Әсемқұлов Таласбек (1955-2014) – жазушы, аудармашы, кинодраматург, мәдениеттанушы, өнертанушы, күйші-домбырашы, музыка сыншысы, ұлттық өнердің тамыршысы, ойшыл, білімдар.
1955 ж. 1 тамызда Талдықорған облысының Ақтоғай ауылында (қазір Алматы облысы) дүниеге келген.
Семей облысы (қазір Шығыс Қазақстан облысы) Аягөз ауданы Айғыз ауылында нағашы атасы белгілі күйші Жүнісбай Стамбаевтың (1891-1973) қолында тәрбиеленіп өсті.
Абай атындағы Қазақ педагогикалық институтын «Қазақ тілі және әдебиеті» мамандығы бойынша бітірді (1980, Абай атындағы ҚазМУ).
Жеті жасынан бастап нағашы атасынан дәстүрлі музыкалық білім алып, әнші Кәрім Баймұратов, домбырашы Ғазиз Нүрпеисовтан оқыған. Сондай-ақ, Бағаналы Саятөлеков, Әбікен Хасенов, Мағауия Хамзин және Апике Абеновалардан оқып білім алды.
Байжігіт (XVIII ғ.), Тәттімбет (XIX ғ.), ұстазы Жүнісбай күйлерін орындап, өзі де күй шығарды. Әсемқұлов қазақ өнертану әлеміне белгісіз болып келген Байжігіт, Тәттімбет күйлерін, Кетбұғының «Жансауға» күйін тауып, кеңінен таратты.
Оның дискографиясында «Байжігіт күйлері» гран-дискі; «Мәңгілік сарын» күй антологиясы; «Қазақ халқының 1000 күйі» т. б. жинақталған.
1985 ж. «Жалын» альманағында тұңғыш «Атайы» әңгімесі жарияланды. «Талтүс» романы үшін Сорос-Қазақстан қорының әдеби байқауының лауреаты. «Кәрі ат», «Арылу» сияқты әңгімелері, «Шымдан» повесі жарық көрген. «Көкбалақтың өлімі», «Біржан Сал», «Жезтырнақ», «Алматы – Астана», «Тұмар падиша» сынды киносценарийлердің авторы.
Республикалық халық аспаптар мұражайында, «Жазушы» баспасында, Алматыдағы Құрманғазы атындағы мемлекеттік консерваторияда қызмет еткен.
Т. Әсемқұлов 2014 жылы 27 қыркүйекте 59 жасында қайтыс болды.
Т. Әсемқұлов шығармалары
Произведения Асемкулова Т.
Кітаптар – Книги
Әсемқұлов, Т. Ерте келген күз [Мәтін] / Т. Әсемқұлов. Алматы : Жалын, 1988. - 216 б.
Әсемқұлов, Т. Талтүс [Мәтін] : роман / Т. Әсемқұлов. - Алматы, 2003 . - 272 б.
Әсемқұлов, Т. Талтүс [Электронды ресурс] : аудиокітап / Т. Әсемқұлов ; [музыкалық ред. Р. Нүркенов]. - Санкт-Петербург, 2015. - 3 электрон. опт. диск (CD-ROM).
Т. Әсемқұлов аудармалары
Переводы Асемкулова Т.
Рысбекұлы, Қ. Берікқазы [Мәтін] : [деректі хикаят] / Қ. Рысбекұлы; ауд. Т. Әсемқұлов. - Астана : Ер-Дәулет, 2007 . - 309, [2] б.
Андрич, И. Дринадағы көпір [Мәтін] : роман / И. Андрич; ауд. Т. Әсемқұлов. - Астана : Аударма, 2004 . - 366, [1] б.
Қазақтың кілемдері [Мәтін] : [топтама альбом] / авт. А. Есмаханов ; ауд. Т. Әсемқұлов. - Алматы : DIDAR, 1998 . - 79 б.
Т. Әсемқұловтың мерзімді басылымдардағы жарияланымдары
Публикации Асемкулова Т. в периодических изданиях
Көркем шығармалар - Художественные произведения
Әсемқұлов, Т. Кәрi күйшi [Мәтін] : әңгiме / Т. Әсемқұлов // Қазақ әдебиетi. - 2002. - 11 қазан. - Б. 6; Дәстүр. - 2009. - № 1. - Б. 42-43.
Әсемқұлов, Т. "Бiржан сал": "Бiржан сал" фильмiнiң сценарийi [Мәтін] / Т. Әсемқұлов // Алтын орда.- 2006. - 15-21 желтоқсан. – Б. 26-27; 22 желтоқсан. – Б. 26-27; 2007. - 26 қаңтар - 1 ақпан. – Б. 26-27; 2007. - 2-8 ақпан. - Б. 26-27.
Әсемқұлов, Т. Талтүс [Мәтін] : роман / Т. Әсемқұлов // Жұлдыз. - 2003. - № 11. - Б. 30-102.
Әсемқұлов, Т. Тәттiмбет серi [Мәтін] : роман / Т. Әсемқұлов // Жұлдыз. - 2012. - № 4. - Б. 35-74; № 5. - Б. 80-124.
Әсемқұлов, Т. Бекторының қазынасы [Мәтін] : повесть / Т. Әсемқұлов // Жұлдыз. - 2011. - № 8. - Б. 3-16.
Әсемқұлов, Т. Тұмар падиша [Мәтін] : әңгiме / Т. Әсемқұлов // Жұлдыз. - 2011. - № 2. - Б. 64-103.
Әсемқұлов, Т. Домбыра – нама [Мәтін] : әңгiме / Т. Әсемқұлов // Алматы ақшамы. - 2013. - 12 қыркүйек. - Б. 26,30-31.
***
Асемкулов, Т. Жезтырнак [Текст] : сценарий фильма / Т. Асемкулов // Книголюб. – 2007. - № 1, 2. - С. 82-93.
Асемкулов Т. Царица Томирис [Текст] : кинороман / Т. Асемкулов // Литературный Казахстан. - 2010. - № 2. - С. 101-163.
Т. Әсемқұлов мақалалары
Статьи Асемкулова Т.
Әдебиет – Литература
Әсемқұлов, Т. Әдебиет әфсәнәдан басталып, әфсәнәмен аяқталады [Мәтін] / Т. Әсемқұлов; әңг. Д. Аматай] // Заман-Қазақстан. - 1997. - 20 маусым. - Б. 13,16.
Әсемқұлов, Т. Тарихты саудаға салмайық [Мәтін] / Т. Әсемқұлов // Жұлдыз. - 2002. - № 11. - Б. 164-167. - К. Сегiзбаевтың 2001 ж. Атамұра баспасынан шыққан "Беласқан" роман мен повестер жинағына сын.
Әсемқұлов, Т. Жас жазушының жаңа кiтабы [Мәтін] / Т. Әсемқұлов // Қазақ әдебиетi. - 2002. - 6 желтоқсан. - Б. 11. - Думан Рамазанның "Көкжал" атты жаңа жинағы туралы.
Әсемқұлов, Т. Әдебиеттiң өткенi мен кеткенi... Мәтін] / Т. Әсемқұлов // Жұлдыз. - 2002. - № 5. - Б. 197-198.
Әсемқұлов, Т. Жас қаламгердiң ниетi қуантады [Мәтін] / Т. Әсемқұлов // Қазақ әдебиетi. - 2003. - 29 тамыз. - Б. 9. - Қ. Әбiлқайырұлының "Аққұлақ пен Ұялас" атты әңгiмесiне ой-пiкiр.
Әсемқұлов, Т. Әдебиеттi таланттар ғана жасайды [Мәтін] : қазiргi қазақ әдебиетiнiң даму барысы, бағыт-бағдары / Т. Әсемқұлов // Қазақ әдебиетi. - 2003. - 18 шiлде. - Б. 4.
Әсемқұлов, Т. "Көп адам прозаның байыбына барған жоқ" : әдебиеттанушымен сұхбат [Мәтін] / Т. Әсемқұлов; әңг. М. Омарова // Алтын орда. - 2004. - 17 желтоқсан. - Б. 5.
Әсемқұлов, Т. Қазiргi қазақ прозасының бағыт-бағдары [Мәтін] / Т. Әсемқұлов // Таң-Шолпан. - 2004. - № 5. - Б. 144-155.
Әсемқұлов, Т. Қазiргi қазақ прозасының жаңа көкжиегi [Мәтін] / Т. Әсемқұлов // Қазақ әдебиетi. - 2005. - 1-7 шiлде. - Б. 10.
Әсемқұлов, Т. "Үндемеу ұлттық дәстүрге айналып кеттi" [Мәтiн] / Т. Әсемқұлов // Алтын орда. - 2006. - 22-28 қыркүйек. – Б. 6-7.
Әсемқұлов, Т. Кейiпкер, автор және текст [Мәтiн] / Т. Әсемқұлов // Алтын орда. - 2006. - 24 ақпан-2 наурыз. - Б. 10-11. - Қаламгер Набоков шығармалары туралы.
Әсемқұлов, Т. Көкала үйректiң зары [Мәтiн] / Т. Әсемқұлов // Алтын орда. - 2006. - 28 шiлде-3 тамыз. - Б. 26-27. - Ақын Несiпбек Айтовтың шығармашылығы жайында.
Әсемқұлов, Т. Толстой, Пушкин және басқалар... [Мәтiн] / Т. Әсемқұлов // Алтын орда. - 2006. - 27 қазан- 2 қараша. - Б. 27.
Әсемқұлов, Т. Әлем әдебиетiндегi мифтер мен шындық [Мәтiн] / Т. Әсемқұлов; әңг. Е. Қамен // Алтын орда. - 2006. - 20 қазан. - Б. 26-27. - Л. Толстой тобырлық идеяны уағыздаушы, Мао Цзе Дун жастар қозғалысын бастаушы.
Әсемқұлов, Т. "Бiлiмдiден шыққан сөз талаптыға болсын кез" [Мәтiн]: жазушымен сұхбат / Т. Әсемқұлов; әңг. Е. Қаменов // Алтын орда. - 2006. - 10-16 қараша. – Б. 26-27.
Әсемқұлов, Т. Есеңгiреген жазушылар ендi естерiн жиып жатыр [Мәтін] / Т. Әсемқұлов // Алтын орда. - 2007. - 25-31 мамыр. - Б. 16.
Әсемқұлов, Т. Соғыс [Мәтін] / Т. Әсемқұлов // Алтын орда. - 2007. - 11-17 мамыр. - Б. 16-17. - "Тал түс" романынан қысқартылып алынған.
Әсемқұлов, Т. "Тағдырдың әмiрi қайда тартады, адам сол тарапта өнерпаз атанады..." [Мәтiн] / Т. Әсемқұлов // Кентавр. - 2008. - 18 сәуiр. - Б. 3.
Әсемқұлов, Т. Мен үшiн өнер - бiр өзi мұрат, бiр өзi жол [Мәтін] / Т. Әсемқұлов; әңг. М. Қондықазақова // Жас Қазақ. - 2008. - 14 қараша. - Б. 1,10.
Әсемқұлов, Т. Ренессанстық тұлға [Мәтін] / Т. Әсемқұлов // Жұлдыз. - 2009. - № 7. - Б. 133-139. - В. Шукшиннiң шығармашылығы жайында.
Әсемқұлов, Т. Хош, ғазиз дос [Мәтін] / Т. Әсемқұлов // Қазақ әдебиетi. - 2009. - 27 қараша - 3 желтоқсан. - Б. 11. - Дарынды режиссер, актер,әрi ақын Рүстем Есдәулетовтың қазасына орай.
Әсемқұлов, Т. Жыр арқауы - тәуелсiздiк [Мәтін] / Т. Әсемқұлов // Астана ақшамы. - 2010. - 26 тамыз. - Б. 11. - Ақын Несiпбек Айтұлының өлеңдерi жайлы.
Әсемқұлов, Т. Коммерциялық әдебиеттiң бүгiнi мен ертеңi [Мәтін] / Т. Әсемқұлов // Қазақ әдебиетi. - 2010. - 5-11 ақпан . - Б. 10.
Әсемқұлов, Т. Жырау // Егемен Қазақстан. - 2013. - 18 қыркүйек. - Б. 5. - Жырау Берiк Жүсiпов туралы.
Әсемқұлов, Т. Ренессанстық тұлға [Мәтін] / Т. Әсемқұлов // Астана ақшамы.- 2012. - 6 желтоқсан. - Б. 8-9; 20 желтоқсан. - Б. 6-7. - Орыс жазушы В.М. Шукшин туралы.
Әсемқұлов, Т. Оператор жайлы аңыз немесе қамрықты рецензия [Мәтін] / Т. Әсемқұлов // Алматы ақшамы. - 2012. - 26 шiлде. - Б. 31. - Дидар Амантайдың "Көзiңнен айналдым" әңгiмесi жайында.
Әсемқұлов, Т. Оқығам жоқ... [Мәтін] / Т. Әсемқұлов // Алматы ақшамы. - 2013. - 20 маусым. - Б. 24-25. - Әдеби сын жайында.
Әсемқұлов, Т. Мен қазақ түкке тұрмайтын халық дегенiм жоқ [Мәтін] / Т. Әсемқұлов; әңг. Қ. Ибрагимова // Халық сөзi. - 2013. - 9 тамыз. - Б. 6-7. - Жазушымен "Талтүс" атты романы туралы сұхбат.
Әсемқұлов, Т. Жыраулық өнердiң бiрегей өкiлi [Мәтін] / Т. Әсемқұлов // Алматы ақшамы. - 2013. - 30 наурыз. – Б. 11. - Ғалым Берiк Жүсiпов туралы.
Әсемқұлов, Т. Сұлулықта ояну [Мәтін] / Т. Әсемқұлов // Алматы ақшамы. - 2013. - 26 желтоқсан. - Б. 3,30-31. - Кiтап саудасы, әдеби сын, өнер жайында ой-толғам.
Әсемқұлов, Т. Қылышымның майын бер [Мәтін] / Т. Әсемқұлов // Айбын. - 2014. - № 11. - Б. 34-36. - Қазақтың әскери құндылықтары жайында автордың "Қылышымның майын бер" атты шығармасы туралы.
Әсемқұлов, Т. Мен Толстойды ұлы жазушы деп есептемеймiн [Мәтін] / Т. Әсемқұлов; әнг. М. Қондықазақова // Егемен Қазақстан. - 2014. - 29 қаңтар. - Б. 11. - Әлем әдебиетi мен өзiнiң шығармашылығы жайлы жазушымен сұхбат.
Әсемқұлов, Т. Интертекст [Мәтін] / Т. Әсемқұлов // Алматы ақшамы. - 2014. - 29 наурыз. - Б. 10-11. - Ербол Алшынбайдың бiр дастанын оқығанда туған ойлар.
Әсемқұлов, Т. Оператор жайлы аңыз [Мәтін] / Т. Әсемқұлов // Қарқаралы. - 2014. - № 1. - Б. 27-30. - Дидар Амантайдың "Көзiңнен айналдым" әңгiмесiн оқығанда туған кейбiр ойлар.
***
Асемкулов, Т. Смерть Кекбалака [Текст] : по мотивам произведений М. Магауина // Простор.- 2002.- N 5.- С.32-58. - О коне Аблай-хана Кекбалаке.
Асемкулов, Т. Кинопроект "Томирис" - очередной историко-любовный треугольник? [Текст] / Т. Асемкулов // Начнем с понедельника. - 2008. - 2-8 мая. - С. 9,21.
Асемкулов, Т. "Сороковые синонимы" Василия Шукшина // Астана.- 2012. - № 3. - С. 230-235.
Тарих – История
Әсемқұлов, Т. "Жылан қайыс" ырымының сипаттамасы [Мәтін] / Т. Әсемқұлов // Жұлдыз. - 2000. - № 1. – Б. 144-147.
Әсемқұлов, Т. Қазақтың былапыт – ханасы [Мәтін] / Т. Әсемқұлов // Алтын орда. - 2003. - 31 қаңтар-6 ақпан. - Б. 12-13. - "Жас Алаш" газетiне ренiш.
Әсемқұлов, Т. Қанды қазына: 1917 ж. Ресейдегi Ленин бастаған қанды азамат соғысы жайлы [Мәтін] / Т. Әсемқұлов // Жас Қазақ. - 2005. - 12 тамыз. - Б. 10.
Әсемқұлов, Т. Сион пайғамбарларының протоколдары: аңыз ба, ақиқат па? [Мәтін] / Т. Әсемқұлов // Алтын орда. - 2006. - 20-26 қаңтар. - Б. 10-11; 2006. - 27 қаңтар - 2 ақпан. - Б. 10-11. - Еврей дiнiнiң әлемдi билеу артықшылығы және ол туралы кiтаптар. Сион протоколдары туралы.
Әсемқұлов, Т. Мысыр пирамидалары: қаланған ба, әлде құйылған ба ? [Мәтін] / Т. Әсемқұлов // Ақиқат. - 2011. - № 11. - Б. 79-87. - Тарихшы Ерiк Көкеев жайлы естелiк.
Әсемқұлов, Т. Тылсым қазынаның хикаясы [Мәтін] / Т. Әсемқұлов // Алматы ақшамы. - 2012. - 30 тамыз. - Б 17,24-25. - Лениннiң саясаты, қызылгвардияшылар, төңкерiс, интернационалистер жайында.
Әсемқұлов, Т. Көкбалақ [Мәтін] / Т. Әсемқұлов // Егемен Қазақстан. - 2012. - 24 қазан. - Б. 11. - Абылай хан және оның "Көкбалақ" тұлпары туралы.
Әсемқұлов, Т. Қондыгердiң бiр-ақ беттiк тарихы... // Алматы ақшамы. - 2012. - 28 маусым. - Б. 26; 30 маусым. - Б. 12-13; 5 шiлде. - Б. 28-29. - Парсы патшалығы мен скифтер соғысының негiзгi тарихы.
Әсемқұлов, Т. Қондыгер - қаңлы [Мәтін] / Т. Әсемқұлов // Егемен Қазақстан. - 2012. - 5 қаңтар. - C. 5. - Тарих толқынында.
Әсемқұлов, Т. Бiз үшiн кир патша әлемдегi ең ұлы тұлға болатын [Мәтін] / Т. Әсемқұлов; әңг. М. Шапиян // Аңыз адам. - 2013. - № 20. – Б. 14-18. - Кир патшасы жайында сұхбат.
