Қашаубаев Ә.

Жаңартылды 14.06.2022 11:42

Қашаубаев Әміре (1888-1934) – халық әншісі

 

1888 жылы 28 сәуірде Семей облысының (қазіргі Шығыс Қазақстан облысы) Абыралы ауданында Дегелең тауларының етегінде дүниеге келген.

 

Әміре ізденімпаз бала болып өседі. Ол дыбыстар әлемінде өмір сүрді, домбыраны қолына алып, киіз үйдің алдына отырып немесе өзен жағасына барып, сол жерден домбыраның сиқырлы үнін естуді ұнатқан.

 

Әміреге ән айту қабілеті ата-анасынан дарыған сияқты. Анасы Тойған музыкаға жақын, әкесі Қашаубай ән салу өнерімен адамдарды бірнеше рет таңқалдырған. Әміре ауданда бала кезінен-ақ танымал болған, оны «әнші бала» деп атаған. Әміренің беделі, оған деген халық махаббаты ауылдарда зор болғаны соншалық, жас әншіні тыңдауға адамдар алыстан келген екен. Ерте жастан бастап отбасының асыраушысы бола отырып, ол көшір, күзетші болып жұмыс істейді. Танымал халық әншісі Жаяу Мұса Байжанов Әміремен кездесуге шешім қабылдайды. Жас әнші қолына домбыра алып, шырқай жөнелгенде, ұлы ақын көзіне жас алып, оны құшақтап «Халық онымен мақтанатын болады» дейді.

 

Семей қаласында және округте халық арасында ағарту жұмыстарын "Ес-Аймақ" үйірмесін жүргізеді. Әміре осы үйірменің қатысушысы болып, спектакльдерге, концерттерге белсенді қатысады. Ерекше әнші туралы даңқ Павлодарға да жетеді. Мұнда атақты әнші Майра мен суырып салма ақын Иса Байзақов Семейге келіп, Әміремен кездесіп, оның дауысын естіп, онымен достасуға шешім қабылдайды. Әміре Қашаубаев, Майра, Иса Байзақов үш әнші Семей қаласын өз өнерімен баурап алады. Олар "Ес-Аймақ" үйірмесінің қойылымдары мен концерттеріне бірге қатысады.

 

Мұхтар Әуезов екі жас әншіге: Әміре мен Исаға назар аударады, ол осы екі әншінің өте дарынды екенін сезеді. М. Әуезов оларды музыка пәнінің оқытушылары апайлы-сіңлілі Становтардың үйіне шақырады, онда М.Әуезов, Қ.Сәтпаев, П. Кузнецов, Дм. Черепанов, Н. Анов және т. б. болады. 1924 жылы апалы-сіңлілі Становтардың белсенді қатысуымен облыстық әншілер байқауы өткізіледі. Оған отыздан астам адам қатысады. Байқаудың жүлделерін Қарқаралыдан Әміре Қашаубаев пен Қали Байжанов алады.

 

Осы оқиғадан кейін А.Қашаубаевтың даңқы Мәскеуге жетеді. Ол 1925 жылы 27 мамырда Париждегі этнографиялық концертке қатысушы болып бекітіледі. Франция астанасында Ә.Қашаубаев өзінің келесі сүйікті әндерін шырқады: «Ағаш-аяқ», «Үш дос», «Дударай», «Қанапия». Жоғары актерлік шеберлігінің арқасында Ә.Қашаубаев көрерменді баурап алады. Бірнеше ән фонографқа жазылады.

 

Әміре ән айтқаннан кейін әлемнің көптеген газеттері қазақ халық әншісінің қайталанбас өнеріне тәнті болады. Парижде 11 концерт беріледі. Өз қойылымдары үшін Әміре екінші жүлде және күміс медальмен марапатталады.

 

1925 жылы Әміре И. Байзақовпен және олардың музыкалық тәлімгері В. И. Лазаревамен (Становой) бірге Қызылорда қаласына көшіп, онда алғашқы қазақ кәсіби театры ашылды.

 

1927 жылы сәуірде Әміре Мәскеуге шақырылып, кеңестік этнографиялық ансамбль құрамында Майндағы Франкфурт қаласындағы (Германия) халықаралық музыкалық көрмеге барады.

 

1929 жылы Әміре Алматы қаласына көшіп, онда драма театрында жұмыс істейді.

 

Ә.Қашаубаевтың репертуарында «Жалғыз арша», «Ағаш аяқ», «Бал Хадиша», «Дударай» және т. б. әндер ерекше маңызға ие болды. Әміремен танысқан атақты этнограф А. В. Затаевич әншінің дарынына тәнті болып, оның өнерін елімізде де, шетелде де кеңінен насихаттаған. Тыңдаушыларды Әміренің керемет, табиғаты бойынша қойылған дауысы ғана емес, сонымен қатар тембрдің ерекше түсімен үйлесетін тікелей орындау және ішкі драма таң қалдырды.

 

Тыңдаушыларды Әміренің керемет, табиғатынан дарыған дауысы ғана емес, сонымен қатар тембрдің ерекше түсімен үйлесетін тікелей орындаушылығы мене ішкі қойылымы таң қалдырды.

 

Әміре Қашаубаевтың сирек әншілік дарыны өмірінің соңына дейін өшпеді. Әміре радиода қазақ халық әндерін орындаумен жиі өнер көрсетіп, тыңдармандарды әнінің әсемдігімен және тереңдігімен таңғалдырды, оның театрдағы қойылымдары да қызықты болды. Ол замандастарын жан-жақты дарынымен таң қалдырды.

 

Ә.Қашаубаевтың өмірі мен шығармашылығына арналған бірнеше зерттеулер, көркем шығармалар жарыққа шықты, Ә. Қашаубаевтың құрметіне жас әншілердің республикалық байқаулары өткізілуде. Семей қаласындағы облыстық филармония оның есімімен аталады.

 

1934 жылдың күзінде Әмре қатты ауырып, 1934 жылдың 6 желтоқсанында қысқа аурудан кейін қайтыс болады.

 

Ә. Қашаубаев туралы әдебиеттер

Литература о Кашаубаеве А.

Книги

Жармағамбетов, Қ. Әнші-азамат [Мәтін] : повесть / Қ. Жармағамбетов. - Алматы : Қазмемкөркемәдеббас, 1951. - 126 б.

Майчекин, М. Портреттер [Мәтін] / М. Майчекин . - Алматы : Жазушы, 1969. - 112 б.

Тоқжігітов, М. Ән атасы-Әміре [Мәтін] / М. Тоқжігітов. - Алматы : Жазушы, 1972. - 88 б.

Шәкәрімов, Ж. Ән жұлдызы [Мәтін] / Ж. Шәкәрімов . - Алматы : Қазақстан, 1978. - 40 б.

Тоқжігітов, М. Куәгер [Мәтін] : дін жайындағы әңгіме-очерктер / М. Тоқжігітов . - Алматы : Жалын, 1979. - 893 с.

Ән асқары - Әміре [Мәтін] / құраст. Ж. Шәкәрімов. - Алматы : Өнер, 1988. - 112 б.

Шанин, Ж. Арқалық батыр [Мәтін] : пьесалар мен мақалалар / Ж. Шанин ; құраст. Р. Нұрғалиев. - Алматы : Өнер, 1988. - 400 с.

Сыдиықұлы, Қ. Біртума жыр саңлақтары [Мәтін] : ХҮІІІ - ХХ ғғ. / Қ. Сыдиықұлы. - Алматы : Ғылым, 2001. - 268 б.

Елтұтқа, [Мәтін] : ел тарихының әйгілі тұлғалары . - Астана : KUL TEGІN, 2001. - 356 б.

Жұбанов, А. Замана бұлбұлдары [Мәтін] / А. Жұбанов . - Алматы : Дайк-Пресс, 2001. - 440 б.

Сейдімбек, А. Қазақтың күй өнері [Мәтін] : монография / А. Сейдімбек . - Астана : Күлтегін, 2002. - 832 б.

Қалиев, С. Тәрбие хрестоматиясы [Мәтін] : оқу құралы / С. Қалиев . - Алматы : Алматыкiтап, 2004. - 256 б.

Жүз тұңғыш [Мәтін] : жинақ. 2-ші кітап, 2005. - 352 б.

Семей әншілері [Мәтін] : био-библиографиялық портрет. - Семей : б. ж., 2006. - 32 б.

Шәкерім, Ж. Әміре Қашаубайұлы [Мәтін] : тарихи-ғұмырнамалық эссе / Ж. Шәкерім. - Алматы : Арда, 2006. - 176 б.

Қожа-Ахмет, Х. Қазақ әні қалай космополиттенді [Мәтін] / Х. Қожа-Ахмет ; ред. Р. Ерназар. - Алматы : Теларна, 2008. - 132 б.

Марғұлан, Ә. Шығармалар [Мәтін] / Ә. Марғұлан. - Алматы : Алатау, 2012. - 512 б.

Т. 14. - Алматы : Алатау, 2012. - 512 б.

Әнші Әміре [Мәтін] : Әміре Қашаубаев туралы естеліктер / ред. Ә. Әлімбекова. - Алматы : Білім, 2012. - 488 б.

Шығыс Қазақстан облысы [Мәтін] : энциклопедия. - Алматы : Қазақ энциклопедиясы, 2014. – Әміре Қашаубаев: б. 219-220.

