Әуезов М. О.
- Жаңартылды 21.06.2023 11:11
Әуезов Мұхтар Омарханұлы (1897-1961) – қазақтың ұлы жазушысы, қоғам қайраткері, ғұлама ғалым, Қазақстан ғылым академиясының академигі (1946), филология ғылымдарының докторы, профессор (1946), Қазақ КСР-нің еңбек сіңірген ғылым қайраткері (1957), Алаш қозғалысына қатысушы.
1897 жылы 28 қыркүйекте Семей облысының (қазіргі Шығыс Қазақстан облысы) Шыңғыстау бөктерінде дүниеге келген. Ауыл мектебінде оқып, білім алған. Атасы Әуез Абай өлеңдерін жаттатып, болашақ жазушының көзқарасының қалыптасуына ықпалдық етті. 1908 жылы М. Әуезов Камалиддин медресесінде, кейін орыс мектебінің дайындық курсында оқиды. 1909 жылы әкесі қайтыс болғаннан кейін, оны ағасы Қасымбек өз тәрбиесіне алып, Семей қалалық бескластық училищеге оқуға береді (1910-1915). Бесінші сынып оқып жүргенде Мұхтар өзінің алғашқы «Дауыл» (В бурю) шығармасын жазады.
1915 жылы Семей қаласында мұғалімдер семинариясына оқуға түседі. 1917 жылы Шәкәрім Құдайбердиевтің «Жолсыз жаза» дастанының ізімен «Еңлік-Кебек» пъесасын жазады.
Ресейдегі саяси оқиғалар (1917), Алаш қозғалысы (1917) және Кеңес өкіметінің құрылуы (1917) оның өміріне өзгерістер әкелді. Әуезов «Алаш жастары» одағын құрып, «Алаш» және «Сарыарқа» газеттеріне мақала жазады, түрлі үйірмелердің ашылуына ықпалын тигізеді.
1918 жылы 5-13 мамырда Омбыда өткен қазақ жастарының жалпы құрылтайында (съезд) орталық атқару комитетінің мүшесі болып сайланады. Алаш қозғалысын қолдайтын «Жас азамат» атты Жалпықазақ жастар ұйымына белсенді қатысты.
Семей қаласында Жүсіпбек Аймауытовпен бірге ғылыми-қоғамдық «Абай» журналын шығарады, онда ұлттық-демократиялық қоғам құру идеясы туралы ғылыми-танымдық мақалалар жарияланып тұрған. Басылым 13 нөмірі шыққаннан кейін жабылады.
Алаш үкіметі тараған соң, Әуезов астыртын жұмыс істейді. 1919 жылы Семей мұғалімдер семинариясын бітіреді. 1919 ж. бастап – Семей губерндік революциялық комитеттің бөлім меңгерушісі.
«Қазақ тілі» («Казахский язык») газетін шығарады. Қазақ оқырмандарына арналған «Ашық хатында» халықты қоғам өміріне қатысуға шақырады. Осы жылы Әуезов Райхан Кәкенқызымен ажырасып, Абайдың немересі Кәмила Мағауияқызына үйленеді.
1921 ж. Семей революциялық комитетінде қызмет істейді. 1921 ж. қарашасынан мамырға дейін саяси хатшы – Қазақ АССР-і Орталық атқару комитеті президиумының мүшесі.
«Қызыл Қазақстан» (№ 3-4, 1921) журналында Әуезовтың «Қорғансыздың күні» («Судьба беззащитной») әңгімесі жарияланады. «Еңлік-Кебек» пьесасының екінші нұсқасы («Теке - Орал») жарық көреді. Қазақ театрында Әуезовтың «Бәйбіше-тоқал», «Ел, ағасы» пьесалары қойылады.
1921-1922 жж. Әуезов қазақ интеллигенциясын қуғындау саясаты мен Мәскеудің экономикалық қысымын сынайды. 1922 ж. 7 наурызда Қазақ АССР Орталық атқару комитетінің мүшесі Смағұл Садуақасовпен бірге болшевиктер партиясына қарсылық саяси, экономикалық, әлеуметтік талаптар қойылған хат жазып, РКП(б) Орталық Комитетінің өкілі В.Г.Юдовскийге ұсынады. Соның негізгілері - ұлт тәуелсіздігі, аштықты жою, тәркіленген жерді қазақтарға қайтару, қазақтарды өндіріске тарту, халық ағарту, ғылым мен баспа ісін дамыту мәселелері РКП(б) Қазақ обкомы перзидиумының жиынында қаралады.
1922 ж. 11-20 наурызда Әуезов және Сәдуақасов «ұлтшыл-алашордашылар» деп жарияланды.
1922 ж. «Қорғансыздың күні» және «Еңлік -Кебек» Орынбор қаласында жеке кітап болып шығады.
1922 ж. күзінде Әуезов Ташкент қ. Орта Азия мемлекеттік университетіне ерікті тыңдаушы болады. Сол кезеңде «Шолпан», «Сана» журналдарымен бірге қызмет істейді. «Қыр әңгімелері» («Степные рассказы»), «Үйлену» («Свадьба») әңгімелерін жариялайды.
1923 ж. РКП(б) қатарынан шығарылады. Осы жылы Ленинград мемлекеттік университетінің филология факультетіне оқуға түседі.
1924-1925 жж. Қазақ АССР-і Наркомпросының тапсырмасы бойынша Семей мұғалімдер техникумында оқытушы болады. «Таң» журналын шығарып, «Кінәмшіл бойжеткен», «Қаралы сұлу»(«Красавица в трауре»), «Ескілік көлеңкесінде» («В тени прошлого»), «Жуандық» («Насилие») әңгімелерін жариялады.
1925 ж. Ленинградқа оралып, оқуын жалғайды. 1926 ж. қазақ фольклорлық мұрасын зерттеу бойынша Семей қ. ғылыми экспедиция ұйымдастырып, «Қарагөз» пьесасын жазады.
1927 ж. «Әдебиет тарихы» монографиясы жарыққа шығады.
1927-1929 жж. «Қилы заман» («Лихие годы») романын, ал ақпан айында «Хан Кене» пьесасын жазады.
1928 ж. Ташкент қ. САГУ аспирантурасына оқуға түседі. Аспирантурада оқыған жылдары, жаз айында қырғыз даласына саяхаттап, «Манас» жырын жазып алады.
1929-1930 жж. көші-қон мәселесін зерттеп, ғылыми жұмыстармен айналысады.
1930 ж. 16 қыркүйекте ОГПУ органдары тұтқынға алады. Оған бірқатар айып тағылады, соның ішінде – совет өкіметіне қарсы астыртын жұмыс ұйымдастырды, қарулы көтеріліс әзірлеуге қатысты; байлардың мүлкін тәркілеуге қарсы шықты; «Алқа» ұлтшыл-буржуазиялық ұйым құрды; қазақ халқының революцияға дейінгі өмірі мен тұрмысын мадақтаған шығармалар жазды т.б.
М.Әуезов 2 жыл тергеуде болды. 1932 жылы сәуірде үш жылға бас бостандығынан айыру туралы үкім шығарылады.
1932 жылы 10 мамырда Әуезовты «Социалды Қазақстан» және «Казахстанская правда» газеттеріне өзінің «Қарагөз», «Еңлік - Кебек», «Хан Кене», «Қилы заман» шығармалары және қазақ әдебиетінің тарихы бойынша ғылыми-зерттеулерінен бас тартқан «Ашық хат» жазуға мәжбүрлейді.
Әуезов Қазақ ауылшаруашылығы институтына уақытша қазақ тілі және әдебиеті пәні мұғалімі болып орналасады, қосымша Қазақ драма театрының әдебиет бөлімі меңгерушісі қызметін атқарады.
1932 ж. қыркүйекте Әуезов Қазақ педагогикалық институтының, аға оқытушы болып, профессор атағын алады. « Октябрь үшін» (1932), «Айман-Шолпан» (1933), «Тартыс» (1933), «Білікке білек» («Плечом к плечу» 1934), «Үш күн» («Три дня» 1934), «Қасеннің құбылыстары» («Превращения Хасена», 1934), «Түнгі сарын» (1934), «Тастүлек» (1935), «Ақан-Зайра» (1935), «Іздер» («Следы» 1935), «Шатқалаң» («Крутизна», 1935), «Құм мен Асқар» («Песок и Аскар», 1935), «Ескілік көлеңкесінде» («В тенях прошлого», 1935), «Қараш-Қараш» (1936) пьесалары мен прозалық әңгімелердің авторы.
1936 ж. Әуезов Мәскеуде өткен қазақ әдебиеті мен өнері декадасына қатысады. Қазақ АССР-і Жазушылар Одағының делегаты.
Кейін «Алма бағында» (1937), «Шекарада» (1937), «Бүркітші» («Беркутчи», 1937), «Ақ қайың" (1938), «Бекет» (1938), «Қалқаман - Мамыр» (1938), «Абай» (1940) пьеса-прозаларын жазады.
Н. В. Гоголь, А. Афиногенов, Н. Погодин, К. Тренев, В. Шекспир шығармаларын, Л. Н. Толстой мен Дж. Лондон әңгімелерін қазақ тіліне аударады.
1940 жылы Әуезовтың сценарийі бойынша «Райхан» фильмі түсірілді. Л.Соболевпен бірге «Дала жыры» («Песня степей», 1940) жинағын шығарып, алғысөз жазады.
1941 жылы «Абай» романын аяқтайды. Романның жарыққа шығуы Қазақстанның мәдени өміріндегі маңызды оқиға болды.
Ұлы Отан соғысы жылдары Ә. Әбішевпен бірге «Сын сағат» (1941), «Намыс гвардиясы» (1942) пьесаларын жазды.
1943 ж. Әуезов – Тіл, әдебиет және тарих ғылыми-зерттеу институтының ғылыми қызметкері, Қазақ Мемлекеттік Университетінің қазақ әдебиеті кафедрасының профессоры. М. Әуезов осы инститиутта өмірінің соңына дейін оқытушы болып қызмет етті.
«Абай» (1944), «Қынаптан қылыш» (1945) операларына либретто және «Абай әндерi» («Песни Абая», 1945) фильміне сценарий жазады.
1946 жылы Әуезов Абай туралы екінші кітабын бастайды, ол 1947 жылы жарық көрді.
1946 ж. бастап Қазақстан Ғылым академиясының академигі, филология ғылымдарының докторы, профессор. «История литературы Казахской ССР» кітабының авторы, руководитель авторского научного коллектива издания «История Казахской советской литературы» (1947) басылымының авторлық ғылыми ұжымының жетекшісі.
1949 жылы Абай туралы романы үшін бірінші дәрежелі Қазақ ССР-інің мемлекеттік Сталиндік сыйлығының иегері.
1950 ж. «Абай» романының 3-ші кітабы шықты.
1951 ж. Әуезов «Құрмет белгісі» орденімен марапатталды.
1951-1954 жж. Әуезов шығармашылығына сын басталды. Оны «ұлтшыл-алашордашыл» атап, фольклорлық шығармаларында Ресейге қарсы насихат; «Абай» романында феодализмді мадақтау, Қазақстан тарихы мен қазақ әдебиеті тарихын бұрмалау бар деген жала жабылады.
1953 ж. тұтқынға алыну қаупі болғандықтан Мәскеуге кетуге мәжбүр болады. Әуезовты ресейлік жазушылар – СССР Жазушылар одағының мүшелері А. Фадеев, К. Симонов, В. Кожевников, Н. Тихонов қорғады.
1953-1954 жж. Мәскеу мемлекеттік университетінде «История литературы народов СССР» арнайы курсын оқыды.
1954 ж. Алматыға оралып, «Абай жолы» роман-эпопеясын аяқтайды.
1955-1957 жж. Әуезовтың 6 томдық Толық шығармалар жинағы шығады.
1955 ж. Қазақ ССР-і Жоғары Советінің депутаты болып сайланған. ГДР-дің Берлин қаласында өткен жазушылар сьезінің құрметті қонағы болады. Индияға 40-күндік сапарға шығады.
1956 ж. «Бес дос» пьесасы шығады.
1956 ж. екінші Еңбек Қызыл Ту ордені, Ленин орденімен марапатталады. Алматы және Мәскеу қалаларында жазушының 60-жылдығына орай мерейтойы өткізілді.
1957-1961 жж. Қазақ ССР-і Ғылым Академиясының Тіл және әдебиет бөлімінің меңгерушісі.
Әуезовтың «Дос-Бедел дос» (1958), «Алуа» (1958) шығармалары жарыққа шығады.
1958 жж. Әуезов Ташкент қ. өткен Азия және Африка елдері жазушыларының 1-конференциясына қатысады.
«Асыл нәсiлдер» (1959), «Мысли разных лет» (1959) шығармалары және «Абай (Ибрагим) Құнанбаев» (1959) монографиясы жарық көреді.
1959 ж. екінші рет Қазақ ССР-і Жоғары Советінің депутаты болып сайланады.
Әуезовке «Абай жолы» роман-эпопеясы үшін Лениндік сыйлық ұсынылады.
«Қараш-Қараш» (1960) жинағы, «Өскен өркен» (1960-1961) романы жарыққа шығады.
1960 ж. – Америка, 1961 ж. – Индия сапары.
Әуезов 1961 ж. 27 маусымда Мәскеу қ. операция үстінде қайтыс болады. 1 маусымда Алматы қ. орталық қорымына жерленген.
Әдебиет және өнер институты, Қазақ академиялық драма театры, Алматы, Астана, Семей қ. көшелері мен мектептері М. Әуезов есімімен аталады. Алматы қ. Әуезовтың мұражай-үйі бар.
Әуезовтың өмірі мен әдеби мұрасы К. Телжанов, М. Кенбаев, С. Мамбеев, Е. Сидоркин, Е. Вучетич, Н. Нұрмұхамбетов тәрізді суретшілер мен мүсіншілер еңбегінде мәңгілік қалды.
Әуезов шығармалары бірнеше рет қайта шығарылып, көптеген тілдерге аударылды.
1997 ж. Әуезовтың 100-жылдық мерейтойы ЮНЕСКО шешімімен әлемдік деңгейде аталып өтілді.
Библиографиялық материалдар
Библиографические материалы
М.О. Ауэзов шығармалары
Произведения М.О. Ауэзова
Әуезов, Мұхтар. Шығармалар жинағы : повестер мен әңгімелер / М. Әуезов. - Алматы : Өлке, 2012. – Б. 384.
Әуезов , Мұхтар. Көксерек : әңгімелер / М. Әуезов . - Алматы : Олжас кітапханасы, 2012. – Б. 176.
Әуезов М. Шығармаларының елу томдық толық жинағы. Т.1 : Мақалалар, пьесалар : 1917-1920. - Алматы : Дәуір ; Жібек жолы, 2014. – Б. 464
Әуезов, Мұхтар. Абай жолы: роман-эпопея. Бірінші кітап. - Алматы : Жазушы, 2013. – Б. 376.
Әуезов, Мұхтар. Абай жолы: роман-эпопея. Екінші кітап. – Алматы : Жазушы, 2013. – Б. 432.
Әуезов Мұхтар. Абай жолы: роман-эпопея. Үшінші кітап. - Алматы : Жазушы, 2013. – Б. 384
Әуезов, Мұхтар. Абай жолы: роман-эпопея. Төртінші кітап. - Алматы : Жазушы, 2013. – Б. 400.
Әуезов Мұхтар. Шығармаларының елу томдық толық жинағы. Т. 1 : Мақалалар, пьесалар : 1917-1920. /М.О. Әуезов. - Алматы : Дәуір ; [Б. м.] : Жібек жолы, 2014. – Б. 464
Әуезов Мұхтар. Шығармаларының елу томдық толық жинағы. 45-том: Сөйлеген сөздер, баяндамалар, зерттеу, жолзаба, пьеса / М.О. Әуезов. - Алматы: Дәуiр : Жiбек жолы, 2014.- Б. 348.
Әуезов Мұхтар. Шығармаларының елу томдық толық жинағы. 49-том: Мақалалар, сөздер, пiкiрлер, әңгiмелер, сценарийлер / М.О. Әуезов. - Алматы: Дәуiр : Жiбек жолы, 2014.- Б. 456.
Әуезов Мухтар. Шығармаларының елу томдық толық жинағы. 26-том: Роман. 1949-1950 / М.О. Әуезов. - Алматы: Дәуiр : Жiбек жолы, 2014.- Б. 408.
Әуезов Мухтар. Шығармаларының елу томдық толық жинағы. 48-том: Сөздер, пiкiрлер жолжазба, аудармалар. /М.О. Әуезов. - Алматы: Дәуiр : Жiбек жолы, 2014.- Б. 452.
Әуезов Мухтар. Шығармаларының елу томдық толық жинағы. 46-том: Өмiрбаян, сөйлеген сөздер, пьесалар, зерттеу. /М.О. Әуезов. - Алматы: Дәуiр : Жiбек жолы, 2014.- Б. 288.
Әуезов Мухтар. Шығармаларының елу томдық толық жинағы. 21-том: Мақалалар, пьесалар, либретто. 1941-1945. /М.О. Әуезов. - Алматы: Дәуiр : Жiбек жолы, 2014.- Б. 384.
