С. 3

Имашев, М. Выбор однажды и на всю жизнь: [Текст] : [Проф. экономич. ун-та Казпотребсоюза С.С.Аяжанов] / М. Имашев // Индустриальная Караганда. - Караганда, 2000. - 23 февр

Имашев, М. Газета жила и росла вместе с нами...// Индустриальная Караганда.-2001.-23 мая Имашев, М. Газету получите завтра / М. Имашев // Партийная жизнь Казахстана.-1988.-№.-С. 61-63.

Имашев, М. Говорите, пишите о нас - фронтовиках, пока мы рядом / М. Имашев // Индустриальная Караганда.- 2000.-23 мая

Имашев, М. Гражданин и человек [Текст] : [А.Сагинов] / М. Имашев . // Индустриальная Караганда. - 2006. - 14 нояб. - С. 10

Имашев, М. Как "арестовали" медовуху / М. Имашев // Индустриальная Караганда. - Караганда, 2010. - 3 апр. (№ 36). - С. 6

Имашев, М. Как кадры из старого фильма [Текст] : [участник Великой Отечественной войны А.Нурмагамбетов] / М. Имашев . // Индустриальная Караганда. - 2007. - 22 мая. - С. 6

Имашев, М. Космическая гавань страны [Текст] : так по праву называли областной центр / М. Имашев // Индустриальная Караганда. - Караганда, 2009. - 2 апр. (№ 35). - С. 4

Имашев, М. Молодежи о II Мировой и Великой Отечественной войнах о Нашей Победе и её значение / М. Имашев, 2010. - 335 с.

Имашев, М. Надежный друг / М. Имашев // Индустриальная Караганда. - Караганда,

2009.    - 22 дек. (№ 151). - С. 7

Имашев, М. О тех, кого с нами сегодня нет... / М. Имашев // Индустриальная Караганда. - Караганда, 2004. - 14 февр. - С. 14

Имашев, М. Одна на всех Победа / М. Имашев // Индустриальная Караганда. - Караганда, 2009. - 9 мая (№ 52/53). - С. 4

Имашев, М. Он жил в полный рост... [Текст] : [Почет. гражданин Караганды В. Саламатов] / М. Имашев // Индустриальная Караганда. - Караганда, 2002. - 22 марта

Имашев, М. Патриарх карагандинских инженеров [Текст] : [90 лет горняку П.К.Матонину] / М. Имашев // Индустриальная Караганда. - 2001. - 20 янв.

Имашев, М. Прощай, ХХ век! / М. Имашев // Сана. - Караганда, 2001. - 12 янв.(Ш).-С.1 Имашев, М. Родная газета [Текст] : Индустриальная Караганда - 2010 / М. Имашев // Индустриальная Караганда. - Караганда, 2009. - 15 окт. (№ 122). - С. 1

Имашев, М. Слова признания // Азия Транзит. - 1999. - 18 - 24 февр. (N70).- C. 5.

Имашев, М. Слова признания / М. Имашев // Азия Транзит. - Караганда, 1999. - 18-24 февр. - С. 5

Имашев, М. Слово о незабвенном друге / М. Имашев // Индустриальная Караганда. - 1999. - 25 дек. - С. 11

Имашев, М. Эпохи связала жизнью своей / М. Имашев // Индустриальная Караганда. - Караганда, 2009. - 20 авг. (№ 97). - С. 2

Имашев, М. Этой победе нет цены. [55-летие Победы] / М. Имашев // Индустриальная Караганда.-2000.-21 июня Имашев, М.И. "Все остается людям" [Текст]: беседа с почетным гражданином Караганды М.И. Имашевым / вел Д. Зинчук // Индустриальная Караганда. - 2007. - 20 янв. - С. 7

Имашев, М.И. Встреча с прошлым [Текст]: [встреча ветеранов Великой Отечественной войны и труда с молодыми карагандинцами] / М. И. Имашев // Индустриальная Караганда. - 2006. - 22 августа. - С. 7

М.И.Имашев туралы әдебиеттер
Литература о М. И. Имашеве

Кунирова, Р. Жизнь - дар : [сборник] / Р. Кунирова, 2007. - 121 с.