Әсемқұлов, Т. Тұмар тағылымы [Мәтін] / Т. Әсемқұлов // Егемен Қазақстан. - 2013. - 29 мамыр. - Б. 14.
Әсемқұлов, Т. Қоңдыгер - қаңлы [Мәтін] / Т. Әсемқұлов // Егемен Қазақстан. - 2013. - 5 қаңтар. - Б. 5; 2013. - 9 қаңтар. – Б. 5; 2013. - 10 қаңтар. - Б. 5.; 2013. - 11 қаңтар. - Б. 5.
Әсемқұлов, Т. Ескендiр шарапқұмар, қатынқұмар, нашақорға айналады [Мәтін] / Т. Әсемқұлов; әңг. М. Шапиян // Аңыз адам. - 2013. - № 23. - Б. 22-24. - Патша Е.Зұлқарнайынның жорығы жайында сұхбат.
Әсемқұлов, Т. "Дәрхам сарай" : Тәуелсiздiк тiрегiнiң бiрi - қазақтың төл теңгесi [Мәтін] / Т. Әсемқұлов // Қазақ үнi. - 2014.- 17 маусым. - Б. 8-9. - Қазақ ақшасы туралы.
Мифология
Әсемқұлов, Т. Саясат және мифология [Мәтін] : Саяси мифология жайлы / Т. Әсемқұлов // Алтын орда. - 2005. - 9-15 желтоқсан. - Б. 10-11; 16-22 желтоқсан. - Б. 10-11; 13-19 қаңтар. - Б. 10-11; 2006. - 3-9 ақпан. - Б. 10-11; 2006. - 3-9 наурыз. - Б. 10-11.
Әсемқұлов, Т. Серiкбол Қондыбай - Фарабилер мен Шоқан үлгiсiндегi ғалым [Мәтін] / Т. Әсемқұлов; әңг.Е. Қамен // Алтын орда. - 2006. - 16-22 маусым. – Б. 10-11. - Мифолог С. Қондыбай туралы.
Әсемқұлов, Т. Қазақ эпосы: адам рухының дүниенiң [Мәтін] / Т. Әсемқұлов // Nomad- Kazakhstan.- 2005. - № 5. - Б. 73-74. - "Қозы Көрпеш Баян Сұлу" жырындағы көнетүрiк мифологиясы, дуализм.
Әсемқұлов, Т. Серiкболға ұшан-теңiз мол ақпарат аспаннан түстi дегенге сенбеймiн [Мәтін] / Т. Әсемқұлов; әңг. А. Аханбайқызы // Айқын. - 2007. - 23 қараша. - Б. 5. - Қазақ мифологиясын тiл арқылы тануға назар аударып, еңбектенген Серiкбай Қондыбайұлының азаматтық тұлғасы жайлы сұхбат.
Әсемқұлов, Т. Қамбардың есiмi [Мәтін] / Т. Әсемқұлов // Алматы ақшамы. - 2013. - 30 мамыр. - Б. 30. - "Қамбар" түлiктiң пiрi, Қамбардың аты, қаңлының бiр руы.
***
Асемкулов, Т. Единая тюркская мифологическая система [Текст] / Т. Асемкулов // Рух-Мирас. - 2004. - N 2. - С. 38-51.
Асемкулов, Т. Казахский эпос: человеческий дух в поисках изначального смысла [Текст] / Т. Асемкулов // Горизонт. - 1995. - № 50-51; 1996. - № 1.
Театр, кино
Әсемқұлов, Т. "Менiң идеалымдағы театр - орыс театры" [Мәтін] / Т. Әсемқұлов; әңг. М. Омарова // Қазақ әдебиетi. - 2003.- 28 ақпан. – Б. 7.
Әсемқұлов, Т. Жаңа эпос: "Көшпендiлер" атты тарихи фильм туралы [Мәтін] / Т. Әсемқұлов // Қазақ әдебиетi. - 2005. - 5 тамыз. - Б. 6.
Әсемқұлов, Т. Қарт Сүгiр Алматыдан қолдау көрмей, елiне күйiнiп қайтқан екен [Мәтін] / Т. Әсемқұлов; әңг. Л. Бектембекова // Алаш айнасы. - 2009. - 21 ақпан. - Б. 6. - Жазушы, музыкатанушы Т. Әсемқұловтың фильмге сценарий жазу, шертпе күй туралы сұхбаты.
Әсемқұлов, Т. Режиссер сымақтарға тойтарыс берудi көздедiк [Мәтін] / Т. Әсемқұлов; әңг. М. Әбсаттар // Алаш айнасы. - 2009. - 17 шiлде. - Б. 5. - Жазушы, сыншымен "Бiржан сал" фильмi жайлы сұхбат.
Әсемқұлов, Т. Бұл әдебиетiмiз өлдi, киномыз қирады деген сөз емес... [Мәтін] / Т. Әсемқұлов // Алқа. - 2010. - № 6. - Б. 11-14. - Жазушы, сыншымен қазақ киноөнерi мен әдебиетi жайында сұхбат.
Әсемқұлов, Т. Күй мен күйшi [Мәтін] / Т. Әсемқұлов; әңг. Р. Мұсабай // Жас Алаш. - 2010. - 26 тамыз. - Б. 3. - "Бiржан сал" фильмi сценарийiнiң авт. өмiрi, Абылай заманының күйлерi туралы сұхбат.
Әсемқұлов, Т. "Қылышымның майын бер!" [Мәтін] / Т. Әсемқұлов; әңг. Ж. Қуанышбекқызы // Егемен Қазақстан. - 2010. - 27 қаңтар. - Б. 9. - "Бiржан сал" фильмiнiң сценарийiн жазған сыншы-музыканттың сал-серiлер төңiрегiндегi әңгiмесiнен.
Әсемқұлов, Т. "Қауышу" [Мәтін] / Т. Әсемқұлов // Алматы ақшамы. - 2012. - 22 қараша. – Б. 30. - Режиссер Аманжол Айтуаровтың түсiрген киносы жайлы.
Музыка
Әсемқұлов, Т. Топырақ пен тамыр [Мәтін] / Т. Әсемқұлов // Заман-Қазақстан. - 1996. - 9 ақпан. - Б. 5. - Қазақ музыка мәдениетiнiң ахуалы туралы.
Әсемқұлов, Т. Күйшi - Уәли [Мәтін] / Т. Әсемқұлов // Заман-Қазақстан. - 1996. -1 наурыз. - Б. 7. - Күйшi У. Бекенов туралы.
Әсемқұлов, Т. Темiрге қағылған шеге [Мәтін] / Т. Әсемқұлов // Жетiсу. - 1999. - 20 қараша. - Б. 4. - Әншi Бекболат Тiлеуханов жайында
Әсемқұлов, Т. Күй өнерiнiң болашағы [Мәтін] / Т. Әсемқұлов // Жұлдыз. - 2000. - № 10. - Б. 126-132.
Әсемқұлов, Т. Нұрланның биiк өнерi [Мәтін] / Т. Әсемқұлов // Жұлдыз. - 2000. - № 4. - Б. 133-137.
Әсемқұлов, Т. Жиделi Байсын күйлерi [Мәтін] / Т. Әсемқұлов // Қазақ әдебиетi. - 2000. - 10 қараша. - Б. 5. - Өнер зерттеушiсi Б. Жүсiповтiң "Жиделi Байсын күйлерi" атты кiтабы туралы.
Әсемқұлов, Т. Күй өнерiнiң болашағы [Мәтін] / Т. Әсемқұлов // Алтын орда. - 2002. - 3 мамыр. - Б. 14. - Музыкалық педагогика туралы.
Әсемқұлов, Т. Сүгiрдiң сүрлеуiмен [Мәтін] : Күйшi Оразбек Сәрсеновтiң өнерi туралы / Т. Әсемқұлов // Жас Алаш. - 2004. - 16 қазан. - Б. 3.
Әсемқұлов, Т. Күй өнерiнiң болашағы [Мәтін] / Т. Әсемқұлов // Жас Қазақ. - 2005. - 22 шiлде. - Б. 9. - Музыкалық педагогиканың алдындағы мiндеттер.
Әсемқұлов, Т. Жазушы мен күйшi - композитордың сыр сұхбаты [Мәтін] / Т. Әсемқұлов // Қазақ әдебиетi. - 2005. - 19 тамыз. - Б. 10-11.
Әсемқұлов, Т. Саржайлау ғұмыр ... [Мәтін] : Тәттiмбет Қазанғапұлы жайлы / Т. Әсемқұлов // Алтын орда. - 2005. - 23-29 желтоқсан . - Б. 10-11; Қазақ әдебиетi. - 2005. - 11 қараша. - Б. 4-5.
Әсемқұлов, Т. Бiржан сал [Мәтін] / Т. Әсемқұлов // Алтын орда. - 2007. - 5 қаңтар. - Б. 29; 12 қаңтар. - Б. 27; 19 қаңтар. - Б. 26-27.
Әсемқұлов, Т. Күйшi Жанғали [Мәтін] / Т. Әсемқұлов // Жас Қазақ. - 2008. - 19 желтоқсан. - Б. 9. - Белгiлi күйшi Ж. Жүзбаев туралы.
Әсемқұлов, Т. Нұрланның биiк өнерi [Мәтін] / Т. Әсемқұлов // Алаш - Орда. - 2009. - 10 сәуiр. - Б. 1, 3. - Қазақ ән өнерiндегi ең айтулы тұлғалардың бiрi Н. Өнербаев жайында.
Әсемқұлов, Т. Темiрге қағылған шеге [Мәтін] / Т. Әсемқұлов // Алаш - Орда. - 2009. - 17 сәуiр. - Б. 1, 3. - Бекболат Тiлеуханов жайында.
Әсемқұлов, Т. Әншi Мақпал [Мәтін] / Т. Әсемқұлов // Алаш - Орда. - 2009. - 24 сәуiр. - Б. 1, 8 б.; 1 мамыр. - Б. 8. - Мақпал Жүнiсова жайлы.
Әсемқұлов, Т. Әншi Мақпал - ән Мақпал [Мәтін] / Т. Әсемқұлов // Мәдениет. - 2009. - № 12. – Б. 18-22. - Әншi Мақпал Жүнiсова жайлы.
Әсемқұлов, Т. Рух қуаты немесе Шәмiлдiң орындауындағы күйлер жайлы толғаныс [Мәтін] / Т. Әсемқұлов // Егемен Қазақстан. - 2008. - 20 ақпан. – Б. 8. - Күйшi Шәмiл Әбiлтай.
Әсемқұлов, Т. Көрерменмен ән арқылы сырласу керек [Мәтін] / Т. Әсемқұлов // Мәдениет. - 2010. - № 2. - 32-34 б. - Әншi Н. Өнербаев туралы сыр-толғау.
Әсемқұлов, Т. Сүгiр - Генерал - Жанғали немесе "Назқоңыр" күйiн тыңдағаннан кейiнгi ой [Мәтін] / Т. Әсемқұлов // Егемен Қазақстан. - 2011. - 6 мамыр. - Б. 5. - Күйшi Жанғали Жүзбаев, Г.Асқаров, қазақ музыкантының ерекшелiктерi туралы.
Әсемқұлов, Т. Олар шоуменге ұқсайды [Мәтін] / Т. Әсемқұлов // Жас Қазақ. - 2012. - 17 ақпан. - Б. 9. - Бүгiнгi күй өнерi және орындаушылық шеберлiк туралы.
Әсемқұлов, Т. Домбыраға тiл бiтсе [Мәтін] / Т. Әсемқұлов // Алматы ақшамы. - 2012. - 30 қазан. - Б. 6-7. - Қазақтың байырғы музыкалық терминологиясы хақында.
Әсемқұлов, Т. Кемеңгердiң өмiрiнен бiр үзiк сыр [Мәтін] / Т. Әсемқұлов // Алматы ақшамы. - 2012. - 31 қаңтар. - Б. 11; 2 ақпан. - Б. 16-17. - Ұлттық музыка өнерiнiң зерттеушiсi Ж. Шәкәрiмов туралы.
Әсемқұлов, Т. Күйшi Жанғали [Мәтін] / Т. Әсемқұлов // Мәдениет. - 2012. - № 11. - Б. 54- 57. - Күйшi Ж. Жүзбаев жайында.
Әсемқұлов, Т. "Ақсақ құлан" күйiнiң соңғы нұсқасын Нұрғиса Тiлендиев қайта жазып шықты [Мәтін] / Т. Әсемқұлов; әңг. Д. Анаш // Аңыз адам. - 2013. - № 1. - Б. 30-31; № 2. - Б. 30-31. - Жошы ханның қазақ күй өнерiндегi бет - бейнесi жайында сұхбат.
Әсемқұлов, Т. Күйшi Уәли [Мәтін] /Т. Әсемқұлов // Дидар. - 2013. - 26 желтоқсан. - Б. 13. - Қазақ музыка мәдениетiн зерттеушi, күйшi Уәли Қалиақпарұлы Бекенов туралы.
Әсемқұлов, Т. Қазiргi күйшiлерге қала сарыны сезiледi [Мәтін] / Т. Әсемқұлов; әңг. А. Әубәкiр // Алаш айнасы. - 2013. - 16 наурыз. - Б. 6. - Жазушымен қазақ күйлерi жайында сұхбат.
Әсемқұлов, Т. Күйдiң киесiнде нәсiл жоқ [Мәтін] /Т. Әсемқұлов // Қазақ үнi. - 2014. - 27 мамыр. - Б. 8-9. - Күйшi Т. Қазанғапұлы туралы.
***
Асемкулов,Т. Будущее искусства кюя [Текст] /Т. Асемкулов // Рух-Мирас. - 2005. - № 2. - С. 84-89.
Өнер мен кәсіп
Искусство и ремесла
Әсемқұлов, Т. Ұлы Қытай қабырғасы жайындағы миф [Мәтін] / Т. Әсемқұлов // Жаңа Сарыарқа. - 2010. - № 3. - 71-75. - Ұлы Қытай қабырғасының салыну тарихы, қазақ еркiндiгiнен қорғану саясаты туралы. (Басы өткен санда, жалғасы бар).
Әсемқұлов, Т. Аң мен құстың тұлыбын жасау оңай шаруа емес [Мәтін] / Т. Әсемқұлов; әңг. М. Бекбосын // Алматы ақшамы. - 2012. - 16 ақпан. – Б. 16-17. - Тұлып жасаушымен сұхбат.
Әсемқұлов, Т. "Танылмаған талант немесе Махамбеттiң кек көздерiн бейнелеген суретшi" [Мәтін] / Т. Әсемқұлов // Алматы ақшамы. - 2013. - 21 мамыр. - Б. 6. - Суретшi Мұхтар Құлмұхамедов жайында.
Публицистика
Әсемқұлов, Т. Былапытхана: "Жас алаш" газетiндегi өрескелдiктер туралы [Мәтін] / Т. Әсемқұлов// Қазақстан әйелдерi. - 2003. - № 3. - Б. 4-7.
Әсемқұлов, Т. Аюп hәм Абай [Мәтін] / Т. Әсемқұлов // Рух-мирас. - 2004. - № 1. - Б. 8-16. - Иов мұсылман әлемiне Аюп пайғамбар деген атпен мұсылман этикасының негiзiн қалаған белгiлi тұлға.
Әсемқұлов, Т. Бiлiктiлiк формуласы: Танымал журналист болудың нақты қағидалары туралы сұхбат [Мәтін] / Т. Әсемқұлов; әңг. Қ. Мұқашұлы // Журналист. - 2005. - № 6. – Б. 4.
Әсемқұлов, Т. Бастырма [Мәтін] / Т. Әсемқұлов // Жас Қазақ. - 2009. - 16 қаңтар. - Б. 1,7. - Көшпендiлердiң соғыс стратегиясы, азық түлiгi (түте, бастырма, қақпыш) мықтың үйi туралы.
Әсемқұлов, Т. Аштық және соғыс [Мәтін] / Т. Әсемқұлов // Қазақ альманағы. - 2010. - № 2. – Б. 195-235. - Сананың күйзелiсi, трефотасис, этатизм, тоталитаризм, каннибализм туралы.
Әсемқұлов, Т. Әлемдегi ең ұлы жұрттар беттесетiн айбынды шаһар [Мәтін] / Т. Әсемқұлов // Алматы ақшамы. - 2012. - 5 шiлде. - Б. 17. - Астана күнiне орай.
Әсемқұлов, Т. "Тәртiкем" - асық олимпиадасы [Мәтін] / Т. Әсемқұлов // Дала мен қала. - 2012. - 19 наурыз. - Б. 23. - Ұлттық "Тәртiкем" асық ойыны туралы.
Әсемқұлов, Т. Эфиальттың кегi: немесе қазақ интернетi туралы [Мәтін] / Т. Әсемқұлов // Алматы ақшамы. - 2013. - 15 тамыз. - Б. 6,30-31. - Қазiргi қазақ интернетi жайлы.
Әсемқұлов, Т. Аштық және соғыс. Сананың күйзелiсi [Мәтін] / Т. Әсемқұлов// Ақиқат. - 2013. - № 6. - Б. 27-36.
Әсемқұлов, Т. Киелi қала Алматы [Мәтін] / Т. Әсемқұлов// Алматы ақшамы. - 2013. - 26 қыркүйек. б Б. 3,24-25. - Алматы қаласының даму тарихы.
Әсемқұлов, Т. Саржағал мәдениеттiң ошағы [Мәтін] : "Жас Алаш" газетiн қорғау туралы / Т. Әсемқұлов // Жұлдыз. - 2005. - № 5 - Б. 205-206.
Дискография
Таласбек Әсемқұлов орындауындағы күйлер. – Kitap.kz: сайт. – Режим доступа: http://kitap.kz/index.php/catalog/audio/5617-talasbek_asemqulov_oryndauyndahy_kujler (дата обращения: 11.06.2016)
Фильмография
Біржан сал [Электронный ресурс] = Биржан сал : [көркем фильм] / реж.: Д. Жолжақсынов, Р. Әлпиев ; опер. Р. Ибрагимов ; сцен. Т. Әсемқұлов. - Усть-Каменогорск : Меломан, 2010. - 1 эл. опт. диск (DVD-ROM). - (ҚАЗАҚФИЛЬМ).