Әуезов Мухтар. Шығармаларының елу томдық толық жинағы. 47-том: Мақалалар, тезистер, сөздер, стенограммалар, пiкiрлер, пьесалар, сценарийлер, зерттеу. /М.О. Әуезов. - Алматы: Дәуiр : Жiбек жолы, 2014.- Б 456
Әуезов Мухтар. Шығармаларының елу томдық толық жинағы. 50-том: Хаттар, аудармалар. 1927-19 /М.О. Әуезов. - Алматы: Дәуiр : Жiбек жолы, 2014.- Б 472
Әуезов Мухтар. Шығармаларының елу томдық толық жинағы. 6-том: Әңгiме, зерттеулер, пьесалар. 1927. - Алматы: Дәуiр : Жiбек жолы, 2014.- Б 368
Әуезов Мухтар. Шығармаларының елу томдық толық жинағы. 2-том: Мақалалар, әңгiмелер, аудармалар, пьесалар. 1921-1925. - Алматы: Дәуiр : Жiбек жолы, 2014.- Б. 480.
Әуезов Мухтар. Шығармаларының елу томдық толық жинағы. 1-том: Мақалалар, пьесалар. 1917-1920. - Алматы: Дәуiр : Жiбек жолы, 2014.- Б. 464.
Әуезов Мухтар. Шығармаларының елу томдық толық жинағы. 8-том: Мақалалар, зерттеулер, очерктер, әңгiмелер, аудармалар, құжаттар. 1930-1934.- Алматы: Дәуiр : Жiбек жолы, 2014.- 504
Әуезов Мухтар. Шығармаларының елу томдық толық жинағы. 4-том: Зерттеулер, оқулықтар, әдеби нұсқалар. 1924-1930. - Алматы: Дәуiр : Жiбек жолы, 2014.- Б. 456.
Әуезов Мухтар. Шығармаларының елу томдық толық жинағы. 7-том: Оқулықтар. 1929-.- Алматы: Дәуiр : Жiбек жолы, 2014.- Б. 504.
Әуезов Мухтар. Шығармаларының елу томдық толық жинағы. 3-том: Мақалалар, әңгiмелер, аудармалар, пьесалар. 1921-1929. - Алматы: Дәуiр : Жiбек жолы, 2014. – Б. 424
Әуезов Мухтар. Шығармаларының елу томдық толық жинағы. 5-том: Повестер. 1927-1929. - Алматы: Дәуiр : Жiбек жолы, 2014.- Б. 376
Әуезов Мухтар. Шығармаларының елу томдық толық жинағы. 25-том, 4-кiтап: Абай жолы: роман-эпопея. 1953-1954.- Алматы: Дәуiр : Жiбек жолы, 2014.- Б. 376
Мұхтар Әуезовтың шығармашылық және жұмыс туралы жарияланымдар
О творчестве и произведениях Мухтара Ауэзова
Мұхтар Әуезов: энциклопедия / М. Әуезов. - Алматы : Атамұра, 2011. – Б. 687.
Ыдырысов Ә. Шығармалары . Т. 4 : Әуезовке іңкәрлік. - Алматы : Алматы-Болашақ, 2011. – Б. 424
Картаева, Айжан Маратбекқызы. Мұхтар Әуезовтің шығармашылық әлемі - Алматы : Ралип Сидикей Сервис, 2013. – Б. 192
Қабдолов З. Шығармалары . Т. 6 : Менің Әуезовім. Мұхтар-аға. ...Сөз сарасы. - Алматы : Қазақ энциклопедиясы, 2014. – Б. 320
Нұрқатов А. Мұхтар Әуезов шығармаларының көркемдік поэтикасы. Т. 29 / Р. Нұрғали. - Алматы : Әдебиет әлемі, 2014. – Б. 408.
Мәсімханұлы Д. Таңдамалы үш томдық. Т. 1 : Мұхтар Әуезов және Лу Шүн. Жыр-Жебе : зерттеулер. - Астана : Фолиант, 2016. – Б. 600.
Алашорда : фотоальбом / құраст., түсінік жазғ.: Болат Мүрсәлім. - Алматы : Ел-шежіре, 2017. – фотографи М. Ауэзова; Б. 405.
Зұлхаров, Ғабит. Әуезов және Аякөз / Ғ. Зұлхаров. - Семей : Зияткер, 2017. – Б. 115.
М.О.Әуезов туралы мерзімді басылымдағы жарияланымдар
Публикации о М.О. Ауэзове в периодической печати
Әуезов , Мұхтар. Абайды білмек парыз ойлы жасқа / М. Әуезов // Аңыз адам . - 2018. - №11.- Б. 5-8.
Мұқашева Р. Біз білетін Мұхтар Әуезов / Р. Мұқашева // Қазақ тілі мен әдебиеті орыс мектебінде - Казахский язык и литература в русской школе. - 2011. - № 4.- Б. 41-44
Мұқажанова Р. Әуезовтың ағартушылық көзқарасы / Р. Мұқажанова // Семей таңы. - 2011. - 2 ақпан.- Б.10.
Әбдезұлы, Қансейіт. Әуезовтың лекциялары - нағыз инновациялық білім болатын: / Қ. Әбдезұлы // Түркістан. - 2011. - 14-21 шілде.- Б.19.
Мұхамадиев Д. Абай және Әуезов: рухани сабақтастық / Мұхамадиев Д. // Керуен. - 2011. - №2.- Б.145-149.
Разаққызы , Гүлнар. Бекер ота жасатты деп өкінем...: [Жазушының қарындасы ағасы М. О.Әуезов туралы сыр шертеді] / Г. Разаққызы // Ертіс өңірі. - 2011. - 28 қыркүйек.- Б.10.
Зұлхаров Ғ. Әуезов және Аягөз / Зұлхаров Ғ. // Егемен Қазақстан. - 2011. - 26 шілде (№ 317/324). – Б. 5
Кеңесбай М. Ұлы Мұхтардың ұлы мұрасы / Кеңесбай М. // Түркістан . - 2011. - 29 қыркүйек (№ 39). – Б. 6.
Зұлқаров Ғ. Әуезов Аягөзде болғанда... / Зұлқаров Ғ. // Түркістан . - 2011.- 3 ақпан (№ 5). – Б. 6,7
Әбдезұлы Қ. Әуезовтың - лекциялары нағыз инновациялық білім болатын] / Әбдезұлы Қ. // Түркістан . - 2011.- 14-21 шілде (№ 28/29). – Б. 18
Оразалин , Нұрлан. Азаттық рухының алтын адамы: М.Әуезовтың 100 жылдығына орай өткен Халықаралық симпозиумда оқылған баяндамадан / Н. Оразалин // Қазақ әдебиеті. - 2011. - 30 желтоқсан.- Б. 5.
Кемеңгер Қ. Мұхтар мен Қошке / Қ. Кемеңгер // Абай. - 2012. - №1-4.- Б. 100-103
Еспенбетов А. Мұхтар Әуезов көсемсөзі академик Р. Нұрғали зерттеуінде / А. Еспенбетов // Абай. - 2012. - №1-4.- Б. 104-106
Рыскелдіұлы Т. Ұлт тағдыры / Т. Рыскелдіұлы // Абай. - 2012. - №1-4.- Б. 107-109
Амербекова А.Б. Жұлдызды сәт: "Абай мен Мұхтар" атты кеш / А. Б. Амербекова, З. Н. Қасымқанова // Тәрбие сағаты. - 2012. - №5.- Б.12-13.
Шаханов Мұхтар Мені неге Мұхтар қойған?: өлең / Шаханов Мұхтар // Аңыз адам . - 2012. - № 12. - Б. 5 б.
Тыныбаев Ғ. Әуезовтің үйінде болғанда / Тыныбаев Ғ. // Егемен Қазақстан. - 2012.- 24 қаңтар (№ 27/32). – Б. 6
Сәрсенбаев Ә. Мұхтар аға шерткен сыр [Текст] / Сәрсенбаев Ә. // Жұлдыз . - 2012. - № 6. - Б. 192-196 б
Раев С. Мұхтар және "Топайкөк" әнінің тағдыры / С. Раев // ШҚО педагогика жаршысы = Педагогический вестник ВКО. - 2013. - № 2(46).- Б. 46-49.
Рахымжанов Қ.А. Мұхтар Әуезовтің педагогикалық / Қ. А. Рахымжанов // Білім. - 2013. - №1.- б.6-8
Молдаханов Ә. "Абай жолындағы" тұрмыс-салт жырлары / Ә. Молдаханов // Абай. - 2013. - №2-3.- Б. 30-40
Манабаева, Рымхан. Сағындырған сағым жылдар / Р. Манабаева // Семей таңы . - 2014. - 2 желтоқсан.- Б. 6.
Зұлхаров Ғ. Әуезов Аягөзде болғанда / Ғ. Зұлхаров // Абай. - 2014. - №1.- Б. 84-92
Кенемолдин М. Әуезов және "Таң" журналы / М. Кенемолдин // Абай. - 2016. - №1.- Б .21-29
Әнес, Ғарифолла. Ұлт жазушысы - Мұхтар Әуезов / Ғ. Әнес // Мәдениет. - 2017. - №4.- Б. 56-57
Пірәлі Гүлзия Әуезов - Ленинградта ! [Текст] / Пірәлі Гүлзия // Қазақ әдебиеті . - 2017.- 29 қыркүйек - 5 қазан (№ 40). – Б. 12
Елеукенов Шериаздан Әуезов және Алаш / Елеукенов Шериаздан // Қазақ әдебиеті . - 2017.- 29 қыркүйек - 5 қазан (№ 40). – Б. 9
Мұхтар Әуезовтың шығармашылығы туралы жарияланымдар
Публикации о творчестве и произведениях Мухтара Ауэзова
Әлмашұлы, Жолтай. Әуезовтің алғашқы әңгімелеріндегі комизм / Ж. Әлмашұлы // Ақиқат. - 2011. - N 2.- Б. 52-55.
Қара сөздің иесі мен киесі немесе Әуезов шығармашылығының алуан қыры : [Әуезов әлемі циклінен әңгімелер] // Қазақ әдебиеті. - 2011. - 30 желтоқсан.- Б. 6.
Әуезов , Мұрат. Ол қайталанбас роман... : [М.О.Әуезовтың туғанына 100 жыл толуына орай] / М. Әуезов // Қазақ әдебиеті. - 2011. - 30 желтоқсан.- Б. 7.
Тілепов Ж. Манастанудағы М.Әуезов тағылымы / Тілепов Ж. // Жұлдыз . - 2011. - № 6. - Б. 169-173.
Садықова А. Абай мен Мұхтар / А. Садықова // Қазақ тілі мен әдебиеті орыс мектебінде - Казахский язык и литература в русской школе. - 2011. - № 1.- Б. 98-107.
Мұқажанова, Раушан. Біз білетін Бөрілі / Р. Мұқажанова // Семей таңы . - 2012. - 17 сәуір.- Б. 3.
Мұқажанова Р. Ұрпақтар сабақтастығы : [Мұхтар Әуезов жайлы зерттеулер ізімен] / Р. Мұқажанова // Ертіс өңірі. - 2012. - 27 маусым.- Б. 8.
Кәрібаева, Үміт. Мұхтар Әуезов. "Көксерек" : (7-сынып) / Ү. Кәрібаева // Қазақ тілі мен әдебиеті. - 2012. - №7.- Б. 52-56.
Тұнғатаров Қ. Мұхтар Әуезовтің "Көксерек" повесіндегі психологиялық паралелизм [Мәтін] / Қ. Тұнғатаров // ҚазҰУ хабаршысы. - Алматы, 2012. - N 3.- Б. 242-246.
Кемеңгер Қ. Мұхтар мен Қошке / Қ. Кемеңгер // Абай. - 2012. - №1-4.- б.100-103
Еспенбетов А. Мұхтар Әуезов көсемсөзі академик Р. Нұрғали зерттеуінде / А. Еспенбетов // Абай. - 2012. - №1-4.- Б. 104-106
Ғалымжанов Б. М.Әуезовтің "Абай жолы" роман-эпопеясындағы өлікті құрметтеу рәсімдеріне байланысты жөн-жосық, жол-жоралғылар / Б. Ғалымжанов // Ұлағат. - 2012. - №5 .- Б. 19-32.
Жолманова, Айымкүл. Мұхтар Әуезовтің алғашқы әңгімелеріндегі қорғансыздар : (9-сынып) / А. Жолманова // Қазақ тілі мен әдебиеті. - 2012. - №12.- Б. 49-53.
Сеитова Ж. Мұхтар Әуезов прозаларында берілген дәуір шындығының ұлттық танымдық сипаты / Ж. Сеитова // Ұлттық тәрбие. - 2012. - №6.- Б. 85-91.
Мәдібаева Қ. Қ. Мұхтар Әуезовтің әдебиет тарихын зерттеу еңбегі / Қ. Қ. Мәдібаева // ҚазҰУ хабаршысы. Филология сериясы. - Алматы, 2012. - N 4.- Б. 40-43.
Мұхтарханқызы, Зиза. Әлемді арбаған ала доп... [Мәтін] : [Қазақ футболына - 100 жыл.] / З. Мұхтарханқызы // Қазақ спорты. - 2013. - 26 ақпан.- Б. 5.
Алаш және Әуезов // Ертіс өңірі . - 2013. - 4 қыркүйек.- Б. 10.
Шашкин З. Әуезовтің стилі [Текст] / З. Шашкин // Таң-Шолпан. - Алматы, 2013. - № 6. - Б. 77-85
Сейсенбинова Д.А. "Алтын көмбе" : әдеби-танымдық интеллектуалдық сайыс / Д. А. Сейсенбинова // Тәрбие сағаты. - 2013. - №6.- Б. 37-38.
Сұлтанов Ө. Қазақ футболына 100 жыл толады : оның іргетасы Семейде қаланған еді / Сұлтанов Ө., Сейсенұлы Д. // Егемен Қазақстан. - 2013.- 1 қаңтар (№1). – Б. 8
Зайытова, Гүлжиян. Бүгінгі әңгіме - "Көксерек" [Мәтін] / Г. Зайытова // Қазақ тілі мен әдебиеті. - 2013. - №11.- Б. 134-137.
Құрметке лайық азамат // Егемен Қазақстан. - 2013. - 19 қаңтар (№ 34/38). – Б. 4
Ермырза, Әйгерім. Қазақ футболының ғасырлық тойы дүйім жұрттың назарын Семейге аударып тұр / Ә. Ермырза // Ертіс өңірі . - 2013. - 16 қаңтар.- Б. 1,3.
Құлынтаева, Айжан. Әлем таныған Әуезов : [Жазушы М. Әуезовтың Аягөз өңіріне болған кезеңдері туралы.] / А. Құлынтаева // Ертіс өңірі . - 2013. - 27 ақпан.- Б. 13.
Алшынова, Айнұр. М. Әуезов шығармашылығы арқылы көркем мәтінді талдау / А. Алшынова // Қазақстан мектебі. - 2013. - №2.- Б. 37-39.
Раев С. Мұхтар және "Топайкөк" әнінің тағдыры / С. Раев // ШҚО педагогика жаршысы = Педагогический вестник ВКО. - 2013. - № 2(46).- Б.46-49.
Рахымжанов Қ.А. Мұхтар Әуезовтің педагогикалық көзқарастары / Қ. А. Рахымжанов // Білім. - 2013. - №1.- Б. .6-8
Әуезов тепкен ала доп тойына ұлы жазушының ұрпағы Мұрат келеді. // Ертіс өңірі . - 2013. - 18 қыркүйек.- Б. 1,3.
Иманбердиев, Бахит. Мұхтар Әуезов ғұмырбаянының Ташкенттік кезеңі / Б. Иманбердиев // Қазақ тілі мен әдебиеті. - 2013. - №7.- Б.59-67.
Тазабекқызы, Назгүл. Мұхтар Әуез әңгімелері : ("Жетім", "Үш күн", т.б.) / Н. Тазабекқызы // Қазақ тілі мен әдебиеті. - 2014. - №5.- Б. 97-99.
Әбілхан, Серік. Мұхтар Әуезовке мемориалдық тақта қойылды [М. Әуезов даңғылында көше мерекесі өтті.] / С. Әбілхан // Дидар. - 2014. - 21 сәуір.- Б. 1-2.
Бөгентайқызы, Ұлжан. Қазақтың классик жазушысы - Мұхтар Әуезов / Ұ. Бөгентайқызы // Қазақстан мектебі. - 2014. - №10.- Б. 63-64.
Ибрагимова Қ. Мұхтар Әуезов және театр / Қ. Ибрагимова // Семей таңы. - 2014. - 30 кыркүйек.- Б. 7.
Жанұзақова Қ. М.Әуезовтің жиырмасыншы жылдар публицистикасындағы әдебиет және ұлт фольклоры жайлы ой-толғамдары / Жанұзақова Қ., Өмірбекова Г. // Ақиқат . - 2014. - № 7. - Б. 107-108.
Пірәлі Г. Қазіргі қазақ прозасы және Әуезов дәстүрі / Пірәлі Г. // Ақиқат . - 2014. - № 2. - Б. 87-90.
Мырзаханқызы Қ. М.Әуезовтің ұлт фольклоры мұрасын жинау, жариялау және насихаттау саласындағы еңбектері жайлы бірер сөз / Мырзаханқызы Қ. // Ақиқат . - 2014. - № 9. - Б. 112-114.
Саламатова, Шаруан. М.Әуезов. "Көксерек" әңгімесі : (7-сынып) / Ш. Саламатова // Қазақ тілі мен әдебиеті. - 2015. - №2.- Б. 73-76.
Абдықаймов, Қайтбек. "Абай жолы" романынан үзінді : (Біржан сал Абай ауылында) / Қ. Абдықаймов // Қазақ тілі мен әдебиеті. - 2015. - №2.- Б.89-91.
Күмісбаев Ө. Өтеген Мұхтар Әуезов шығыс поэзиясы / // Қазақ әдебиеті. - 2015. - 12 маусым.- Б. 6.