Жүз жиырма тұңғыш [Мәтін]. Т. 2. - Алматы : Жалын баспасы, 2015. - 384 б.

Бопышева К. Қазақ тілі [Мәтін] : оқу құралы / К. Бопышева. - Астана : Фолиант, 2015. - 176 б. 

Щербаков, Борис. Жидебайдың жұлдызды даласы [Мәтін] / Б. Щербаков . - Өскемен : Восток-Печать баспаханасы, 2017. - 342 б.

 ***

Миненко, В. М. Краткий курс музыкальной литературы Казахстана [Текст] : учебное пособие для учащихся детских музыкальных школ. Ч. 1. Казахская народная музыка / В. М. Миненко . - Алма-Ата : Жалын, 1978. - 103 с.

Шакеримов, Ж. Амре Кашаубаев [Текст] / пер. с каз. М. Акчулакова. - Алма-Ата : Өнер, 1981. - 64 с.

Гринкевич, Н. Н. Строки, имена, судьбы... [Текст] : научно-популярная литература / Н. Н. Гринкевич. - Алма-Ата : Өнер, 1983. - 176 с.

Гринкевич, Н. Н. Строки, имена, судьбы... [Текст] / Н. Н. Гринкевич. - Алма-Ата : Өнер, 1988. - 166 с.

Они были первыми [Текст] : [справочник]. - Алматы : Алматыкiтап, 2007. - 296 с.

История Восточного Казахстана [Текст]. Ч. 2 : История Восточного Казахстана с начала XX века до современности : хрестоматия для 9 класса общеобразовательных школ ВКО / сост. Д. И. Бралинова [и др.]. - Семей : Тенгри, 2013. - 452 с.

Шакаримов, Жаркын. Амре в Париже [Текст] : историко-биографический очерк / Ж. Шакаримов. - Алматы : Гани Д., 2016. - 248 с.

Мақалалар –статьи:

1920-е

Марғұлан, Ә.Х. Париж концертi [Мәтін] : [Ә.Қашаубаевтың Парижге барғаны туралы] / Ә.Х. Марғұлан // Қазақ тiлi. - 1925.- 21 июль.

Марғұлан, Ә.Х. Әмiре қайтып келдi [Мәтін] : [Ә.Қашаубаевтың Парижге барғаны туралы] / Ә.Х. Марғұлан // Қазақ тiлi. - 1925. - 26 авг.

Қазақтың мемлекеттiк театры [Мәтін] // Еңбекшi қазақ. - 1927. - 18 янв.

Сәтбаев, Қ.И. Қазақтың ұлт театры туралы [Мәтін] / Қ.И. Сәтбаев // Еңбекшi қазақ. - 1927. - 24 янв. - Әншi Ә.Қашаубаев есiмi аталады.

Малдыбаев, Ғ. Әмiренi iздедi [Мәтін] / Ғ. Малдыбаев // Еңбекшi қазақ. - 1927. - 29 июль.

Әмiренiң "Өлiмнен үмiтке" драмасындағы полицей ролiнде ойнағандығы жөнiнде [Мәтін] // Еңбекшi қазақ. - 1928. - 27 март.

1930-е

Шанаұлы Әншi Әмiре қайтыс болды [Мәтін] / Шанаұлы // Соц. Қазақстан. - 1934. - 10 нояб.

Байзақов, И. Әмiренiң даусы тәуiрдiң жоғарысы [Мәтін] : [Ә.Қашаубаев] / И. Байзақов // Қазақ әдебиетi. - 1934. - 23 окт.

Шанин, Ж. Әншi Әмiре [Мәтін] / Ж. Шанин // Қазақ әдебиетi.- 1934.- 29 нояб.

Байзақов, И. Әмiренiң даусы - тенордың жоғарысы [Мәтін] : [Ә.Қашаубаев] / И. Байзақов // Қазақ әдебиетi.- 1934.- 29 нояб.

Қуанышбаев, Қ. Әмiренiң қасиеттерi [Мәтін] / Қ. Қуанышбаев // Қазақ әдебиетi. - 1935. - 1 нояб.

1940-50-е

Қуанышбаев, Қ. Екi естелiк [Мәтін] / Қ. Қуанышбаев // Әдебиет және искусство. - 1949. - N 10.

Жұбанов, А. Әншi Әмiре [Мәтін] / А. Жұбанов // Соц. Қазақстан. - 1949. - 5 окт.

***

Байзақов И. Әмiре жөнiнде бiлетiнiм [Мәтін]: [Ә.Қашаубаев туралы естелiк] // Шығармалары. - Алматы, 1956.- 172 б.; Екi томдық таңдамалы шығармалар : Поэмалар мен өлеңдер. - Алматы, 1983.- Т.2. - 78 б.; Құралай сұлу. - Алматы, 1971.- Б. 380-381.

***

Атақты әншi - Әмiре [Мәтін] // Лениншiл жас. - 1959. - 6 сент.

Жұбанов, А. Шын талант өлмек емес [Мәтін] / А. Жұбанов // Қазақ әдебиеті. - 1959. - 30 октябрь. - Б. 4.

1960-е

Сатаев, А. Әмiре Парижде: Жаңа сценарийден үзiндi [Мәтін] // Соц. Қазақстан. - 1960. - 27 март.

Әуезов, М. Иса мен Әмiре туралы [Мәтін] : ["Қазақстан мемлекет театры" деген мақаладан үзiндi] / М. Әуезов // Қазақ әдебиетi. - 1963. - 1 янв.

Өмiрзақов, Е. Әншi Әмiре [Мәтін] / Е. Өмiрзақов // Қазақ әдебиетi. - 1964. - 13 март.

Мустин, Ө. Сахара ардагерi [Мәтін] / Ө. Мустин // Молшылық үшiн. - 1964. - 19 март.

Тоқжiгiтов, М. Ән дүлдүлi [Мәтін] / М. Тоқжiгiтов // Ертiс. - 1965. - 28 дек.

Қасымбеков, С. Елеусiз келген есiм [Мәтін] / С. Қасымбеков // Бiлiм және еңбек. - 1966. - N 7.

Мустин, Ө. Серiк ақын жайында [Мәтін] / Ө. Мустин // Совхоз туы. - 1966. - 13 янв.

Тоқжiгiтов, М. Әншiлер ағасы [Мәтін] / М. Тоқжiгiтов // Жұлдыз. - 1966. - N 8.

Әмiре Қашаубаев жөнiнде [Мәтін] // Қазақстан мектебi. - 1967. - N 3

Әлiмбаев, М. Әншi Әмiре [Мәтін] / М. Әлiмбаев // Балдырған. - 1967. - N 4

Майчекин, М. Ән шеберi - Әмiре [Мәтін] / М. Майчекин // Соц. Қазақстан. - 1967. - 29 апр.

Парижге барған домбыра [Мәтін] // Орталық Қазақстан. - 1967.- 30 сент.

Орынтаев, О. Ән ұстасы [Мәтін] / О. Орынтаев // Орталық Қазақстан. - 1967. - 1 дек.

Тоқжiгiтов, М. Ә. Қашаубаев [Мәтін] / М. Тоқжiгiтов // Оңтүстiк Қазақстан. - 1968. - 10 апр.

Орынтаев, О. Ән ағасы Әмiренi тыңдайық [Мәтін] / О. Орынтаев // Семей таңы. - 1968. - 1 июнь.

Қасымбеков, С. Аққуға ән қосқан [Мәтін] / С. Қасымбеков // Орталық Қазақстан. - 1969. - 6 сент.

Тоқжiгiтов, М. Әмiре әншi [Мәтін] / М. Тоқжiгiтов // Семей таңы. - 1969. - 20-26 сент.

Тоқжiгiтов, М. Асқақ әншi [Мәтін] / М. Тоқжiгiтов // Ленин туы. - 1969. - 3 дек.

1970-75-е

Қасымбеков, С. Аққумен ән қосқан Әмiре [Мәтін] / С. Қасымбеков // Семей таңы. - 1970. - 17 сент.

Шәкәрiмов, Ж. Европаны кезген ер жiгiт [Мәтін] / Ж. Шәкәрiмов // Лениншiл жас. - 1971. - 19 март. - Әншi Әмре Қашаубаев жайлы.

Тоқжiгiтов, М. Әмiре Парижде [Мәтін] / М. Тоқжiгiтов // Коммунизм туы. - 1971. - 16 дек.

Тоқжiгiтов, М. Әмiре және Затаевич [Мәтін] / М. Тоқжiгiтов // Коммунистiк еңбек. - 1972. - 22 янв.

Мұхаметханов, Қ. Семей драма театрының тарихы [Мәтін] / Қ. Мұхаметханов // Семей таңы. - 1973. - 30 янв.

Ысқақов, Б. Әмiренi сағыну [Мәтін] / Б. Ысқақов // Жетiсу. - 1975. - 21 янв.

Шәкәрiмов, Ж. Әмiре Қашаубаевтың даусы [Мәтін] / Ж. Шәкәрiмов // Семей таңы. - 1974. - 15 март.

Нұрқанов, Ж. Әмiренi қайта тыңдайтын болдық [Мәтін] / Ж. Нұрқанов // Соц. Қазақстан. - 1974. - 3 апр.

Шәкәрiмов, Ж. Үнiне ынтық едiк [Мәтін] / Ж. Шәкәрiмов // Қазақ әдебиетi. - 1974. - 5 апр. - Әншi Әмре Қашаубаев жайлы.