Т. Әсемқұлов туралы әдебиет
Литература об Асемкулове Т.
Литература Казахстана [Текст] : знциклопедический справочник. - Алматы : Аруна : Қазығұрт, 2010. - 528 с. - Асемуклов Т.: с. 71.
Ишанова, А. Когда же человек творчества "совпадет" со своим благодатным временем... [Текст] : памяти Таласбека Асемкулова / А. Ишанова // Астана. - 2014. - № 5. - С. 78-80.
Т. Әсемқұлов туралы интернет-ресурстар
Интернет-ресурсы об Асемкулове Т.
Ушел из жизни казахстанский писатель и музыкант Таласбек Асемкулов [Электронный ресурс] // KazInform: сайт. – Режим доступа: http://inform.kz/rus/article/2700886 (дата обращения: 11.06.2016).
Әубәкіров Алдияр Ақылбекұлы (1949) - ақын, өлкетанушы, коллекция жинаушы, мұрағатшы, Ресей Жазушылар одағының мүшесі, Ұлан ауданының Құрметті азаматы, "Звено Алтая" ӘБ мүшесі.
Әубәкіров Алдияр Ақылбекұлы 1949 жылы 20 қаңтарда Шығыс Қазақстан облысы Ұлан ауданының Қарабас ауылында дүниеге келген. Білімі жоғары, 1982 жылы Скрябин атындағы Мәскеу ветеринарлық академиясын бітірген. Шәкәрім атындағы Семей мемлекеттік университетінің «Қазақстан тарихы» мамандығы бойынша аспирантурада оқып, «тарих және философия ғылымдары» пәні бойынша кандидаттық емтихан тапсырған.
Өзінің еңбек жолын 1966 жылдан бастап Ұлан ауданының Ұлан астық совхозында құрылыс бригадасында ағаш ұстасы болып бастады. 1969 жылы «Ұлан» совхозының есебінен Ақжар АӨТУ оқуға жіберілді. 1970 жылы училище бітіргеннен кейін «Ұлан» совхозының №1 фермасына ветфельдшер болып жолданды. 1971 жылы Кеңес Әскер қатарына шақырылуына байланысты «Ұлан» совхозынан жұмыстан босатылды. Әскери қызметі Мурманск қаласында 874 ә/б өтті.
1973 жылы әскери қызметтен кейін «Ұлан» совхозының штатына тракторист ретінде алынды. 1974 жылы сол совхозда бригадир қызметіне ауыстырылды. 1977 жылы Скрябин атындағы Мәскеу ветеринарлық академияға түсуіне байланысты өз ынтасы бойынша жұмыстан шықты. 1982 жылы жоғары оқу орнын бітіргеннен кейін Шығыс Қазақстан облысы Глубокий ауданының Киров атындағы колхозында зоотехник-селекционер болып жұмыс жасады, кейін Серебрянск ауданының Киров совхозына бас зоотехник қызметіне ауыстырылды. Аталған лауазымда 1987 жылға дейін жұмыс атқарып шықты. 1987 жылдың мамыр айында Серебрянск ауданы «Перворосийский» совхозының Парткомына хатшы болып тағайындалды. Сол совхозда өз маманы бойынша жұмыс істеді және 1989 жылы Кәсіподақ комитетінің төрағасы болып тағайындалды. 1989 жылдың желтоқсан айында Серебрянск қаласының қалалық атқару комитетінің төрағасы орынбасарының міндетін атқарушысы лауазымына ауыстырылды. Кейін 1990 жылы Серебрянск қаласының қалалық атқару комитеті төрағасының бірінші орынбасарына бекітілді. 1992 жылы Серебрянск қаласы Басшысының орынбасары лауазымына ауыстырылды. 1993 жылы Ұлан ауданының Басшысы болып тағайындалды, ал 1995 жылы, Әкімдер институты ұйымдастырылуына байланысты, Ұлан ауданының Әкімі болып тағайындалды. 2001 жылдың 01 ақпанынан бастап Шығыс Қазақстан облысының архивтер және құжаттама басқармасының бастығы лауазымына тағайындалды. Бұл лауазымда 2008 жылдың тамыз айына дейін болды. 2008 жылдың тамызынан 2009 жылдың қазанына дейін Шығыс Қазақстан облысы Тарбағатай ауданы әкімі лауазымында болды. 2009 жылдың қазанында Шығыс Қазақстан облысының мұрағаттар және құжаттама басқармасының бастығы лауазымына қайта тағайындалды. Шығыс Қазақстан облысының мұрағаттар және құжаттама басқамасының бастығы лауазымында қызмет атқарған жылдарда мұрағат саласын басқару бойынша үлкен ұйымдастырушылық қабілетін көрсетті. Ұйымдастырушылық қабілеті мен сауатты менеджмент арқасында А. А. Әубәкіров қысқа мерзімде мемлекеттік мұрағаттардың материалдық-техникалық базасының модернизациясын жүргізді. Оның бастамасымен облыстың, қаланың жұртшылығымен және Ресейдің шекаралас облыстары мұрағаттарымен тығыз байланыс орнатылды. Шығыс Қазақстан үшін тарихи және мәдениеттік құндылығы бар құжаттар табылды.
Шетелдік іс-сапарлар кезінде табылған құжаттар келесі жинақтар әзірлеуге пайдаланылды: «Неизвестные страницы истории Семипалатинского Прииртышья. 20-30 гг. ХХв.» (2002 ж.); «Торговые связы Семипалатинского Прииртышья. XVIII-XXвв.» (2004 ж.); «Из истории величайшей трагедии казахского народа 1932-1933гг.» (2005 ж.); «Административно-территориальное управление Восточным Казахстаном. XVIII-30-е годы XXвв.» (2006 ж.); «Справочник по истории административно-территориального деления Восточного Казахстана. 1920-2002гг.» (2006 ж.).
ШҚО мұрағаттар және құжаттама басқармасының бастығы А.А.Әубәкіровтің «Мәдени мұра» мемлекеттік бағдарламасының іске асырылуына ұйымдастырушы ретінде ғана емес, зерттеуші ретінде белсенді жеке қатысуының арқасында көпшілік жұртшылыққа бірінші рет басылып шығарылған бай құжаттық мұралар көрсетілді.
А. А. Әубәкіров өз кәсіптік қызметінде шығармашылық бастамаларды іске асырады, оның тікелей басшылығымен облыстың мұрағаттар және құжаттама басқармасы облыста біріншілердің бірі болып жаңа ақпараттық технологияларды енгізді.
Кітаптары: «Агриппа» (2004), «Ертістің жағасында» (2005), «Соңғы монолог» (2012), «Мой четверостишия» (2015), «Сарыарқа менің жерім» (2019), «Красная корова» (2018), «Письмо в никуда» (2022).
Келесі Мемлекеттік сыйлықтары бар: «Астана - 1999» медалі, «Астана - 2005» медалі, «Қазақстан Республикасының 10жылдығына арналған медалі» (2005 ж.), «Ерен еңбегі үшін» медалі.
2004 жылы А. А. Әубәкіров мәдениет және өнер дамуына қосқан үлесі үшін Мәдениет министрлігінің Құрмет грамотасымен марапатталды.
А. А. Әубәкіров шығармалары
Произведения А. А. Аубакирова
Әубәкіров, А. Агриппа [Текст] : өлеңдер жинағы / А. Әубәкіров. - Усть-Каменогорск : Медиа-Альянс, 2004. - 135 б.
Әубәкіров, А. Ертістің жағасында [Текст] / Әубәкіров А. - Өскемен : Медиа-Альянс, 2005. - 128 б.
Әубәкіров, Қ. Жаңа және аз тараған мал азықтық өсімдіктер [Текст] / Қ. Әубәкіров. - Алматы : Білім, 2007. - 229 б.
Аубакиров, А. Соңғы монолог [Текст] : тарихи очерк / А. Аубакиров. - Өскемен : Медиа-Альянс, 2012. - 136 б.
Аубакиров, А. Сарыарқа – менің жерім [Текст] = Сарыарка - мояземля = My home land, Saryarka: изданиядлядосуга / А. А. Аубакиров. - Өскемен : ВКПКАрго, 2019.
***
Аубакиров, А.Мои четверостишия... [Текст] / А. А. Аубакиров. - Усть-Каменогорск : ВКПК Арго, 2015. - 171 с.
Аубакиров, Алдияр. Красная корова [Текст]: повести и рассказы / А. Аубакиров. - Усть-Каменогорск : ТОО ВКПК Арго, 2018. - 250 с.
А. А. Әубәкіров туралы әдебиет
Литература о Аубакирове А. А.
Мустафин, С. "Бесценное наследие" Алдияра Аубакирова [Текст] / С. Мустафин // Рудный Алтай. - 2006. - 21 ноября. - С. 2
Омарова, А. "Одной любви лишь живопись подобна" [Текст] : [о выставке картин А. Аубакирова в областной библиотеке им. А. Пушкина] / А. Омарова // Семь дней. - 2009. - 3 декабря. - С. 2.
Омарова, А. "Одной любви лишь живопись подобна" [Текст] : [о выставке картин А. Аубакирова в областной библиотеке им. А. Пушкина] / А. Омарова // Мәдениет жаршысы . - 2009. - № 12. - С. 32.
Омарова, А. Истина красоты [Текст] : [в ВК библиотеке им. А. С. Пушкина открылась выставка картин из частной коллекции А. Аубакирова] / А. Омарова // Мәдениет жаршысы / Шығыс Қазақстан облыстық мәдениет басқармасы=Управление культуры Восточно-Казахстанской области. - Өскемен, 2010. - N 8. - С. 21.
Ким, Е. Прошлое - учитель будущего [Текст] : [об Алдияре Аубакирове, коллекционере, писателе, архивисте и встрече вышеуказанным в ОДЮБ. Усть-Каменогорск] / Е. Ким // Рудный Алтай. - 2018. - 29 ноября. - С. 15.
Жумагулов, О. Поздравляем [Текст] : [поздравление с 70-летним юбилеем архивиста, коллекционера А.А. Аубакирова] / О. Жумагулов // Рудный Алтай. - 2019. - 19 января. - С. 3.
Ким, Е. Я каждой встречей дорожу [Текст] : [о встрече в ОДЮБ с писателем-историком А.А. Аубакировым] / Е. Ким // Рудный Алтай. - 2019. - 22 января. - С. 3.
Интернет ресурстар
Интернет ресурсы
Аубакиров Алдияр Акылбекович [Электронный ресурс] : [биография] // Управление культуры, архивов и документации Восточно-Казахстанской области : сайт. – Режим доступа : http://cultura-arhiv.vko.gov.kz/ru/honor_16.htm (26.09.2019)
Аубакиров Алдияр Акылбекович [Электронный ресурс] : [биография] // Государственный архив Восточно-Казахстанской области : сайт. – Режим доступа : http://e-arhiv.vko.gov.kz/ru/Page/Index/1934 (26.09.2019)
Әуезов Мұхтар Омарханұлы (1897-1961) – қазақтың ұлы жазушысы, қоғам қайраткері, ғұлама ғалым, Қазақстан ғылым академиясының академигі (1946), филология ғылымдарының докторы, профессор (1946), Қазақ КСР-нің еңбек сіңірген ғылым қайраткері (1957).
1897 жылы 28 қыркүйекте Семей облысының (қазіргі Абай ауданы Шығыс Қазақстан облысы) Шыңғыстау бөктерінде дүниеге келген. Ауыл мектебінде оқып, білім алған. Атасы Әуез Абай өлеңдерін жаттатып, болашақ жазушының көзқарасының қалыптасуына ықпалдық етті. 1908 жылы М. Әуезов Камалиддин медресесінде, кейін орыс мектебінің дайындық курсында оқиды. 1909 жылы әкесі қайтыс болғаннан кейін, оны ағасы Қасымбек өз тәрбиесіне алып, Семей қалалық бескластық училищеге оқуға береді (1910-1915). Бесінші сынып оқып жүргенде Мұхтар өзінің алғашқы «Дауыл» (В бурю) шығармасын жазады.
1915 жылы Семей қаласында мұғалімдер семинариясына оқуға түседі. 1917 жылы Шәкәрім Құдайбердиевтің «Жолсыз жаза» дастанының ізімен «Еңлік-Кебек» пъесасын жазады.
Ресейдегі саяси оқиғалар (1917), Алаш қозғалысы (1917) және Кеңес өкіметінің құрылуы (1917) оның өміріне өзгерістер әкелді. Әуезов «Алаш жастары» одағын құрып, «Алаш» және «Сарыарқа» газеттеріне мақала жазады, түрлі үйірмелердің ашылуына ықпалын тигізеді.
1918 жылы 5-13 мамырда Омбыда өткен қазақ жастарының жалпы құрылтайында (съезд) орталық атқару комитетінің мүшесі болып сайланады. Алаш қозғалысын қолдайтын «Жас азамат» атты Жалпықазақ жастар ұйымына белсенді қатысты.
Семей қаласында Жүсіпбек Аймауытовпен бірге ғылыми-қоғамдық «Абай» журналын шығарады, онда ұлттық-демократиялық қоғам құру идеясы туралы ғылыми-танымдық мақалалар жарияланып тұрған. Басылым 13 нөмірі шыққаннан кейін жабылады.
Алаш үкіметі тараған соң, Әуезов астыртын жұмыс істейді. 1919 жылы Семей мұғалімдер семинариясын бітіреді. 1919 ж. бастап – Семей губерндік революциялық комитеттің бөлім меңгерушісі.
«Қазақ тілі» («Казахский язык») газетін шығарады. Қазақ оқырмандарына арналған «Ашық хатында» халықты қоғам өміріне қатысуға шақырады. Осы жылы Әуезов Райхан Кәкенқызымен ажырасып, Абайдың немересі Кәмила Мағауияқызына үйленеді.
1921 ж. Семей революциялық комитетінде қызмет істейді. 1921 ж. қарашасынан мамырға дейін саяси хатшы – Қазақ АССР-і Орталық атқару комитеті президиумының мүшесі.
«Қызыл Қазақстан» (№ 3-4, 1921) журналында Әуезовтың «Қорғансыздың күні» («Судьба беззащитной») әңгімесі жарияланады. «Еңлік-Кебек» пьесасының екінші нұсқасы («Теке - Орал») жарық көреді. Қазақ театрында Әуезовтың «Бәйбіше-тоқал», «Ел, ағасы» пьесалары қойылады.
1921-1922 жж. Әуезов қазақ интеллигенциясын қуғындау саясаты мен Мәскеудің экономикалық қысымын сынайды. 1922 ж. 7 наурызда Қазақ АССР Орталық атқару комитетінің мүшесі Смағұл Садуақасовпен бірге болшевиктер партиясына қарсылық саяси, экономикалық, әлеуметтік талаптар қойылған хат жазып, РКП(б) Орталық Комитетінің өкілі В. Г. Юдовскийге ұсынады. Соның негізгілері - ұлт тәуелсіздігі, аштықты жою, тәркіленген жерді қазақтарға қайтару, қазақтарды өндіріске тарту, халық ағарту, ғылым мен баспа ісін дамыту мәселелері РКП(б) Қазақ обкомы перзидиумының жиынында қаралады.
1922 ж. 11-20 наурызда Әуезов және Сәдуақасов «ұлтшыл-алашордашылар» деп жарияланды.
1922 ж. «Қорғансыздың күні» және «Еңлік -Кебек» Орынбор қаласында жеке кітап болып шығады.
1922 ж. күзінде Әуезов Ташкент қ. Орта Азия мемлекеттік университетіне ерікті тыңдаушы болады. Сол кезеңде «Шолпан», «Сана» журналдарымен бірге қызмет істейді. «Қыр әңгімелері» («Степные рассказы»), «Үйлену» («Свадьба») әңгімелерін жариялайды.
1923 ж. РКП(б) қатарынан шығарылады. Осы жылы Ленинград мемлекеттік университетінің филология факультетіне оқуға түседі.
1924-1925 жж. Қазақ АССР-і Наркомпросының тапсырмасы бойынша Семей мұғалімдер техникумында оқытушы болады. «Таң» журналын шығарып, «Кінәмшіл бойжеткен», «Қаралы сұлу»(«Красавица в трауре»), «Ескілік көлеңкесінде» («В тени прошлого»), «Жуандық» («Насилие») әңгімелерін жариялады.
1925 ж. Ленинградқа оралып, оқуын жалғайды. 1926 ж. қазақ фольклорлық мұрасын зерттеу бойынша Семей қ. ғылыми экспедиция ұйымдастырып, «Қарагөз» пьесасын жазады.
1927 ж. «Әдебиет тарихы» монографиясы жарыққа шығады.
1927-1929 жж. «Қилы заман» («Лихие годы») романын, ал ақпан айында «Хан Кене» пьесасын жазады.
1928 ж. Ташкент қ. САГУ аспирантурасына оқуға түседі. Аспирантурада оқыған жылдары, жаз айында қырғыз даласына саяхаттап, «Манас» жырын жазып алады.
1929-1930 жж. көші-қон мәселесін зерттеп, ғылыми жұмыстармен айналысады.
1930 ж. 16 қыркүйекте ОГПУ органдары тұтқынға алады. Оған бірқатар айып тағылады, соның ішінде – совет өкіметіне қарсы астыртын жұмыс ұйымдастырды, қарулы көтеріліс әзірлеуге қатысты; байлардың мүлкін тәркілеуге қарсы шықты; «Алқа» ұлтшыл-буржуазиялық ұйым құрды; қазақ халқының революцияға дейінгі өмірі мен тұрмысын мадақтаған шығармалар жазды т.б.
М.Әуезов 2 жыл тергеуде болды. 1932 жылы сәуірде үш жылға бас бостандығынан айыру туралы үкім шығарылады.
1932 жылы 10 мамырда Әуезовты«Социалды Қазақстан» және «Казахстанская правда» газеттеріне өзінің «Қарагөз», «Еңлік - Кебек», «Хан Кене», «Қилы заман» шығармалары және қазақ әдебиетінің тарихы бойынша ғылыми-зерттеулерінен бас тартқан «Ашық хат» жазуға мәжбүрлейді.