Ерназарова З.Ш. М.Әуезов. Көксерек / З. Ш. Ерназарова // Қазақ тілі: әдістеме. - 2015. - № 3.- Б. 16-22
Еңсепов Б. Орта Азия мемлекеттік университеті және Мұқтар Әуезов / Б. Еңсепов // Қазақ тарихы. - 2015. - №4.- Б.10-13.
Елеукенов Шериаздан Өмірі де, өлімі де халқына қайрат беретін ақын / Елеукенов Шериаздан // Қазақ әдебиеті . - 2015.- 8 - 14 мамыр (№ 17/18). – Б. 7.
Мағжан, Айдана. Заңғар жазушының кейіпкеріне ескеткіш орнатылмақ. : [М. Әуезовтың "Қорғансыздың күні" әңгімесіндегі бас кейіпкері - Ғазизаға ескерткіш орнатылмақ. ] / А. Мағжан // Ертіс өңірі. - 2015. - 9 қыркүйек.- Б.7.
Оразалин, Елдар. Ұлы Мұқаңның соңғы хаттары әкеме арналыпты : [Халық жазушысы Кәмен Оразалин туралы] / Е. Оразалин ; сұхбат. М. Иманғали // Дидар. - 2015. - 2 наурыз.- Б. 5.
Досанова, Гүлзар. Әлем таныған Әуезов [Мәтін] / Г. Досанова // Қазақ тілі мен әдебиеті. - 2015. - №1.- Б. 63-75.
Тихонов, Николай. Заманымыздың алып тұлғасы [Мәтін] : Мұхтар Әуезов туралы бір үзік сыр / Н. Тихонов // Жұлдыз. - 2015. - №10.- Б. 140-146.
Қасқабасов , Сейіт. Әуезов -халық мұрасының шырақшысы: Мұхтар Әуезов туралы бір үзік сыр / Қасқабасов Сейіт, А. Тойшанұлы // Жұлдыз. - 2015. - №10.- Б. 147-153.
Қаржауова, Арайлым. М.Әуезовтің "Қараш - Қараш" хикаяты / А. Қаржауова // Қазақстан мектебі. - 2015. - №11.- Б. 55-58.
Ахметов А. М.Әуезов. "Қараш - қараш оқиғасы / А. Ахметов // Қазақ тілі мен әдебиеті. - 2015. - №11.- Б. 38-42.
Тұрсынбайұлы Бағашар Әуезов жолы - роман / Тұрсынбайұлы Бағашар // Қазақ әдебиеті . - 2015.- 9 - 15 қыркүйек (№ 34). – Б. 8.
Ізтулина Э. Мұхтар Әуезовтің "Абай жолы" романындағы үйлену, қыз ұзатуға байланысты салт-дәстүрлер көрінісі / Э. Ізтулина // Ұлағат. - 2015. - №6.- Б. 3-6
Жүнісбеков Б. Әуезовтің аманаты: Қайым Мұхамедханов - 100 / Жүнісбеков Б. // Дидар. - 2016. - 12 ақпан.- Б. 19.
Кенемолдин М. Әуезов және "Таң" журналы / М. Кенемолдин // Абай. - 2016. - №1.- Б. 21-29.
Пірәлі, Гүлзия. Мұхтар Әуезовтің ұлы Мұратқа жазған қолтаңбалары / Г. Пірәлі // Дәстүр. - 2016. - №2.- Б. 26-29.
Мұсай Г. Ахмет Әуезовтың "Жас Мұхтар" әңгімесі] / Г. Мұсай // Бастауыш мектепте оқыту = Обучение в начальной школе. - 2016. - №4.- Б. 14.
Мұқаметқали Қалмаханбет "Жібек жолындағы әңгімелер" Жетісу жерінде жалғасады / Мұқаметқали Қалмаханбет // Егемен Қазақстан . - 2016.- 24 қыркүйек (№ 183). – Б. 5.
Есім, Ғарифолла. Әуезов кейіпкеріне ескерткіш / Ғ. Есім // Ертіс өңірі. - 2016. - 28 қыркүйек.- Б. 11.
Оразалы С. Әуезовты көрген алты сәт: Эссе / С. Оразалы // Абай. - 2016. - №4.- Б. 39-48.
Алпартегі Жексен "Қилы заман" қалай жазылды? / Алпартегі Жексен // Айқын . - 2016.- 22 шілде (№ 108). – Б. 27.
Жүсіп Нұртөре Мұхтар Әуезов мұраларына оралсақ қайтеді ? [/ Жүсіп Нұртөре // Айқын . - 2016.- 28 шілде (№ 111). – Б. 4.
Ыбырайым Бекен Тағдырын Сөзіне айналдырған... / Ыбырайым Бекен // Қазақ әдебиеті . - 2016.- 30 қыркүйек - 6 қазан (№ 37/38). – Б. 13.
Жұмабай Назерке "Қилы заман" шерткен сыр / Жұмабай Назерке // Қазақ әдебиеті . - 2016.- 30 қыркүйек - 6 қазан (№ 37/38). – Б. 1,6-7.
Дәдебаев Жанғара "Әуезов тілі - менің тілім" / Дәдебаев Жанғара // Қазақ әдебиеті . - 2016.- 30 қыркүйек - 6 қазан (№ 37/38). – Б. 10.
Байбол Әлібек Әуезовтің туған күніне орай толғаныс... / Байбол Әлібек // Қазақ әдебиеті . - 2016.- 30 қыркүйек - 6 қазан (№ 37/38). – Б. 10.
Бақытұлы Жақсылық Құрмаштың бүгінгі құрдастары] / Бақытұлы Жақсылық // Қазақ әдебиеті . - 2016.- 4 - 10 қараша (№ 44). – Б. 20.
Әбдіғұлов Рафат Әуезов - әлемдік тұлға / Әбдіғұлов Рафат // Қазақ әдебиеті . - 2016.- 30 қыркүйек - 6 қазан (№ 37/38). – Б. 7.
Ғалымов Еркін Әжемнің Әуезовпен кездесуі / Ғалымов Еркін // Қазақ әдебиеті . - 2016.- 1 - 7 шілде (№ 27). – Б. 11.
Сейтжанова Т. М. Әуезовтің әлем әдебиетіндегі орны / Т. Сейтжанова // Ұлағат. - 2016. - N 6.- Б. 74-77.
Қосажан , Мейрамбек. "Абай жолы" атауы берілді : ["Астана - Өскемен-1 бағытымен қатынайтын жүрдек пойызға "Абай жолы" атауы берілді.] / М. Қосажан // Менің өлкем . - 2017. - 26 қаңтар.- Б. 2.
Анесова Л. Әуезов әлемі / Л. Анесова // Қазақстан мектебі. - 2017. - №3.- Б. 58-59.
Алаш -Мұхтар мұражайы жаңғыруда // Ертіс өңірі. - 2017. - 24 мамыр.- Б. 24
Қабдуәли С. Тектінің тұяғы музейге тарихи суретті тарту етті. : [Заңғар жазушы М. Әуезовтың немересі Мағжан Мұратұлы Алаш астанасына ат басын бұрды. ] / С. Қабдуәли // Ертіс өңірі . - 2017. - 31 мамыр.- Б. 1.
Мұрынбаева Б. Мұхтар Әуезов. "Көксерек" : (Мектеп сахнасына арналған драмалық шығарма) / Б. Мұрынбаева // Қазақ тілі мен әдебиеті. - 2017. - №6.- Б. 120-123.
Жүнісбеков , Болат. Абайтанудың арқатірегі : [М. Әуезовтың туғанына 120 жыл.] / Б. Жүнісбеков // Ертіс өңірі . - 2017. - 30 тамыз.- Б. 10-11.
Пірәлі Гүлзия Мұхтар Әуезовтің белгісіз хаты / Пірәлі Гүлзия // Егемен Қазақстан . - 2017.- 9 тамыз (№ 151). – Б. 9.
Ешенқұлов Тұрсынбек Мұхтар Әуезовтің Оңтүстіктегі кездесулері / Ешенқұлов Тұрсынбек // Қазақ әдебиеті . - 2017.- 2 - 8 маусым (№ 23). – Б. 18-19.
Құмарова Ш. "Әуезов әлемі" / Құмарова Ш. // Қазақ әдебиеті . - 2017.- 14 - 20 сәуір (№ 14/15). – Б. 19.
Өмірбекова Н. Алашты әлемге паш еткен "Абай жолы" / Өмірбекова Н. // Түркістан . - 2017.- 2 наурыз (№ 9). – Б. 7.
Қазыбек Мұхтар Француз тілінде сөйлеген "Қилы заман" / Қазыбек Мұхтар // Түркістан . - 2017.- 6 қаңтар (№ 1). – Б. 9.
Қасым , Азамат. Әуезовті әспеттеу : Жарма ауданының Әуезов кентінде жазушыға ескерткіш орнатылды / А. Қасым // Егемен Қазақстан. - 2017. - 10 қазан.- Б. 5.
Әуезов тойы - ел тойы // Ертіс өңірі. - 2017. - 20 қыркұйек.- Б. 11.
Мұхтар Әуезовке -120 жыл // Алдаспан. - 2017. - 28 қыркүйек.- Б. 17.
Картаева А. М. М. Әуезов шығармашылығындағы түркі халықтары әдебиеті / А. М. Картаева, А. Амангазинова // ҚазҰУ хабаршысы. Филология сериясы. - 2017. - № 1.- Б. 51-54.
Әнес, Ғарифолла. Ұлт жазушысы - Мұхтар Әуезов / Ғ. Әнес // Мәдениет. - 2017. - №4.- Б. 56-57.
Нұриденова Т. Әлем таныған Әуезов / Т. Нұриденова // Абай. - 2017. - №4.- Б. 3-8.
Қабдуәли С. Тектінің тұяғы музейге тарихи суретті тарту етті. : [Заңғар жазушы М. Әуезовтың немересі Мағжан Мұратұлы Алаш астанасына ат басын бұрды. ] / С. Қабдуәли // Ертіс өңірі . - 2017. - 31 мамыр.- Б.1.
Жүнісбеков , Болат. Абайтанудың арқатірегі: [М. Әуезовтың туғанына 120 жыл.] / Б. Жүнісбеков // Ертіс өңірі . - 2017. - 30 тамыз.- Б. 10-11.
Ешенқұлов Тұрсынбек Мұхтар Әуезовтің Оңтүстіктегі кездесулері / Ешенқұлов Тұрсынбек // Қазақ әдебиеті . - 2017.- 2 - 8 маусым (№ 23). – Б. 18-19.
Пірәлі Гүлзия Мұхтар Әуезовтің белгісіз хаты / Пірәлі Гүлзия // Егемен Қазақстан . - 2017.- 9 тамыз (№ 151). – Б. 9 .
Өмірбекова Н. Алашты әлемге паш еткен "Абай жолы" / Өмірбекова Н. // Түркістан . - 2017.- 2 наурыз (№ 9). – Б. 7.
Қазыбек Мұхтар Француз тілінде сөйлеген "Қилы заман" / Қазыбек Мұхтар // Түркістан . - 2017.- 6 қаңтар (№ 1). – Б. 9.
Жүнісбеков , Болат. Абайтанудың арқатірегі / Б. Жүнісбеков // Дидар. - 2017. - 21 қыркүйек.- Б. 26-27.
Дала данышпаны Құнанбай қажы // Ертіс өңірі . - 2017. - 20 қыркүйек.- Б. 1,10.
Қасым , Азамат. Әуезовті әспеттеу : Жарма ауданының Әуезов кентінде жазушыға ескерткіш орнатылды / А. Қасым // Егемен Қазақстан. - 2017. - 10 қазан.- Б. 5.
Қабдуәлиқызы, Анар. Әуезовтың тәлім -тәрбиесі бойына дарыған : [Абай ауданының құрметті ақсақалы Манатай Балтақайұлының ғибратты өмірінен.] / А. Қабдуәлиқызы // Дидар. - 2017. - 3 қазан.- Б.5.
Картаева А. М. М. Әуезов шығармашылығындағы түркі халықтары әдебиеті / А. М. Картаева, А. Амангазинова // ҚазҰУ хабаршысы. Филология сериясы. - 2017. - № 1.- Б. 51-54.
Әнес, Ғарифолла. Ұлт жазушысы - Мұхтар Әуезов / Ғ. Әнес // Мәдениет. - 2017. - №4.- Б. 56-57.
Нұриденова Т. Әлем таныған Әуезов тойы / Т. Нұриденова // Абай. - 2017. - №4.- Б.3-8.
Теміров , Бекен. Мұхтар Әуезовтың Семейдегі жылдары (1917-1925) / Б. Теміров // Ертіс өңірі. - 2017. - 29 қаңтар.- Б. 8-9.
Қасым Азамат Әуезовті әспеттеу / Қасым Азамат // Егемен Қазақстан . - 2017.- 10 қазан (№ 194). – Б. 4.
Сейіт С. Әуезов жолы - үлгі, жұлдызды бағдар / Сейіт С. // Егемен Қазақстан . - 2017.- 6 қараша (№ 213). – Б. 12.
Сманов Бақтияр Рухани жаңғыру және Мұхтар Әуезов / Сманов Бақтияр // Егемен Қазақстан . - 2017.- 10 қараша (№ 217). – Б. 4.
Оразалин Нұрлан "Қилы заманға" барар жол [Текст] / Оразалин Нұрлан // Қазақ әдебиеті . - 2017.- 29 қыркүйек - 5 қазан (№ 40). - 7
Мұхтарұлы Мұрат Әке аманаты / Мұхтарұлы Мұрат // Қазақ әдебиеті . - 2017.- 29 қыркүйек - 5 қазан (№ 40). – Б. 11.
Тілеубек Динара Әуезов ағылшынша сөйлейді / Тілеубек Динара // Айқын . - 2017.- 22 қыркүйек (№ 143). – Б. 8.
Мыңжасарқызы Динара Қазақ ұлы болуды үйреткен Мұхтар Әуезов ұлтқа қалтқысыз қызмет еткен еді / Мыңжасарқызы Динара // Түркістан . - 2017.- 5 қазан (№ 40). – Б. 7.
Өмірбекова Нұрсұлу Пол Браммел Семейге неге келді? / Өмірбекова Нұрсұлу // Түркістан . - 2017.- 10 тамыз (№ 32). – Б. 8.
Сыздықұлы, Керімбек. Мұхтар Әуезов және "Абай" журналы / К. Сыздықұлы // Абай. - 1996. - №3.- Б.7-13.
Кенжебай, Мырзан. Таланттың қайнар көзі тектілікте : жазушы М. Әуездің "Ділім" атты кітабы туралы ой-толғау / М. Кенжебай // Мәдениет. - 2017. - №12.- Б. 9-11.
Байманова, Света. Мұхтар Әуезовке 120 жыл / Света Байманова // Тәрбие сағаты. - 2018. - №1.- Б. 9-10.
Абайдың "Жидебай-Бөрілі" тарихи -мәдени кешені // Дидар. - 2018. - 7 маусым.- Б. 16.
Құдабаева Ж. Мұхтар Әуезовтың "Көксерек" әңгімесінің тақырыбы мен идеясы, көркемдік ерекшеліктері / Ж. Құдабаева // Қазақ тілі мен әдебиеті. - 2018. - №6.- Б.90-93.
Тәңірберген, Г. Мұхтар Әуезовтің ата-тектері жайлы мағлұмат / Г. Тәңірберген. - Мәтін // Ертіс өңірі. - 2021. - 15 қыркүйек. - Б. 8.
Қадырова, Л. Жазушы Мұхтар Әуезовтің Семейдегі кезі, архив құжаттарында / Л. Қадырова. - Мәтін // Ертіс өңірі. - 2021. - 22 қыркүйек. - Б. 10.
Жүніс, Е. Әуезовтің ғадеті / Е. Жүніс. - Мәтін // Егемен Қазақстан. - 2021. - 28 қыркүйек. - Б. 13.
Интернет ресурстар
Интернет ресурсы
"Мұхтар Әуезов әлемі" электрондық кітапханасы [Электрондық ресурсы] . - Сайт. - Режим доступа : http://auezov.kz/page.php?lang=3 (дата обращения 22.02.2017)
Дом-музей М.О. Ауэзова [Электронный ресурс]. - Сайт: Институт литературы и искусства имени М. О. Ауэзова Министерства образования и науки Республики Казахстан. - Режим доступа: http://litart.kz/index.php/ru/dom-muzej-m-o-auezova (дата обращения 4.07.2016)
Бекметев М. Х.
- Жаңартылды 27.12.2017 14:58
Бекметев Мухсен Халиуллаұлы (1890-1931) – Алаш қозғалысының мүшесі.
1890 жылы дүниеге келген. Қарқаралы гимназиясын, соңынан қалалық гимназияны бітірген. М. Бекметов 1911 жылдан М. Дулатовтың «Оян, қазақ!» жинағын таратқаны үшін Семей облысы жандарм басқармасының қадағалауында болды. 1917 ж. 18 тамызына дейін Қарқаралы уездік азық-түлік комитетінің мүшесі, 20 наурызда мұсылман комитеті мүшесі болып сайланды. Ол саяси репрессияларды бастан кешті. 1931 жылы Қарқаралыда қайтыс болды.
М. Бекметев туралы әдебиеттері
Литература о Бекметеве М.
Алаш. Алашорда [Мәтін] : энциклопедия. - Алматы : Арыс, 2009. - 544 б. - Бекметев Мұхсен: б. 100.
Бекметьева, Ж. Бір ғимараттың тарихы немесе Бекметевтер әулеті [Мәтін] / Ж. Бекметьева // Алаш айнасы. - 2010. - 6 тамыз. - Б. 5.