Рожнова, Н. Земля целинная / Н. Рожнова. - Караганда : Арко, 2024. - 120 с.

Мақалалар - Статьи

Абикенова, С. Храня историю судеб / С. Абикенова // Индустриальная Караганда. - 2011. - 28 мая (№ 60). - С. 6

Аймагамбетов, Е. Он полон новых замыслов и идей / Е. Аймагамбетов // Индустриальная Караганда. - Караганда,2010.          - 18 марта (№ 30). - С. 3

Аманбаев, К. Его жизненная энергия бьет через край / К. Аманбаев // Индустриальная Караганда. - 2002. - 19 января. - С.12

Буянов, С. "Наш самолет был мишенью": земляки / С. Буянов // Авитрэк-регион. - 2005. - 20 апреля. - С. 14

Галиев, К. По заслугам - и награды: [торжественное собрание, посвященное Дню печати, ТВ и радио] / К. Галиев // Индустриальная Караганда. - 2006. - 27 июня. - С. 1, 2

Зинчук, Д. Судьбу выстраивает время // Индустриальная Караганда. - 2002. - 23 января. - С.7

Зинчук, Д. Уроки жизни / Д. Зинчук // Индустриальная Караганда. - 1993. - 3 декабря. - С. 4 .

Константинова, Т. Новатор Малик Имашев // Вечерняя газета. - 2000. - 5 октября. (№3). - С.9. Константинова, Т. Новатор Малик Имашев [Текст] : [Почет. гражданин Караганды] / Т. Константинова // Вечерняя газета. - Караганда, 2000 . - 5 октября.(33). - С. 9

Минин, В. Маке / В. Минин // Индустриальная Караганда. - 2002. - 19 января. - С.12.

Почетные граждане Караганды / // Индустриальная Караганда. - 2004. - 14 февраля. - С. 5 Рукшенас В. Маке : [М. Имашев] / В. Рукшенас // Шахтерская неделя. - Караганда, 2007. - 21 декабря. (N51). - С. 9

Шатковский, А. Есть только миг : [О казахстанских летчиках воздушно-десантных воиск ВОВ С. С.Калинине, М. И. Имашеве и В. Л Жовтый] / А. Шатковский // Новое поколение . - 2005. - 8 апреля. (N 14). - 12.

Кумаргажин, А. Герой - и в бою, и в труде : [о боевом летчике М. Имашеве] / А. Кумаргажин // Арайлы Катонқарағай. - 2024. - 10 мамыр (№ 19).- С. 5.

Интернет ресурстар
Интернет-ресурсы

Чаймарданұлы Ғани [Электронный ресурс] : [Успешные люди мира] : сайт. – Режим доступа: https://best-people.info/business/321-chajmardanly-ani.html

Жетписбаева, А. Человек своего времени / А. Жетписбаева // [Электронный ресурс] : [Индустриальная Караганда] : сайт. – Режим доступа : https://inkaraganda.kz/novosti/kultura/chelovek-svoego-vremeni/

В Караганде в память о Малике Имашеве открыли мемориальную доску // [Электронный ресурс] : [Индустриальная Караганда] : сайт. – Режим доступа : https://inkaraganda.kz/main_news/v-karagande-v-pamjat-o-malike-imasheve-otkryli-memorialnuju-dosku/

Имашев, Малик Имашевич [Электронный ресурс] : [Память народа] : сайт. – Режим доступа : https://pamyat-naroda.ru/heroes/podvig-chelovek_nagrazhdenie29701552/

Строкова, А. В Караганде появилась мемориальная доска Малику Имашеву [Электронный ресурс] : [Информационное агентство Ekaraganda.kz] : сайт. – Режим доступа : https://ekaraganda.kz/?mod=news_read&id=129878

Имашев, Малик Имашевич [Электронный ресурс] : [Батырларға тағзым/ Победители] : сайт. – Режим доступа : https://tengrinews.kz/pobediteli/veteran/704/

Әбішев Қ.