Әуезов Қазақ ауылшаруашылығы институтына уақытша қазақ тілі және әдебиеті пәні мұғалімі болып орналасады, қосымша Қазақ драма театрының әдебиет бөлімі меңгерушісі қызметін атқарады.
1932 ж. қыркүйекте Әуезов Қазақ педагогикалық институтының, аға оқытушы болып, профессор атағын алады. « Октябрь үшін» (1932), «Айман-Шолпан» (1933), «Тартыс» (1933), «Білікке білек» («Плечом к плечу» 1934), «Үш күн» («Три дня» 1934), «Қасеннің құбылыстары» («Превращения Хасена», 1934), «Түнгі сарын» (1934), «Тастүлек» (1935), «Ақан-Зайра» (1935), «Іздер» («Следы» 1935), «Шатқалаң» («Крутизна», 1935), «Құм мен Асқар» («Песок и Аскар», 1935), «Ескілік көлеңкесінде» («В тенях прошлого», 1935), «Қараш-Қараш» (1936) пьесалары мен прозалық әңгімелердің авторы.
1936 ж. Әуезов Мәскеуде өткен қазақ әдебиеті мен өнері декадасына қатысады. Қазақ АССР-і Жазушылар Одағының делегаты.
Кейін «Алма бағында» (1937), «Шекарада» (1937), «Бүркітші» («Беркутчи», 1937), «Ақ қайың" (1938), «Бекет» (1938), «Қалқаман - Мамыр» (1938), «Абай» (1940) пьеса-прозаларын жазады.
Н. В. Гоголь, А. Афиногенов, Н. Погодин, К. Тренев, В. Шекспир шығармаларын, Л. Н. Толстой мен Дж. Лондон әңгімелерін қазақ тіліне аударады.
1940 жылы Әуезовтың сценарийі бойынша «Райхан» фильмі түсірілді. Л.Соболевпен бірге «Дала жыры» («Песня степей», 1940) жинағын шығарып, алғысөз жазады.
1941 жылы «Абай» романын аяқтайды. Романның жарыққа шығуы Қазақстанның мәдени өміріндегі маңызды оқиға болды.
Ұлы Отан соғысы жылдары Ә. Әбішевпен бірге «Сын сағат» (1941), «Намыс гвардиясы» (1942) пьесаларын жазды.
1943 ж. Әуезов – Тіл, әдебиет және тарих ғылыми-зерттеу институтының ғылыми қызметкері, Қазақ Мемлекеттік Университетінің қазақ әдебиеті кафедрасының профессоры. М. Әуезов осы инститиутта өмірінің соңына дейін оқытушы болып қызмет етті.
«Абай» (1944), «Қынаптан қылыш» (1945) операларына либретто және «Абай әндерi» («Песни Абая», 1945) фильміне сценарий жазады.
1946 жылы Әуезов Абай туралы екінші кітабын бастайды, ол 1947 жылы жарық көрді.
1946 ж. бастап Қазақстан Ғылым академиясының академигі, филология ғылымдарының докторы, профессор. «История литературы Казахской ССР» кітабының авторы, руководитель авторского научного коллектива издания «История Казахской советской литературы» (1947) басылымының авторлық ғылыми ұжымының жетекшісі.
1949 жылы Абай туралы романы үшін бірінші дәрежелі Қазақ ССР-інің мемлекеттік Сталиндік сыйлығының иегері.
1950 ж. «Абай» романының 3-ші кітабы шықты.
1951 ж. Әуезов «Құрмет белгісі» орденімен марапатталды.
1951-1954 жж. Әуезов шығармашылығына сын басталды. Оны «ұлтшыл-алашордашыл» атап, фольклорлық шығармаларында Ресейге қарсы насихат; «Абай» романында феодализмді мадақтау, Қазақстан тарихы мен қазақ әдебиеті тарихын бұрмалау бар деген жала жабылады.
1953 ж. тұтқынға алыну қаупі болғандықтан Мәскеуге кетуге мәжбүр болады. Әуезовты ресейлік жазушылар – СССР Жазушылар одағының мүшелері А. Фадеев, К. Симонов, В. Кожевников, Н. Тихонов қорғады.
1953-1954 жж. Мәскеу мемлекеттік университетінде «История литературы народов СССР» арнайы курсын оқыды.
1954 ж. Алматыға оралып, «Абай жолы» роман-эпопеясын аяқтайды.
1955-1957 жж. Әуезовтың 6 томдық Толық шығармалар жинағы шығады.
1955 ж. Қазақ ССР-і Жоғары Советінің депутаты болып сайланған. ГДР-дің Берлин қаласында өткен жазушылар сьезінің құрметті қонағы болады. Индияға 40-күндік сапарға шығады.
1956 ж. «Бес дос» пьесасы шығады.
1956 ж. екінші Еңбек Қызыл Ту ордені, Ленин орденімен марапатталады. Алматы және Мәскеу қалаларында жазушының 60-жылдығына орай мерейтойы өткізілді.
1957-1961 жж. Қазақ ССР-і Ғылым Академиясының Тіл және әдебиет бөлімінің меңгерушісі.
Әуезовтың «Дос-Бедел дос» (1958), «Алуа» (1958) шығармалары жарыққа шығады.
1958 жж. Әуезов Ташкент қ. өткен Азия және Африка елдері жазушыларының 1-конференциясына қатысады.
«Асыл нәсiлдер» (1959), «Мысли разных лет» (1959) шығармалары және «Абай (Ибрагим) Құнанбаев» (1959) монографиясы жарық көреді.
1959 ж. екінші рет Қазақ ССР-і Жоғары Советінің депутаты болып сайланады.
Әуезовке «Абай жолы» роман-эпопеясы үшін Лениндік сыйлық ұсынылады.
«Қараш-Қараш» (1960) жинағы, «Өскен өркен» (1960-1961) романы жарыққа шығады.
1960 ж. – Америка, 1961 ж. – Индия сапары.
Әуезов 1961 ж. 27 маусымда Мәскеу қ. операция үстінде қайтыс болады. 1 шілдеде Алматы қ. орталық қорымына жерленген.
Әдебиет және өнер институты, Қазақ академиялық драма театры, Алматы, Астана, Семей қ. көшелері мен мектептері М. Әуезов есімімен аталады. Алматы қ. Әуезовтың мұражай-үйі бар.
Әуезовтың өмірі мен әдеби мұрасы К. Телжанов, М. Кенбаев, С. Мамбеев, Е. Сидоркин, Е. Вучетич, Н. Нұрмұхамбетов тәрізді суретшілер мен мүсіншілер еңбегінде мәңгілік қалды.
Әуезов шығармалары бірнеше рет қайта шығарылып, көптеген тілдерге аударылды.
1997 ж. Әуезовтың 100-жылдық мерейтойы ЮНЕСКО шешімімен әлемдік деңгейде аталып өтілді.
Библиографиялық материалдар
Библиографические материалы
М.О. Ауэзов шығармалары
Произведения М.О. Ауэзова
Әуезов, Мұхтар. Шығармалар жинағы : повестер мен әңгімелер / М. Әуезов. - Алматы : Өлке, 2012. – Б. 384.
Әуезов , Мұхтар. Көксерек : әңгімелер / М. Әуезов . - Алматы : Олжас кітапханасы, 2012. – Б. 176.
Әуезов М. Шығармаларының елу томдық толық жинағы. Т.1 : Мақалалар, пьесалар : 1917-1920. - Алматы : Дәуір ; Жібек жолы, 2014. – Б. 464
Әуезов, Мұхтар. Абай жолы: роман-эпопея. Бірінші кітап. - Алматы : Жазушы, 2013. – Б. 376.
Әуезов, Мұхтар. Абай жолы: роман-эпопея. Екінші кітап. – Алматы : Жазушы, 2013. – Б. 432.
Әуезов Мұхтар. Абай жолы: роман-эпопея. Үшінші кітап. - Алматы : Жазушы, 2013. – Б. 384
Әуезов, Мұхтар. Абай жолы: роман-эпопея. Төртінші кітап. - Алматы : Жазушы, 2013. – Б. 400.
Әуезов Мұхтар. Шығармаларының елу томдық толық жинағы. Т. 1 : Мақалалар, пьесалар : 1917-1920. /М.О. Әуезов. - Алматы : Дәуір ; [Б. м.] : Жібек жолы, 2014. – Б. 464
Әуезов Мұхтар. Шығармаларының елу томдық толық жинағы. 45-том: Сөйлеген сөздер, баяндамалар, зерттеу, жолзаба, пьеса / М.О. Әуезов. - Алматы: Дәуiр : Жiбек жолы, 2014.- Б. 348.
Әуезов Мұхтар. Шығармаларының елу томдық толық жинағы. 49-том: Мақалалар, сөздер, пiкiрлер, әңгiмелер, сценарийлер / М.О. Әуезов. - Алматы: Дәуiр : Жiбек жолы, 2014.- Б. 456.
Әуезов Мухтар. Шығармаларының елу томдық толық жинағы. 26-том: Роман. 1949-1950 / М.О. Әуезов. - Алматы: Дәуiр : Жiбек жолы, 2014.- Б. 408.
Әуезов Мухтар. Шығармаларының елу томдық толық жинағы. 48-том: Сөздер, пiкiрлер жолжазба, аудармалар. /М.О. Әуезов. - Алматы: Дәуiр : Жiбек жолы, 2014.- Б. 452.
Әуезов Мухтар. Шығармаларының елу томдық толық жинағы. 46-том: Өмiрбаян, сөйлеген сөздер, пьесалар, зерттеу. /М.О. Әуезов. - Алматы: Дәуiр : Жiбек жолы, 2014.- Б. 288.
Әуезов Мухтар. Шығармаларының елу томдық толық жинағы. 21-том: Мақалалар, пьесалар, либретто. 1941-1945. /М.О. Әуезов. - Алматы: Дәуiр : Жiбек жолы, 2014.- Б. 384.
Әуезов Мухтар. Шығармаларының елу томдық толық жинағы. 47-том: Мақалалар, тезистер, сөздер, стенограммалар, пiкiрлер, пьесалар, сценарийлер, зерттеу. /М.О. Әуезов. - Алматы: Дәуiр : Жiбек жолы, 2014.- Б 456
Әуезов Мухтар. Шығармаларының елу томдық толық жинағы. 50-том: Хаттар, аудармалар. 1927-19 /М.О. Әуезов. - Алматы: Дәуiр : Жiбек жолы, 2014.- Б 472
Әуезов Мухтар. Шығармаларының елу томдық толық жинағы. 6-том: Әңгiме, зерттеулер, пьесалар. 1927. - Алматы: Дәуiр : Жiбек жолы, 2014.- Б 368
Әуезов Мухтар. Шығармаларының елу томдық толық жинағы. 2-том: Мақалалар, әңгiмелер, аудармалар, пьесалар. 1921-1925. - Алматы: Дәуiр : Жiбек жолы, 2014.- Б. 480.
Әуезов Мухтар. Шығармаларының елу томдық толық жинағы. 1-том: Мақалалар, пьесалар. 1917-1920. - Алматы: Дәуiр : Жiбек жолы, 2014.- Б. 464.
Әуезов Мухтар. Шығармаларының елу томдық толық жинағы. 8-том: Мақалалар, зерттеулер, очерктер, әңгiмелер, аудармалар, құжаттар. 1930-1934.- Алматы: Дәуiр : Жiбек жолы, 2014.- 504
Әуезов Мухтар. Шығармаларының елу томдық толық жинағы. 4-том: Зерттеулер, оқулықтар, әдеби нұсқалар. 1924-1930. - Алматы: Дәуiр : Жiбек жолы, 2014.- Б. 456.
Әуезов Мухтар. Шығармаларының елу томдық толық жинағы. 7-том: Оқулықтар. 1929-.- Алматы: Дәуiр : Жiбек жолы, 2014.- Б. 504.
Әуезов Мухтар. Шығармаларының елу томдық толық жинағы. 3-том: Мақалалар, әңгiмелер, аудармалар, пьесалар. 1921-1929. - Алматы: Дәуiр : Жiбек жолы, 2014. – Б. 424
Әуезов Мухтар. Шығармаларының елу томдық толық жинағы. 5-том: Повестер. 1927-1929. - Алматы: Дәуiр : Жiбек жолы, 2014.- Б. 376
Әуезов Мухтар. Шығармаларының елу томдық толық жинағы. 25-том, 4-кiтап: Абай жолы: роман-эпопея. 1953-1954.- Алматы: Дәуiр : Жiбек жолы, 2014.- Б. 376
Мұхтар Әуезовтың шығармашылығы мен шығармалары туралы жарияланымдар
О творчестве и произведениях Мухтара Ауэзова
Мұхтар Әуезов: энциклопедия / М. Әуезов. - Алматы : Атамұра, 2011. – Б. 687.
Ыдырысов Ә. Шығармалары . Т. 4 : Әуезовке іңкәрлік. - Алматы : Алматы-Болашақ, 2011. – Б. 424
Картаева, Айжан Маратбекқызы. Мұхтар Әуезовтің шығармашылық әлемі - Алматы : Ралип Сидикей Сервис, 2013. – Б. 192
Қабдолов З. Шығармалары . Т. 6 : Менің Әуезовім. Мұхтар-аға. ...Сөз сарасы. - Алматы : Қазақ энциклопедиясы, 2014. – Б. 320
Нұрқатов А. Мұхтар Әуезов шығармаларының көркемдік поэтикасы. Т. 29 / Р. Нұрғали. - Алматы : Әдебиет әлемі, 2014. – Б. 408.
Мәсімханұлы Д. Таңдамалы үш томдық. Т. 1 : Мұхтар Әуезов және Лу Шүн. Жыр-Жебе : зерттеулер. - Астана : Фолиант, 2016. – Б. 600.
Алашорда : фотоальбом / құраст., түсінік жазғ.: Болат Мүрсәлім. - Алматы : Ел-шежіре, 2017. – фотографи М. Ауэзова; Б. 405.
Зұлхаров, Ғабит. Әуезов және Аякөз / Ғ. Зұлхаров. - Семей : Зияткер, 2017. – Б. 115.
М.О.Әуезов туралы мерзімді басылымдағы жарияланымдар
Публикации о М.О. Ауэзове в периодической печати
Әуезов , Мұхтар. Абайды білмек парыз ойлы жасқа / М. Әуезов // Аңыз адам . - 2018. - №11.- Б. 5-8.
Мұқашева Р. Біз білетін Мұхтар Әуезов / Р. Мұқашева // Қазақ тілі мен әдебиеті орыс мектебінде - Казахский язык и литература в русской школе. - 2011. - № 4.- Б. 41-44
Мұқажанова Р. Әуезовтың ағартушылық көзқарасы / Р. Мұқажанова // Семей таңы. - 2011. - 2 ақпан.- Б.10.
Әбдезұлы, Қансейіт. Әуезовтың лекциялары - нағыз инновациялық білім болатын: / Қ. Әбдезұлы // Түркістан. - 2011. - 14-21 шілде.- Б.19.
Мұхамадиев Д. Абай және Әуезов: рухани сабақтастық / Мұхамадиев Д. // Керуен. - 2011. - №2.- Б.145-149.
Разаққызы , Гүлнар. Бекер ота жасатты деп өкінем...: [Жазушының қарындасы ағасы М. О.Әуезов туралы сыр шертеді] / Г. Разаққызы // Ертіс өңірі. - 2011. - 28 қыркүйек.- Б.10.
Зұлхаров Ғ. Әуезов және Аягөз / Зұлхаров Ғ. // Егемен Қазақстан. - 2011. - 26 шілде (№ 317/324). – Б. 5
Кеңесбай М. Ұлы Мұхтардың ұлы мұрасы / Кеңесбай М. // Түркістан . - 2011. - 29 қыркүйек (№ 39). – Б. 6.
Зұлқаров Ғ. Әуезов Аягөзде болғанда... / Зұлқаров Ғ. // Түркістан . - 2011.- 3 ақпан (№ 5). – Б. 6,7
Әбдезұлы Қ. Әуезовтың - лекциялары нағыз инновациялық білім болатын] / Әбдезұлы Қ. // Түркістан . - 2011.- 14-21 шілде (№ 28/29). – Б. 18
Оразалин , Нұрлан. Азаттық рухының алтын адамы: М.Әуезовтың 100 жылдығына орай өткен Халықаралық симпозиумда оқылған баяндамадан / Н. Оразалин // Қазақ әдебиеті. - 2011. - 30 желтоқсан.- Б. 5.
Кемеңгер Қ. Мұхтар мен Қошке / Қ. Кемеңгер // Абай. - 2012. - №1-4.- Б. 100-103
Еспенбетов А. Мұхтар Әуезов көсемсөзі академик Р. Нұрғали зерттеуінде / А. Еспенбетов // Абай. - 2012. - №1-4.- Б. 104-106
Рыскелдіұлы Т. Ұлт тағдыры / Т. Рыскелдіұлы // Абай. - 2012. - №1-4.- Б. 107-109
Амербекова А.Б. Жұлдызды сәт: "Абай мен Мұхтар" атты кеш / А. Б. Амербекова, З. Н. Қасымқанова // Тәрбие сағаты. - 2012. - №5.- Б.12-13.
Шаханов Мұхтар Мені неге Мұхтар қойған?: өлең / Шаханов Мұхтар // Аңыз адам . - 2012. - № 12. - Б. 5 б.
Тыныбаев Ғ. Әуезовтің үйінде болғанда / Тыныбаев Ғ. // Егемен Қазақстан. - 2012.- 24 қаңтар (№ 27/32). – Б. 6
Сәрсенбаев Ә. Мұхтар аға шерткен сыр [Текст] / Сәрсенбаев Ә. // Жұлдыз . - 2012. - № 6. - Б. 192-196 б
Раев С. Мұхтар және "Топайкөк" әнінің тағдыры / С. Раев // ШҚО педагогика жаршысы = Педагогический вестник ВКО. - 2013. - № 2(46).- Б. 46-49.
Рахымжанов Қ.А. Мұхтар Әуезовтің педагогикалық / Қ. А. Рахымжанов // Білім. - 2013. - №1.- б.6-8
Молдаханов Ә. "Абай жолындағы" тұрмыс-салт жырлары / Ә. Молдаханов // Абай. - 2013. - №2-3.- Б. 30-40
Манабаева, Рымхан. Сағындырған сағым жылдар / Р. Манабаева // Семей таңы . - 2014. - 2 желтоқсан.- Б. 6.