Интернет-сілтемелер
Интернет-ссылки
Алашорда. «Оян, қазақ!» (жалғасы) [Электрондық ресурс] : [М. Бекметевтің фотосуреті бар] // abai.kz - ақпараттық порталы : сайт. – Режим доступа : http://old.abai.kz/node/18615 (08.02.2017)
Бір ғимараттың тарихы немесе Бекметевтер әулеті [Электрондық ресурс] : [Бекметевтер туралы] // Алаш айнасы : сайт. – Режим доступа : http://alashainasy.kz/userdata/editions/pdf/0f486f9266a661c8744e9156883d63a2.pdf (08.02.2017)
Бөкейханов Ә. Н.
- Жаңартылды 12.02.2022 09:01
Бөкейханов Әлихан (Ғалихан) Нұрмұхамедұлы (1866-1937) – көрнекті қоғам және мемлекет қайраткері, ұлттық-демократиялық «Алаш» партиясының жетекшісі, тұңғыш қазақ ұлттық Алашорда өкіметінің төрағасы, ғалым, публицист, аудармашы.
1866 жылы 5 наурызда Семей облысы (қазір Қарағанды облысы Ақтоғай ауданы аумағы) Қарқаралы уезі Тоқырауын болысында дүниеге келген.
1886-1890 жж. Омбы техникалық училищесінде оқыған. 1890-1894 жж. Санкт-Петербургтегі Императорлық Орман институтының экономика факультетінде оқыды. Әлихан Бөкейханов осы институтты орман экономисі мамандығы бойынша аяқтап, Омбы қ. ауылшаруашылығы училищесінде математика пәнінен сабақ береді. Кейін Омбы көші-қон басқармасы шенеунігі болып 1905 жылға дейін қызмет етті.
1893 жылы ол саяси, экономикалық, әдеби және тағы басқа үйірмелер жұмысына, сондай-ақ, студенттік «қозғалыстарға» белсене қатысады. Мұрағат құжаттары бойынша, осы жылдары Бөкейхановтың қызметі алғаш рет патша полициясы Департаментінің назарын аударып, оның есімі «саяси сенімсіздердің қара тізіміне» алынады. Осы кезеңде ол қоғам және саяси қайраткер, Дала өлкесіндегі ұлттық қозғалыстың белді көшбасшысы ретінде таныла бастайды.
1905 жылы Қоянды жәрмеңкесінде Семей облысы Қарқаралы уезінің 14,5 мың тұрғыны қазақтардың негізгі саяси және әлеуметтік-экономикалық талаптары жазылған петицияға қол қойды. Бұл құжатты Әлихан Бөкейханов, Ахмет Байтұрсынов, Жақып Ақбаев, Міржақып Дулатов, Мұхаммед-Мақсұт Бекметовтер әзірлеген еді.
Әлихан Бөкейханов бірқатар қоғамдық ұйымдарға белсенді түрде қатысады. Мәселен, ол Орыс Географиялық қоғамы Батыс Сібір бөліміне қарайтын Семей бөлімшесінің және Семей статистика комитетінің мүшесі болды.
1905 жылы Бөкейханов Семей округі бойынша І Мемлекеттік Дума (Ресей империясы) депутаты болып сайланып, патша Думасын таратуды талқылаған Выборг үндеуін әзірлеуге қатысады. Дәл осы құжаттан Әлихан Бөкейхановтың саяси қызметі басталады. Қазақ халқының ұлттық санасын оятатын және ағартушылық қызметін ұйымдастыру бағытындағы «Қазақ» газеті жарыққа шықты. Бұл басылым қазақ тарихындағы ұлттық мүддені көздеген бірден-бір мерзімді басылым болды. Газетті шығаруға қазақ ұлттық қозғалысының өкілдері белсенді түрде қатысты, соның қатарында өз мақалаларын «дала ұлы» атты лақап атпен жазған Әлихан Бөкейханов та болды.
Ақпан төңкерісінен кейін, Бөкейханов қазақ халқының ұлт-азаттық күресіне қатысады. 1917 жылдың шілдесі мен желтоқсан айында өткен екі жалпыұлттық съезден кейін «Алаш» партиясы мен Алашорда үкіметін құрылып, Бөкейханов төрағасы болып сайланады. Партия атауын Орал облысының делегаты, заңгер Жанша Досмұхамбетов ұсынды. «Қазақ» газеті партияның баспа органы болды. Бұл шындығында да Қазақ мемлекетін құру идеясы шындыққа айналған тарихи оқиға еді.
Кеңес билігі тұсында Ә. Бөкейхановтың саяси қызметі шектеліп, Мәскеуде 15 жыл тұрады. Осы жылдары ол әдебиет және ғылыми-зерттеулермен айналысады. Ауыз әдебиеті, фольклорлық мұраларды жинап, тарих, этнография, әдебиеттанудан еңбектер жазады.
20-жылдары екі рет қамауға алынған. 1937 жылы қайта тұтқынға алынып, Бутырка абақтысына қамалады. Оған «Совет өкіметіне қарсы контрреволюциялық күрес жетекшісі, Қазақстан мен Мәскеудің лаңкестік орталығы басшылығымен байланысы болды» деген айып тағылады.
1937 жылы 27 қыркүйекте ол ату жазасына бұйырылып, сол күні орындалған.
1989 жылы 16 (14) мамырда КСРО Жоғарғы сотының қаулысымен әрекетінде қылмыстық ісі болмауы себепті ақталды.
Ә. Н. Бөкейхановтың ғылыми еңбектері
Научные труды Букейханова А. Н.
Кітаптар – Книги
1926
Бөкейханов, Ә.Н. Денсаулық сақтықта [Мәтін] / Ә. Н. Бөкейханов. - Мәскеу : Кеңес одағындағы елдердің кіндік баспасы, 1926. - 16 б. - Араб әрпінде жазылған.
Бөкейханов, Ә. Н. Жамандат - топалаң [Мәтін] / Ә. Н. Бөкейханов. - Мәскеу : Кеңес одағындағы елдердің кіндік баспасы, 1926. - 15 б. - Араб әрпінде жазылған.
Бөкейханов, Ә. Н. Жердің қысқаша тарихы [Мәтін] / Ә. Н. Бөкейханов, П. Тутковский. - Мәскеу : Кеңес одағындағы елдердің кіндік баспасы, 1926. - 104 б. - Араб әрпінде жазылған.
Бөкейханов, Ә. Н. (Қыр баласы) [Мәтін] : 1916-1926 / Ә. Н. Бөкейханов. - Мәскеу : Кеңес Одағындағы елдердің кіндік баспасы, 1926. - 21 б. - Араб әрпінде жазылған.
1994-1995
Бөкейханов, Ә. Н. Шығармалар [Мәтін] / Ә. Н. Бөкейханов; құраст. М. Қойгелдиев. - Алматы : Қазақстан, 1994. - 384 б. - (Тарихи тұлғалар).
Бөкейхан, Ә. Н. Таңдамалы = Избранное [Мәтін] : ғылыми зерттеулер, еңбектер: монографиялары, мақалалары, сөздері, баяндамалары, өлеңдері, аудармалары, хаттары / Ә. Н. Бөкейхан - Алматы : Қазақ энциклопедиясы, 1995. - 478 б.
2003-…
Бөкейхан, Ә. Н. Таңдамалы [Мәтін] : шығармалар жинағы : 2-кiтап / Ә. Н. Бөкейхан. - Алматы : Өлке, 2003. - 224 б.
Бөкейхан, Ә. Н. Шығармаларының толық жинағы [Мәтін] = Полное собрание сочинений / Ә. Н. Бөкейхан. - Астана : Сарыарқа. - 2009.
Т. 1: Монографиялар, ғылыми негіздер, мақалалар, әдеби аудармалар : 1889-1903 (Омбы-Қарқаралы. - С. - Петербор-Омбы) : қазақ және орыс тілдерінде. - 2009. - 563 б. - Библиогр.: б. 529-560.
Т. 2: Монографиялар, ғылыми негіздер, мақалалар, әдеби аудармалар : 1904-1906 (Омбы-Қарқаралы.-С.-Петербор-Омбы). - Астана : Сарыарқа, 2009. - 566 б. - Библиогр.: б.532-533.
Т. 3: Монографиялар, ғылыми ізденістер, мақалалар, әдеби аудармалар : 1907-1913 (Омбы-Қарқаралы.-С.-Петербор-Омбы) : қазақ және орыс тілінде . - 2009. - 566 б. - Библиогр.: б. 519-551.
Т. 4: Мақалалар, талдаулар, хаттар, жеделхаттар (телеграммалар) : 1897, 1905, 1906-1907 (Омбы-Павлодар-Семей-Самара-С. - Петербор -Омбы ) / құраст. Ж. С. Аққұлы. - Астана : Сарыарқа, 2010. - (Степной край, Семипалатинскій листокъ). - Библиогр.: б. 523-560.
Т. 5: Мақалалар, әдеби сын, фольклорлық зерттеулер, әдеби аудармалар, хаттар, жеделхаттар (телеграммалар) : 1907, 1913-1915 (Омбы-Павлодар-Самар-С. - Петербор - Орынбор) / құраст. Ж. С.Аққұлы. - Астана : Сарыарқа, 2010. - 560 б. - Библиогр.: б. 515-552.
Т. 6: Мақалалар, жазбалар, баяндамалар, үндеулер, ғылыми зерттеулер, әдеби аудармалар, хаттар (ашық хаттар), жеделхаттар (телеграммалар) : 1915-1917 / Ә. Бөкейхан. - Астана : Сарыарқа, 2013. - 520 б.
Т. 7: Мақалалар, жарияланымдар, ғылыми ізденістер, ауыз әдебиетінің үлгілері, әдеби аудармалар, хаттар, жеделхаттар (телеграммалар) : 1917-1924 / Ә. Бөкейхан. - Астана : Сарыарқа, 2013. - 520 б.
Т. 8: Мақалалар, жариялынымдар, ғылыми ізденістер, ауыз әдебиетінің үлгілері, көркем аудармалар, хаттар, жеделхаттар (телеграммалар) : 1924 / Ә. Бөкейхан. . - Астана : Сарыарқа, 2013. - 528 б.
Т. 9: Ғылыми зерттеулер, мақалалар, жазбалар, әдеби аудармалар, хаттар: 1924-1927. - Астана : Сарыарқа, 2013. - 520 б.
Бөкейхан, Ә.Мақалалар, сын-зерттеулер және тергеудегі жауаптар [Мәтін] : ғылыми басылым / Ә. Бөкейхан, Ж. Ақбаев, Ә. Ермеков ; ақылдастар алқасы Б. Әбдішев ; ред. Қ. Асанов ; Қарағанды облысының әкімдігі. - Астана : Фолиант, 2013. - 320 б. - (Сарыарқа кітапханасы).
Бөкейхан, Ә. Шығармалары=Сочинения [Мәтін] / Ә. Бөкейхан. - Астана : Сарыарқа, 2016.
Т. 1: мақалалар, ғылыми зерттеулер, экспедиция материалдары , фельетондар, көркем аудармалар, хаттамалар, хаттар / Ә. Бөкейхан. - Астана : Сарыарқа, 2016. - 608 б.
Т. 2: мақалалар, азанама, ғылыми зерттеулер, экспедиция материалдары, мұрағат құжаттары / Ә. Бөкейхан. - Астана : Сарыарқа, 2016. - 680 б.
***
Букейхановъ, А. Н. Абай (Ибрагимъ) Кунанбаевъ [Текст] / А. Н. Букейхановъ // Записки Семипалатинскаго Подъотдъла Западно-Сибирскаго Отдъла Императорскаго Русскаго Географическаго Общества Выпускъ III-й. - С. 7. - Ксерокопия. Оригинал Записок РГО находится в библиотеке им. Абая в г. Семипалатинске.
Букейхан, А. Н. Избранное [Текст] : научные исследования, труды на казахском и русском языках : монографии. Статьи. Речи. Доклады. Стихи. Переводы. Письма / А. Н. Букейхан. - Алматы : Қазақ энциклопедиясы, 1995. - 478 с.
Букейханов, А. Н. Казахи : историко-этнографические труды [Текст] = Қазақтар : тарихи-этнографиялық еңбектер / А. Н. Букейханов. - 2-е изд., доп. - Астана : Алтын кітап, 2007. - 303 с. - (Библиотека казахской этнографии; Т. 14).
Т. 1: Монографии, исследования, статьи, литературные переводы : 1889-1903 (Омск-Каркаралы.- С.-Петербург-Омск). - 2009. - 563 с. : портр. - Библиогр.: с. 529-560.
Т. 2: Монографии, исследования, статьи, литературные переводы : 1904-1906 (Омск-Каркаралы.-С.-Петербург-Омск). - 2009. - 566 с. : ил., портр. - Библиогр.: с. 532-563.
Т. 3: Монографии, научные исследования, статьи, литературные переводы : 1907-1913 (Омск-Каркаралы.-С.-Петербург-Омск). - 2009. - 566 с. : ил., портр. - Библиогр.: с. 519-551.
Мақалалар - Статьи
1991-1996
Бөкейханов, Ә.Абай (Ибраһим Құнанбаев) [Мәтін] / Ә. Бөкейханов // Жұлдыз. - 1991. - № 9. - Б. 110-114.
Бөкейханов, Ә. Керек сөз Балқан соғысы, тағы соғыс [Мәтін] : [1913-1914 ж ж. "Қазақ" газ. жарық көрген мақалалары] / Ә. Бөкейханов // Қазақ тарихы. - 1993. - № 2. - Б.29-33.
Бөкейхан, Ә.1916 жыл, 25 июнь [Мәтін] : [1916 ж. ұлт-азаттық қозғалысына 80 жыл] / Ә. Бөкейхан // Қазақ әдебиеті. - 1996. - 25 маусым. - Б. 10-11.
2007-…
Бөкейханов, Ә. Түрік, қырғыз, қазақ һәм хандар шежіресі оқшау сөз [Мәтін] / Ә. Бөкейханов // Шәкәрім әлемі. - 2007. - № 1. - Б. 82-83.
Бөкейхан, Ә. Би һәм билік [Мәтін] / Ә. Бөкейхан // Мәдени мұра = Культурное наследие. - 2010. - № 2. - Б. 2-3.
Бөкейхан, Ә. Төртінші дума һәм қазақ [Мәтін] / Ә. Бөкейхан // Түркістан. - 2011. - 29 қыркүйек. - Б. 5-6.
Бөкейхан, Ә. Қазақтың Қазақстаннан басқа отаны жоқ [Мәтін] / Ә. Бөкейхан // Ақиқат. - 2014. - № 5. - Б. 3.
Бөкейхан, Ә. Бір соқыр баланың сөзі [Мәтін] / Ә. Бөкейхан; кирилица үлгісіне түсірген Н. Қуантайұлы // Дидар. - 2016. - 4 наурыз. - Б. 19.
Ә. Н. Бөкейхановтың қатысуымен шыққан басылымдар
Издания, вышедшие при участии Букейханова А. Н.
23 жоқтау [Мәтін] : қазақ тарихының 400 жылын алады / А. Байтұрсынұлы, Ә. Н. Бөкейханов. - Мәскеу : Кеңес одағындағы елдердің кіндік баспасы, 1926. - 156 б. - Араб әрпінде жазылған.
Казаки [Текст] : антропологические очерки / С. Ф. Баронов, А. Н. Букейхан, С. И. Руденко; АН СССР. Материалы Особого Комитета по исследованию союзных и автономных республик. - Л., 1927.
Мың бір мақал. Жиырма үш жоқтау [Мәтін] / құраст.: А. Баржақсы баласы, А. Байтұрсынұлы, Ә. Бөкейханұлы. - Алматы : Қазақстан, 1993. - 96 б.
Аудармалар - Переводы
Толстой, Л. Н. Кавказ тұтқыны, Жұмыртқадай бидай, Жеті қарақшы / Л. Н. Толстой; ауд. Ә. Н. Бөкейханов (Қыр баласы). - Мәскеу : Кеңес одағындағы халықтардың кіндік баспасы, 1925. - 56 б. - Араб әрпінде жазылған.
Ә. Н. Бөкейхановтың өмірі мен қайраткерлігі туралы әдебиеттер
Литература о жизни и деятельности Букейханова А. Н.
Кітаптар – Книги
1995-1998
Бектұров, Ж. Ақиқаты осы едi [Мәтін] : естелiктер / Ж. Бектұров. - Алматы : Ғылым, 1995. - 116 б.
Нұрғали, Р. Әуезов және алаш [Мәтін] : әдебиеттегі ұлттық рух / Р. Нұрғали. - Алматы : Санат, 1997. - Әлихан: б.35-62.
Қамзабекұлы, Д. Руханият [Мәтін] : саяси қуғын-сүргін құрбандары туралы мақалалар мен зерттеулер / Д. Қамзабекұлы. - Алматы : Білім, 1997. - 272 б.
Құл-Мұхаммед, М. Алаш қайраткерлерi саяси-құқықтық көзқарастарының эволюциясы [Мәтін] / М. Құл-Мұхаммед. - Алматы : Атамұра, 1998. - 360 б.
2001-2015
Қойшыбаев, Б. Әлихан Бөкейханов [Мәтін] / Б. Қойшыбаев. - Алматы : Жеті жарғы, 2001. - 160 б.
Алаш арыстары - Мұхтар Әуезов [Мәтін]. - Астана : Елорда, 2005. - 24 б. - Ә. Бөкейханов туралы ақпарат берілген.
Қанапьянов, Б. Жүз тұңғыш [Мәтін] : 2-кiтап / Б. Қанапьянов; құраст.: Б. Нұржекеұлы. - Алматы : Жалын, 2005. - 352 б. - Әлихан Бөкейханов: б.11-18.