Тағы да олжа [Мәтін] // Соц. Қазақстан. - 1974. - 12 апр.

Әмiре жайлы болған жиын туралы хабар [Мәтін] // Қазақ әдебиетi. - 1974. - 26 апр.

Топ жарған әншi Әмiре [Мәтін] // Қазақ әдебиетi. - 1974. - 26 апр.

Оралов, М. Әмiренiң әнi [Мәтін] / М. Оралов // Семей таңы. - 1974. - 9 май.

Шәкәрiмов, Ж. Әншi мұрасы [Мәтін] / Ж. Шәкәрiмов // Жұлдыз. - 1974. - N 9.

Бегалин, С. Ән асқары [Мәтін] / С. Бегалин // Орталық Қазақстан. - 1974.- 18-21 сент.

Шәкәрiмов, Ж. Дарынды әншiнiң даусы [Мәтін] / Ж. Шәкәрiмов // Орталық Қазақстан. - 1974.- 29 окт.

Тоқжiгiтов, М. Әмiренiң қайтыс болғанына 40 жыл [Мәтін] / М. Тоқжiгiтов // Коммунизм туы. - 1974. - 12 нояб.

Шәкәрiмов, Ж. Асқақ әншi - Жүсiпбек [Мәтін] / Ж. Шәкәрiмов // Лениншiл жас. - 1974. - 13 нояб.

Тоқжiгiтов, М. Әйгiлi әншi Әмiре [Мәтін] / М. Тоқжiгiтов // Ленин туы. - 1974. - 23 нояб.

Абдуллин, Х. Париждегi ән [Мәтін] / Х. Абдуллин // Жезқазған туы. - 1974. - 4 дек.

1975-е

Асқаров, О. Әмiренiң әнi [Мәтін] / О. Асқаров // Жетiсу. - 1975. - 20 авг.

Шәкәрiмов, Ж. Қазақ пластинкасының қазiргi жайы [Мәтін] / Ж. Шәкәрiмов // Соц. Қазақстан. - 1975. - 31 авг.

Тоқжiгiтов, М. Тұлпар [Мәтін] / М. Тоқжiгiтов // Көкшетау правдасы. - 1975. - 11 янв.

Шәкәрiмов, Ж. 49 жыл өткен соң [Мәтін] / Ж. Шәкәрiмов // Лениншiл жас. - 1975.- 25 окт.

Шәкәрiмов, Ж. Аққумен ән қосқан Әмiре [Мәтін] / Ж. Шәкәрiмов // Қазақстан пионерi. - 1975. - 13 нояб.

Шәкәрiмов, Ж. Нартай мақамы [Мәтін] / Ж. Шәкәрiмов // Қазақ әдебиетi. - 1975. - 12 декабрь.

Әмiренiң әнi шырқалды [Мәтін] // Жетiсу. - 1975. - 18 дек.

Мұхаметханов, Қ. Әйгiлi әншiлер өмiрiнен [Мәтін] / Қ. Мұхаметханов // Семей таңы. - 1976. - 7 янв.

Байырманов, Х. Әмiренiң әнiн естiдiм [Мәтін] / Х. Байырманов // Семей таңы. - 1976. - 14 янв.

Қашаубаева, К. Рақмет [Мәтін] / К. Қашаубаева // Қазақ әдебиетi. - 1976. - 30 янв.

Шәкәрімов, Ж. Аққуға аспандағы әнін қосқан [Мәтін] / Шәкәрімов Ж. // Жалын. - 1976. - № 2. - Б. 2.

Қашаубаева, К. Көңiлдi қуаныш кернедi [Мәтін] / К. Қашаубаева // Семей таңы.- 1976.- 14 февр.

Бегалин, С. Ән асқары - Әміре[Мәтін] / С. Бегалин // Жұлдыз . - 1976. - № 5. - Б. 5.

Қасиманов, С. Әмiре және "Ағаш аяқ" [Мәтін] / С. Қасиманов // Қазақ әдебиетi. - 1976. - 16 июль.

Беков, А. Әмiре мұрагерлерi Парижде [Мәтін] / А. Беков // Соц. Қазақстан. - 1976. - 31 июль.

Машақов, С. Әміре [Мәтін] / С. Машақов // Жұлдыз . - 1976. - № 11. - Б. 11.

Қожамқұлов, С. Дұрыс айтылған сөз [Мәтін] : [Әншi Ә.Қашаубаев жайлы] / С. Қожамқұлов // Қазақ әдебиетi. - 1978. - 23 июнь.

Қожамқұлов, С. Асқақ әншi Әмiре [Мәтін] : [Ә.Қашаубаевтың туғанына 90 жыл толуы қарсаңында / С. Қожамқұлов // Соц. Қазақстан. - 1978. - 1 авг.

***

Барлыбаев, Ә. Ақиқат айтылмай қалмайды [Мәтін] : [көрнектi әншi Ә.Қашаубайұлы мен қоғам қайраткерi М.Шоқайдың Париждегi кездесуi туралы] / Ә. Барлыбаев // Жас Алаш. - 1996. - 19 қараша.

Боранғалиұлы, Т. Әмiренiң ән сапары [Мәтін] : [ақиық әншi Ә.Қашаубаевтың 1927 ж. Германияның Майндағы Франкфурт қ. өнер сапары туралы] / Т. Боранғалиұлы // Қазақстан сарбазы. - 1997. - 27 мамыр. - Б. 6.

***

Шәкерімов, Ж. Әнші көп Әміре жалғыз [Мәтін] : әнші Әміренің 110 жылдығына орай / Ж. Шәкерімов // Абай. - 1998. - №2. - Б. 73-75.

Жаубасова, Т. Аққуға әнін қосқан [Мәтін] : [Әміре Қашаубаевтың туғанына 110 жыл] / Т. Жаубасова // Егемен Қазақстан. - 1998. - 27 қазан. - Б. 4.

Кәріпжанқызы, Қ. Әміре туралы ашық әңгіме [Мәтін] / Қ. Кәріпжанқызы // Заман Қазақстан. - 1999. - 14 мамыр. - Б. 6.

2000-2005

Шәкерім, Ж. Әміре мен Иса [Мәтін] / Ж. Шәкерім // Жас алаш. - 2000. - 2 қараша. - Б. 5.

***

Тоқсанбай, Қ. Төл өнердi төбеңе көтер [Мәтін] : [Ә.Қашаубаев атындағы V республикалық дәстүрлi әншiлер байқауы жайында] / Қ. Тоқсанбай // Егемен Қазақстан. - 2002. - 26 сәуiр. - Б. 8.

Тоқсанбай, Қ. Астананың аспаны тұнған жұлдыз [Мәтін] : [Ә.Қашаубаев атындағы V республикалық дәстүрлi әншiлер байқауы жайында] / Қ. Тоқсанбай // Егемен Қазақстан. - 2002. - 30 сәуiр. - Б. 6.

Шәкәрiмов, Ж. Қазақтың ұлы әншiсi [Мәтін] : [Ұлы әншi Ә.Қашаубаев туралы] / Ж. Шәкәрiмов // Алтын орда. - 2002. - 21 маусым. - Б. 21-21.

Қожа-Ахмет, Х. Қашаубайдың Әмiресi: Ә.Қашаубаев туралы деректер [Мәтін] / Х. Қожа-Ахмет // Парасат.- 2002. - N 11. - Б. 15.

Дүлдүл әнші [Мәтін] // Рауан - Восход. - 2003. - 30 мамыр. - Б. 5.

Шәкәрiм, Ж. Әмiреге ескерткiш неге орнатылмай қалды? [Мәтін] : Әмiре Қашаубаевтың өмiрден өткенiне 70 ж. / Ж. Шәкәрiм // Қазақ әдебиетi. - 2004. - 5 қараша. - Б. 5.

2005-2010

Сатаев, А. Әмiре Парижде [Мәтін] / А. Сатаев // Орталық Қазақстан. - 2005. - 15 қаңтар. - Б. 13.

Бегалин, С. "Шығыста әншiнi неге құсқа теңейтiнiн ендi түсiндiм" [Мәтін] : Әмiренiң - Парижде ән шырқағаны туралы естелiктерден үзiндi / С. Бегалин // Алматы ақшамы. - 2005. - 5 шiлде. - Б. 11.

Парижде ән салған Әмiре Қашаубаев [Мәтін] : 1924 жылы қазақ халқының атын әлемге танытқан едi // Астана хабары. - 2005. - 29 қазан. - Б. 4.

Досымбекқызы, Ж. Қазақ әншілері [Мәтін] : фоно-хрестоматия / Ж. Досымбекқызы // Қазақ тілі мен әдебиеті орыс мектебінде. - 2006. - №2. - Б. 11-25; №3. Б. 9-26.

Шәкәрiм, Ж. "Ән атасы" Әмiренiң зиратын "қара киiмдiлер" жоқ қып жiберген екен [Мәтін] : Ә.Қашаубаевтың тағдыры, өмiрдегi, өнердегi тұлғасы жайында / Ж. Шәкәрiм; әңг. Ш. Құрманбай // Айқын. - 2006. - 18 ақпан. - Б. 5.

Шәкерiм, Ж. "Ұлтын әйгiлеген Әмiренi жұрты да аялауы керек..." [Мәтін] : Әншi Әмiре Қашаубайұлы туралы /Ж. Шәкәрiм; әңг. М. Райымбекұлы // Алтын орда. - 2006. - 24 ақпан-2 наурыз. - Б. 6-7.