Жаңартылды 14.01.2025 15:19

Құрман Әбішев (1911 - 1972) – Ұлы Отан соғысына қатысушы.

1911 жылы Шығыс Қазақстан облысының Зырян қаласында (қазіргі Алтай қаласы) дүниеге келген. 15 жасында Құрман Әбішев еңбек жолын қарапайым от жағушы, содан кейін «Алтай-алтын» Зырян трестінің кен қазушысы болып жұмыс істейді. 1942 жылы 16 наурызда Кеңес Армиясының қатарына шақырылады. Соғыстың алғашқы күндерінен бастап жас сарбаз Бірінші Беларусь майданының 239 атқыштар полкінің бөлімшесінің командирі болып тағайындалады.

1943 жылы 13 шілдеде Хмелевая ауылының астында шабуылға қатысып, Құрман Әбішев 2 неміс солдатын қоян-қолтық ұрыста жойып, ауыр жараланған батальон-гвардия командирі майор Греховты шайқас даласынан алып шығады. Гомель облысы Калинкович ауданы Голевичи разъезінің батысында қоршалған қорғанысты анықтау кезінде барлауға батыл қатысады. 1943 жылы 2 желтоқсанда жаудың қарсы шабуылдарын тойтаруға қатысып, 1943 жылдың 3 желтоқсанына қараған түні қоршаудан шыққан кезде жылжымалы жасақ қолбасшылығына озық барлауда белсенді көмек көрсетеді.

1944 жылдың жазында Припять өзеніндегі жаудың қорғанысын бұзу және Батыс Буг өзенінен өту шайқастарының бірінде жас командир командалық жауынгерлік тапсырманы орындау үшін рота құрамын жұмылдыра алды. Ол өз бөлімшесімен батыл шабуылдап, траншеяларды және жаудың бір ДЗОТЫН басып алды. Фашистік басқыншыларға қарсы осы жауынгерліквигіктері үшін Құрман Әбішев «Қызыл Жұлдыз» орденімен, «Ерлігі үшін» екі медалімен, «1941-1945 жылдардағы Ұлы Отан соғысындағы Германияны жеңгені үшін» медалімен марапатталады.

Соғыстан кейінгі жылдары «Еңбек айбыны» медалімен марапатталған.

Соғыстан кейін майдангер бейбіт өмір сүру үшін үйіне оралады. Біраз уақыт «Алтайзолото» Зырян трестінің шаруашылық блогының меңгерушісі болып жұмыс істейді. Ал 1947 жылы Самар ауданы «Қызыл» кенішіне көшеді. Еңбекқор жұмысшы өндірістік тапсырмаларды 130 пайызға, ал 1954 жылы 142 пайызға орындады. Табандылығы және адал еңбегімен ұжымның құрметіне бөленген. Кеніштің қоғамдық өміріне белсенді қатысып, өзінің біліктілігін арттырып, жас қызметкерлерді оқытқан. Кеніш жабылғаннан кейін Мамайка ауылына көшіп, зейнеткерлікке шыққанға дейін ПМК-2405-те жұмыс істейді. 1950-1969 жылдары ШҚО Самар ауданы еңбекшілер депутаттарының Палатцы кенттік Кеңесінің депутаты болып сайланды. Самар ауданы Мариногор сайлау округінің 115 еңбеккерлері Әбішев Құрманды Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесінің депутаты етіп сайлады. 1956 жылы Қазақстан КП VIII съезінің делегаты болды. Депутат бола отырып, кент пен ауданды дамыту бойынша шешімдер қабылдауға қатысты. Әйелімен бірге 8 бала тәрбиелеп өсірді.

1972 жылы қайтыс болды.

 

Қ. Әбішев туралы әдебиеттер
Литература о К. Абышеве

 

Апсадыкова, К. Горжусь своим отцом : [участник ВОВ Курман Абышев] / К. Апсадыкова // SAMAR tynysy. - 2024. - 20 қыркүйек (№ 38). - C. 5.