Ескендірұлы (Әбдешев), М. "Алаш Орда" министрлері [Мәтін] / М. Ескендірұлы (Әбдешев). - Алматы, 2008. - Әлихан Бөкейханов: б. 7-9.
Қамзабекұлы, Д. Алаштың рухани тұғыры [Мәтін] : ғылыми зерттеу / Д. Қамзабекұлы. - Алматы : Ел шежіре, 2008. - 357 б. - Ә. Бөкейханов туралы ақпарат берілген.
Қойгелдиев, М. Алаш қозғалысы [Мәтін] : екі томдық монография. Т. 1. - Алматы : Мектеп, 2008. - 474 б. - Ә. Бөкейханов туралы ақпарат берілген.
Алаш. Алашорда [Мәтін] : энциклопедия / құраст.: Ғ. Әнес, С. Смағұлова. - Алматы : Арыс, 2009. - Бөкейханов Ғалихан (Әлихан) Нұрмұхамедұлы: б. 108-114.
Тілешов, Е. Алаш қозғалысы [Мәтін] : энциклопедиялық анықтамалық / Е. Тілешов, Д. Қамзабекұлы. - Алматы : Сардар, 2014. - Бөкейхан Әлихан Нұрмұхамедұлы: б. 122-129.
Шығыс Қазақстан облысы [Мәтін] : энциклопедия. - Алматы : Қазақ энциклопедиясы. - 2014. - Бөкейханов Әлихан Нұрмұхамедұлы: б. 282-283.
Қойшыбаев, Б. Алаш жолы [Мәтін] : рисәлә / Б. Қойшыбаев. - Алматы : Дәстүр, 2015. - 400 б. - Ә. Бөкейханов туралы ақпарат берілген.
Ү. Сұбханбердинаның архивiнен [Мәтін] : 12 ақпан "Қазақ" газетiнiң 80 жылдығында сөйлеген сөз. Айқап журналы туралы еңбек қалай шықты? Үш алып : Ә. Бөкейханов, А. Байтұрсынов, М. Дулатов. Мерзiмдi баспасөз бен коллективтiк жинақтар қалай шықты. қысқаша тiзбегi / құраст.: Ү. Сұбханбердина. - Алматы, ж.б. - 110 б.
***
Первые лица государства[Текст]: политические портреты (с точки зрения истории и современности)/ Е.Абен, Е.Арын, Р.Арын и др.; Қазақстан даму институты. - Алматы: Бiлiк, 1998. - 368 с.: портр.
Забих, Ш. А. Публицистика Алихана Букейханова [Текст] : учебное пособие / Ш. А. Забих; КазНУ им. Аль-Фараби. - Алматы : Қазақ ун-ті, 2007. - 142 с.
Мақалалар - Статьи
1990-1999
Аққұлұлы, С. Абай және Әлихан [Мәтін] : [Ә. Бөкейхановтың Абай шығармашылығымен байланысы жайында] / С. Аққұлұлы // Ақиқат. - 1994. - № 8. - Б. 58-64.
Аққұлұлы, С. Ұлт мүддесін қорғаған [Мәтін] : [Ә. Бөкейханның туғанына 125 жыл толуы қарсаңында] / С. Аққұлұлы // Егемен Қазақстан. - 1994. - 15 шілде. - Б. 1.
Нұрғалиев, Р. Әлихан Бөкейхановтың шығармашылық мұрасы [Мәтін] / Р. Нұрғалиев // Ақиқат. - 1994. - № 11. - Б. 64-77.
Сапарғалиев, Қ. Әлихан Бөкейханов [Мәтін] : қазақ халқының көрнекті қайраткері [Мәтін] / Қ. Сапарғалиев // Дидар. - 1994. - 11 тамыз. - Б. 2.
Ахметов, З. "Алаш туын қолға алған" [Мәтін] : [Ә. Бөкейхановтың шығармалары жайында] / З. Ахметов // Қазақ әдебиеті. - 1995. - 13 қаңтар. - Б.13.
Жұртбай, Т. Ел ардақтаған азамат [Мәтін] : [ғалым, публицист, тарихшы, журналист Ә. Бөкейханов туралы] / Т. Жұртбай // Ақиқат. - 1995. - № 3.- Б. 60-65.
Қазақта қаншалық мұсылманшылық бар [Мәтін] : Әлихан Бөкейхановтың діни көзқарасы // Қазақ әдебиеті. - 1995. - 7 қараша. - Б. 10.
Қозыбаев, М. Тағдыр: түнек пен шырақ [Мәтін] : [Әлихан Бөкейхан тағдыры хақында] / М. Қозыбаев // Ақиқат. - 1995. - № 8. - Б. 85-88.
Әлихан Бөкейхан [Мәтін] : [алаш көсемі Ә. Бөкейханов туралы] // Жұлдыз. - 1996. - № 1.- Б. 3-61.
Бөкейхан, С. Әлекеңнің өмірі [Мәтін] : [Ә. Бөкейханов туралы естелік] / С. Бөкейхан // Жұлдыз. - 1996. - № 3. - Б. 102-125.
Қамзабекұлы, Д. Әлиханның мес кітабы [Мәтін] : [Ә. Бөкейханның таңдамалы кітабы туралы] / Д. Қамзабекұлы // Қазақ әдебиеті. - 1996. - 7 мамыр. - Б. 12-13.
Мамыраева, А. Шетел тарихшылары мойындаған тұлға [Мәтін] : [әлем тарихшылары Ә. Бөкейханов туралы] / А. Мамыраева // Ақиқат. - 1996. - № 12. - Б. 30-37.
Орысша білетінің оқып қара [Мәтін] : [көрнекті мемлекет қайраткері,ғұлама ғалым Ә.Бөкейханов туралы] // Қазақ әдебиеті. - 1996. - 30 көкек. - Б. 10-11.
Дүйсебеков, С. Әлихан Бөкейханов хақында бір ауыз сөз [Мәтін] / С. Дүйсебеков // Егемен Қазақстан. - 1997. - 18 ақпан. - Б. 3.
Қашқынов, Ж. Ақтоғайдан бой көтерген алаштың үш асқары [Мәтін] : [Ә. Бөкейханов, Ж. Ақбаев, Ә. Ермеков туралы] / Ж. Қашқынов // Түркістан. - 1997. - 28 мамыр. - Б. 3.
Сапаралы, Б. Арыстар өмірінің асыл үзігі [Мәтін] : [алашорда үкіметінің төрағасы Әлихан Бөкейханов туралы] / Б. Сапаралы // Егемен Қазақстан. - 1997. - 20 мамыр. - Б. 3.
Хасенов, Ж. Әлиханның Семейдегі туыстары [Мәтін] : [Ә. Бөкейханов туралы] / Ж. Хасенов // Семей таңы. - 1998. - 26 қараша. - 2 желтоқсан. - Б. 10.
Қамзабекұлы, Д. "Алқа"- Алаш жазушыларының ұйымы [Мәтін] : [ұйымның құрылуы, атқарған жұмысы туралы] / Д. Қамзабекұлы // Жұлдыз. - 1998. - № 2. - Б. 165-175.
Атабаев, Қ. Әлихан Бөкейханов және деректану ғылымы: [Мәтін] : [Әлихан Бөкейхановтың деректануға үлесі] / Қ. Атабаев // Қазақ тарихы. - 1999. - № 1. - Б. 14-17.
2000-2010
Атабаев, Қ. "Қазақтың" негізгі авторлары [Мәтін] : [ХХ ғасыр басында "Қазақ" газетінде мақалалары үнемі жарияланып тұрған қазақ зиялылары А. Байтұрсынов,Ә. Бөкейханов, М. Дулатов еңбектерінің қазіргі таңдағы құндылығы мен тарихилығы жайындағы деректер] / Қ. Атабаев // Ақиқат. - 2000. - № 12. - Б. 35-40.
Мұхамадиұлы, М. Ел бастаған арысы алты Алаштың [Мәтін] : [Ә. Бөкейхановтың туғанына 130 жыл ] / М. Мұхамадиұлы // Семей таңы. - 2000. - 27 қазан. - Б. 9.
Бисенова, Г. Мемлекеттік думадағы мұсылман фракциясы құрамына енген қазақ депутаттары не істеп, не қойды? [Мәтін] / Г. Бисенова // Ақиқат. - 2001. - № 11. - Б. 52-57. - Ә. Бөкейханов туралы ақпарат берілген.
Мұхамедханов, Қ. "Алаш арыстары аңсаған асыл арманыңыз осы" [Мәтін] : [белгілі абайтанушы Қ. Мұхамедханов ел тәуелсіздігі туралы ой қозғайды] / Қ. Мұхамедханов // Егемен Қазақстан. - 2001. - 26 қыркүйек. - Б. 4.
Озғанбай, Ө. Мемлекеттік думаға сайланған қазақтар [Мәтін] / Ө. Озғанбай // Қазақ тарихы. - 2001. - № 1. - Б. 30-31. - Ә. Бөкейханов туралы ақпарат берілген.
Шарафутдинов, З. Әліби Жангелдин және алаш өкілдері [Мәтін] / З. Шарафутдинов // Семь дней. - 2001. - № 50. - Б. 9.
Әшкеева, Н. Әлихан Бөкейханов және алашорда үкіметі [Мәтін] / Н. Әшкеева // Ізденіс (Поиск) Гуманитарлық ғылымдар сериясы. - 2002. - № 2. - Б. 228-233.
Әшкеева, Н. Әлихан Бөкейханов-саясат сардары [Мәтін] / Н. Әшкеева // Саясат (Политика). - 2002. - № 3-4. - Б. 84-87.
Әшкеева, Н. Әлихан Бөкейхановтың ұлттық мемлекет құрудағы ұстанған негізгі принциптері [Мәтін] / Н. Әшкеева // Ақиқат. - 2002. - № 3. - Б. 50-55.
Қамзабекұлы, Д. Алаш зиялылары дінге қалай қарады? [Мәтін] / Д. Қамзабекұлы // Жас алаш. - 2002. - 19 қыркүйек. - Б. 5.
Рахимова, Г. Ұлт көсемі өміріндегі құпия дерек [Мәтін] : [Ә. Бөкейханов туралы] / Г. Рахимова // Жас алаш. - 2002. - 19 наурыз. - Б. 3.
Бейсеркин, Қ. Әлихан Бөкейхановтың туған жылы белгілі [Мәтін] / Қ. Бейсеркин // Түркістан. - 2003. - 27 наурыз. - Б. 6.
Бейісқұлов, Т. Лито [Мәтін] : [Ә. Бөкейханов туралы] / Т. Бейісқұлов // Егемен Қазақстан. - 2003. - 30 сәуір. - Б. 3.
Бөкейхан, С. Әлекеңнің әулеті [Мәтін] : [алаш ардақтысы - Ә. Н. Бөкейханның ұрпақтары туралы / С. Бөкейхан // Жұлдыз. - 2003. - № 3. - Б. 108-121.
Кәкен, А. Әлихан Бөкейханов қай жылы туған? [Мәтін] / А. Кәкен // Түркістан. - 2003. - 20 ақпан. - Б. 7.
Әбсадықов, А. Әлихан Бөкейхан - фольклортанушы [Мәтін] / А. Әбсадықов, Н. Құлабаев // Ұлт тағылымы. - 2004. - № 2. - Б. 192-197.
Мұсағалиева, А. С. Әлихан Бөкейхановтың халық ағарту мәселесін кеңестік мерзімді басылымда көтеруі [Мәтін] / А. С. Мұсағалиева // ҚазҰУ хабаршысы. Тарих сериясы = Вестн. КазНУ. Сер. историческая. - 2004. - № 4. - Б. 25-29.
Есмағамбетов, К. Ұлт зиялыларының бүркеншік есімдері [Мәтін] : [Ә. Бөкейханов туралы] / К. Есмағамбетов // Қазақ әдебиеті. - 2005. - 7 қаңтар. - Б. 10.
Айтбаева, Б. "Қанды ғасырдың" қыран ұлы [Мәтін] : [Ә. Бөкейханов туралы] / Б. Айтбаева // Ертіс өңірі. - 2006. - 6 қыркүйек. - Б. 3.
Жиеналина, И. Ә. Бөкейханның қазақ жерін отарлауға көзқарасы [Мәтін] / И. Жиеналина // ҚазМУ хабаршысы. Тарих сериясы. - 2006. - № 2. - Б. 29-34.
Әпсәләмов, Н. Тәуелсіздіктің туы болған Әлихан [Мәтін] / Н. Әпсәләмов // Семей таңы. - 2007. - 19 сәуір. - Б. 9.
Жұртбай, Т. Ұлы мұрат жолындағы ұстаным [Мәтін] / Т. Жұртбай // Ертіс өңірі. - 2007. - 26 желтоқсан. - Б. 15.
Каренов, Р. Алты Алаштың алып азаматы [Мәтін] : [Ә. Бөкейханов туралы] / Р. Каренов // Жұлдыз. - 2007. - № 9. - Б.115-140.
Бәкір, Ә.Алаштың Әлиханы [Мәтін] / Ә. Бәкір // Егемен Қазақстан. - 2008. - 23 қыркүйек. - Б. 5.
Кенемолдин, М. Әлихан Бөкейхановтың Семейдегі жылдары [Мәтін] / М. Кенемолдин // Дидар. - 2008. - 15 мамыр. - Б. 2.
Кенемолдин, М. Әлихан Бөкейханов және Шығыс Алашорда үкіметі [Мәтін] / М. Кенемолдин // Абай. - 2008. - № 1. - Б.32-38.
Омаров, А. Шәкәрім және Әлихан [Мәтін] / А. Омаров // Дидар. - 2008. - 11 қыркүйек. - Б. 2.
Сахитжанова, С. Әлихан Бөкейханның ағартушылық қызметі [Мәтін] / С. Сахитжанова // Бастауыш мектеп. - 2008. - № 6. - Б. 13-16.
Сәрсекеев, Қ. Зоопарк [Мәтін] : деректі әңгіме / Қ. Сәрсекеев // Түркістан. - 2008. - 18 қыркүйек. - Б. 11.
Сыдықов, Е. "Кешегі алаш идеясы-бүгінгі тәуелсіз Қазақстан" [Мәтін] / Е. Сыдықов // Егемен Қазақстан. - 2008. - 31 қазан. - Б.14.
Исахметұлы, Ж. Алаш арыстары аңсаған тәуелсіздік және Тұрар Рысқұлов [Мәтін] : [Ә. Бөкейханов және т.б қазақ зиялылары туралы] / Ж. Исахметұлы, М. Даутбаев // Ақиқат. - 2009. - № 5. - Б. 1-58.
Жанболатова, Р. Р. Алаш арыстары - Мұхтар Әуезов [Мәтін] : [Ә. Бөкейханов және т. б. қазақ зиялылары туралы] / Р. Р. Жанболатова // Мәдениет жаршысы. - 2009. - № 8. - Б. 7-10.
Мәрсеков, Р. Райымжан хаты (Петербургтан); Бюроға кісі жіберу [Мәтін] / Р. Мәрсеков // Жұлдыз. - 2009. - № 5. - Б. 144-145. - 1916 ж. қазақтан солдат алу мәселесі, Ә. Бөкейхановты Думаға жіберу жайында.
Наурызбай, А. Әлихан Бөкейхан - публицист [Мәтін] / А. Наурызбай // ҚазҰУ хабаршысы. Журналистика сериясы = Вестн. КазНУ. Сер. журналистики. - 2009. - № 2. - Б.116-118.
Аққұлыұлы, С. Абай мен Әлиханның жүздесуі де мүмкін [Мәтін] / С. Аққұлыұлы; сұхбат. Д. Анаш // Ертіс өңірі. - 2010. - 17 наурыз. - Б. 10-11.
Белгібаев, М. Семей Орыс Географиялық Қоғамы және қазақ зиялылары мен ғалымдары [Мәтін] / М. Белгібаев, Ж. Әділбекқызы // География және табиғат. - 2010. - № 4. - Б.3-6.; № 5.- Б.7-10. - Ә.Бөкейханов туралы ақпарат берілген.
Оспанова, Г. Т. Әлихан Бөкейхан "Ақсақ кемпір" [Мәтін] / Г. Т. Оспанова // ҚазҰУ хабаршысы. Филология сериясы = Вестн. КазНУ. Сер. филологическая. - 2010. - № 1/2. - Б. 289-292. - Ә. Бөкейханов туралы ақпарат берілген.
Шаянбаева, С. Алаш қаласының айшықты тұстары айшықталып біткен жоқ [Мәтін] / С. Шаянбаева // Ертіс өңірі. - 2010. - 27 қазан. - Б. 13. - Ә. Бөкейханов туралы ақпарат берілген.
2011-...
Аққұлұлы, С. Бұрынғы хан - сұлтандардың барлық қателігін Әлекең өз мойнына алды [Мәтін] / С. Аққұлұлы // Аңыз адам. - 2011. - № 20. - Б. 18-21.
Аманжолова, Д. Әлихан Бөкейхановтан үйренетін сан қилы үлгі бар [Мәтін] / Д. Аманжолова // Аңыз адам. - 2011. - № 20. - Б. 40-41.
Әбдиманов, Ө. Әлихан - көсемсөздің хас шебері [Мәтін] / Ө. Әбдиманов // Аңыз адам. - 2011. - № 20. - Б. 36-37.
Әлихан Бөкейхановтың туғанына 145 жыл [Мәтін] // Дәстүр. - 2011. - № 2. - Б. 4-5.
Бала Әлиханнан - көсем Әлихан Бөкейхановқа дейін [Мәтін] // Аңыз адам. - 2011. - № 20. - Б. 5-7.
Бектасова, Г. Қос арысқа қойылған ескерткіш - тақта [Мәтін] / Г. Бектасова // Түркістан. - 2011. - 10 қараша. - Б. 3.