Момынов, П. Әміре Қашаубайұлы [Мәтін] / П. Момынов // Абай. - 2007. - №4. - Б. 66-69.

Қожа-Ахмет, Х. Буыршын мұзға тайған күн [Мәтін] / Х. Қожа-Ахмет // Ана тілі. - 2007. - 31 мамыр. - Б. 10-11.

Шәкәрім, Ж. "Қазақ музыкасына жаңаша көзқарас қажет" [Мәтін] / Ж. Шәкәрім // Қазақ әдебиеті. - 2007. - 29 маусым. - Б. 4.

Қожа-Ахмет, Х. Нелiктен "Қыз Жiбек" операсына Әмiре қатыстырылмаған [Мәтін] // Ара. - 2007. - N 10. - Б. 12-13.

Әзмұқанова, М. Халық әншiсi Әмiре Қашаубаев [Мәтін] // Nomad-Kasakstan.- 2008 .- № 2.- 16-20 б.

Шәкәрiм, Ж. Әмiре - қазақы қалпымен-ақ әлемдi таңдандырған әншi [Мәтін] / Әңг. Г. Құлпейiсова // Мәдениет. - 2008. - № 3.- 26-28 б.

Амантайқызы, Г. Париждi таң қалдырған - Әмiре Қашаубаев [Мәтін] // Игiлiк.- 2008. - N 9.- 21-22 б. - Ә.Қашаубаев туралы деректер.

Семейғазыұлы, Қ. Ән атасына ас берiлдi [Мәтін] // Айқын.- 2008.- 4 қазан.- 5 б. - Әншi Әмре Қашаубаевқа Абыралы ауд. Ақбұлақ ауылында ас берiлдi.

Ән тәңiрi - Әмiре [Мәтін] // Қазақ Елi.- 2008. - 9 қазан.- 6-7,11 б. - Құлагер өнерпаздың қорлықпен өткен ғұмыры.

Такишева, А. Ұлы әншiнi еске алды [Мәтін] : Әмiре Қашаубаевтың туғанына 120 жыл // Семей таңы.- 2008. - 9 қазан. - 9 б.

Сәрсеке, М. Қазақтың мақтанышы [Мәтін] / М. Сәрсеке // Семей таңы. - 2008. - 23 қазан.- Б.3.

Қожа-Ахмет, Х. Ән тәңiрi - Әмiре [Мәтін] // Қазақ Елi.- 2008. - 25 қазан. - 6-7 б. - Құлагер өнерпаздың қорлықпен өткен ғұмыры.

Төлеутай, Е. Жазығы не, өнерпаз аға-апалардың? [Мәтін] // Алаш - Орда.- 2008. - 20 қараша.- 4-5 б. - Елеусiз қалған есiл өнерпаздардың өнегелi өнерi мен тағдырлары туралы.

Әмiренi аңсау [Мәтін] : ән / сөзi А.Сапышевтiкi, әнi М.Әшмұханбетовтiкi // Семей таңы.- 2008. - 4 желтоқсан. - 2 б.

Өмiрбекова, Н. Қазақ даласының бұлбұлы [Мәтін] : Әмiре Қашаубаевтың туғанына 120 жыл // Семей таңы.- 2008. - 4 желтоқсан. - 2 б.

Сейсенұлы, Д.Ән еркесi Әмiреге ескерткiш орнатылды [Мәтін] // Егемен Қазақстан.- 2008. - 6 желтоқсан.- 7 б.

Семейде Әмiре Қашаубаевтың ескерткiшi ашылды [Мәтін] // Алматы ақшамы.- 2008. - 6 желтоқсан. - 4 б.

Әмiре Қашаубаев (1888 - 1934) [Мәтін] // Жетiсу. - 2008. - 6 желтоқсан. - Б. 7.

Саримұрат, Е. Әмiреге ескерткiш орнатылып, дәстүрлi әндер байқауы асқақтады [Мәтін] // Семей таңы.- 2008. - 11 желтоқсан. - 1 б. - Ә. Қашаубаевтың туғанына - 120 жыл.

Шағыр, Қ. Әмiре мен Мұстафа [Мәтін] // Үркер.- 2009. - № 5/6.- 2-6 б. - Әйгiлi әншi Ә.Қашаубаев туралы "Ұлы тенор" поэмасынан үзiндi.

Намазова, Қ. Әмiренiң iзбасарлары [Мәтін] // Мәдениет. - 2009. - № 6. - Б. 25-27. - Ә.Қашаубаев атын. балалал музыка мектебiнiң 75 жылдығына арналады.

Наурызбай, М. Дәстүрлi дәрiптеген дүлдiлдер [Мәтін] : Әмiренiң әндерiн әуелеттi // Ел.- 2009. - 2 маусым. - 6 б. - Президенттiк Мәдениет орталығында Ә.Қашаубаев атындағы VII дәстүрлi әншiлердiң байқауы туралы.

Ән әмiрi - Әмiре [Мәтін] : Ән әмiрi - Әмiре қалай өлтiрiлдi? / әңгiменi жазып алған, дайынд. Е.Төлеутай // Алаш - Орда.- 2009.- 26 маусым.- 1,5-6 б. - Ұлы әншi жайында Ж.Шәкерiмовтiң, А.В.Затаевичтiң, А.Жұбановтың және Қ.Қуанышбаевтың айтқандарынан.

2010-2013

Иманбаева, А. Ән атасы - Әмiре [Мәтін] // Мәдениет. - 2010.- № 2. - 43-45 б. - Ән атасы - Әмiре Қашаубаев жайлы.

Анаш, Д. Әмiре Қашаубаевты Парижге жiберген - Нығмет Нұрмақов [Мәтін] // Алматы ақшамы. - 2010. - 22 сәуiр. - 23 б.

Әбдiкәрiмов, С. Өнердiң қайнар көзi [Мәтін] // Ақиқат.- 2010. - № 12.- 93-97 б.- Жамбыл атындағы Қазақ Мемлекеттiк филармониясына 75 жыл толуына орай.

Досжан, Д. Өнердiң отына күйiп өлгендер [Мәтін] // Жамбыл.- 2011. - № 2. - 174-188 б. - Ә.Қашаубаев пен Е.Брусиловский туралы естелiк әңгiме.

Талдыбаева, А. Әмiре Парижде [Мәтін] // Абай атындағы ҚазҰПУ-дың Хабаршысы. Филология ғылымдары сериясы = Вестн. КазНПУ им. Абая. Сер. филол. науки.- 2011. - № 2. - 65-66 б.

Байдiлда, Ж. Ән - көңiлдiң ажары [Мәтін] // Егемен Қазақстан.- 2011.- 26 сәуiр.- 16 б. - Әмiре Қашаубаев атындағы дәстүрлi орындаушылардың VIII республикалық конкурсы туралы.

Шәкерім, Ж. Тастағы таңбалар таңғалдырған еді [Мәтін] : [Белгілі өнертанушы жерлесіміз Жарқын Шәкерім туған өлке тарихы туралы сыр шертеді.] / Ж. Шәкерім ; сұхбат. О. Әбілұлы // Дидар. - 2011. - 29 наурыз.- Б.5.

Жармағамбетов, Қ. Арынды дауысының қуаты күштi едi [Мәтін] / дайынд. М.Жанысбай // Жұлдыздар отбасы.- 2012. - № 2. - 41 б. - Әншi Ә.Қашаубаев жайында естелiктер.

Қашаубайұлы, Әміре. Ән атасы Әміре [Мәтін] / Ә. Қашаубайұлы // Жұлдыздар отбасы. - 2012. - № 2.- Б. 37 - 42.

Қуанышбаев, Қ. Қоң етiн кесiп беретiн жомарт болатын [Мәтін] / дайынд. М.Жанысбай // Жұлдыздар отбасы.- 2012. - № 2. - 41 б. - Әншi Ә.Қашаубаев жайында естелiк әңгiме.

Қожамқұлов, С. Әмiре - ойын - сауықтың алтын қазығы [Мәтін] / дайынд. М.Жанысбай // Жұлдыздар отбасы.- 2012. - № 2. - 41 б. - Әншi Ә.Қашаубаев жайында естелiктер.

Өмiрзақов Е. Аңқау да арлы адам едi [Мәтін] / дайынд. М.Жанысбай // Жұлдыздар отбасы.- 2012. - № 2. - 41 б. - Әншi Ә.Қашаубаев жайында естелiк әңгiме.

Шәкерiм, Ж. Әмiре ХIХ ғасырдан жеткен "соңғы могикан" едi [Мәтін] / әңг. М.Жанысбай // Жұлдыздар отбасы.- 2012. - № 2. - 40-42 б. - Әншi Ә.Қашаубаевтың ән орындау ерекшелiгi жайында сұхбат.

Ән әлемiнiң асқары - Әмiре [Мәтін] // Өнеге.- 2012. - № 7. - 40-41 б. - Әншi Әмiре Қашаубаев жайында.

2013

Бектұрсын, М. Қазақтар әлем мәдениетiнiң асқақ шыңында [Мәтін] // Қасым.- 2013. - № 2. - 159-179 б.

Шәкәрім, Ж. Әнші Әміре туралы шындық [Мәтін] / Ж. Шәкәрім // Егемен Қазақстан. - 2013. - 27 ақпан.- Б.11.