Зұлхаров Ғ. Әуезов Аягөзде болғанда / Ғ. Зұлхаров // Абай. - 2014. - №1.- Б. 84-92
Кенемолдин М. Әуезов және "Таң" журналы / М. Кенемолдин // Абай. - 2016. - №1.- Б .21-29
Әнес, Ғарифолла. Ұлт жазушысы - Мұхтар Әуезов / Ғ. Әнес // Мәдениет. - 2017. - №4.- Б. 56-57
Пірәлі Гүлзия Әуезов - Ленинградта ! [Текст] / Пірәлі Гүлзия // Қазақ әдебиеті . - 2017.- 29 қыркүйек - 5 қазан (№ 40). – Б. 12
Елеукенов Шериаздан Әуезов және Алаш / Елеукенов Шериаздан // Қазақ әдебиеті . - 2017.- 29 қыркүйек - 5 қазан (№ 40). – Б. 9
Мұхтар Әуезовтың шығармашылығы туралы жарияланымдар
Публикации о творчестве и произведениях Мухтара Ауэзова
Әлмашұлы, Жолтай. Әуезовтің алғашқы әңгімелеріндегі комизм / Ж. Әлмашұлы // Ақиқат. - 2011. - N 2.- Б. 52-55.
Қара сөздің иесі мен киесі немесе Әуезов шығармашылығының алуан қыры : [Әуезов әлемі циклінен әңгімелер] // Қазақ әдебиеті. - 2011. - 30 желтоқсан.- Б. 6.
Әуезов , Мұрат. Ол қайталанбас роман... : [М.О.Әуезовтың туғанына 100 жыл толуына орай] / М. Әуезов // Қазақ әдебиеті. - 2011. - 30 желтоқсан.- Б. 7.
Тілепов Ж. Манастанудағы М.Әуезов тағылымы / Тілепов Ж. // Жұлдыз . - 2011. - № 6. - Б. 169-173.
Садықова А. Абай мен Мұхтар / А. Садықова // Қазақ тілі мен әдебиеті орыс мектебінде - Казахский язык и литература в русской школе. - 2011. - № 1.- Б. 98-107.
Мұқажанова, Раушан. Біз білетін Бөрілі / Р. Мұқажанова // Семей таңы . - 2012. - 17 сәуір.- Б. 3.
Мұқажанова Р. Ұрпақтар сабақтастығы : [Мұхтар Әуезов жайлы зерттеулер ізімен] / Р. Мұқажанова // Ертіс өңірі. - 2012. - 27 маусым.- Б. 8.
Кәрібаева, Үміт. Мұхтар Әуезов. "Көксерек" : (7-сынып) / Ү. Кәрібаева // Қазақ тілі мен әдебиеті. - 2012. - №7.- Б. 52-56.
Тұнғатаров Қ. Мұхтар Әуезовтің "Көксерек" повесіндегі психологиялық паралелизм [Мәтін] / Қ. Тұнғатаров // ҚазҰУ хабаршысы. - Алматы, 2012. - N 3.- Б. 242-246.
Кемеңгер Қ. Мұхтар мен Қошке / Қ. Кемеңгер // Абай. - 2012. - №1-4.- б.100-103
Еспенбетов А. Мұхтар Әуезов көсемсөзі академик Р. Нұрғали зерттеуінде / А. Еспенбетов // Абай. - 2012. - №1-4.- Б. 104-106
Ғалымжанов Б. М.Әуезовтің "Абай жолы" роман-эпопеясындағы өлікті құрметтеу рәсімдеріне байланысты жөн-жосық, жол-жоралғылар / Б. Ғалымжанов // Ұлағат. - 2012. - №5 .- Б. 19-32.
Жолманова, Айымкүл. Мұхтар Әуезовтің алғашқы әңгімелеріндегі қорғансыздар : (9-сынып) / А. Жолманова // Қазақ тілі мен әдебиеті. - 2012. - №12.- Б. 49-53.
Сеитова Ж. Мұхтар Әуезов прозаларында берілген дәуір шындығының ұлттық танымдық сипаты / Ж. Сеитова // Ұлттық тәрбие. - 2012. - №6.- Б. 85-91.
Мәдібаева Қ. Қ. Мұхтар Әуезовтің әдебиет тарихын зерттеу еңбегі / Қ. Қ. Мәдібаева // ҚазҰУ хабаршысы. Филология сериясы. - Алматы, 2012. - N 4.- Б. 40-43.
Мұхтарханқызы, Зиза. Әлемді арбаған ала доп... [Мәтін] : [Қазақ футболына - 100 жыл.] / З. Мұхтарханқызы // Қазақ спорты. - 2013. - 26 ақпан.- Б. 5.
Алаш және Әуезов // Ертіс өңірі . - 2013. - 4 қыркүйек.- Б. 10.
Шашкин З. Әуезовтің стилі [Текст] / З. Шашкин // Таң-Шолпан. - Алматы, 2013. - № 6. - Б. 77-85
Сейсенбинова Д.А. "Алтын көмбе" : әдеби-танымдық интеллектуалдық сайыс / Д. А. Сейсенбинова // Тәрбие сағаты. - 2013. - №6.- Б. 37-38.
Сұлтанов Ө. Қазақ футболына 100 жыл толады : оның іргетасы Семейде қаланған еді / Сұлтанов Ө., Сейсенұлы Д. // Егемен Қазақстан. - 2013.- 1 қаңтар (№1). – Б. 8
Зайытова, Гүлжиян. Бүгінгі әңгіме - "Көксерек" [Мәтін] / Г. Зайытова // Қазақ тілі мен әдебиеті. - 2013. - №11.- Б. 134-137.
Құрметке лайық азамат // Егемен Қазақстан. - 2013. - 19 қаңтар (№ 34/38). – Б. 4
Ермырза, Әйгерім. Қазақ футболының ғасырлық тойы дүйім жұрттың назарын Семейге аударып тұр / Ә. Ермырза // Ертіс өңірі . - 2013. - 16 қаңтар.- Б. 1,3.
Құлынтаева, Айжан. Әлем таныған Әуезов : [Жазушы М. Әуезовтың Аягөз өңіріне болған кезеңдері туралы.] / А. Құлынтаева // Ертіс өңірі . - 2013. - 27 ақпан.- Б. 13.
Алшынова, Айнұр. М. Әуезов шығармашылығы арқылы көркем мәтінді талдау / А. Алшынова // Қазақстан мектебі. - 2013. - №2.- Б. 37-39.
Раев С. Мұхтар және "Топайкөк" әнінің тағдыры / С. Раев // ШҚО педагогика жаршысы = Педагогический вестник ВКО. - 2013. - № 2(46).- Б.46-49.
Рахымжанов Қ.А. Мұхтар Әуезовтің педагогикалық көзқарастары / Қ. А. Рахымжанов // Білім. - 2013. - №1.- Б. .6-8
Әуезов тепкен ала доп тойына ұлы жазушының ұрпағы Мұрат келеді. // Ертіс өңірі . - 2013. - 18 қыркүйек.- Б. 1,3.
Иманбердиев, Бахит. Мұхтар Әуезов ғұмырбаянының Ташкенттік кезеңі / Б. Иманбердиев // Қазақ тілі мен әдебиеті. - 2013. - №7.- Б.59-67.
Тазабекқызы, Назгүл. Мұхтар Әуез әңгімелері : ("Жетім", "Үш күн", т.б.) / Н. Тазабекқызы // Қазақ тілі мен әдебиеті. - 2014. - №5.- Б. 97-99.
Әбілхан, Серік. Мұхтар Әуезовке мемориалдық тақта қойылды [М. Әуезов даңғылында көше мерекесі өтті.] / С. Әбілхан // Дидар. - 2014. - 21 сәуір.- Б. 1-2.
Бөгентайқызы, Ұлжан. Қазақтың классик жазушысы - Мұхтар Әуезов / Ұ. Бөгентайқызы // Қазақстан мектебі. - 2014. - №10.- Б. 63-64.
Ибрагимова Қ. Мұхтар Әуезов және театр / Қ. Ибрагимова // Семей таңы. - 2014. - 30 кыркүйек.- Б. 7.
Жанұзақова Қ. М.Әуезовтің жиырмасыншы жылдар публицистикасындағы әдебиет және ұлт фольклоры жайлы ой-толғамдары / Жанұзақова Қ., Өмірбекова Г. // Ақиқат . - 2014. - № 7. - Б. 107-108.
Пірәлі Г. Қазіргі қазақ прозасы және Әуезов дәстүрі / Пірәлі Г. // Ақиқат . - 2014. - № 2. - Б. 87-90.
Мырзаханқызы Қ. М.Әуезовтің ұлт фольклоры мұрасын жинау, жариялау және насихаттау саласындағы еңбектері жайлы бірер сөз / Мырзаханқызы Қ. // Ақиқат . - 2014. - № 9. - Б. 112-114.
Саламатова, Шаруан. М.Әуезов. "Көксерек" әңгімесі : (7-сынып) / Ш. Саламатова // Қазақ тілі мен әдебиеті. - 2015. - №2.- Б. 73-76.
Абдықаймов, Қайтбек. "Абай жолы" романынан үзінді : (Біржан сал Абай ауылында) / Қ. Абдықаймов // Қазақ тілі мен әдебиеті. - 2015. - №2.- Б.89-91.
Күмісбаев Ө. Өтеген Мұхтар Әуезов шығыс поэзиясы / // Қазақ әдебиеті. - 2015. - 12 маусым.- Б. 6.
Ерназарова З.Ш. М.Әуезов. Көксерек / З. Ш. Ерназарова // Қазақ тілі: әдістеме. - 2015. - № 3.- Б. 16-22
Еңсепов Б. Орта Азия мемлекеттік университеті және Мұқтар Әуезов / Б. Еңсепов // Қазақ тарихы. - 2015. - №4.- Б.10-13.
Елеукенов Шериаздан Өмірі де, өлімі де халқына қайрат беретін ақын / Елеукенов Шериаздан // Қазақ әдебиеті . - 2015.- 8 - 14 мамыр (№ 17/18). – Б. 7.
Мағжан, Айдана. Заңғар жазушының кейіпкеріне ескеткіш орнатылмақ. : [М. Әуезовтың "Қорғансыздың күні" әңгімесіндегі бас кейіпкері - Ғазизаға ескерткіш орнатылмақ. ] / А. Мағжан // Ертіс өңірі. - 2015. - 9 қыркүйек.- Б.7.
Оразалин, Елдар. Ұлы Мұқаңның соңғы хаттары әкеме арналыпты : [Халық жазушысы Кәмен Оразалин туралы] / Е. Оразалин ; сұхбат. М. Иманғали // Дидар. - 2015. - 2 наурыз.- Б. 5.
Досанова, Гүлзар. Әлем таныған Әуезов [Мәтін] / Г. Досанова // Қазақ тілі мен әдебиеті. - 2015. - №1.- Б. 63-75.
Тихонов, Николай. Заманымыздың алып тұлғасы [Мәтін] : Мұхтар Әуезов туралы бір үзік сыр / Н. Тихонов // Жұлдыз. - 2015. - №10.- Б. 140-146.
Қасқабасов , Сейіт. Әуезов -халық мұрасының шырақшысы: Мұхтар Әуезов туралы бір үзік сыр / Қасқабасов Сейіт, А. Тойшанұлы // Жұлдыз. - 2015. - №10.- Б. 147-153.
Қаржауова, Арайлым. М.Әуезовтің "Қараш - Қараш" хикаяты / А. Қаржауова // Қазақстан мектебі. - 2015. - №11.- Б. 55-58.
Ахметов А. М.Әуезов. "Қараш - қараш оқиғасы / А. Ахметов // Қазақ тілі мен әдебиеті. - 2015. - №11.- Б. 38-42.
Тұрсынбайұлы Бағашар Әуезов жолы - роман / Тұрсынбайұлы Бағашар // Қазақ әдебиеті . - 2015.- 9 - 15 қыркүйек (№ 34). – Б. 8.
Ізтулина Э. Мұхтар Әуезовтің "Абай жолы" романындағы үйлену, қыз ұзатуға байланысты салт-дәстүрлер көрінісі / Э. Ізтулина // Ұлағат. - 2015. - №6.- Б. 3-6
Жүнісбеков Б. Әуезовтің аманаты: Қайым Мұхамедханов - 100 / Жүнісбеков Б. // Дидар. - 2016. - 12 ақпан.- Б. 19.
Кенемолдин М. Әуезов және "Таң" журналы / М. Кенемолдин // Абай. - 2016. - №1.- Б. 21-29.
Пірәлі, Гүлзия. Мұхтар Әуезовтің ұлы Мұратқа жазған қолтаңбалары / Г. Пірәлі // Дәстүр. - 2016. - №2.- Б. 26-29.
Мұсай Г. Ахмет Әуезовтың "Жас Мұхтар" әңгімесі] / Г. Мұсай // Бастауыш мектепте оқыту = Обучение в начальной школе. - 2016. - №4.- Б. 14.
Мұқаметқали Қалмаханбет "Жібек жолындағы әңгімелер" Жетісу жерінде жалғасады / Мұқаметқали Қалмаханбет // Егемен Қазақстан . - 2016.- 24 қыркүйек (№ 183). – Б. 5.
Есім, Ғарифолла. Әуезов кейіпкеріне ескерткіш / Ғ. Есім // Ертіс өңірі. - 2016. - 28 қыркүйек.- Б. 11.
Оразалы С. Әуезовты көрген алты сәт: Эссе / С. Оразалы // Абай. - 2016. - №4.- Б. 39-48.
Алпартегі Жексен "Қилы заман" қалай жазылды? / Алпартегі Жексен // Айқын . - 2016.- 22 шілде (№ 108). – Б. 27.
Жүсіп Нұртөре Мұхтар Әуезов мұраларына оралсақ қайтеді ? [/ Жүсіп Нұртөре // Айқын . - 2016.- 28 шілде (№ 111). – Б. 4.
Ыбырайым Бекен Тағдырын Сөзіне айналдырған... / Ыбырайым Бекен // Қазақ әдебиеті . - 2016.- 30 қыркүйек - 6 қазан (№ 37/38). – Б. 13.
Жұмабай Назерке "Қилы заман" шерткен сыр / Жұмабай Назерке // Қазақ әдебиеті . - 2016.- 30 қыркүйек - 6 қазан (№ 37/38). – Б. 1,6-7.
Дәдебаев Жанғара "Әуезов тілі - менің тілім" / Дәдебаев Жанғара // Қазақ әдебиеті . - 2016.- 30 қыркүйек - 6 қазан (№ 37/38). – Б. 10.
Байбол Әлібек Әуезовтің туған күніне орай толғаныс... / Байбол Әлібек // Қазақ әдебиеті . - 2016.- 30 қыркүйек - 6 қазан (№ 37/38). – Б. 10.
Бақытұлы Жақсылық Құрмаштың бүгінгі құрдастары] / Бақытұлы Жақсылық // Қазақ әдебиеті . - 2016.- 4 - 10 қараша (№ 44). – Б. 20.
Әбдіғұлов Рафат Әуезов - әлемдік тұлға / Әбдіғұлов Рафат // Қазақ әдебиеті . - 2016.- 30 қыркүйек - 6 қазан (№ 37/38). – Б. 7.
Ғалымов Еркін Әжемнің Әуезовпен кездесуі / Ғалымов Еркін // Қазақ әдебиеті . - 2016.- 1 - 7 шілде (№ 27). – Б. 11.
Сейтжанова Т. М. Әуезовтің әлем әдебиетіндегі орны / Т. Сейтжанова // Ұлағат. - 2016. - N 6.- Б. 74-77.
Қосажан , Мейрамбек. "Абай жолы" атауы берілді : ["Астана - Өскемен-1 бағытымен қатынайтын жүрдек пойызға "Абай жолы" атауы берілді.] / М. Қосажан // Менің өлкем . - 2017. - 26 қаңтар.- Б. 2.
Анесова Л. Әуезов әлемі / Л. Анесова // Қазақстан мектебі. - 2017. - №3.- Б. 58-59.
Алаш -Мұхтар мұражайы жаңғыруда // Ертіс өңірі. - 2017. - 24 мамыр.- Б. 24
Қабдуәли С. Тектінің тұяғы музейге тарихи суретті тарту етті. : [Заңғар жазушы М. Әуезовтың немересі Мағжан Мұратұлы Алаш астанасына ат басын бұрды. ] / С. Қабдуәли // Ертіс өңірі . - 2017. - 31 мамыр.- Б. 1.
Мұрынбаева Б. Мұхтар Әуезов. "Көксерек" : (Мектеп сахнасына арналған драмалық шығарма) / Б. Мұрынбаева // Қазақ тілі мен әдебиеті. - 2017. - №6.- Б. 120-123.
Жүнісбеков , Болат. Абайтанудың арқатірегі : [М. Әуезовтың туғанына 120 жыл.] / Б. Жүнісбеков // Ертіс өңірі . - 2017. - 30 тамыз.- Б. 10-11.
Пірәлі Гүлзия Мұхтар Әуезовтің белгісіз хаты / Пірәлі Гүлзия // Егемен Қазақстан . - 2017.- 9 тамыз (№ 151). – Б. 9.
Ешенқұлов Тұрсынбек Мұхтар Әуезовтің Оңтүстіктегі кездесулері / Ешенқұлов Тұрсынбек // Қазақ әдебиеті . - 2017.- 2 - 8 маусым (№ 23). – Б. 18-19.
Құмарова Ш. "Әуезов әлемі" / Құмарова Ш. // Қазақ әдебиеті . - 2017.- 14 - 20 сәуір (№ 14/15). – Б. 19.
Өмірбекова Н. Алашты әлемге паш еткен "Абай жолы" / Өмірбекова Н. // Түркістан . - 2017.- 2 наурыз (№ 9). – Б. 7.
Қазыбек Мұхтар Француз тілінде сөйлеген "Қилы заман" / Қазыбек Мұхтар // Түркістан . - 2017.- 6 қаңтар (№ 1). – Б. 9.
Қасым , Азамат. Әуезовті әспеттеу : Жарма ауданының Әуезов кентінде жазушыға ескерткіш орнатылды / А. Қасым // Егемен Қазақстан. - 2017. - 10 қазан.- Б. 5.