Бөкейханов, С. Ахаңның ұрпақтары Мәскеуде тұрады [Мәтін] / С. Бөкейханов // Аңыз адам. - 2011. - № 20. - Б. 8-9.
Жұртбай, Т. Әлихан Бөкейханов және біртұтас Алаш идеясы [Мәтін] / Т. Жұртбай // Түркістан. - 2011. - 15 қыркүйек. - Б. 9; Ертіс өңірі. - 2016. - 16 қараша. - Б. 10.
Жұртбай, Т. Қандай қиыншылық түссе де, алаш идеясы баянды болсын [Мәтін] : [Ә. Бөкейханов туралы] / Т. Жұртбай // Аңыз адам . - 2011. - № 20. - Б. 26-29.
Көлбаев, Т. Сталинмен кездескен қазақ қайраткерлері [Мәтін] : [Ә. Бөкейханов туралы] / Т. Көлбаев // Түркістан . - 2011. - 20 қазан. - Б. 4.
Көлбаев, Т. Апат : ұлт зиялылары ашаршылық тұсында [Мәтін] : Ә. Бөкейхановтың 1924 ж. "Еңбекші қазақ" газетінде жарияланған "Қазақ қанша?" мақаласы туралы / Т. Көлбаев // Түркістан. - 2011. - 2 маусым . - Б. 9.
Қазыкенова, Ә. Әлихан Бөкейханов және жер мәселесі [Мәтін] / Ә. Қазыкенова // Қазақ тарихы. - 2011. - № 6. - Б. 48-49.
Қамзабек, Д. Әлихан Бөкейханов қазақ руханиятының "әліппесін" жазды [Мәтін] / Д. Қамзабек // Аңыз адам. - 2011. - № 20. - Б. 30-32.
Қозыбаев, М. Әлихан - қазақ ұлтының атасы [Мәтін] / М. Қозыбаев // Аңыз адам. - 2011. - № 20. - Б. 16.
Қойгелдиев, М. Ол ақырғы деміне дейін адал болды [Мәтін] : [алаш зиялысы Ә. Бөкейханов жайында естелік сұхбат] / М. Қойгелдиев // Аңыз адам. - 2011. - № 20. - Б.10-13.
Қоңыратбаев, О. Әлекеңді абақтыдан арашалап алған Тұрар болатын [Мәтін] : [Ә. Бөкейханов жайында] / О.Қоңыратбаев // Аңыз адам. - 2011. - № 20. - Б. 46-48.
Мүрсәлім, Б. Әлихан масон ұйымына қазақтың бостандығы үшін мүше болды [Мәтін] / Б. Мүрсәлім // Аңыз адам. - 2011. - № 20. - Б.34-35.
Мүрсәлім, Б. Әлихан мен Мұстафа [Мәтін] : [М. Шоқай мен Ә. Бөкейхановтың қарым-қатынасы туралы] / Б. Мүрсәлім // Ертіс өңірі. - 2011. - 9 ақпан. - Б.12.
Нұрғалиев, Р. Қазақты ақ жолға саламыз десек... [Мәтін] / Р. Нұрғалиев // Аңыз адам. - 2011. - № 20. - Б.17.
Нұрпейісұлы, К. Әлихан Бөкейханов халқымыздың саяси көсемі болды [Мәтін] / К. Нұрпейісұлы // Аңыз адам. - 2011. - № 20. - Б. 14-15.
Сәрсекеев, Қ. Арысымызға топырақ алыстан бұйырды [Мәтін] : [Ә. Бөкейханов туралы] / Қ. Сәрсекеев // Аңыз адам . - 2011. - № 20. - Б. 49.
Сәулебекова, Р. Ұлт-азаттық көтеріліс басшылары және Алаш қозғалысының жетекшілері [Мәтін] / Р. Сәулебекова // Қазақстан тарихы : әдістемелік журнал. - 2011. - № 11. - Б. 81-86.
Сұлтанов, Ө. Әлихан - қазақтың тұңғыш экономист ғалымы [Мәтін] / Ө. Сұлтанов // Аңыз адам. - 2011. - № 20. - Б. 42.
Ісімақова, А. Бөкейханов ел басқаруды ғылымды дамытудан бастады [Мәтін] / А. Ісімақова // Аңыз адам. - 2011. - № 20. - Б. 22-25.
Еспенбетов, А. Алаш Абайтануы [Мәтін] : [Ә. Бөкейханов туралы] / А. Еспенбетов // Семей таңы. - 2012. - 9 қазан. - Б. 4.
Қамзабекұлы, Д. Алаш қозғалысы және ислам құндылықтары [Мәтін] / Д. Қамзабекұлы // Абай. - 2012. - № 1-4. - Б. 29-33.
Оспанова, Г. Т. Әлихан Бөкейханның әдеби-зерттеу еңбектеріндегі қазақ әдебиетінің өзекті мәселелері [Мәтін] / Г. Т. Оспанова // ҚазҰУ хабаршысы. Филология сериясы. - 2012. - № 5-6. - Б. 190-196.
Қамзабекұлы, Д. Алаш қозғалысы және ислам құндылықтары [Мәтін] / Д. Қамзабекұлы // Абай. - 2012. - № 1-4. - Б. 29-33.
Аққұлы, С. Әлихан Бөкейханның публицистикасы мен бүркеншiк есiмдерi турасында [Мәтін] // Жебе. - 2013. - 10 қазан. - Б. 12-13.
Ибрагимова, Қ. "Қазақ" газетінің құрылуы және газеттегі көтерілген оқу-тәрбие мәселелері [Мәтін] / Қ. Ибрагимова // Семей таңы. - 2013. - 19 ақпан. - Б. 4.
Шағимолдин, Е. Алаш арыстары [Мәтін] : [Ә. Бөкейханов туралы] / Е. Шағимолдин // Қазақ тарихы. - 2013. - № 5. - Б. 53-55.
Алпысбес, М. Әлихан және қазақ шежіресі [Мәтін] / М. Алпысбес // Абай. - 2014. - № 6. - Б. 25-30.
Сұлтанов, Ө. Әлихан Бөкейханның өскен ортасы мен білім алған арнасы [Мәтін] / Ө. Сұлтанов // Абай. - 2014. - № 2. - Б. 29-35.
Аққұлы, С. Әлиханның жаңа фотосы [Мәтін] : алаш көсемi өз партиясының қаулысымен түрмеге отырды / С. Аққұлы // Қазақ үнi. - 2014. - 8 шiлде. - Б. 12-13.
Абайдың тұңғыш биографына арналған кеш [Мәтін] / Абай қорық-мұражайы // Семей таңы. - 2015. - 10 сәуір. - Б. 2.
Айталы, А. Ә. Бөкейхан мемлекет пен дін туралы [Мәтін] / А. Айталы // Ақиқат. - 2015. - № 8. - Б. 15-17.
Аққұлы, С. Алашорда көсемдерi - тәуелсiздiк жолындағы күрестiң бас қаһармандары / С. Аққұлы // Жас Алаш. - 2015. - 22 желтоқсан. - Б. 3. -
Алаш көсемi Әлихан Бөкейханов туралы ақпарат берілген.
Аққұлы, С. Әлихан Бөкейханов ЮНЕСКО аясында бүкіләлемдік дара тұлға деп танылды [Мәтін] / С. Аққұлы // Егемен Қазақстан. - 2015. - 24 қараша. - Б. 5.
Аққұлы, С. Дара тұлға Әлихан Бөкейханұлы [Мәтін] : [Ә. Бөкейхановтың туғанына 150 жыл толуына] / С. Аққұлы // Президент және Халық. - 2015. - 11 желтоқсан. - Б.11.
Әлихан Бөкейханның мерейтойы [Мәтін] // Айқын. - 2015. - 25 қараша. - Б. 1.
Аймағамбетов, А. Әлиханның білім алу және ағартушылық жолы [Мәтін] / А. Аймағамбетов // Қазақстан мектебі. - 2016. - № 4. - Б. 23-29.
Аймағамбетов, А. Сындарлы саясат, игі идея иегері [Мәтін] : [Ә. Бөкейханов туралы] / А. Аймағамбетов, Т. Әміртайұлы // Қазақстан мектебі. - 2016. - № 2. - Б. 29-32.
Аққұлы, С. Алаш көсемі Әлиханның 25 жылдық жоспары [Мәтін] / С. Аққұлы // Дидар. - 2016. - 4 наурыз. - Б. 19; 11 наурыз. - Б. 21.
Аққұлы, С. Әлиханның өсиеті немесе Алаш көсемінің елін 20-25 жылда екінші Жапонияға айналдыруды көздегені туралы [Мәтін] / С. Аққұлы // Абай. - 2016. - № 1. - Б. 49-57.
Аққұлы, С. Алаш елiн 20-25 жылда екiншi Жапонияға айналдыруға Бөкейханов қалай ұмтылды? [Мәтін] / С. Аққұлы // Қазақ. - 2016.- 1-15 сәуiр. - Б. 6, 10.
Алаш, Е. Қазақтың тұңғыш экономист-ойшылы [Мәтін] : [қазақ зиялысы Ә. Бөкейханов туралы] / Е. Алаш // Ертіс өңірі. - 2016. - 30 қараша. - Б. 10.
Аққұлы, С. "Мэйдзи жаңғыртуы" немесе Әлихан Бөкейхан мұраты // Орталық Қазақстан. - 2016. - 6 қаңтар. - Б. 3. - Алаш зиялысы Ә. Бөкейханның жапон тәжiрбиесiн енгiзгiсi келгендiгi туралы.
Аязбаева, Г. Ұлт көсемі - Әлихан [Мәтін] / Г. Аязбаева // Семей таңы. - 2016. - 14 маусым. - Б. 4.
Әбілдинов, Қ. Әлиханның еттабағы табылды [Мәтін] / Қ. Әбілдинов // Егемен Қазақстан. - 2016. - 2 ақпан. - Б.10.
Әбікенұлы, С. Әлиханның қазағы [Мәтін] / С. Әбікенұлы; әзірлеген: К. Қыдырбайқызы // Парасат. - 2016. - № 2. - Б. 1.
Әбікенұлы, С. Тектілік [Мәтін] : [Ә. Бөкейханов туралы] / С. Әбікенұлы // Парасат. - 2016. - № 4. - Б. 1-2.
Әлиханның Астанадағы күндері [Мәтін] // Қазақ әдебиеті. - 2016. - 22 - 28 сәуір. - Б. 1.
Әубәкір, Ж. Әлихан - тұңғыш абайтанушы [Мәтін] / Ж. Әубәкір // Семей таңы. - 2016. - 25 наурыз. - Б. 6.
Бақтыбаева, Ш. Әлихан - азаттық таңын аңсаған алаш арысы [Мәтін] : сыныптан тыс шара / Ш. Бақтыбаева // Жалпы тарих және құқықтану мектепте, колледжде және ЖОО-да. - 2016. - № 3. - Б.13-15.
Бәкір, Ә. Ұлт ұлы [Мәтін] : [Ә. Бөкейханов туралы] / Ә. Бәкір // Егемен Қазақстан. - 2016. - 5 наурыз. - Б. 9.
Бәкір, Ә. Уәде үдесінен шыққан адам [Мәтін] : [Ә. Бөкейханов туралы] / Ә. Бәкір // Семей таңы. - 2016. - 31 мамыр. - Б. 6.
Бектібаева, Л. Ұлттың ұлы тұлғасы [Мәтін] : [Ә. Бөкейханов туралы] / Л. Бектібаева // Қазақстан мектебі. - 2016. - № 6. - Б. 43-46.
Ескендіров, М. Ұлттың ұлы тұлғасы ұлықталды [Мәтін] : саяси қайраткер Әлихан Бөкейхановтың туғанына 150 жыл толуына орай әл-Фараби атындағы ҚазҰУ-де өткен "Әлихан Бөкейханов және "Алаш мұрасы" атты ғылыми-тәжірибелік конференциядан / М. Ескендіров // Егемен Қазақстан. - 2016. - 16 сәуір. - Б.1, 2.
Жәрімбетова, Н. Тақтадағы қара таңба қашанғы тұрмақ? [Мәтін] : [алаш қайраткері Әлихан Бөкейхановтың туғанына 150 жыл] / Н. Жәрімбетова // Егемен Қазақстан. - 2016. - 11 тамыз. - Б. 5.
Жүнісжанов, М. Алаш көсемінің қарындасы Саржалда тұрады [Мәтін] : [Ә. Бөкейхановтың немере қарындасы туралы] / М. Жүнісжанов // Дидар. - 2016. - 24 қыркүйек. - Б.18.
Жүсіп, Н. Әлиханның болғаны - қазақтың бір бақыты [Мәтін] / Н. Жүсіп // Айқын. - 2016.- 27 қыркүйек. - Б. 1.
Жұмағұл, С. Әлихан және Ғұмар [Мәтін] / С. Жұмағұл // Қазақ әдебиеті. - 2016. - 22-28 сәуір. - Б. 1.
Жұмағұл, С. Әлихан оқу-ағарту мәселелері хақында [Мәтін] / С. Жұмағұл // Абай. - 2016. - № 3. - Б. 25-33.
Жұмағұл, С. "...Қайда жүрсем де бар күшімді Отанның бағы һәм еркі жолында сарп етпекпін" [Мәтін] : [алаш көсемі Әлихан Бөкейханның оқу-ағарту мәселелері хақындағы ой-толғамдары] / С. Жұмағұл // Егемен Қазақстан. - 2016. - 10 қараша. - Б. 5.
Ибрагимова, Қ. Алаш көгіндегі күн [Мәтін] : [Ә. Бөкейханов туралы] / Қ. Ибрагимова // Семей таңы. - 2016. - 21 маусым. - Б. 3.
Кемеңгер, Қ. Қошкенің Әлиханы [Мәтін] / Қ. Кемеңгер // Егемен Қазақстан. - 2016. - 9 тамыз. - Б. 1, 5.
Кенжеханұлы, М. Алашорда көсемі мен алаштың соңғы тұяғына арналған көрме [Мәтін] / М. Кенжеханұлы // Дидар. - 2016. - 17 қыркүйек. - Б. 9.
Қамзабекұлы, Д. Әлихан Бөкейхан [Мәтін] : "Тізе қосып отырған 5 миллион қазақ" / Д. Қамзабекұлы // Егемен Қазақстан. - 2016. - 20 сәуір. - Б. 9.
Қойгелді, М. Ұлт көсемі [Мәтін] : Әлихан Бөкейханов - 150 / М. Қойгелді // Жалпы тарих және құқықтану мектепте, колледжде және ЖОО-да. - 2016. - № 3. - Б.10-13.
Қошанов, А. Қазақ жері - мал кіндігі, ұлт меншігі [Мәтін] : [Ә. Н. Бөкейхановтың мал шаруашылығына арналған монографиялық зерттеулері туралы ] / А. Қошанов // Ертіс өңірі. - 2016. - 9 қараша. - Б. 10.
Қошанов, А. Әлихан Бөкейханов [Мәтін] : қазақ жері - мал кіндігі, ұлт меншігі [Мәтін] / А. Қошанов // Егемен Қазақстан. - 2016. - 29 маусым. - Б. 5.
Құрманбайұлы, Ш. Алаштың Әлиханы және қазақ тілі [Мәтін] / Ш. Құрманбайұлы // Парасат. - 2016. - № 6. - Б. 14-15.
Мағжан, А. Ұлт көсеміне ескерткіш қашан орнатылады? [Мәтін] : [Ә. Бөкейханов жайында] / А. Мағжан // Ертіс өңірі. - 2016. - 12 қазан. - Б. 4.
Мұқан, Т. Ақтоғай - Алаш арыстарының атамекені [Мәтін] : алаш қайраткері Әлихан Нұрмұхамедұлы Бөкейхановтың туғанына 150 жыл толуына орай / Т. Мұқан // Егемен Қазақстан. - 2016. - 15 сәуір. - Б. 8.
Мұратқалиұлы, Ж. Ұлт көсемі жадымызда [Мәтін] : [Ә. Бөкейханов туралы] / Ж. Мұратқалиұлы // Семей таңы. - 2016. - 11 наурыз. - Б. 2.
Нұржанқызы, О. Әлихан Бөкейхан сахнада [Мәтін] / О.Нұржанқызы // Қазақ әдебиеті. - 2016. - 4 - 10 наурыз. - Б. 8.
Салықбаева, Б. Әлихан Бөкейхан және жер мәселесі [Мәтін] / Б. Салықбаева // Қазақ әдебиеті және мемлекеттік тіл. - 2016. - № 5. - Б. 2-5.
Сембай, М. Әлекеңнің анкетасы [Мәтін] : [Ә. Бөкейхановтың 80 жыл бұрын Мәскеудің Бутырка түрмесінде өз қолымен толтырған анкетасы туралы] / М. Сембай // Егемен Қазақстан. - 2016. - 25 мамыр. - Б. 11.
Тоққараұлы, Д. Шәкәрім және Әлихан [Мәтін] / Д. Тоққараұлы // Семей таңы. - 2016. - 16 қыркүйек. - Б. 6.
Тоқтасынқызы, А. Алаш арыстарына арналған тұңғыш мұражай [Мәтін] / А. Тоқтасынқызы // Ертіс өңірі. - 2016. - 6 сәуір. - Б. 10.
Төлімбетова, Б. "Алаш" көсемінің ғылыми кітапханада сақтаулы мұралары [Мәтін] : [Ә. Бөкейханов туралы] / Б. Төлімбетова // Парасат. - 2016. - № 3. - Б. 12-13.
Тұрысбек, Р. Әлихан Бөкейхан һәм абайтану әлемі [Мәтін] / Р. Тұрысбек // Ақиқат. - 2016. - № 9. - Б. 92-99.