Дәлейұлы, Ұ. Еуропаны тәнтi еткен ғажайып дауыс [Мәтін] // Қазақстан мұрағаттары.- 2013. - № 3. - 15-17 б. - Әншi Ә.Қашаубаевтың туғанына 125 жыл толуына орай.

Слямова З. Әміре Қашаубаев Германияда қай жылы, қай қалада ән салған? [Мәтін] / әзірлеген: Ә. Қадылбекұлы // Дидар. - 2013. - 27 наурыз.- б.4.

Шәкәрiм, Ж. Әншi Әмiренiң ажалы неден болды? [Мәтін] // Алты Алаш. - 2013. - 15 наурыз. - 4 б. - Әмiре Қашаубаев жайында.

Шәкәрім, Ж. Әнші Әміре туралы шындық [Мәтін] / Ж. Шәкәрім // Семей таңы . - 2013. - 16 сәуір.- Б.3

Оспан, С. Ән атасы - Әміре [Мәтін] / С. Оспан // Егемен Қазақстан. - 2013. - 1 мамыр.- Б.6.

Елубай, О. Әміре ауылы - Өскеменде [Мәтін] : [Семей мемлекеттік филормониясы әншілерінің концерті] / О. Елубай // Егемен Қазақстан. - 2013. - 18 мамыр.- Б.10.

Ән атасы - Әмiре [Мәтін] // Дала мен қала.- 2013. - 20 мамыр. - 7 б. - Шығыс Қазақстанда Әмiре Қашаубаевтың 125 жылдығына орай республикалық конкурс өтетiнi жайлы.

Шәкәрiм, Ж. Әмiре байқауы ненi көрсеттi? [Мәтін] // Қазақ әдебиетi.- 2013. - 24 - 30 мамыр. - 15 б. - Әмiре Қашаубаевтың 125 жыл толуына байланысты дәстүрлi орындаушылардың 9 республикалық байқауы болып өттi.

Елубай, Оңдасын. Ән салсаң, Әміредей сал әуелетіп [Мәтін] : [Өскеменде Әміре атындағы ән байқауы өтті ] / О. Елубай // Егемен Қазақстан. - 2013. - 12 маусым.- Б.8.

Кәкішев, Н. Семейдегі "Әміренің ауылы" [Мәтін] : [Әнші Әміре Қашаубаевтың туғанына 125 жыл толуына орай Семей филармониясы арнайы концерттік бағдарлама ұсынды.] / Н. Кәкішев // Ертіс өңірі . - 2013. - 19 маусым.- б.3.

Кемешева, М. Қазақтың бұлбұл әншісі - Әміре Қашаубаев [Мәтін] : [Әміре Қашаубаевтың туғанына 125 жыл.] / М. Кемешева // Мәдениет. - 2013. - №9.- б.38-39.

Оспан, Б. Мәдениет гүлiнiң жапырағы [Мәтін] // Айғақ.- 2013. - 16 қазан. - 10 б. - Әмiре Қашаубаевтың туғанына - 125 жыл.

Үдербаева, Б. "Ә.Қашаубаев атындағы байқаудың тұңғыш жеңiмпазымын" / әңг. А.Ермұрат // Жебе.- 2013. - 31 қазан. - 14 б. - Әмiре Қашаубаевтың туғанына 125 жыл толуына орай әншiмен сұхбат.

Ән салсаң Әмiредей... [Мәтін] // Үш қоңыр.- 2013. - 1 қараша. - 2 б. - ҚР Ұлттық кiтапханасында Әмiре Қашаубаевтың 125 жылдығына орай еске алу кешi өттi.

Анаш, Д. Әміре Тарбағатайдың Ойшілігінде жерленген бе? [Мәтін] / Д. Анаш // Дидар. - 2013. - 7 қараша.- б.13.

Семейде Әмiренiң құрметiне "Ән-ата" әншiлiк мектебi ашылды [Мәтін] / дайынд. М. Кенжеханұлы // Дидар.- 2013.- 7 қараша.- 12 б. - Әмiре Қашаубаевтың 125 жылдығына орай.

Нұғманбекова, Р. Әмiренiң отаны - әннiң отаны [Мәтін] / Р. Нұғманбекова // Дала мен қала.- 2013. - 14 қараша. - 16 б. - Семейде Әмiре Қашаубаевтың 125 жылдығына орай бiрқатар iс-шаралар өттi.

Нұрқасым, Қ. Әміре бейнесі сол кезеңдегі ұлт өнерпаздарының жиынтық образына айналыпты [Мәтін] / Қ. Нұрқасым // Дидар. - 2013. - 26 желтоқсан.- Б. .27.

2014

Ән атасы Әмiреге биыл - 125 жыл [Мәтін] // Үш қоңыр. - 2014. - 17 қаңтар. - Б. 2. - Әншi Ә. Қашаубаевтың туғанына 125 жыл толуына орай.

Кенжеханұлы, М. Әмiренiң соңғы тағдырынан сыр тартты [Мәтін] / М. Кенжеханұлы // Дидар. - 2014. - 16 мамыр. - Б. 14. - Әншi Ә.Қашаубаевтың 125 жылдығына орай "Әмiре. Аяқталмаған ән" атты қойылымы сахналанды.

Париждi тамсандырған [Мәтін] // Солтүстiк Қазақстан. - 2014. - 24 шiлде. - Б. 5. - Атақты әншi Әмiре Қашаубаев туралы.

Қожа-Ахмет, Х. Әмiре нелiктен "Қыз Жiбек" операсына қатыстырылмады? Мәтін] / Х. Қожа-Ахмет // Ақиқат. - 2014. - № 8. - Б. 45-57. - 1925 жылы Парижде Мұстафа Шоқаймен кездескенi үшiн қудалауға түскенi жайлы архив деректерiне сүйенiп жазылған зерттеу.

Шәкерiм, Ж. Мұстафа Шоқай Әмiренi көргенде жылап жiберiптi [Мәтін] / Ж. Шәкерiм // Республика ұстаздары. - 2014. - тамыз. - Б. 7. - Музыка зерттеушiсiмен әншi Ә.Қашаубаевтың Парижде өткен ЭКСПО көрмесiне қатысқаны туралы сұхбат.

Әдiлхан, М. "ЭКСПО" - ға қатысқан ең алғашқы қазақ [Мәтін] / М. Әдiлхан // Егемен Қазақстан. - 2014. - 6 тамыз. - Б. 10. - Париждегi "ЭКСПО - 1925 " көрмесiнде ән шырқаған Әмiре Қашаубаев туралы.

Қуанышбаев, Қ. Ән падишасы - Әмiре. Парижде өткен ЭКСПО көрмесiне қатысқан тұңғыш қазақ [Мәтін] / Қ. Қуанышбаев // Қазақ үнi. - 2014. - 19 - 26 тамыз. - Б. 8-9.

Бадыров, Қ. Алғашқы топқа түсуiм [Мәтін] / Қ. Бадыров // Қазақ үнi. - 2014. - 19 - 26 тамыз. - Б. 9. - Автордың әншi Әмiре Қашаубаев туралы естелiгi.

Нұрғали, Қ. ЭКСПО көрмесiне қатысқан тұңғыш қазақ [Мәтін] / Қ. Нұрғали // Астана ақшамы. - 2014. - 4 қараша. - Б. 9. - Әмiре Қашаубаев 1925 жылы Парижде өткен дүниежүзiлiк көрмеге қатысып "Балқадиша" "Қараторғай" әндерiн шырқады.

Қасым, А. "ЭКСПО-2017" елімізге не береді? [Мәтін] / А. Қасым // Дидар. - 2014. - 13 қараша. - Б. 8.

Хафизова, Г. Жаса, Қазақстан ! [Мәтін] / Г. Хафизова // Қостанай таңы. - 2014.- 3 желтоқсан. - Б. 6. - Автордың Париж қаласына сапары және Ә.Қашаубаев туралы.

2015

Нұғманбекова, Р. Әлиханды паналатып, Әміремен дос болғаны үшін қуғындапты. [Мәтін] / Р. Нұғманбекова // Дидар. - 2015. - 17 сәуір. - Б. 20.

Сейдоллаұлы, Қ. ЭКСПО - ға қатысқан тұңғыш қазақ [Мәтін] / Қ. Сейдоллаұлы // Қостанай таңы. - 2015. - 17 сәуiр. - Б. 5. - Парижде өткен ЭКСПО көрмесiне қатысқан тұңғыш қазақ Әмiре Қашаубаев туралы.

Серiкқызы, Г. Қазақты әлемге танытқан - Әмiре [Мәтін] / Г. Серiкқызы // Айғақ. - 2015.- 4 қараша. - Б. 10. - Халық әншiсi Ә. Қашаубаев туралы.

2016

Әміре Қашаубаевтың өмірі жайлы фильм түсірілді. [Мәтін] // Менің өлкем. - 2016. - 14 қаңтар.- Б.9.

Ыбыраев, С. Әміренің Париж сахнасында тартқан домбырасын жасаушы шебер [Мәтін] / С. Ыбыраев // Ертіс өңірі. - 2016. - 24 ақпан. - Б.17.