Әуезов тойы - ел тойы // Ертіс өңірі. - 2017. - 20 қыркұйек.- Б. 11.
Мұхтар Әуезовке -120 жыл // Алдаспан. - 2017. - 28 қыркүйек.- Б. 17.
Картаева А. М. М. Әуезов шығармашылығындағы түркі халықтары әдебиеті / А. М. Картаева, А. Амангазинова // ҚазҰУ хабаршысы. Филология сериясы. - 2017. - № 1.- Б. 51-54.
Әнес, Ғарифолла. Ұлт жазушысы - Мұхтар Әуезов / Ғ. Әнес // Мәдениет. - 2017. - №4.- Б. 56-57.
Нұриденова Т. Әлем таныған Әуезов / Т. Нұриденова // Абай. - 2017. - №4.- Б. 3-8.
Қабдуәли С. Тектінің тұяғы музейге тарихи суретті тарту етті. : [Заңғар жазушы М. Әуезовтың немересі Мағжан Мұратұлы Алаш астанасына ат басын бұрды. ] / С. Қабдуәли // Ертіс өңірі . - 2017. - 31 мамыр.- Б.1.
Жүнісбеков , Болат. Абайтанудың арқатірегі: [М. Әуезовтың туғанына 120 жыл.] / Б. Жүнісбеков // Ертіс өңірі . - 2017. - 30 тамыз.- Б. 10-11.
Ешенқұлов Тұрсынбек Мұхтар Әуезовтің Оңтүстіктегі кездесулері / Ешенқұлов Тұрсынбек // Қазақ әдебиеті . - 2017.- 2 - 8 маусым (№ 23). – Б. 18-19.
Пірәлі Гүлзия Мұхтар Әуезовтің белгісіз хаты / Пірәлі Гүлзия // Егемен Қазақстан . - 2017.- 9 тамыз (№ 151). – Б. 9 .
Өмірбекова Н. Алашты әлемге паш еткен "Абай жолы" / Өмірбекова Н. // Түркістан . - 2017.- 2 наурыз (№ 9). – Б. 7.
Қазыбек Мұхтар Француз тілінде сөйлеген "Қилы заман" / Қазыбек Мұхтар // Түркістан . - 2017.- 6 қаңтар (№ 1). – Б. 9.
Жүнісбеков , Болат. Абайтанудың арқатірегі / Б. Жүнісбеков // Дидар. - 2017. - 21 қыркүйек.- Б. 26-27.
Дала данышпаны Құнанбай қажы // Ертіс өңірі . - 2017. - 20 қыркүйек.- Б. 1,10.
Қасым , Азамат. Әуезовті әспеттеу : Жарма ауданының Әуезов кентінде жазушыға ескерткіш орнатылды / А. Қасым // Егемен Қазақстан. - 2017. - 10 қазан.- Б. 5.
Қабдуәлиқызы, Анар. Әуезовтың тәлім -тәрбиесі бойына дарыған : [Абай ауданының құрметті ақсақалы Манатай Балтақайұлының ғибратты өмірінен.] / А. Қабдуәлиқызы // Дидар. - 2017. - 3 қазан.- Б.5.
Картаева А. М. М. Әуезов шығармашылығындағы түркі халықтары әдебиеті / А. М. Картаева, А. Амангазинова // ҚазҰУ хабаршысы. Филология сериясы. - 2017. - № 1.- Б. 51-54.
Әнес, Ғарифолла. Ұлт жазушысы - Мұхтар Әуезов / Ғ. Әнес // Мәдениет. - 2017. - №4.- Б. 56-57.
Нұриденова Т. Әлем таныған Әуезов тойы / Т. Нұриденова // Абай. - 2017. - №4.- Б.3-8.
Теміров , Бекен. Мұхтар Әуезовтың Семейдегі жылдары (1917-1925) / Б. Теміров // Ертіс өңірі. - 2017. - 29 қаңтар.- Б. 8-9.
Қасым Азамат Әуезовті әспеттеу / Қасым Азамат // Егемен Қазақстан . - 2017.- 10 қазан (№ 194). – Б. 4.
Сейіт С. Әуезов жолы - үлгі, жұлдызды бағдар / Сейіт С. // Егемен Қазақстан . - 2017.- 6 қараша (№ 213). – Б. 12.
Сманов Бақтияр Рухани жаңғыру және Мұхтар Әуезов / Сманов Бақтияр // Егемен Қазақстан . - 2017.- 10 қараша (№ 217). – Б. 4.
Оразалин Нұрлан "Қилы заманға" барар жол [Текст] / Оразалин Нұрлан // Қазақ әдебиеті . - 2017.- 29 қыркүйек - 5 қазан (№ 40). - 7
Мұхтарұлы Мұрат Әке аманаты / Мұхтарұлы Мұрат // Қазақ әдебиеті . - 2017.- 29 қыркүйек - 5 қазан (№ 40). – Б. 11.
Тілеубек Динара Әуезов ағылшынша сөйлейді / Тілеубек Динара // Айқын . - 2017.- 22 қыркүйек (№ 143). – Б. 8.
Мыңжасарқызы Динара Қазақ ұлы болуды үйреткен Мұхтар Әуезов ұлтқа қалтқысыз қызмет еткен еді / Мыңжасарқызы Динара // Түркістан . - 2017.- 5 қазан (№ 40). – Б. 7.
Өмірбекова Нұрсұлу Пол Браммел Семейге неге келді? / Өмірбекова Нұрсұлу // Түркістан . - 2017.- 10 тамыз (№ 32). – Б. 8.
Сыздықұлы, Керімбек. Мұхтар Әуезов және "Абай" журналы / К. Сыздықұлы // Абай. - 1996. - №3.- Б.7-13.
Кенжебай, Мырзан. Таланттың қайнар көзі тектілікте : жазушы М. Әуездің "Ділім" атты кітабы туралы ой-толғау / М. Кенжебай // Мәдениет. - 2017. - №12.- Б. 9-11.
Байманова, Света. Мұхтар Әуезовке 120 жыл / Света Байманова // Тәрбие сағаты. - 2018. - №1.- Б. 9-10.
Абайдың "Жидебай-Бөрілі" тарихи -мәдени кешені // Дидар. - 2018. - 7 маусым.- Б. 16.
Құдабаева Ж. Мұхтар Әуезовтың "Көксерек" әңгімесінің тақырыбы мен идеясы, көркемдік ерекшеліктері / Ж. Құдабаева // Қазақ тілі мен әдебиеті. - 2018. - №6.- Б.90-93.
Тәңірберген, Г. Мұхтар Әуезовтің ата-тектері жайлы мағлұмат / Г. Тәңірберген. - Мәтін // Ертіс өңірі. - 2021. - 15 қыркүйек. - Б. 8.
Қадырова, Л. Жазушы Мұхтар Әуезовтің Семейдегі кезі, архив құжаттарында / Л. Қадырова. - Мәтін // Ертіс өңірі. - 2021. - 22 қыркүйек. - Б. 10.
Жүніс, Е. Әуезовтің ғадеті / Е. Жүніс. - Мәтін // Егемен Қазақстан. - 2021. - 28 қыркүйек. - Б. 13.
Қалшабек, А. Лейдендегі Әуезов салтанаты : [Нидерланд елінде Лейден қаласында өткен Әуезовке арналған конференция] / А. Қалшабек. - Мәтін // Айқын апта. - 2023. - 3 маусым. - Б. 8.
Интернет ресурстар
Интернет ресурсы
"Мұхтар Әуезов әлемі" электрондық кітапханасы [Электрондық ресурсы] . - Сайт. - Режим доступа : http://auezov.kz/page.php?lang=3 (дата обращения 22.02.2017)
Дом-музей М.О. Ауэзова [Электронный ресурс]. - Сайт: Институт литературы и искусства имени М. О. Ауэзова Министерства образования и науки Республики Казахстан. - Режим доступа: http://litart.kz/index.php/ru/dom-muzej-m-o-auezova (дата обращения 4.07.2016)
Әукебаев Есет (1921-2008) – ақын, журналист, КСРО Журналистер одағының мүшесі, Қазақстан жазушылар одағының мүшесі.
1921 ж. 23 желтоқсанда Шығыс Қазақстан облысы Зайсан ауданының Теректі ауылында дүниеге келген.
Зайсан қаласында орта мектепті бітірген соң (1940) Қызыл Армия қатарына шақырылады. Е.Әукебаев моторлы атқыштар ротасының саяси жеткшісі, полк комсоргі болады. 1944 ж. мамырда шекара әскеріне ауысып, 1956 ж. шілде айына дейін Забайкалье және еліміздің Шығыс шекара аумағында майор-политрук қызметін атқарады.
1963 ж. С. М. Киров атындағы Қазақ Мемлекеттік университетінің (қазіргі әл-Фараби атындағы ҚазҰУ) журналистика факультетін аяқтайды.
1956 жылдан 1969 ж. арасында Е. Әукебаев республикалық «Социалистік Қазақстан» газеті (қазір «Егемен Қазақстан») редакциясында қызмет етті. Соңғы жеті жылда әдебиет және өнер бөлімін басқарып, редколлегия мүшесі болды.
1969 ж. бастап 2014 ж. дейін республикалық «Жазушы» баспасында бас редактор қызметін атқарды. Ұлы Отан соғысына қатысушы, КПСС мүшесі.
Е. Әукебаев Қазақстан Жазушылар одағы басқармасының мүшесі, көркем әдебиет насихаты бойынша Кеңес төрағасы. Бірқатар мемлекеттік марапат иегері – Моңғол халық республикасының «Победа на Халхинголе» медалі, «За доблестный труд в Великой Отечественной войне 1941-1945 гг.» медалі; Қазақ ССР Жоғарғы Кеңесінің Құрмет грамотасымен марапатталған; баспа саласына сіңірген еңбегі және қоғам жұмысына белсенді қатысқаны үшін Қазақ ССР Жоғарғы Кеңесінің Президиумы Е. Әукебаевқа Қазақ ССР- іне еңбегі сіңген мәдениет қызметкері құрметті атағын берді.
Алғашқы өлеңі 1937 жылы Зайсан аудандық «Социалды жол» газетінде жарияланған.
1954 ж. Есет Әукебаевтың «Сақшы сыры» деп аталатын тұңғыш өлеңдер жинағы жарық көрді. Соңынан әр жылдары «Таң шапағы» (1966), «Досыма хат» (орыс тілінде, 1968), «Асқар таулар» (1973), «Бірлік бәйтерегі» (орыс тілінде, 1977), «Кеңшілік» (1980), «Өмір - бақыт» (1983), «Күн мен көлеңке», Сонеттер (2000) т.б. жарыққа шықты.
СССР Мемлекеттік қауіпсіздік Комитеті чекистер мен шекарашылар туралы әдеби шығармаларға жариялаған бүкілодақтық конкурста «Бірлік бәйтерегі» өлеңдер жинағы дипломға ие болды (1981).
2008 ж. 3 қарашада Алматы қаласында Есет Әукебаев дүниеден өтті.
Е. Әукебаев шығармалары
Произведения Е. Аукебаева
Әукебаев, Е. Сақшы сыры [Мәтін] : өлеңдер / Е. Әукебаев. - Алматы: Қазмемкөркемәдеббас, 1954. - 43 б.
Әукебаев, Е. Таң шапағы [Мәтін] : өлеңдер / Е. Әукебаев. - Алматы: Жазушы, 1967. - 68 б.
Әукебаев, Е. Асқар таулар [Мәтін] : өлең / Е. Әукебаев. - Алматы: Жазушы, 1979. - 216 б.
Әукебаев, Е. Кеңшiлiк [Мәтін] : өлеңдер / Е. Әукебаев; кiрiспе мақаласын жазған Ғ. Мүсiрепов. - Алматы: Жалын, 1980. - 71 б.
Әукебаев, Е. Өмiр-бақыт [Мәтін] : өлеңдер, сонеттер, поэма / Е. Әукебаев. - Алматы: Жазушы, 1983. - 312 б.
Әукебаев, Е. Таңдамалы [Мәтін] : өлеңдер, сонеттер, поэма / Е. Әукебаев. - Алматы: Жазушы, 1990. - 255 б.
Әукебаев, Е. Күн мен көлеңке [Мәтін] : сонеттер / Е. Әукебаев; Е. Дүйсенбайұлы. - Алматы: Жазушы, 2000.- 168 б.
***
Аукебаев, Е. Письмо другу [Текст] : стихи / Е. Аукебаев; пер. с каз. В.Смирнов. - Алма-Ата, 1968. - 77 с.
Аукебаев, Е. Древо единства [Текст] : стихи / Е. Аукебаев. - Алма-Ата, 1977. - 214 с.
Аукебаев, Е. Древо единства [Текст] : стихи / Е. Аукебаев. - Алма-Ата, 1981. - 325 с.
Мерзімді басылымдар мен жинақтардағы мақалалар
Публикации в периодических изданиях и сборниках
1957 - 1969
Әукебаев, Е. Ұстазға [Мәтін] : өлеңдер / Е. Әукебаев // Лениншiл жас. - 1957. - 28 сентябрь.
Әукебаев, Е. Солдат сыры [Мәтін] : өлең / Е. Әукебаев // Мәдениет және тұрмыс. - 1959. - N 2. - Б. 5.
Әукебаев, Е. Өтсiн күндер, өтсiн жылдар [Мәтін] : өлең / Е. Әукебаев // Лениншiл жас. - 1959. - 1 август.
Әукебаев, Е. Бағбаным, бастаушым [Мәтін] : өлең / Е. Әукебаев // Соц. Қазақстан. - 1959. - 22 апр. - Ленин туралы.
Әукебаев, Е. Бұл арманға жеттiк бiз; Осы емес пе...: Екi өлең [Мәтін] : өлеңдер / Е. Әукебаев // Соц. Қазақстан. - 1959. - 18 февр.
Әукебаев, Е. Ұйықтамайды шекара [Мәтін] : өлең / Е. Әукебаев // Мәдениет және тұрмыс. - 1962. - N 5. - Б. 11.
Әукебаев, Е. Аманкелдi музейiнде; Солдат; Екi мысық [Мәтін] : өлеңдер / Е. Әукебаев // Қазақ әдебиетi. - 1964. - 25 дек.
Әукебаев, Е. Қазақстан; Севастополь; Ракеталар [Мәтін] : өлеңдер / Е. Әукебаев // Қазақ әдебиетi. - 1965. - 22 окт.
Әукебаев, Е. Батальон [Мәтін] : өлең / Е. Әукебаев // Лениншiл жас. - 1965. - 23 февр.
Әукебаев, Е. Жеңiс [Мәтін] : өлең / Е. Әукебаев // Жұлдыз. - 1965. - N 5. - Б. 6.
Әукебаев, Е. Сонеттер [Мәтін] : өлеңдер / Е. Әукебаев // Жұлдыз. - 1965. - N 8. - Б. 44-50; 1999. - N11-12. - Б. 55-59.
Әукебаев, Е. Ақын есiмi, ақын өсиетi: Абайдың туғанына 120 жыл [Мәтін] / Е. Әукебаев // Соц. Қазақстан. - 1965. - 10 август.
Әукебаев, Е. Iздену жолында: "Жұлдыз" журналына шолу [Мәтін] / Е. Әукебаев // Соц. Қазақстан. - 1965. - 31 октябрь.
Әукебаев, Е. Үрлейдi соғыс өртiн; Куба [Мәтін] : өлеңдер / Е. Әукебаев // Лениншiл жас. - 1965. - 28 января.
Әукебаев, Е. Достық гимнi [Мәтін] : өлең / Е. Әукебаев // Соц. Қазақстан. - 1965.- 7 февр.
Әукебаев, Е. Көктем [Мәтін] : өлең / Е. Әукебаев // Соц. Қазақстан. - 1965. - 14 март.
Әукебаев, Е. Туған жер; Көңiл; Дос келгенде [Мәтін] : өлеңдер / Е. Әукебаев // Лениншiл жас. - 1965. - 25 август.
Әукебаев, Е. Сонет [Мәтін] : өлең / Е. Әукебаев // Жұлдыз. - 1966. - N 5. - Б. 37.
Әукебаев, Е. Теория; Практика [Мәтін] : өлең / Е. Әукебаев // Соц. Қазақстан. - 1966. - 27 март.
Әукебаев, Е. Жылатпау үшiн ананы [Мәтін] : өлең / Е. Әукебаев // Қазақстан мұғалiмi. - 1967. - 1 июнь.
Әукебаев, Е. Жарқылдап жан сарайы; Өзендей аға бередi; Сонау ұшқан тырналардай [Мәтін] : өлеңдер / Е. Әукебаев // Соц. Қазақстан. - 1967. - 19 нояб.
Әукебаев, Е. Айастан [Мәтін] : өлең / Е. Әукебаев // Қазақ әдебиетi. - 1968. - 21 июнь.
Әукебаев, Е. Октябрь жырлары; Ақын досыма [Мәтін] : өлеңдер / Е. Әукебаев // Жұлдыз. - 1969. - N 1. - Б. 14-15.
***
Аукебаев, Е. Тревога [Текст] : стихи / Е. Аукебаев; пер. с каз. Н. Душкин // Казахстанская правда. - 1960. - 28 мая.
Аукебаев, Е. Моя земля [Текст] : стихи / Е. Аукебаев // Ленинская смена. - 1966. - 10 марта.
Аукебаев, Е. Сонеты [Текст] : стихи / Е. Аукебаев // Казахстанская правда. - 1967. - 26 ноября.
Аукебаев, Е. Начальник заставы [Текст] : стихи / Е. Аукебаев // Казахстанская правда. - 1967. - 31 марта.
Аукебаев, Е. Нейтральная полоса [Текст] : стихи / Е. Аукебаев // Казахстанская правда. - 1967. - 26 ноября.
Аукебаев, Е. Комсомольский билет [Текст] : стихи / Е. Аукебаев // Казахстанская правда. - 1968. - 24 ноября.
Аукебаев, Е. Последняя почесть [Текст] : стихи / Е. Аукебаев; пер. с каз. В. Смирнов // Казахстанская правда. - 1968. - 28 мая.
Аукебаев, Е. Скамейка [Текст] : стихи / Е. Аукебаев; пер. с каз. В. Смирнов // Казахстанская правда. - 1968. - 13 марта.