Ұлт көсеміне арналған конференция [Мәтін] // Қазақ әдебиеті. - 2016. - 7- 13 қазан. - Б. 2.
Хантемірұлы, М-А. "Алаш" қозғалысының көшбасшысы [Мәтін] / М.-А. Хантемірұлы // Ертіс өңірі. - 2016. - 23 қараша. - Б. 10.
Хасан, С. Әлихан Бөкейханның беймәлім суреттері [Мәтін] / С. Хасан // Айқын. - 2016. - 2 ақпан. - Б. 5.
Шоқай, М. Орыс миссионерлігі [Мәтін] : [Ә. Бөкейханов туралы] / М. Шоқай // Ақиқат. - 2016. - № 2. - Б. 3-4.
Іскендерұлы, Ғ. "Бұл болып тұрған заман - Алаштың азаматына зор жүк" [Мәтін] : [алаш көсемі Әлихан Бөкейхановтың айтқандары қазіргі ҚР Президентінің "Ұлт жоспары - қазақстандық арманға бастайтын жол" атты мақаласындағы арманға ұштасып жатқандығы жайлы] / Ғ. Іскендерұлы // Егемен Қазақстан. - 2016. - 29 қаңтар. - Б. 4.
Әлиханның Семейге оралуы : Әлихан Бөкейдің есімін университетке беру туралы. - Мәтін // Ертіс өңірі. - 2021. - 1 қыркүйек. - Б. 2.
***
1991-1998
Вайдман, Л. Инакомыслящий [Текст] : [диалог о видном политическом деятеле А. Букейханове] / Л. Вайдман // Казахстанская правда. - 1991. - 7, 10 сентября.
Аккулыулы, С. Алихан Букейхан и русское масонство [Текст] : [о членстве в масонской ложе "Полярная звезда" и встречах А. Букейхана с А. Ф. Керенским в 1919-1922 гг. Об орг. нац. полит. партии "Алаш"] / С. Аккулыулы // Казахстанская правда. - 1993. - 28 октября. - С. 6.
Базарбаев, М. Властитель дум народных [Текст] : [о жизни и деятельности главы нац. партии "Алаш-Орда" А. Букейханова] / М. Базарбаев // Казахстанская правда. - 1993. - 19 июня. - С. 6.
Базарбаев, М. Не худо вспоминать [Текст] : [об А. Букейханове и его научных трудах] / М. Базарбаев // Казахстанская правда. - 1993. -27 марта.
Абильдинов, Д. Наш современник Алихан Букейханов : [науч. и творч. наследие каз. просветителя, одного из основоположников партии "Алаш"] / Д. Абильдинов // Казахстанская правда. - 1996. - 7 августа. - С. 3.
Волкова, Т. Алихан Букейханов о своей родословной [Текст] / Т. Волкова // Простор. - 1996. - № 3. - С. 96-98.
Мажитов, С. Возвращение Алихана Букейхана [Текст] : [творческое и научное наследие] / С. Мажитов // Казахстанская правда. - 1996. - 6 июня.
Аблакова, Р. Говоришь о прошлом - снимай шляпу, о будущем - засучивай рукава [Текст] : [об А. Букейханове] / Р. Аблакова // Мысль. - 1998. - № 8. - С. 86.
2000-2009
Какен, А. Опередивший свое время [Текст] : [об А. Букейханове] / А. Какен // Акмолинская правда. - 2000. - 28 ноября. - С. 3.
Пашина, Э. Лика правды ржавчина не выест [Текст] : [к 130-летию А. Букейхана] / Э. Пашина // Казахстанская правда. - 2000. - 3 июня. - С. 4.
Хасанаев, М. Букейханов в Омске [Текст] : [годы учебы в тех. училище в Омске] / М. Хасанаев // Казахстанская правда. - 2000. - 19 августа. - С. 3.
Забих, Ш. Алихан Букейханов в Омске [Текст] / Ш. Забих // Вестник КазГУ. Серия журналистики. - 2001. - № 11. - С. 114-116.
Забих, Ш. Освещение общественно-политических проблем Алиханом Букейханом в газете "Казах" [Текст] / Ш. Забих // Вестник КазГУ. Серия журналистики. - 2001. - № 1. - С. 97-102.
Усеинова, Г. Р. Общественно-политическая деятельность А. Н. Букейханова в Самаре [Текст] / Г. Р. Усеинова // Вестник КазНУ. Серия юридическая. - 2002. - № 1. - С. 155-158.
Касымжанова, К. И. Историко-публицистическое освещение сталинских репрессий в программе "Архив памяти" на государственном канале (1991-2001 гг.) [Текст] : историография и источниковедение / К. И. Касымжанова // Отан тарихы. Отечественная история. - 2004. - № 2. - С. 103-110.
Ешмуратова, Г. В. А. Букейхан о переселенческой политике царизма в Казахстане [Текст] / Г. В. Ешмуратова // ҚазҰУ хабаршысы. Тарих сериясы = Вестник КазНУ. Серия историческая. - 2005. - № 1. - С. 192-194. - Библиогр.: 12 назв.
Жубанышбаева, А. Парламентская деятельность казахских депутатов в Государственной думе [Текст] : история права и государства / А. Жубанышева // Фемида. - 2005. - № 10. - С. 30-31.
Рахимова, Г. М. Деятельность А. Букейханова в Омске в начале XX века [Текст] / Г. М. Рахимова // ҚазҰУ хабаршысы. Тарих сериясы = Вестник КазНУ. Серия историческая. - 2005. - № 1. - С. 167-170. - Библиогр.: 23 назв.
Усеинова, Г. Р. Партия "Алаш" и А. Н. Букейханов [Текст] / Г. Р. Усеинова // Вестник КазНУ. Серия юридическая. - 2002. - № 4. - С. 17-19.
Анастасьев, Н. Идеи и люди "Алаша" [Текст] : Алихан Букейханов и партия "Алаш" / Н. Анастасьев // Central Asia Monitor. - 2006. - 17 февраля. - С. 8.
Войткевич, Е. Прерванный полет [Текст] : о казахстанской династии политиков братья Алихана Букейханова или сталин. репрессий // Эпоха. - 2006. - 6 октября. - С. 11.
Касымжанова, Г. Целый век казахским парламентариям [Текст] : [об А. Букейханове] // Литер. - 2006. - 15 марта. - С. 6.
Койгелдиев, М. Алихан всего "Алаша" [Текст] : беседа о жизни и деятельности Алихана Бокейханова / М. Койгелдиев; беседовала Л. Варшавская // Известия. - 2006. - 31 мая. - С. 8.
Койгельдиев, М. Алихан всего Алаша [Текст] : к 140-летию А. Букейханова / М. Койгелдиев // Байтерек. - 2006. - № 4. - С. 44-47.
Сын казахской степи [Текст] : к 140-летию рождения Алихана Букейханова // Столичная жизнь. Страна и мы. - 2006. - 30 марта. - С. 19.
Толочко, А. П. Участие А. Н. Букейханова в общественном движении в степном крае в период первой Российской революции 1905-1907 гг. [Текст] / А. П. Толочко // Вестник Кокшетауского университета имени Ш. Ш. Уалиханова. - 2006. - № 3. - С. 24-25.
Аманжол, И. Алаш-Орда вчера и сегодня [Текст] : посвящается 90-летию основания партии "Алаш" и 110 летию со дня рождения классика казахской литературы М. Ауэзова / И. Аманжол // Деловая неделя. - 2007. - 16 ноября. - С. 1, 15, 16 (Продолжение 23 ноября.- С 1, 14).
Аманжол, И. "Алаш-Орда" [Текст] : история страны, история людей : история партии "Алаш-Орда" / И. Аманжол // Деловая неделя. - 2007. - 30 ноября. - С. 1, 14.
Забих, Ш. Цвет степей [Текст] : политический деятель мирового маштаба / Ш. Забих // Литер-неделя. - 2007. - 5 апреля. - С. 14.
Кульбаев, Т. Сыны свободы [Текст] / Т. Кульбаев // Литер. - 2007. - 14 июля. - С. 4.
Тахан, С. Очерки Алихана Букейханова на страницах русской прессы [Текст] / С. Тахан // Казахстанская правда. - 2007. - 17 августа. - С. 7.
Тахан, С. Ш. Очерки Алихана Букейханова на русском языке [Текст] / С. Ш. Тахан // Евразия. - 2007. - № 5. - С. 38-47. - Библиогр. : 1 назв.
Тахан, С. Переселенческое движение как социальная проблема в публицистике Алихана Букейханова [Текст] : история / С. Тахан // Мысль. - 2007. - № 7. - С. 82-89.
Тусупова, Д. Не с царем и не большевиками [Текст] : 90 лет партии Алаш / Д. Тусупова // Инфо-Цес. - 2007. - 23 марта. - С. 14.
Усеинова, Г. Р. К вопросу об основных идейно-политических течениях в Средней Азии и Казахстане в первой половине XX века [Текст] / Г. Р. Усеинова // Вестник КазНУ. Серия юридическая. - 2007. - № 2. - С. 10-12.
Усеинова, Г. Р. Основные этапы формирования политико-правового мировоззрения А. Н. Букейханова [Текст] / Г. Р. Усеинова // ҚазҰУ хабаршысы. Заң сериясы = Вестник КазНУ. Серия юридическая. - 2007. - № 1. - С. 45-50. - Библиогр.: 10 назв.
Усеинова, Г. Р. Проблемы семейно-брачных отношений в казахском обществе в трудах казахских просветителей [Текст] / Г. Р. Усеинова // Экономика и право Казахстана. - 2007. - № 6. - С. 33-35.
Биданова, А. Прерванный полет [Текст] / А. Биданова // Казахстанская правда. - 2008. - 31 мая. - С. 6.
Гора, Н. На кругах ада [Текст] : памяти жертв политических репрессий / Н. Гора // Мысль. - 2008. - № 7. - С. 14-18.
Иванова, М. Они стремились к свободе [Текст] / М. Иванова // Приуралье. - 2008. - 2 октября. - С. 3.
Какен, А. "Будут стихи мои жить без меня..." [Текст] : история без купюр / А. Какен // Нива. - 2008. - № 6. - С. 123-148 (Продолжение. Начало в № 5 за 2008 г. Окончание в след. номере).
Каленова, Г. "Алаш" [Текст] : ценнейший фонд нации, или большое видится на расстоянии / Г. Каленова // Прикаспийская коммуна. - 2008. - 29 ноября. - С. 10; 2 декабря. - С. 8-9; 6 декабря. - С. 6.
Нурмагамбетова, Р. Движение Алаш и его роль в национально-освободительной борьбе казахского народа [Текст] : алашская проблема в казахстанской историографии 20-30-х годов / Р. Нурмагамбетова // Прикаспиская коммуна. - 2008. - 26 июля. - С. 6; 29, 31 июля. - С. 8; 2 августа. - С. 10.
Балтабай, К. Следствие проведут знатоки [Текст] / К. Балтабай // Литер. - 2009. - 15 января. - С. 5.
Зубов, А. Несгибаемый Алихан [Текст] / А. Зубов // Страна и мир. - 2009. - 14 декабря. - С. 14.
Усеинова, Г. Р. Основные этапы формирования политико-правового мировоззрения А. Н. Букейханова [Текст] / Г. Р. Усеинова // ҚазҰУ хабаршысы. Заң сериясы = Вестник КазНУ. Серия юридическая. - 2007. - № 1. - С. 45-50. - Библиогр.: 10 назв.
2010-...
Бельгибаев, М. Е. Алихан Бокейхан – общественный деятель и ученый [Текст] : (140 лет со дня рождения) : наследие / М. Е. Бельгибаев // География в школах и вузах Казахстана. - 2010. - № 5. - С. 37-40.
Садыкова, А. "Советскую власть не любил, но признал" [Текст] / А. Садыкова // Казахстанская правда. - 2010. - 5 марта. - С. 12.
Этническая идентичность в системе ценностных иерархий казахской духовности [Текст] // Казахстан спектр. - 2010. - № 3. - С. 46-53.
Аккулыулы, С. Примерное служение своему народу [Текст] / С. Аккулыулы // Мәслихат және әкiмдiк = Маслихат и акимат. - 2011. - № 1. - С. 35-40.
Аккулыулы, С. Х. Алихан Букейхан. Жизнь, деяния, расстрел... [Текст] / С. Х. Аккулыулы // CentralAsiaMonitor. - 2011. - 11-17 марта. - С. 9.
Аманжолова, Д. Уроки от Алихана Букейханова [Текст] / Д. Аманжолова // Прикаспийская коммуна. - 2011. - 22 сентября. - С. 10.
Ауэзов, М. Бессмертие Алаша [Текст] / М. Ауэзов // Казахстанская правда. - 2011. - 11 марта. - С. 13.
Аяган, Б. И это все о нем [Текст] / Б. Аяган // Экспресс К. - 2011. - 25 марта. - С. 16.
Байменов, А. М. История должна учить и предостерегать [Текст] / А. Байменов // Вечерняя Астана. - 2011. - 31 мая. - С. 5.
Букейханов А. Лидер движения Алаш [Текст] // Amanat. - 2011. - № 3. - С. 124-138.
Енисеева-Варшавская, Л. Алихан Букейхан : не перестану служить казахам [Текст] : о жизни и творческом наследии А. Букейханова / Л. Енисеева-Варшавская // Известия. Казахстан. - 2011. - 20 апреля. - С. 11.
Каленова, Г. "Алаш" - гордость свободного народа [Текст] / Г. Каленова // Прикаспийская коммуна. - 2011. - 17 сентября. - С. 10.
Кульбаев, Т. Алихан Букейханов - герой своего времени [Текст] / Т. Кульбаев // Страна и мир. - 2011. - 26 декабря. - С. 12.
Мадиева, К. Жизнь во имя независимости [Текст] : политсовет / К. Мадиева // Страна и мир. - 2011. - 17 сентября.
Муздубаева, Д. У истоков государственности [Текст] / Д. Муздубаева // Вечерняя Астана. - 2011. - 15 сентября. - С. 6.
Попов, Ю. Из степей Казахстана на берега Невы [Текст] : Алихан Букейханов : награжден вечностью / Ю. Попов // Нива. - 2011. - № 11. - С. 161-187.
Рогалев, В. Сквозь призму великих свершений [Текст] / В. Рогалев // Казахстанская правда. - 2011. - 28 января. - С. 13.
Сабитова, А. Сокровищница национального интеллекта и национального духа [Текст] : [вышли в свет первые 5 томов собрания сочинений А. Букейханова] / А. Сабитова // Nomad-Kazakhstan. - 2011. - № 4/5. - С. 10.
Сергеева, О. Алихан Букейханов [Текст] / О. Сергеева // Приуралье. - 2011. - 31 марта. - С. 10.
Сманов, Б. Большой друг казахского народа. Григорий Потанин - ученый, этнограф, гуманист [Текст] : 175-летие со дня рождения Григория Потанина / Б. Сманов // Казахстанская правда. - 2011. - 6 июля.
Шериязданова, К. Остаться в памяти народной [Текст] / К. Шериязданова // Казахстанская правда. - 2011. - 14 сентября. - С. 3.
Аманжолова, Д. Алихан Букейханов - культура личности и культура власти [Текст] / Д. Аманжолова // Приуралье. - 2012. - 25 февраля. - С. 5; 28 февраля. - С. 6.
Елизарова, В. Истоки независимости [Текст] / В. Елизарова // Известия. - 2012. - 11 декабря. - С. 6.
Их время еще придет... [Текст] : Срым Букейханов: "В числе национальных героев много тех, кто выступал против алашординцев" [Текст] / Вопросы задавала С. Исабаева // Central Asia Monitor. - 2012. - 22-28 июня. - С. 8.
Корина, Л. Вот этот дом [Текст] / Л. Корина // Казахстанская правда. - 2012. - 18 августа. - С. 12.
Кул-Мухаммед, М. Деятели Алаш [Текст] / М. Кул-Мухаммед // Айқап. - 2012. - № 2. - C. 48-65.
Кыдыралина, Ж. У. Ценности независимости, интеллигенция и идеалы общества [Текст] / Ж. У. Кыдыралина // Отечественная история. - 2012. - № 1. - С. 16-20. - Библиогр.: 11 назв.
Кусайынулы, К. Письмо из прошлого [Текст] / К. Кусайынулы // Мегаполис. - 2012. - 10 декабря. - С. 19.
Нуркеева, С. Судьба Алихана [Текст] / С. Нуркеева // АРУ ЖАН. - 2012. - № 7. - С. 2-6.
Аккулы, С. Х. Алихан всего алаша [Текст] : наследие Алихана Букейханова / С. Х. Аккулы // Мысль. - 2013. - № 1. - С. 71-80.
Аккулы, С. Х. Журналист и публицист [Текст] : наследие Алихана Букейханова / С. Х. Аккулы // Мысль. - 2013. - № 7. - С. 73-84.
Аккулы, С. Х. "Московская клетка" для лидера "Алаш-Орды" [Текст] / С. Х. Аккулы // Мысль. - 2013. - № 5. - С. 78-89.
Аккулы, С. Х. Загадки "Самарского периода" [Текст] / С. Х. Аккулы // Мысль. - 2013. - № 4. - С. 79-92.
Аккулы, С. Х. Об истории, которая нас ничему не учит или О некоторых аспектах добровольного подданства Казахстана и России в сочинениях А. Н. Букейхана [Текст] / С. Х. Аккулы // Литер. - 2013. - 7 ноября. - С. 6; 14 ноября. - С. 7.