Ескекбаев, Д. Мәскеу мұрағаттарындағы әнші Әміре деректері [Мәтін] / Д. Ескекбаев // Қазақ әдебиеті. - 2016. - 12 - 18 тамыз. - 10-11

Мир-Ас, Т. Өлi денесi көшеден табылған әншi [Мәтін] // Алматы ақшамы. - 2016.- 23 тамыз. - 11 б. - Әншi Әмiре Қашаубаев туралы.

Тұрғанбайқызы Гүлім Өзге емес, өзіміз айтайық Әміре жайын... [Мәтін] / Тұрғанбайқызы Гүлім // Айқын. - 2016.- 1 қазан. - Б. 7.

Тұрғанбайқызы, Г. Өзге емес, өзiмiз айтайық Әмiре жайын... [Мәтін] // Айқын. - 2016.- 1 қазан.- 7 б. - Әншi Ә. Қашаубаев жайында жазылған сценарий төңiрегiнде.

Қалжанов, А. Әмiренiң әнi - әлемнiң сәнi [Мәтін] // Астана ақшамы.- 2016.- 8 желтоқсан.- 12 б.

Асабаев, З. Әмiренi танып бiттiк пе ? [Мәтін] // Алматы ақшамы.- 2016.- 8 желтоқсан.- 31 б. - Әншi Әмiре Қашаубаев туралы.

Ән-әмiре халқымен қайта қауышты [Мәтін] // Алты алаш.- 2016.- 9 желтоқсан.- 2 б. - Астанада Қаллеки театрының сахнасында алғаш рет Әмiре Қашаубаев туралы спектакль қойылды.

2017

Әкебаев, Б. Ән әлемінің әміршісі [Мәтін] : [Әміре Қашаубаевтың туғанына 130 жыл] / Б. Әкебаев // Ертіс өңірі. - 2017. - 17 қаңтар. - Б. 11.

Сейiлова, А. Әмiренiң ән әлемi [Мәтін] / А. Сейiлова // Егемен Қазақстан. - 2017. - 3 ақпан. - Б. 12. - Музыкатанушы Жарқын Шәкәрiмнiң Әмiре Қашаубайұлының өмiрi мен шығармашылығына арналған "Әмiре Парижде" атты кiтабының тұсаукесерiнен.

Кемелбаева, А. "Ән-Әміре" драмасы [Мәтін] : [Астана төрінде "Ән-Әміре" драмасы қойылды.] / А. Кемелбаева // Қазақ әдебиеті. - 2017. - 17 наурыз. - Б.30.

Ғали, Т. Әміреден Димашқа дейін [Мәтін] / Т. Ғали // Айқын . - 2017.- 10 маусым. - Б. 1.

Нұманұлы, А. Әмiре Қашаубаев әлемге ЭКСПО арқылы танылды [Мәтін] / А.Нұманұлы // Алты алаш. - 2017. - 23 маусым. - Б. 4. - Әншi Ә.Қашаубаев Парижде 1925 жылғы өткен ЭКСПО көрмесiне қатысушы тұңғыш қазақ.

Мәмет, С. Ұлттың үнi [Мәтін] / С. Мәмет // Егемен Қазақстан. - 2017. - 7 тамыз. - Б. 6. - Қазақ әнiнiң беделiн арттырған әншiлер.

2018 - 2019

Әкебаев, Б. Парижде ән салған Әмiреге биыл 130 жыл [Мәтін] / Б. Әкебаев // Үш қоңыр. - 2018. - 5 қаңтар. - Б. 4. - Әншi Ә.Қашаубаевтың өмiр жолы жайында.

Әкебаев, Б. Парижде ән салған Әмiре [Мәтін] / Б. Әкебаев // Алматы ақшамы. - 2018. - 11 қаңтар. - Б. 31.

Әкебаев, Б. Еуропаны тамсандырған Әмiре [Мәтін] / Б. Әкебаев // Prezident & HALYQ.- 2018.- 12 қаңтар. - Б. 6. - Әншi Ә.Қашаубаевтың туғанына 130 жыл толуына орай.

Әкебаев, Б. Парижде шырқалған ән [Мәтін] / Б. Әкебаев // Қазақстан - ZAMAN.- 2018.- 18 қаңтар. - Б. 11. - Әншi Әмiре Қашаубаев туралы.

Шәкәрiм, Ж. Әмiре туған күн [Мәтін] / Ж. Шәкәрiм // Егемен Қазақстан. - 2018. - 7 ақпан. - Б. 9. - Әйгiлi әншi Әмiре Қашаубаев жайлы.

Абдрахманов, А. Әйгiлi Әмiре ол туралы Париж газеттерi не жазып едi ? [Мәтін] / А. Абдрахманов // Egemen Qazaqstan (Егемен Қазақстан). - 2018. - 4 сәуiр. - Б. 11. - Әншi Әмiре Қашаубаев туралы.

Иман, Қ. Эйфель мұнарасындағы үшеу [Мәтін] / Қ. Иман // Алматы ақшамы. - 2018. - 5 сәуiр. - Б. 16. - Әншi Ә.Қашаубаев туралы түсiрiлген "Әмiре" атты көркем музыкалық фильм және өнерпаздың өмiр жолы жайында деректер.

Имамбаева, Д. Әлемге танылған Әмiре туралы көркем фильм көрерменге жол тартты [Мәтін] / Д. Имамбаева // ANA TILI. - 2018. - 5-11 сәуiр. - Б. 1,3. - Әмiре Қашаубаевтың туғанына 130 жыл толуына орай түсiрiлген көркем фильм туралы.

Рақыш, А. Париждi дүр сiлкiндiрген Әмiре киноға айналды [Мәтін] / А. Рақыш // QAZAQSTAN ZAMANY (Қазақстан Zaman). - 2018. - 5 сәуiр. - Б. 9. - Әмiре Қашаубаев жайлы түсiрген "Әмiре" киносы туралы.

Бектас ,Г. Әлемге шықты Әмiре [Мәтін] / Г. Бектас // AI'QYN (Айқын). - 2018. - 7 сәуiр.- Б. 10. - "Әмiре" фильмi көрерменге жол тартты.

Жеңісұлы, О. Ән әлемінің жарық жұлдызы [Мәтін] : [А.С. Пушкин кітапханасында Әміренің 130 жылдығына арналған шара өтті.] / О. Жеңісұлы // Дидар. - 2018. - 7 сәуір. - Б. 1.

Жеңісұлы, О. Голливудтық фильмдерден кем емес [Мәтін] / О. Жеңісұлы // Дидар. - 2018. - 21 сәуір. - Б. 4.

Әмiрбекова, Д. Тұлғалар бейнесiн бұрмаламау керек [Мәтін] / Д. Әмiрбекова // Egemen Qazaqstan (Егемен Қазақстан). - 2018. - 25 сәуiр. - Б. 10. - "Әмiре" фильмi туралы пiкiр.

Иман, Қ. Жүсiпбектiң "әншiсi" дайын сценарий едi ғой [Мәтін] / Қ. Иман // Алматы ақшамы. - 2018. - 7 маусым. - Б. 8. - Ә. Қашаубаев жайлы түсiрген "Әмiре" киносына сын мақала.

Мәдиев, С. Әміре-менің өнерімдегі биік образ [Мәтін] / С. Мәдиев; сұхб. А. Есенғали // Жұлдыздар отбасы. - 2018. - N 8. - Б. 20-22.

Жеңісұлы, О. Голливудтық фильмдерден кем емес [Мәтін] / О. Жеңісұлы // Дидар. - 2018. - 21 сәуір.- Б.4.

Қасым, А. Әміре ауылындағы той [Мәтін] / // Егемен Қазақстан. - 2018. - 23 шілде.- Б.9

Шәкәрім, Ж. Әнші туралы ақиқат [Мәтін] : [Әнші Әміре Қашаубаев туралы.] / Ж. Шәкәрім // Дидар. - 2018. - 14 шілде.- Б.5.

Мұратқали, Ж. Дәстүрлі әншілер ән әміршісінің тойына жиналды [Мәтін] / Ж. Мұратқали // Дидар . - 2018. - 19 шілде.- Б.23.

Мұратқали, Ж. Бесқарағайда қола дәуіріндегі елді мекен бар [Мәтін] / Ж. Мұратқали // Дидар. - 2018. - 30 тамыз.- Б.27.

Маратқызы, М. Ән асқары Әміре [Мәтін] / М Маратқызы // Ертіс өңірі. - 2018. - 18 шілде.- Б.7.

Қуанышбаев, Қ. Естелік [Мәтін] : [Әміре Қашаубаев туралы] / Қ. Қуанышбаев // Ертіс өңірі. - 2018. - 8 тамыз.- Б.12.

Шәкәрім, Ж. Аққуға аспандағы әнін қосқан [Мәтін] : әнші Әміре Қашаубайұлының туғанына 130 жыл толуына орай көкейде жүрген ой / Ж. Шәкәрім // Қазақ әдебиеті. - 2018. - 13 шілде.- Б.7

Иманбаева, Д. Әлемге танылған Әміре туралы көркем фильм көрерменге жол тартты [Мәтін] / Д. Иманбаева // Ана тілі. - 2018. – 5 - 11 сәуір.- Б.1–3.

Мұхамадиева, Т. Өскеменде көше атаулары өзгертілмек [Мәтін] / Т. Мұхамадиева // Менің өлкем. - 2018. - 15 қараша.- Б. 4.

Әлімақын, Д. Әміренің есімін француздардан естідік [Мәтін] / Д. Әлімақын // Қазақ әдебиеті. - 2019. - 5 сәуір.- Б.12-13.