Аукебаев, Е. Земли моей сестра [Текст] : стихи / Е. Аукебаев // Казахстанская правда. - 1968. - 20 июня.
1970 - 1999
Әукебаев, Е. Бақыт [Мәтін] : өлең / Е. Әукебаев // Қазақ әдебиетi. - 1970. - 30 окт.
Әукебаев, Е. Абай [Мәтін] : өлең / Е. Әукебаев // Қазақ әдебиетi. - 1980. - 25 апрель.
Әукебаев, Е. Құбылып, күнде өзгерiп жүрген жоқпын [Мәтін] : өлеңдер / Е. Әукебаев // Егемен Қазақстан. - 1994. - 24 қыркүйек.
Әукебаев, Е. Ертеңiмдi ойласам: Академия; Ғабит Мүсiрепов туралы; Әзiлхан Нұршайықовқа; "Еңбек" деген сөз қалды...; Ашық хат; Әли Есмәмбетовке; Мұғалiм; Қарттарым-ай [Мәтін] : өлеңдер / Е. Әукебаев // Халық кеңесi. - 1994. - 28 шiлде.
Әукебаев, Е. Өмiр өлеңi: Қарар болса көрер көзбен; Бiрлiк; Неғайбыл; Сiлтейдi сiлтегiштер; Пистолет пен зеңбiрек; Мұражайда [Мәтін] : өлеңдер / Е. Әукебаев // Қазақ әдебиетi. - 1996. - 10 қыркүйек. - Б. 5.
Әукебаев, Е. Мен келемiн Жамбылдың көшесiмен [Мәтін] : өлең / Е. Әукебаев // Егемен Қазақстан. - 1996. - 26 қыркүйек.
Әукебаев, Е. Сен айтпасаң, мен айтпасам... (Ә.Нұршайықовқа); Ұлы мұрат [Мәтін] : өлеңдер / Е. Әукебаев // Қазақ әдебиетi. - 1998. - 8 мамыр. - Б. 10.
Әукебаев, Е. Бiрлiк [Мәтін] : өлең / Е. Әукебаев // Егемен Қазақстан. - 1998. - 17 наурыз.
Әукебаев, Е. Адам, саған айтарым: Ұстаз; Табиғаттың бiр бөбегi; Қалайдан адам қалай қатал болған?; 37-шi жыл; Үмiт; Жалғыздық; Келе жатыр; Кейiн бiлер [Мәтін] : өлеңдер / Е. Әукебаев // Қазақ әдебиетi. - 1998. - 10 наурыз. - Б. 6-7.
Әукебаев, Е. Адалдық туралы әңгiме (Ж.Ыбыраевқа) [Мәтін] : өлең / Е. Әукебаев // Қазақ әдебиетi. - 1998. - 6 қараша. - Б. 13.
Әукебаев, Е. Екi сонет: Адам бәрiн үйренiп, үйретедi; Күншiлдiк [Мәтін] : өлеңдер / Е. Әукебаев // Қазақ әдебиетi. - 1998. - 4 қыркүйек. - Б. 10.
***
Аукебаев, Е. Песнь счастья [Текст] : стихи / Е. Аукебаев; пер. с каз. А. Скворцов // Казахстанская правда. - 1970. - 26 августа.
Аукебаев, Е. Установка готова к бою [Текст] : стихи / Е. Аукебаев; пер. с каз. В. Смирнов // Ленинская смена. - 1971. - 19 ноября.
Аукебаев, Е. Бессмертный батальон [Текст] : стихи / Е. Аукебаев; пер. с каз. В. Смирнов // Казахстанская правда. - 1971. - 21 ноября.
Аукебаев, Е. В кипенье зорь [Текст] : стихи / Е. Аукебаев // Казахстанская правда. - 1972. - 1 мая.
Аукебаев, Е. Сонет; "Стекала музыка с ветвей берез..." [Текст] : стихи / Е. Аукебаев // Казахстанская правда. - 1972. - 30 января.
Аукебаев, Е. Сонет; "Ход времени мой друг, неумолим... [Текст] : стихи / Е. Аукебаев; пер. с каз. В. Смирнов // Казахстанская правда. - 1972. - 23 января.
Аукебаев, Е.Вместо письма; Содружество; Шагай со мной [Текст] : стихи / Е. Аукебаев; пер. с каз. В. Смирнов // Казахстанская правда. - 1972. - 22 февраля.
Аукебаев, Е. Года мои...[Текст] : поэма / Е. Аукебаев; пер. с каз. В. Антонов // Казахстанская правда. - 1974. - 1 января.
Аукебаев, Е. Древо единства; батальон; Участье; Жена; Быле; Весна [Текст] : стихи / Е. Аукебаев; пер. с каз. В. Антонов // Казахстанская правда. - 1974. - 2 марта.
Аукебаев, Е. Зайсан; Счастье; Утренняя песня; Наше былое; Участье; Батальон; Жена; Древо единства; Весна [Текст] : стихи / Е. Аукебаев; пер. с каз.: Г. Кругляков, В. Антонов // Простор. - 1974. - N 2. - Б. 30-31.
Аукебаев, Е. Сосны; Часовой; Могила героя; Солнышко; Надежда; Письмо солдата; Ожидание; Пограничные горы [Текст] : стихи / Е. Аукебаев; пер. с каз. В. Антонов // Простор. - 1975. - N 3. - С. 26-27.
Аукебаев, Е. Родной край; Фронтовые друзья; Кендерлык [Текст] : стихи / Е. Аукебаев // Рудный Алтай. - 1988. - 18 мая.
Аукебаев, Е. Ведь все-таки мы победили [Текст] : стихи / Е. Аукебаев // Простор. - 1995. - N 4-5. - С. 45.
И рассказать о той войне... [Текст] : новые произведения поэтов и писателей фронтовиков: 50-летию Победы посвящается. - Алматы : Санат, 1995. - 496 с. - С. С. 369-372.
2000-20...
Әукебаев, Е. Екi алып [Мәтін] : өлең / Е. Әукебаев // Жұлдыз. - 2000. - N 5. - Б. 143-144. - Жазушы С. Мұқанов туралы өлең.
Әукебаев, Е. Отан сүйген жүрек - нұрлы жүрек: Тәуелсiздiк; Көрдiм бұдан; Елемеген дау-дамайды; Олар тыныш жата ала ма; Сөзсоғыс; Ағам бар; Жақсылық та жамандық; Талант едiң, нұрл [Мәтін] : өлең / Е. Әукебаев // Қазақ әдебиетi. - 2003. - 28 ақпан. - Б. 14.
Әукебаев, Е. Өмiр туралы ойлар: Сонеттер шоғыры [Мәтін] : өлеңдер / Е. Әукебаев // Әдебиет айдыны. - 2006. - 15 маусым. - Б. 8.
Әукебаев, Е. Жiктiң бүлiк бет бейнесi; Аға керек [Мәтін] : өлеңдер / Е. Әукебаев // Әдебиет айдыны. - 2006. - 5 қазан. - Б. 8.
Әукебаев, Е. Ақыл-ой; Алғашқы махаббат; Шапалақ [Мәтін] : өлеңдер / Е. Әукебаев // Әдебиет айдыны. - 2007. - 1 наурыз. - Б. 9.
Әукебаев, Е. Отан жалғыз: Қандай жақсы; Ағам бар; Өткенiң - батыр бабам; Нұрлы жүрек [Мәтін] : сонеттер / Е. Әукебаев // Әдебиет айдыны. - 2007. - 1 наурыз. - Б. 9.
Әукебаев, Е. Бауыржанның рухы жебеп..: Ұлы мұрат; Отан; Бауыржанды сағындым; Әлия, Мәншүк [Мәтін] : өлеңдер / Е. Әукебаев // Қазақ әдебиетi. - 2008. - 9-15 мамыр. - Б. 12.
Әукебаев, Е. Төрт өлең: Олар тыныш жата ала ма; Жеңiс-тарих; Екi алып; Өшпендiлiк [Мәтін] : өлең / Е. Әукебаев // Әдебиет айдыны. - 2008. - 27 наурыз. - Б. 9.
Әукебаев, Е. Сөзiм бар айтар саған...: Қозғалыс; Сәбит-абыз; Рақымын көрем десең... [Мәтін] : өлеңдер / Е. Әукебаев // Әдебиет айдыны. - 2008. - 14 ақпан. - Б. 9.
Әукебаев, Е. Сонеттер [Мәтін] : өлең / Е. Әукебаев // Дарабоз. - 2010. - № 6. - Б. 124-125.
***
Аукебаев, Е. Девятое мая [Текст] : стихи / Е. Аукебаев // Простор. - 2015. - № 5. - С. 3.
Е. Әукебаев әңгімелер
Рассказы Е. Аукебаева
Әукебаев, Е. Ерлiкке сапар [Мәтін] : әңгiме / Е. Аукебаев // Лениншiл жас. - 1965. - 6 апрель.
Мақалалар - Статьи
Әукебаев, Е. Халықпен бiте қайнасқан жазушы [Мәтін] / Е. Әукебаев // Соц. Қазақстан. - 1964. - 15 март. - Б. Кербабаев 70 жасқа толуына.
Әукебаев, Е. Достар құшағы [Мәтін] / Е. Әукебаев // Соц. Қазақстан. - 1968. - 1 окт. - Қазақ өнерi мен әдебиетiнiң Армениядағы онкүндiгiне.
Әукебаев, Е. Бiз онымен кездесе беремiз [Мәтін] / Е. Әукебаев // Соц. Қазақстан. - 1968. - 24 окт. - Т. Жароковтың туғанына 60 жыл толуына.
Әукебаев, Е. Армян халқының ұлы ақыны [Мәтін] / Е. Әукебаев // Соц. Қазақстан. - 1969. - 22 февр. - О.Туманянның туғанына 100 жыл толуына.
Әукебаев, Е. Қаһарман бiздiң замандас [Мәтін] : / Е. Әукебаев // Жұлдыз. - 1970. - N 10. - Б. 153-158. - Қазақ әдебиетiндегi патриотизм мен интернационализм туралы.
Әукебаев, Е. Шырқау [Мәтін] / Е. Әукебаев // Қазақ әдебиетi. - 1971. - 26 март. - Қазақстан ақын жазушылары туралы.
Әукебаев, Е. Азамат ақын [Мәтін] / Е. Әукебаев // Жетiсу. - 1977. - 19 нояб. - Б. Сейiтов 60 жаста.
Әукебаев, Е. Жарық жұлдыз [Мәтін] / Е. Әукебаев // Қазақ әдебиетi. - 1998. - 23 қазан. - Б. 15. - Композитор Н. Тiлендиевтiң қаза болуына байланысты.
Әукебаев, Е. Жеңiс - тарих [Мәтін] / Е. Әукебаев // Қазақ әдебиетi. - 2004. - 24 желтоқсан. - Б. 15. - Б. Момышұлының жеңiс туралы пiкiрiне арналған өлең.
***
Аукебаев, Е. Спектакль о великом поэте [Текст] / Е. Аукебаев // Казахстанская правда. - 1969. - 5 февраля. - Драма М. Ауэзова и Л. Соболева "Абай" в Респ. русском театре драмы им. М.Ю. Лермонтова.
Е. Әукебаев туралы әдебиеттер
Литература об Е. Аукебаеве
Ғабдуллаұлы, С. Салған ізі өшпейді [Мәтін] : [Есет Әукебаевтың 80 жасқа толуына байланысты ақын шығармашылығы туралы] / С. Ғабдуллаұлы // Дидар. - 2001. - 25 желтоқсан. - Б. 4.
Мұхаметқалымова, Г. Қарымды қаламгер [Мәтін] : [Жерлес ақын Е. Әукебаевтың туғанына 75 жыл] / Г. Мұхаметқалымова // Дидар. - 1996. - 21 желтоқсан.
Мырзабеков, К. Қазақ поэзиясы. 1981 жыл. [Мәтін] / К. Мырзабеков // Жұлдыз. - 2002. - №7. - Б. 183-199.
Өмірбек, Ж.. Өткеннен бір естелік [Текст] / Ж. Өмірбек // Жұлдыз . - 2006. - № 10. - С. 193-200 б. - Е.Әукебаев туралы.
***
Жантыкеев, Р. Юбилей поэта [Текст] / Р. Жантыкеев // Рудный Алтай. - 1992. - 3 окт.
Мацкевич, О. Страницы жизни [Текст] / О. Мацкевич // Казахстанская правда. - 1981. - 25 дек.
Новиков, М. Братья мы с тобой [Текст] / М. Новиков // Рудный Алтай. - 1988. - 18 мая.
Новиков, М. О самом главном [Текст] / М. Новиков // Рудный Алтай. - 1982. - 13 окт.
Сушко, П. И слух ласкает красота речений [Текст] / П. Сушко // Деловой Усть-Каменогорск. - 2006. - №3. - С. 40-41.
Бабатайұлы Дулат (1802-1874) - ақын.
Найман-сыбан руы көшіп-қонған, Балқаш пен Аягөз (Шығыс Қазақстан облысы Аягөз ауданы) аралығындағы өңірде туған. Арабша сауат ашып оқыған, өз кезіндегі көзі ашық, алдыңғы қатарлы адамдардың бірі. Оның жазбалары арқылы XVII ғасырда өмір сүрген Ақтамберді жыраудың өлең түріндегі туындылары сақталған.
Дулат Бабатайұлы – өлеңдері типографияда басылып, кітап болып жарық көрген тұңғыш қазақ ақыны. «Өсиетнама» атты алғашқы жинағын 1880 жылы баспаға Мүлкен Сейілұлы даярлап, алғаш рет Қазанда басылып шыққан. Жинақтағы жыр көлемі 800 жолдай.
Дулат өлеңдерінің қолжазбаларын сақтағандар - Ғаббас Байділдәұлы мен Шәкір Әбенұлы. Ақын өлеңдерінің 1500-нен астам жолы – теңдесі жоқ рухани мұра.
1874 жылы қайтыс болды.
Ақын өлеңдерінде халықтың ауыр жағдайы, орыс отаршылдығы, олардың жағымсыз қылықтары суреттелген («Тегімді менің сұрасаң», «О, Сарыарқа, Сарыарқа», «Асқар таудың сәні жоқ», «Сүлейменге», «Бараққа», «Кеңесбайға»). 1940-1950 жж. Дулат шығармалары әдеби дау нысанына айналды. Оның шығармашылығын орта мектептерде оқытуға тыйым салынды.
М. Әуезов «Абай жолы» романында оның тәлімгерін Барлас деген жалған есіммен береді. Абай Дулат өлеңдерін мұқият зерттеп, оның кей тұстарын пайдаланған. Мысалы, «Болыс болдым, мінеки» өлеңінде Дулаттың болыс жайлы жазған өлеңінің сарыны байқалады. Дулат қазақ поэзиясына ұйқастың жаңа түрін әкелген: «а а а б». Мұны кейін Абай да пайдаланған.
Дулат – сатиралық жанрда қалам тербеген алғашқы ақын. Оның өлеңдері көбінде дидактикалық әрі ғибратты сарында. Зерттеуші Қ. Өмірәлиев Д. Бабатайұлының барлық шығармаларын жинап, баспаға әзірлеген. 1991 жылы қаламгердің «Замана сазы» атты шығармалар жинағы жарық көреді.
Ақын шығармалары Қазақстан Республикасы Ұлттық ғылым академиясы (ҚР ҰҒА) Орталық ғылыми кітапханасының қолжазба қорында сақталған.
Д. Бабатайұлының шығармалары
Произведения Д. Бабатайулы
Кітаптар -Книги
Бабатайұлы, Д. Замана сазы [Мәтін] : [өлеңдер мен дастандар] / Д. Бабатайұлы. - Алматы : Жазушы, 1991. - 160 б.
Бабатайұлы, Д. Өсиетнама [Мәтін] / Д. Бабатайұлы - Алматы: Ғылым, 2001.- 132 б.
Бабатайұлы, Д. Тұнық тұма [Мәтін] : өлеңдер мен дастандар / Д. Бабатайұлы. - Алматы : Раритет, 2002. - 288 б.
Бабатайұлы, Д. Кеудем - ақыл сарайы [Мәтін] : [өлеңдер жинағы] /Д. Бабатайұлы; құраст.Қ. Раев. - Астана : Ер-Дәулет, 2002. - 112 б.
Бабатайұлы, Д. Шығармалары мен тағылымы [Мәтін] / Д. Бабатайұлы - Алматы : Раритет, 2003. - 288 б.
Бабатайұлы, Д. Шығармалары [Мәтін] : [өлеңдер, дастандар, мысал өлеңдер] / Д. Бабатайұлы; құраст. С. Қорабай. - Алматы : Ана тiлi, 2013. - 296 б.
Бабатайұлы, Д. Осындай заман кез болды... [Мәтін] : [өлең-дастандар және мақалалар ] / Д. Бабатайұлы . - Астана : Фолиант, 2013. - 272 б.
Д. Бабатайұлының мерзімді басылымдар мен жинақтардағы мақалалары
Публикации Бабатайулы Д. в периодических изданиях и сборниках
Бабатайұлы, Д. Еспембет [Мәтін] / Д. Бабатайұлы // Дастандар : Октябрь ревалюциясына дейінгі қазақ ақындарының дастандары. - Алматы : Қазақтың мемлекеттік көркем әдебиет баспасы, 1960. - 322 б. - Б. 99-112.
Бабатайұлы, Д. Өлеңдер [Мәтін] / Д. Бабатайұлы // Бес ғасыр жырлайды : Үш томдық. Т.1. XV ғасырдан XX ғасырдың бас кезіне дейінгі қазақ ақын-жырауларының шығармалары. - Алматы : Қазақ ССР Ғылым Академ. баспасы : Жазушы, 1984. - Б.197-212.
Бабатайұлы, Д. Асыл сөз [Мәтін] : өлеңдер, ертектер, аңыздар / құраст. Б. Ысқақов. 1-ші кітап : ауыз әдебиеті үлгілерінен / Д. Бабатайұлы - Алматы : Жалын, 1987. - 432 б. - (Қазақ балалар әдебиетінің кітапханасы).- Б.349-352.
Бабатайұлы, Д. Өлеңдер [Мәтін] / Д. Бабатайұлы // Дау шешеді дана сөз. - Алматы : Жеті жарғы, 1996. - Б. 67-72.