Аккулы, С. Х. Собиратель казахских земель [Текст] : к 90-летию Автономии " Алаш - Орда " посвящается / С. Х. Аккулы // Мысль. - 2013. - № 1. - C. 81-88.
Аккулы, С. Х. Уважая былое [Текст] / С. Х. Аккулы // Литер. - 2013. - 12 декабря. - С. 8.
Аккулы, С. Х. Собиратель казахских земель [Текст] : к 90-летию Автономии " Алаш - Орда " посвящается / С. Х. Аккулы // Мысль. - 2013. - № 1. - C. 81-88.
Аккулы, С. Х. Уважая былое [Текст] / С. Х. Аккулы // Литер. - 2013. - 12 декабря. - С. 8.
Аккулыулы, С. Х. История, которая ничему не научила : о наследии Алихана Букейхана в контексте основных аспектов принятия Казахстаном добровольного подданства России [Текст] / С. Х. Аккулыулы // Central Asia Monitor. - 2013. - 8-14 ноября. - С. 14.
Ахметова, А. Вспоминают Алихана в Москве [Текст] / А. Ахметова // Казахстанская правда. - 2016. - 10 марта. - С. 5.
Енисеева-Варшавская, Л. Сын степей [Текст] : наследие Алихана Букейханова / Л. Енисеева-Варшавская // Мысль. - 2013. - № 2. - C. 74-77.
Ермеков, О. Образец высокого духа и служения Отчизне [Текст] / О. Ермеков // Казахстанская правда. - 2013. - 18 января. - С. 14.
Канафина, Ж. Алихан всего Алаша [Текст] / Ж. Канафина // Караван. - 2013. - 29 марта. - С. 23.
Козыбаев, С. Первая ласточка национальной печати [Текст] / С. Козыбаев // Казахстанская правда. - 2013. - 31 января. - С. 6.
Кусайынулы, К. Изучение архивных материалов движения "Алаш" [Текст] / К. Кусайынулы // Мысль. - 2013. - № 3. - С. 77-82.
Попов, Ю. Каркаралинские учителя Алихана Букейханова [Текст] / Ю. Попов // Нива. - 2013. - № 12. - C. 83-93.
Усеинова, Г. Р. Эволюция политических взглядов А. Н. Букейханова [Текст] / Г. Р. Усеинова // Құқық және Мемлекет = Право и Государство. - 2013. - № 2. - С. 85-91.
Усеинова, Г. Р. Роль А. Н. Букейханова в истории правовой и политической мысли Казахстана [Текст] / Г. Р. Усеинова // ҚР ҰҒА хабарлары. Қоғамдық және гуманитарлық ғылымдар сериясы = Известия НАН РК. Серия общественных и гуманитарных наук. - 2013. - № 5. - C. 3-6.
Шуданбеков, А. Ш. Роль Алихана Бокейханова в формировании национального самосознания казахского народа [Текст] / А. Ш. Шуданбеков // История в казахстанской школе = Тарих Қазақстан мектебiнде. - 2013. - № 3. - С. 34-36.
Цветкова, В. Забытые страницы [Текст] : [в Астане презентовали портал, посвященный "Алашорде" и ее лидеру А. Букейхану] / В. Цветкова // Литер. - 2013. - 10 сентября. - С. 2.
Аккулы, С. Х. Омская экспедиция. Предварительные итоги. Казахский лидер сел в тюрьму по воле своей партии [Текст] / С. Х. Аккулы // Мегаполис. - 2014. - 28 июля. - С. 13.
Аккулы, С. Х. Он выбрал казахскую государственность вместо министерского кресла империи [Текст] / С. Х. Аккулы // Мегаполис. - 2014. - 28 апреля. - С. 12.
Аккулыулы, С. Алихан Букейхан - первый казахский профессиональный журналист и публицист [Текст] / С. Аккулыулы // Шәкәрiм. - 2014. - № 4. - С. 33-47.
Аккулыулы, С. Х. Алихан Букейхан и казахская земля [Текст] / С. Х. Аккулыулы // Қазақ үнi. - 2014. - 6 мая. - С. 10-11.
Аккулыулы, С. Х. Как лидер казахов остановил строительство железной дороги Омск-Ташкент [Текст] : Омская экспедиция. Предварительные итоги. Часть II / С. Х. Аккулыулы // Қазақ үнi. - 2014. - 9 сентября. - С. 10-11.
Аккулыулы, С. Народы должны жить так, как они захотят! [Текст] : посвящается 148-летию со дня рождения Алихана Букейхана / С. Аккулыулы // Қазақ үнi. - 2014. - 11 марта. - С. 12.
Аккулыулы, С. Х. От марксизма - к идее "Алаш" [Текст] : об идеологической и политической эволюции лидера казахского национального движения Алихана Букейхана / С. Х. Аккулыулы // Central Asia Monitor. - 2014. - 14-20 марта. - С. 10.
Аманжолова, Д. А. Автономия Алаш - идея и практический опыт политической и территориальной консолидации [Текст] / Д. А. Аманжолова // История Казахстана : преподавание в школе. - 2014. - № 1. - C. 16-29.
Биданова, А. Научный талант лидера Алаш-Орды [Текст] / А. Биданова // Казахстанская правда. - 2014. - 5 марта. - С. 7.
Жаназарова, З. Ж. Возникновение идей национального развития и национальной государственности казахской интеллигенции [Текст] / З. Ж. Жаназарова // ҚазҰУ хабаршысы. Психология және социология сериясы = Вестник КазНУ. Серия психология и социология. - 2014. - № 1. - С. 84-90.
Отегенова, Ж. Ж. Лидеры партии "Алаш" [Текст] / Ж. Ж. Отегенова // История Казахстана : преподавание в школе. - 2014. - № 7. - С. 25-28.
Аккулы, С. Х. Казахское ханство : ликвидация или распад? [Текст] С. Х. Аккулы // Central Asia Monitor. - 2015. - 4-10 сентября. - С. 6, 9; 11-17 сентября. - С. 9.
Аккулы, С. Х. Масон Алихан Букейхан [Текст] : ради чего лидер национально-освободительного движения казахов вступил в тайный орден "вольных каменщиков"? / С. Х. Аккулы // Central Asia Monitor. - 2015. - 6-12 ноября. - С. 10.
Аккулы, С. Х. Мировое признание заслуг [Текст] / С. Х. Аккулы // Казахстанская правда. - 2015. - 24 ноября - С. 1, 10.
Аманжолова, Д. А. Казахская интеллигенция в годы первой мировой войны 1914-1918 гг. [Текст] / Д. А. Аманжолова // История Казахстана : преподавание в школе. - 2015. - № 10. - С. 31-36.
Иса, С. В тюрьме Семипалатинской [Текст] / С. Иса // Қазақ үнi. - 2015. - 23 ноября. - С. 13.
Фиронова, В. Дата непреходящего значения [Текст] / В. Фиронова // Казахстанская правда. - 2015. - 25 ноября. - С. 10.
Аккулы, С. Завещание Алихана [Текст] : лидер "Алаша" мечтал превратить Казахскую степь во вторую Японию / С. Аккулы // Central Asia Monitor. - 2016. - 12-18 февраля. - С. 10.
Ахметова, А. Вспоминают Алихана в Москве [Текст] / А. Ахметова // Казахстанская правда. - 2016. - 10 марта. - С. 5.
Интернет - ресурстары
Интернет - ресурсы
БҮКІЛӘЛЕМДІК ШЫНАЙЫ ДАҢҚТЫ ҚАЙРАТКЕР ӘЛИХАН БӨКЕЙХАНОВТЫҢ ТУҒАНЫНА 150 ЖЫЛ [Электрондық ресурс] : [өмірбаян] // alihan-bukeihan.ucoz.org : сайт. – Режим доступа : http://alihan-bukeihan.ucoz.org/index/0-2 (09.02.2017)
Әлихан Бөкейханов жайлы деректер [Электрондық ресурс] : [өмірбаян] // qasym.kz : сайт. – Режим доступа : http://qasym.kz/alihan-bokejhanov-zhajly-derekter/ (09.02.2017)
"Әлихан Бөкейханов - шығармалар" [Электрондық ресурс] // Академический клуб «Алаш» : сайт. – Пайдалану орны : http://alash-club.kz/photo/likhan-b-keikhanov-shy-armalar (28.02.2017)
Мағзиева, Г. Қ. Әлихан Бөкейханов – ғұлама ғалым [Электрондық ресурс] : [эссе] / Г. Қ. Мағзиева // Ұстаздарға арналған сайт : сайт. – Пайдалану орны : http://ustazuni.kz/teachers/maqala/422-lihan-bkeyhanov-lama-alym.html (28.02.2017)
Букейханов Алихан Нурмухамедович (1866-1937) [Электронный ресурс] : [биография] // Восточно-Казахстанская областная универсальная библиотека им. Абая : сайт. – Режим доступа : http://semeylib.kz/?page_id=2845&lang=ru (09.02.2017)
Попов, Ю. Прикосновение к биографии [Электронный ресурс] : [о Букейханове А.] / Ю. Попов // Индустриальная Караганда : сайт. – Режим доступа : http://inkaraganda.kz/articles/140564 (28.02.2017)
Бекметев М.-М. Х.
- Жаңартылды 27.12.2017 15:04
Бекметев (Бекметов) Мұхамед-Мақсұт Хамидоллаұлы (1883-1912) – қоғам қайраткері, публицист, Алаш қозғалысына қатысушы.
1883 жылы Семей облысы Қарқаралы уезінде әулетті отбасында дүниеге келген.
Ол бастауыш білімді Қарқаралыда, соңынан Омбы мен Петербургте алды. Бос уақытында білім көтерумен айналысып, орыс және шетел жазушыларының әдеби мұрасын, тыйым салынған саяси әдебиеттерді оқыды, жасырын үйірмелерге қатысты. Бірқатар газеттерге мақалаларын жариялап тұрды, соның ішінде, «Киргизская степная газета» (Омбы) басылымына патша өктемдігі, шенеуніктердің пара алу оқиғаларын жазып, халықты патша өкіметінің отарлық саясатына қарсы күреске шақырды. 1900-1906 жж. ол Омбы пошта-телеграфында қызмет етті. Бұл жерде ол үлкен революция мектебінен өтті, митингі, маевка, жиындарда сөз сөйлеп, демонстрацияларға қатысты. Қазақтар арасында үгіт-насихат жүргізіп, саяси листовкалар мен телеграф арқылы үн қағаздар таратты, революциялық үндеулер жіберіп, патша өкіметінің нұсқауларын таратуға кедергі жасады. Бекметев саяси сенімсіз адам ретінде үнемі полицияның қадағалауында болды.
Мұхаммед-Мақсұт Бекметев - 1905 жылы Қоянды жәрмеңкесінде 14500 адам қол қойған Қарқаралы петициясы авторларының бірі.
1905 жылы қарашада М. Бекметев Омбы пошта-телеграф конторы жұмысшыларының ереуілін ұйымдастыруға қатысты. 1906 жылы пошта-телеграф қызметі жұмысшыларының ереуіліне қатысқаны, императорға тіл тигізгені, өкіметке қарсы үгіт-насихат жүргізгені үшін тұтқынға алынып, каторгаға жіберілді.
Қамау мерзімі біткен соң М. Бекметев генерал-губернатордың бұйрығымен Дала өлкесінен жырақ жерге жіберіледі. Бекметов Қазан қаласын таңдап, оған 1906 жылы 22 маусымда жетеді. Ол полицияның қатаң қадағалауында болады. Дегенмен, тұрғылықты халық арасында патша өкіметіне қарсы үгіт-насихат жұмыстарын жүргізе береді. Газетке әлеуметтік-саяси, мәдени-танымдық мақалалар жазады. Бекметовтың іс-әрекетін бақылаған патша күзеті оны Орынбор өлкесіне мәңгілікке жер аударады. 1909 жылы «Речь» (Петербург) газетіне А. Байтұрсыновты Семей түрмесінен босатуға талап мақала жариялайды. Осы жылы Бекметовтың «Қазақ өлендерi» («Казахские стихотворения», Казань) жинағы жарыққа шығады. Каторгада жүргенде сырқатқа ұшыраған Бекметевтың денсаулығы күн өткен сайын нашарлай түседі. «Айқап» (№ 2 1912 ж.) журналында Бекметев 1912 ж. 9 ақпанда Орынбор қаласында көкірек ауруынан қайтыс болды деп хабарланған.
М.-М. Бекметев (Бекметов) еңбектері
Труды Бекметева (Бекметова) М.-М.
Бекметев, М.-М. Киргизский поэт [Текст] / М.-М. Бекметев // Оренбургский край. - 1909. - № 394.
М.-М. Бекметев (Бекметов) туралы әдебиеттері
Литература о Бекметеве (Бекметове) М.-М.
Бекметов, Мухаммед-Максут Хамидоллаулы // Казахстан. Национальная энциклопедия. Т. 1. - Алматы: Қазақ энциклопедиясы, 2004.
Алаш. Алашорда [Мәтін] : энциклопедия. - Алматы : Арыс, 2009. - 544 б. - Бекметев Мұхамед-Мақсұт: б. 100.
Мүнәқыб [Мәтін] : [Бекметев Мұхамед-Мақсұт туралы] // Айқап. - 1912. - № 2.
***
Темиргалиева, К. Многое сделал, но успел не все [Электронный ресурс] : [О Бекметеве М.-М.] / К. Темиргалиева // Индустриальная Караганда. - 1999. - 1 декабря. С. 12.
Интернет-сілтемелер
Интернет-ссылки
Бекметьева, Ж. Бір ғимараттың тарихы немесе Бекметевтер әулеті [Электрондық ресурс] : [Бекметевтер туралы] / Ж. Бекметьева // Алаш айнасы : сайт. – Пайдалану орны : http://alashainasy.kz/userdata/editions/pdf/0f486f9266a661c8744e9156883d63a2.pdf (08.02.2017)
Бекметов, Мухаммед-Максут Хамидоллаулы [Электронный ресурс] : [биография] // Википедия – открытая энциклопедия : сайт. – Режим доступа : https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BA%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%BE%D0%B2,_%D0%9C%D1%83%D1%85%D0%B0%D0%BC%D0%BC%D0%B5%D0%B4-%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D1%81%D1%83%D1%82_%D0%A5%D0%B0%D0%BC%D0%B8%D0%B4%D0%BE%D0%BB%D0%BB%D0%B0%D1%83%D0%BB%D1%8B (08.02.2017)
Сардабек, К. Легенды и правда о руднике Гулшат [Электронный ресурс] : [о Бекметевых] / К. Сардабек // Балхашский работник : сайт. – Режим доступа : http://brgazeta.kz/-2013-/97-29-190713/1354-2013-08-01-09-01-21.html (08.02.2017)
Темиргалиева, К. Многое сделал, но успел не все [Электронный ресурс] : [О Бекметеве М.-М.] / К. Темиргалиева // Карагандинская областная универсальная научная библиотека им. Н. В. Гоголя : сайт. – Режим доступа : http://catalog.karlib.kz/irbis64r_01/Kraeved/Istoriya_Karkaraly/Mnogo_sdelal_no_uspel_ne_vse.pdf (08.02.2017)
Шарангина, Н. Обратная связь[Электронный ресурс] : [о Бекметеве М.-М.] / Н. Шарангина // Гасырлар авазы=Эхо веков : сайт. – Режим доступа : http://www.archive.gov.tatarstan.ru/magazine/go/anonymous/main/?path=mg:/numbers/1996_3_4/08_/01/ (08.02.2017)
БЕКМЕТОВ МУХАММЕД-МАКСУТ ХАМИДОЛЛАУЛЫ [Электронный ресурс] : [биография] // kazinform - Международное информационное агенство : сайт. – Режим доступа : http://lenta.inform.kz/ru/bekmetov-muhammed-maksut-hamidollauly_a2373406(08.02.2017)
Боштаев (Бочтаев) А. С.
- Жаңартылды 28.12.2017 08:51
Боштаев Арынғазы Сүлейменұлы (1884-1937) – Алаш қозғалысының белсенді мүшесі.
1884 жылы (кейбір мәліметте 1883) Павлодар облысы (қазір Қарағанды облысы) Баянауыл ауданында дүниеге келген. 1903 жылы алтыкласты Семей гимназиясынан кейін, 1908 жылы ветеринариялық институтты бітірді. 1917 ж. 27 ақпанынан 7 мамыр арасында өткен Семей облыстық қазақ съезіне сайланады. Зайсан уезінде Алашорда кеңесінің төрағасы болды. 1937 жылы 7 қазанда контрреволюциялық әрекеті үшін УК РСФСР 58 б. 10 т. бойынша тұтқындалады. 1937 ж. 31 қазанда Қарағанды облысы УНКВД үштігінің үкімімен ату жазасына кесіледі. Үкім сол күні орындалған. 1959 жылы 19 тамызда ақталды.
А. Боштаев (Бочтаев) туралы әдебиеттері
Литература о Боштаеве (Бочтаеве) А.
Алаш. Алашорда [Мәтін] : энциклопедия / құраст.: Ғ. Әнес, С. Смағұлова. - Алматы: «Арыс» баспасы, 2009.- 544 б. - Боштаев Арынғазы Сүлейменұлы: б. 107.
«Алаш» қозғалысы [Мәтін] : құжаттар мен материалдар жинағы, сәуір 1901 ж. - желтоқсан 1917 ж. Т. 1. - Алматы, 2008.
Интернет-сілтемелер
Интернет-ссылки
Бочтаев Арынгазы (1883) [Электронный ресурс] : [биографическая справка] // Открытый список жертв политических репрессий в СССР : сайт. – Режим доступа : https://ru.openlist.wiki/Бочтаев_Арынгазы_(1883) (09.02.2017)