Аймауытов. Ж. Әнші [Мәтін] / Ж. Аймауытов // Қазақ әдебиеті . - 2019. - 5 сәуір.- Б.13.

1980-е

Афанасьев, В. Ему аплодировал Париж [Текст] : [о певце Амре Кашаубаеве] / В. Афанасьев // Казахстанская правда. - 1988. - 21 сент.

1990-е

Касымжанов, А.Х. Амре Кашаубаев [Текст] // Касымжанов А.Х. // Портреты: Штрихи к истории Степи. - Алматы: Кайнар. - 1995. - С. 92-94.

Гринкевич, Н. Забытая фотография [Текст] : [об участии каз.певца из г. Семипалатинска Амре Кашаубаева в этногр. концерте на Всемир. выставке в Париже в 1925 г.] / Н. Гринкевич // Семь дней. - 1997. - 4 сент.

Гущин, В. Жизнь и песни Амре Кашаубаева [Текст] : [о нар. певце, актере А.Кашаубаеве] / В. Гущин // Казахстанская правда. - 1997. - 17окт.

***

Елеманова, С. Домбра Амре покорила Европу [Текст] : В 20-гг. прошлого столетия в Европе триумфально выступил каз. певец Амре Кашаубаев / С. Елеманова // Казахст. правда. - 2001. - 21 сент.

Гусакова, Л. Когда поет Амре... [Текст] : А.Затаевич в судьбе и творчестве Амре Кашаубаева / Л. Гусакова // Казахст. правда. - 2002. - 26 апр.

Нитченко, Ю. Хранители народного искусства [Текст] : В Президент. центре культуры сост. открытие респ. конкурса традиц. исполнителей песни им. А.Кашаубаева / Ю. Нитченко // Казахст. правда. - 2002. - 26 апр.

Корешкова, Т. "Амре - соловей казахских степей": О певце Амре Кашаубаеве [Текст] / Т. Корешкова // Звезда Прииртышья. - 2002. - 13 авг. - С. 8.

Акчулаков, М. Напревзойденный Амре - "Гвоздь сезона" в Париже и Москве [Текст] : Амре Кашаубаеву - 115 лет / М. Акчулаков // Столичная жизнь. - 2003. - 14 авг. - С. 19.

Калиаскарова, Т. Золотой голос Амре [Текст] : Вечер посвящен. творчеству выдющегося певца А.Кашаубаева / Т. Калиаскарова // Звезда Прииртышья. - 2004. - 30 нояб. - С. 5.

Топорков, В. Блистательный Амре [Текст] / В. Топорков // Рудный Алтай. - 2005. - 8 янв. - С. 4.

Азмуханова, М. Народный певец Амре Кашаубаев [Текст] / М. Азмуханова // Nomad-Kasakstan.- 2008. - № 2. - С. 18-19.

Секенов, С. Памяти казахского акына [Текст] : Амре Кашаубаеву - 120 лет / С. Секенов // Вести Семей. - 2008. - 11 декабря. - С. 1.

Кадыров, Б. Тропою Мастера [Текст] / Б. Кадыров // Казахстанская правда. - 2009. - 28 мая. - С. 12. - Об открытия УII Респ. конкурса исполнителей традиц. песни им. А.Кашаубаева.

Мельникова, Н. Радужный голос казахской степи [Текст] : [о знаменитом восточно-казахстанском певце Амре Кашаубаеве] / Н. Мельникова // Рудный Алтай. - 2010. - 15 сент. - С. 6.

Садыкова, Б. В ОГПУ пишут сценарии только с трагическим концом [Текст] / Б. Садыкова // Деловая неделя. - 2012. - 6 января. - С. 11. - О жизни и творчестве певца и домбриста 30- годов ХХ столетия Амре Кашаубаева.

Костюк, Е. Легендарный певец степи [Текст] : [о жизни и творчестве казахского певца, актера, музыканта Амре Кашаубаева] / Е. Костюк // 7 дней. - 2013. - 28 февр. - С. 4.

Утешева, А. Bel Canto казахской степи [Текст] / А. Утешева // Класс Time. - 2013. - 13 марта. - С. 10. - К 125-летию со дня рождения Амре Кашаубаева.

Азмухамбетов, Ш. Великий самоучка, покоривший Европу [Текст] : [о легендарном певце и артисте А. Кашаубаеве] / Ш. Азмухамбетов // Рудный Алтай. - 2013. - 30 мая. - С. 21.

Утешева, А. Трагедия великого артиста [Текст] / А. Утешева // Юридическая газета. - 2013. - 4 июля. - С. 8. - О трагической судьбе нар. певца А.Кашаубаева.

Имаханова , К. Певец и песня [Текст] / К. Имаханова // Вести Семей. - 2013. - 27 сент. - С. 7.

Левина, Ф. Безграничный талант Бакыт Удербаевой [Текст] / Ф. Левина // Вести Семей. - 2013. - 11 октября. - С. 2

Шакабаев, Р. Недопетая песня [Текст] / Р. Шакабаев // Наше дело. - 2013. - 14 ноября. - С. 2.

Нокрабекова, З. Золотой голос Амре [Текст] / З. Нокрабекова // Вечерняя Астана.- 2013. - 21 ноября. - С. 31. - К 125-летию певца А. Кашаубаева.

Торайгыр, А. Возвращение голоса эпохи [Текст] / А. Торайгыр // Казахстанская правда. - 2014. - 5 августа. - С.8. - О судьбе и творчестве изв. певца Амре Кашаубаева.

Адильханов, М. Песня, звучащая сквозь века: первый казах, принявший участие в выставке EXPO [Текст] / М. Адильханов // Знамя труда. - 2014. - 16 августа. - С. 3.

Нокрабекова, З. Голос, прозвучавший на весь мир [Текст] / З. Нокрабекова // Казахстанская правда. - 2014. - 15 ноября. - С. 14. - О судьбе великого певца Амре Кашаубаева.

Толеубай, Ш. С. Соловей степи [Текст] / Ш. С. Толеубай // Внеклассная работа в школе. - 2015. - № 2. - С. 28-33.

Касенов, Ж. По пути Амре Кашаубаева [Текст] / Ж. Касенов // Вести Семей. - 2015. - 11 августа. - С. 2

Шимырбаева, Г. Голос Амре [Текст] : [Начаты съемки кинокартины "Амре Кашаубаев"] / Г. Шимырбаева // Казахстанская правда. - 2016. - 15 января. - С. 25.

Галкина, Г. Одинокий можжевельник [Текст] / Г. Гадкина // Новое поколение.- 2016. - 7 июня. - С. 4. - Фотографии Центрального государственного архива кинодокументов и звукозаписей РК об актере, оперном певце, кюйши Амре Кашаубаеве..

Юров, Ю. Драма о теноре [Текст] : совместно с Голливудом "Казахфильм" начал снимать фильм о судьбе Амре Кашаубаева / Ю. Юров// Вечерний Алматы. - 2016. - 11 августа. - С. 18.

Рубелова, Т. На пике славы [Текст] : Казахстан и США симают картину о казахском теноре / Т. Рубелова // Литер. - 2016. - 12 августа. - С. 24. - О съемках фильма об оперном певце А. Кашаубаеве.

Каштелюк, Ю. Степная драма для Голливуда [Текст] : близ Алматы завершились съемки художественного фильма "Амре" / Ю. Каштелюк // Вечерний Алматы. - 2016. - 2 сентября. - С. 18. - О фильме, посвященный оперному певцу, кюйши А. Кашаубаеву.

Шимырбаева, Г. На одном дыхании [Текст] / Г. Шимырбаева // Вести Семей. - 2016. - 20 сентября. - С. 5.

Вересова, Л. Книга со своим голосом [Текст] : вышла в свет книга Жаркына Шакаримова "Амре в Париже" о легендарном исполнителе Амре Кашаубаеве / Л. Вересова // Вечерний Алматы. - 2017. - 12 января. - С. 18.

Фиронова, В. Голос, покоривший Париж [Текст] / В. Фиронова // Казахстанская правда. - 2017. - 6 февраля. - С. 6. - О книге Жаркына Шакаримова "Амре в Париже", рассказывающей о триумфальном выступлении певца на выставке в Париже и его трагической судьбе.

Оспанова, Ж. Материалы творчества А.Кашаубаева в КФДЗ РК [Текст] / Ж. Оспанова // Фараби әлемi: IV халықаралық Фараби оқулары. Студенттер мен жас ғалымдардың халықаралық ғыл. конф. материалдары (10-14 сәуiр 2017 ж.).- Алматы, 2017.- С. 154-155

 ***

Амре Кашаубаев - самородок земли казахской [Текст] // История Казахстана: преподавание в школе. - 2018. - № 3. - С. 15-25.

Гуляева, Е. Легенды старого погоста [Текст] : [о разысканиях краеведа Семея Бориса Светашова: расстрельное место (врагов народа), могила старицы Февронии, восстановление имен погибших в эвакогоспитале и их останков, могила переводчицы Г. Жукова Эдит Николаевны Гончаровой, судьба сестер Становых (открытие первой музыкальной школы, связь с Амре Кашаубаевым, и установление судьбы Ильи Станова, который был знаком с Абаем Кунанбаевым)] / Е. Гуляева // Рудный Алтай. - 2018. - 15 марта. - С. 20.