 

Интернет ресурстар
Интернет-ресурсы

Курман Абышев [Электронный ресурс]: [Память народа] : сайт. - Режим доступа : https://pamyat-naroda.ru/heroes/person

Одинцов Г. В.

Жаңартылды 10.05.2024 11:19

Одинцов Гавриил Васильевич (1925-2024) - ветеран Великой Отечественной войны.
Родился 27 августа 1925 года в посёлке Зеленый Таврического района (ныне село Алгабас Уланского района) Восточно-Казахстанской области в многодетной семье. Был 12-м по счету. Жили в землянке. С детства мечтал быть учителем. Но война нарушила мечты девятиклассника, и в марте 1942 года он был добровольцем зачислен в 15-ю артиллерийскую Харьковскую спецшколу, которая с начала войны была эвакуирована в Лениногорск (ныне Риддер). Потом учеба в Рязанском артиллерийском училище (эвакуировано в Талгар) и после окончания – приказ генерального штаба о прибытии в Москву, а оттуда – сразу же на фронт, даже попрощаться с матерью не удалось.
Он был командиром 44-го разведывательного взвода 3-й корпусной артиллерийской бригады 4-го Украинского фронта. Воевал с украинскими нацистами в Польше, Германии, Чехословакии. Победу приветствовали в 75 километрах от Праги.
После войны Гавриил Васильевич вернулся в Усть-Каменогорск. Мечта его сбылась. Заочно окончил педагогический институт и работал учителем, директором школы, заместителем председателя Шемонаихинского райисполкома, вторым секретарем Курчумского райкома партии, учителем истории. Также ветеран работал секретарем в органах внутренних дел, начальником отдела кадров УВД исполкома Восточно-Казахстанского облсовета депутатов трудящихся, заместителем начальника отдела политико-воспитательной работы исправительной трудовой колонии № 30 УООП ВКО. Дослужил до звания — полковник милиции.
После службы в ОВД работал доцентом в Усть-Каменогорском педагогическом институте, ныне ВКУ им. С. Аманжолова.
На пенсию Гавриил Васильевич вышел в 2001 г. из ВКТУ.
Герой посвятил большую часть своей жизни науке и написанию книг. Гавриил Одинцов автор книг: «История Казахстана, XX век», «Культура Казахстана», «Казахстанцы в годы Великой Отечественной войны».
Награжден орденом Красной Звезды,орденом Отечественной войны II степени, медалью «За победу над Германией в Великой Отечественной войне 1941–1945 гг.».
Умер Гавриил Васильевич в 2024 году в возрасте 99 лет.

 

Г. В. Одинцовтың шығармалары
Произведения Одинцова Г. В.
Кітаптар - Книги 

 

Одинцов, Г. В. История Казахстана. ХХ век / Г. В. Одинцов. - Усть-Каменогорск : Рудный Алтай, 2007. - 624 с.
Одинцов, Г. В. Казахстан в годы Великой Отечественной Войны 1941-1945 / Г. В. Одинцов. – Алматы, 2020. - 180 с.

 

Г. В. Одинцовтың өмірі мен шығармашылығы туралы әдебиеттер
Литература о жизни и творчестве Одинцова Г. В.
Статьи

 

"На очереди - новая книга" : [о ветеране ВОВ, почетном профессоре ВКГУ Г. Одинцове] / пресс-служба акима г. Усть-Каменогорска. // Семь дней. - 2010. - 18 ноября. - С. 2.
Григорьев, А. Гвардейцы всегда в строю : [ветерану Великой Отечественной войны, полковнику в отставке Г. Одинцову 90 лет] / А. Григорьев. // Рудный Алтай. - 2015. - 9 ноября. - С. 3

 

Интернет-ресурсы

https://rudnyi-altai.kz/princzip-polkovnika-odinczova/
https://altainews.kz/ru/obzor-sobytij/vko/52340-v-vko-proschajutsja-s-veteranom-velikoj-otechestvennoj-vojny.html
https://ustinka.kz/vko/94098.html
http://veteran-vko.kz/kz/veterans.htm?id=634
https://news.mail.ru/society/59876271/