Юсупова, Р. Тайна Амре [Текст] / Р. Юсупова // Вечерний Алматы. - 2018. - 21 марта. - С. 27. - О выходе фильма "Амре", посвященный оперному певцу тенору А. Кашаубаеву.

Абдрахманов, А. Мелодии, воспевающие степные просторы [Текст] : найдены новые сведения о выступлениях Амре Кашаубаева в Париже / А. Абдрахманов // Литер. - 2018. - 4 апреля. - С. 6.

Москау, З. Голос, покоривший Париж [Текст] / З. Москау // Казахстанская правда. - 2018. - 4 апреля. - С. 6. - К 130-летию Амре Кашаубаева.

Кунгурцев, Э. Трагедия великого тенора [Текст] : [о мероприятии в ВКОБ им. А.С. Пушкина, посвященная Амре Кашаубаеву] / Э. Кунгурцев // Рудный Алтай. - 2018. - 12 апреля. - С. 24.

Крюкович, Д. История одного тенора [Текст] : [о премьере в Усть-Каменогорске художественного фильма "Амре". Компания Казцинк] / Д. Крюкович // Рудный Алтай. - 2018. - 19 апреля. - С. 5.

Вологодская, Г. Музыка нас связала [Текст] : [компания «Казцинк» подарила студентам, преподавателям, журналистам и общественникам билеты на премьеру казахстанской ленты об Амре Кашаубаеве] / Г. Вологодская // Казахстанская правда. - 2018. - 20 апреля. - С. 5.

Құжиманов Е.

Жаңартылды 14.11.2018 14:56

Құжиманов Ерлан (1969) – әнші

Ерлан Құжиманов 1969 жылы бұрынғы Семей (қазіргі Шығыс Қазақстан) облысы Ақсуат ауданының Ақсуат ауылында дүниеге келген.

1986 жылы орта мектепті бітіріп, 1986-1994 жылдарықарағанды пединститутының көркемсурет факультетінде оқып жоғары білім алды.

1994-1996 жылдары осы институтта, 1996-2004 жылдары Е. Букетов атындағы ҚарМУ-дің философия- психология факультетінде ұстаздық етті. Қазақ философиясының тарихы, мәдениеттану, дінтану пәндерінен дәріс оқыды.

2004-2007 жылдары Л. Гумилев атындағы Евразия ұлттық университетінде музыка факультетін тәмәмдады.

Арқа өңірінің әлі де халыққа танылмай жатқан ақын- композиторларының шығармаларын зерттеп, қазақ радиосының Алтын қорына тапсырған. Дүниежүзілік өнер фестивальдерінде (Франция, Австрия, Германия, Түркия, Оңтүстік Корея) қазақ өнерін, мәдениетін насихаттап келеді.

1992 жылы Алматы Қаласында студенттер арасында өткен «Студенттер көктемі» атты республикалық  ән байқауында басжүлдені жеңіп алды.

1995 жылы Шымкент қаласында өткен республикалық Ә. Қашаубаев атындағы, 1997 жылы тараз қаласында өткен халықаралық Ш. Қалдаяқов атындағы әншілер байқауыларының жеңімпазы.

 1998 жылы   «Шабыт» фестивалі ән байқауында 1-орын алып, Ж. Елебеков атындағы республикалық әншілер байқауында лауреат атанды. Республикалық Мәди Бәпиұлы атындағы байқаудың жеңімпазы. Ш. Қалдаяқов атындағы II Халықаралық конкурстың лауреаты.

 

Көшеров О.

Жаңартылды 31.07.2024 11:25

Оралхан Көшеров (1959-2001) – әнші, композитор

1959 жылы Күршім ауданы, Топтерек ауылында дүниеге келген.

Мектеп бітірісімен Семей қаласындағы музыкалық училищеге оқуға түсіп, бірінші курстан кейін тастап кеткен. Ұзақ жылдар Күршім аудандық мәдениет бөлімінде әнші болып қызмет істейді. Халық арасында «Шығыстың Шәмшісі» атанған Оралхан соңғы он жыл бойы шығармашылықпен айналысып ән жазды. 42 жыл ғана ғұмыр кешкен Оралхан Көшеров 50-ден астам әннің авторы.

Ең көп тараған әндері – «Сезімді аяла», «Туған жер», «Ақ тілек», «Әке тілегі», «Көздеріне ғашықпын», «Боздала», «Достарыма», «Ескі әнді шеше, қозғама», «Алғашқы махаббат», «Алтай», «Інілеріме», «Өскеменім», «Мен өзімнен алыс кетіп барамын». Оралхан әндері сыршыл сезімге, туған жерге, ата-анаға деген сүйіспеншілікке, нәзік лирикаға толы.

Оралхан жырларының жақұты таза пәк сезімге арналған «Алғашқы махаббат» әні. Оралхан өмірді, музыканы сүйді, Мұқағали ақын мен композитор Шәмші Қалдаяқовты өзіне ұстаз санаған. Оралхан Көшеров артына халық жүрегінен орын алған мол музыкалық мұра қалдырды. «Өлді деуге бола ма айтыңдаршы, өлмейтұғын артына сөз қалдырған»,- деген Абай сөзі осы Оралханға арналғандай. Терең ойға жетелеп, көрермен жүрегіне жол тапқан Оралхан әндері мәңгілік. 2005 жылы Оралхан Көшеровтың «Есіңе мені алғайсың» атты жыр жинағы жарық көрді. Күршімдік жерлестері халықаралық «Оралхан көктемі» фестивалін өткізуді қолға алды.

О. Көшеровтың шығармалары

Произведения О. Кошерова

Кітаптар - Книги

Көшеров, Оралхан. Есіңе мені алғайсың [Мәтін] : (әндер жинағы) / О. Көшеров. – Алматы : Үш Қиян, 2005. – 84 б.

О. Көшеров туралы әдебиет

Литература об О. Кошерове

Туған жер әуендері = Земли родной напевы [Мәтін] : ШҚО композиторларының шығармалар жинағы. 1- ші шығарылымы / ШҚО мәдениет басқармасы ; ШҚ өнер мұражайы ; Қазақстан жазушылар одағы ШҚО бөлімшесі. – Өскемен, 2005. – 200 б.

Мақалалар - Статьи

Оркушпаева, Н. Он жив, пока мы слушаем его песни [Текст] / Н. Оркушпаева // Рудный Алтай. – 2011. – 15 июля (№ 80). –

Әбілхан, С. “Достарға” ауыр науқастан кейін туған туынды [Мәтін] : афиши / С. Әбілхан // Дидар. – 2013. – 21 қараша (№139). – Б. 16 : фот.цв.

***

Нигметов, Р. Оралхан ушел, оставив песни : [К дню памяти композитора Оралхана Кошерова] / Р. Нигметов - Текст // Рудный Алтай. - 2002. - 28 фев. - С. 4.

Құжыманов Ж.

Жаңартылды 21.02.2019 15:58

Құжыманов Ж. (1958) – дәстүрлі әнші

Жоламан Құжыманов 1958 жылы жылы 17 наурызда бұрынғы Семей облысына қарасты Ақсуат ауылында көп балалы отбасында дүниеге келген. Әкесі Нұртай әншілігімен халыққа танымал болған адам.

Жоламан Семей технология институтын бітірген.

Қали Байжанов, Мәди Бәпиұлдары секілді әншілердің айтқан әндерін, әңгімелерін бойына сіңіріп өскен.

Әміре Қашаубаев атындағы Семей облыстық филармониясында, Абай атындағы Семей драма театрында қызмет істеген.

Әнші шығармашылығында Мәдидің «Қаракесек», «Қарқаралы», «Үшқара» әндерінің орны бір төбе. Қасым Аманжоловтың әндерін де нақышына келтіріп шырқауды ұнатады. Үлкен сахнада оның орындауындағы Абайдың «Қараңғы түнде тау қалқып» әні ел ықыласына бөленді. Әнші сол әнмен байқауға қатысып, лауреат атанды. Үкілі Ыбырайдың «Толқын», «Шалқыма» әндері жанына жақын.

Әнші мектепте оқып жүрген кезінде Қайрат Байбосыновқа еліктеген екен. Ауылдағы ұстаздары - Найманғазы Сақпанбаев, Рахмет Ноғайбаев. Әншілік жолға түбегейлі түскеннен соң Келденбай Өлмесеков, Ахат Әшіров, Тұрсынғазы Рахимов, Мәдениет Ешекеев сияқты дәстүрлі ән шеберлерінен тәлім алған. Тельман, Нұртай, Ерлан, Еламан, Ербол, Саят, Жасұлан сияқты соңынан ерген шәкірттері бір төбе.

Соңғы жылдары «Сазген сазы» ансамблінің солисі болып еңбек етуде. Көптеген республикалық ән конкурстарының жеңімпазы.

Ж. Құжыманов туралы деректер

 о Ж. Кужыманове

Құжыманов Ж. Үлкен өнер сезiмнен туады [Мәтін]: / әңг. А.Асқарұлы // DAT (Диалог Анализ Тема). - 2010. - 2 маусым (№ 22). – Б.16.

Жоламан Нұртайұлы Құжиманов [Электронный ресурс] // alashainasy.kz : сайт. - Режим доступа: http://alashainasy.kz/omir/jolaman-nurtayulyi-kujimanov-49772/ (дата обращения: 3.01.2018)