Бабатайұлы, Д. Өлеңдер [Мәтін] / Д. Бабатайұлы // Он ғасыр жырлайды. - Алматы : Дәуір, 2006. - Б. 168-190.
Бабатайұлы, Д. Өлеңдер [Мәтін] / Д. Бабатайұлы // Бабадан қалған асыл сөз : қазақ халқының тарихындағы ұлы тұлғалардың Отан, патриотизм туралы нақыл-өсиеттері, даналық ойлары мен қанатты сөздері. - Алматы : Раритет, 2015. -Б. 65-70.
Бабатайұлы, Д. Басшысын атқан бөкендей... [Мәтін] : өлең / Д. Бабатайұлы // Таң-Шолпан. - 2011. - № 4. – Б.182-190.
Д. Бабатайұлының шығармашылығы туралы әдебиеттер
Литература о творчестве Д. Бабатайулы
Кітаптар - Книги
1962- 1987
XVIII-XIX ғасырлардағы қазақ ақындары шығармаларының жинағы [Мәтін]. - Алматы : Қазақ ССР Ғылым Академ. баспасы, 1962.
Жұмалиев, Қ. Қ. XVIII-XIX ғасырлардағы қазақ әдебиеті [Мәтін] / Қ. Жұмалиев. - Алматы : Мектеп баспасы, 1967. - 435 б.
Сүйіншәлиев, Х. Қазақ әдебиетінің қалыптасу кезеңдері [Мәтін] : [ерте дәуірден XІX ғасырдың аяғына дейін] / Х. Сүйіншәлиев. - Алматы : Қазақстан, 1967. - 385 б. - Д. Бабатайұлы туралы: б. 163-177.
Сүйіншәлиев, Х. Қазақ әдебиеті XVІІІ-XІX ғғ. [Мәтін] / Х.Сүйіншәлиев - Алматы : Мектеп, 1981. - 167 б. - Д. Бабатайұлы туралы: б. 62-79.
Өмірәлиев, Қ. Қазақ поэзиясының жанры мен стилі [Мәтін] : [XІX ғ. бірінші жартысы] / Қ. Өмірәлиев - Алматы : Ғылым, 1983. - 237 б. - Д. Бабатайұлы туралы.
Дүйсенбаев, Ы. Эпос және ақындар мұрасы [Мәтін] / Ы. Дүйсенбаев. - Алматы : Ғылым, 1987. - 344 б. - Д. Бабатайұлы туралы.
1992
Сүйіншәлиев, Х. XІX ғасыр әдебиеті [Мәтін] : жоғары оқу орындары фиология факультеттері студенттеріне арналған оқулық . Бесінші кітап / Х. Сүйіншәлиев. - Алматы : Ана тілі, 1992. - Д. Бабатайұлы туралы.
2002-2006
Раев, Қ. М. Дулат Бабатайұлы шығармаларының поэтикасы [Мәтін] : филология ғылымдарының кандидаты ғылыми дәрежесін алу үшін дайындалған диссертацияның авторефераты / Қ. М. Раев. - Алматы, 2002. - 28 б.
Бабатайұлы, Д. Тұнық тұма. [Мәтін] : өсиетнама : өлеңдер мен дастандар / Сын -зерттеу көзқарастар / Д. Бабатайұлы - Алматы : Раритет, 2002. - 288 б. - [Бабатайұлы Д. туралы]. - Б. 5-22.
Бекбосынов, М. Дулат Бабатайұлы және Абай шығармаларындағы отарлық езгіге қарсы әдеби сарын [Мәтін] : филология ғылымдарының кандидаты ғылыми дәрежесін алу үшін жазылған диссертацияның авторефераты / М. Бекбосынов . - Алматы, 2004 . - 30 б.
Жеті ғасыр жырлайды [Мәтін] : [XIV ғасырдан XX ғасырдың бас кезіне дейінгі қазақ ақын-жырауларының шығармалары]. Т. 1 / құраст. Е. Дүйсенбайұлы , 2004. - 400 б. - Д. Бабатайұлы туралы: б.130-163.
Қазақ әдебиетінің тарихы [Мәтін] : 10 томдық. Т. 4 : XIX ғасырдың бірінші жартысы (1800-1850). Алматы : Ғылым, 2005. - 438 б. - Д. Бабатайұлы туралы: б. 202-229.
Әбенбаев, С. Эстетикалық мәдениет негіздері [Мәтін] : оқу құралы / С. Әбенбаев. - Алматы : Дарын, 2005. - 280 б. - Д. Бабатайұлы туралы.
Семей өңірінің ақын-жазушылары [Мәтін] : био-библиографиялық көрсеткіш / Абай атындағы әмбебап ғылыми кітапхана. - Семей : Талант, 2005. - 96 б. - Д. Бабатайұлы туралы: б. 19-21.
Сүйіншәлиев, Х. Қазақ әдебиетінің тарихы [Мәтін] : [оқулық] / Х. Сүйіншәлиев. - Алматы : Санат, 2006. - 904 б. - Д. Бабатайұлы туралы.
Қазақ әдебиеті [Мәтін] : методическое руководство : пособие для учителей 10 классов естественно-математического направления общеобразовательных школ с русскими языком обучения. - Алматы : Мектеп, 2006. - 152 б. - Д. Бабатайұлы туралы.
Мансұров, Н. Б. XIX ғасыр поэзиясындағы араб, иран кірме сөздері (Дулат, Шортанбай, Мұрат шығармалары бойынша) [Мәтін] : филология ғылымдарының кандидаты ғылыми дәрежесін алу үшін дайындалған диссертацияның авторефераты / Н. Б. Мансұров. - Алматы, 2006. - 30 б.
Мұхамеджанова, Р. Ж. Орталық езгіге қарсы идеологияның қалыптасуының тарихи мәні (ХІХ ғасырдың екінші жартысы мен ХХ ғасырдың басы, тарихи аспект) [Мәтін] : тарих ғылымдарының кандидаты ғылыми дәрежесін алу үшін дайындалған диссертацияның авторефераты / Р. Ж. Мұхамеджанова. - Алматы, 2006. - 28 б.
Шығыс Қазақстанның мәдени мұралары [Мәтін] : (тарих, мәдениет, білім). - Өскемен : ШҚМУ, 2006. - 432 б. - Д. Бабатайұлы туралы.: Б. 294-295.
2007-2008
Қазақ әдебиеті тарихының хрестоматиясы [Мәтін] / А. У. Адишева., А. Н. Нурланова., Г. Б. Едилбаева. - Өскемен, 2007. - 88 б.
Қазақтың тәлімдік ойлар антологиясы [Мәтін]. Т. 4 : [XV-XVIII ғғ. билер мен ақын-жыраулар тағылымы], 2007. - 464 б. - Бабатайұлы Дулат: б. 391-399.
Қайсенов, З. Шығыс Қазақстан облысының тарихи очерктері [Мәтін] / З. Қайсенов. - Өскемен, 2007. - 334 б. - Д. Бабатайұлы туралы: б.199-201.
Шәкәрім [Мәтін] : энциклопедия / бас ред. Е. Сыдықов; жауапты ред. Т. Шаңбай. - Семей, 2008. - 864 б. - Бабатайұлы Дулат туралы: б. 319-320.
Ахметов, З. Таңдамалы [Мәтін] / құраст. М. Оразбек. - Алматы : Ана тілі, 2008.
Т. 1. - Алматы : Ана тілі, 2008. - Д. Бабатайұлы туралы: б. 156-162.
Негимов, С. Әдебиет әлемі [Мәтін] / С. Негимов. - Алматы : Ана тілі, 2008. - 256 б. - Д. Бабатайұлы туралы.
Жеті ғасыр жырлайды [Мәтін] : [XIV ғасырдан XX ғасырдың бас кезіне дейінгі қазақ ақын-жырауларының шығармалары. Т. 1] / құраст. Е. Дүйсенбайұлы. - 2008. - 400 б. - Д. Бабатайұлы туралы: б.130-163.
2010-2016
Самарханова, Н. "Қазақ әдебиеті" пәні бойынша оқулық-тест [Мәтін] : (XIX-XX ғ.ғ.) / Н. Н. Самарханова ; Қазақстан Республикасы білім және ғылым министрлігі, Қазақстан Американдық еркін университетінің колледжі. - Өскемен, 2010. - 272 б. - Д. Бабатайұлы туралы.
Әлемдік педагогикалық ой-сана [Мәтін] : 10 томдық / Қазақстан Республикасының байланыс және ақпарат министрлігі, Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі, Ы. Алтынсарин атындағы ұлттық білім беру академиясы. / құраст. М. Оразбек. - Алматы : Ана тілі, 2008.
Т. 10 : XV-XX ғғ. қазақ ойшыл оқымыстыларының тәлім-тәрбие туралы ой-пікірлері. - Алматы : Таймас, 2010. - 400 б. - Д. Бабатайұлы туралы.
Алаштың ардағы [Мәтін] / Қазақстан Республикасының Мәдениет министрлігі, тіл комитеті. - Астана : Руханият, 2010. - 264 б.- Д. Бабатайұлы туралы: б. 105.
Иманжапаров, М. Т. Жарма ақындары [Мәтін] : антологиялық жинақ / М. Т. Иманжапаров, М. Зүкенұлы. 1-кітап. - Семей : Үш биік, 2010. - 328 б.
Білгенге маржан [Мәтін] : қанатты сөздер мен мақал-мәтелдер / құраст. А. Қ. Керімтаев. - Алматы : Көркем баспасы, 2010. - 416 б. - Д. Бабатайұлы туралы.
Бабатайұлы, Д. Осындай заман кез болды... [Мәтін] : [өлең-дастандар және мақалалар] / Д. Бабатайұлы. - Астана : Фолиант, 2013. - 272 б. - (Алтай-Ертіс кітапханасы). - Д. Бабатайұлы туралы.
Бабатайұлы, Дулат. Шығармалары [Мәтін] : өлеңдер, дастандар, мысал өлеңдер / Д. Бабатайұлы. - Алматы : Ана тілі, 2013. - Д. Бабатайұлы туралы: б. 3-6.
Бөжеев, М. Абай және әдеби дәстүр [Мәтін]. Т. 28 / Ы. Дүйсенбаев, Ә. Дәрбісәлин. - Алматы : Әдебиет әлемі, 2014. - 366 б. - Д. Бабатайұлы туралы.
Сыздық, Р. Ауызша дамыған қазақ әдеби тiлi [Мәтін] / Р. Сыздық. - Алматы, 2014. - Дулат - қазақтың төл әдебиетiнде ақындықты шегiне жеткiзген суреткер: б. 67-74.
Зар-заман ақындары шығармашылығының философиялық мәнi [Мәтін] // Қазақ философиясы тарихы : (ежелгi дәуiрден қазiргi заманға дейiн). 2 т. - Алматы, 2014. - Д. Бабатайұлы: б. 277-292.
Кемелбаева, А. Сөз хикмет [Мәтін] : эсселер, мақалалар, сұхбаттар / А. Кемелбаева. - Алматы : Дәстүр, 2016. - 384 б. - Дулат Бабатайұлы: «Жігіт болар ма екенсің?»: б. 4-8.
Мақалалар-Статьи
1983-1998
Дулат өмiрiнен деректер [Мәтін] // Семей таңы. - 1983. - 23 июль.
Ғаббасов, С. Ғалымның хаты өлмейдi [Мәтін] : [Дулат жырау туралы жазған хат] / С. Ғаббасов // Қазақ әдебиетi. - 1990. - 12 январь.
Сүйіншәлиев, Х. Дуалы ауызды Дулат ақын [Мәтін] / Х. Сүйіншәлиев // Өркен. - 1993. - 2 қаңтар.
Исматова, С. "Еспембет"дастанының көркемдік ерекшелігі мен тілі [Мәтін] : [Дулат шығармашылығы туралы] / С. Исматова // Қазақ тілі мен әдебиеті. - 1997. - № 9-10. - Б. 37-41.
Пертаева, Э. Дулат Бабатайұлының әлеуметтік- саяси көзқарасы [Мәтін] : [ақын шығармашылығы жайында] / Э. Пертаева // Қазақ тілі мен әдебиеті. - 1998. - № 9-10. - Б. 83-84.
2002-2009
Бекбосынов, М. Отарлық дәуірдегі әдебиет және Дулат Бабатайұлы шығармаларындағы заман сұрқы [Мәтін] / М. Бекбосынов // Вестник университета "Кайнар". - 2000. - № 2. - Б. 19-25.
Бекбосынов, М. Отарлық дәуірдегі әдебиет және Дулат Бабатайұлы [Мәтін] / М. Бекбосынов // Қазақ тілі мен әдебиеті. - 2000. - № 9. - Б. 30-34.
Рай, Қ. Жарияланбаған жырлардың жұмбағы [Мәтін] : [Д. Бабатайұлы туралы] / Қ. Рай // Жұлдыз. - 2001. - № 6. - Б. -143-148.
Үмбетаев, М. Ақындық пайым парызы [Мәтін] : [ Д. Бабатайұлының шығармашылығы туралы] / М.Үмбетаев // Ақиқат. - 2002. - № 3. - Б. 77-81.
Шәкерұлы, Ғ. Дулат Бабатайұлы [Мәтін] / Ғ. Шәкерұлы // Дидар. - 2002. - 15 маусым. - Б. 2.
Ахметов, З. Елдіктің жыршысы, еркіндіктің жоқшысы [Мәтін] : [Д. Бабатайұлының шығармашылығы] / З. Ахметов // Қазақ әдебиеті. - 2002. - 19 тамыз.- Б.14.
Дулат Бабатайұлы (1802-1871) [Мәтін] // Абай. - 2003. - № 4. - Б. 86
Раев, Қ. Сөз - жібек жіп, жыр - кесте [Мәтін] / Қ. Раев // Қазақ әдебиеті. - 2003. - 29 тамыз. - Б. 5.
Қаңтарбаев, Ә. Той тірлік пен береке бастауы [Мәтін] / Ә. Қаңтарбаев // Дидар. - 2003. - 23 тамыз. - Б. 4.
Айтұлы, Н. Ұлттың ұлы жыршысы [Мәтін] / Н. Айтұлы // Егемен Қазақстан. - 2003. - 3 қыркүйек. - Б. 3.
Егеубай, А. Ақылдың ақсарайы [Мәтін] / А. Егеубай // Қазақ әдебиеті. - 2003. - 5 қыркүйек. - Б. 7.
Құлмұхаммед, М. Тұнық жырдың тумасы [Мәтін] / М. Құлмұхаммед // Егемен Қазақстан. - 2003. - 6 қыркүйек. - Б. 1.
Құл-Мұхаммед, М. Тұнық жырдың тұмасы [Мәтін] : [Д. Бабатайұлының туғанына 200 жыл толуына орай] / М. Құл-Мұхаммед // Егемен Қазақстан. - 2003. - 6 қыркүйек. - Б. 1.
Сейсенұлы, Д. Елдік пен еркіндіктің жаршысы [Мәтін] / Д. Сейсенұлы // Егемен Қазақстан. - 2003. - 10 қыркүйек. - Б.1, 3.
Елубай, А. Ақылдың ақсарайы [Мәтін] / А. Елубай // Қазақ әдебиеті. - 2003. - 12 қыркүйек.- Б. 11.
Бекбосынов, М. Қалың қазақ бақыты үшін [Мәтін] / М. Бекбосынов // Семей таңы. - 2003. - 12-18 қыркүйек. - Б. 13.
Қаңтарбаев, Ә. Ақшатаудан саулаған жыр самалы... [Мәтін] / Ә.Қаңтарбаев // Дидар. - 2003. - 13 қыркүйек. - Б. 2.
Құл-Мұхаммед, М. Тұнық жырдың тумасы : ҚР Мәдениет, ақпарат және қоғамдық келiсiм мин. Аякөзде өткен Дулат Бабатайұлының 200 ж. тойында сөйлеген сөзi // Дидар. - 2003. - 16 қыркүйек. - Б. 2.
Рай, Қ. Дулат поэтикасының көркемдік - эстетикалық нысанасы [Мәтін] / Қ. Рай // Жұлдыз. - 2003. - № 9. - Б.147-164.
Зүлхаров, Ғ. Ұлы бабама Дулат ақынның мейірімі түскен [Мәтін] / Ғ. Зүлхаров // Семей таңы. - 2003. - 19-25 қыркүйек. - Б.13
Айтқожина, М. Дулат бабам ! [Мәтін] / М. Айтқожина // Дидар. - 2003. - 23 қыркүйек. - Б. 4. - Д. Бабатайұлы туралы.
Раев, Қ. Зар заманның жампозы [Мәтін] / Қ. Раев // Ана тілі. - 2003. - 25 қыркүйек. - Б. 9. - Д. Бабатайұлы туралы.
Дулат Бабатайұлының туғанына 200 - жыл [Мәтін] : [Аякөз ауданында ғылыми –практикалық конференция өтті] // Қазақстан мектебi. - 2003. - № 11. - Б. 67 -69.
Раев, Қ. Дулат өлеңдерінің құрылым жүйесі [Мәтін] / Қ. Раев // Сынып жетекшісі. - 2004. - № 1.- Б.15-19.
Мырза-Ғали, Э. Дулаттану хақында бірер сөз [Мәтін] : / Э. Мырза-Ғали // Қазақ әдебиеті. - 2005. - 12 тамыз. - Б. 8.
Бекбосынов, М. Н. Дулат Бабатайұлы мұрасының текстологиясы жайлы бірер сөз [Мәтін] / М. Бекбосынов // Шәкәрім әлемі. - 2007. - № 4. - Б. 84-88.
Есжанов, С. Дулат Бабатайұлы (1802-1871) [Мәтін] / С.Есжанов // Ақиқат. - 2008. - № 4. - Б. 91-92.
Дүйсенғазин, С. Дулат Бабатайұлы және Сыбанның он жеті ақыны [Мәтін] / С. Дүйсенғазин // ҚазҰУ хабаршысы. Филология сериясы = Вестник КазНУ. Серия филологическая. - 2009. - № 3. - Б. 23-27. - Библиогр.: 16 атау.
2011 - ...
Бекбосынов, М. Дулатты жырлатқан туған жер [Мәтін] / М. Бекбосынов // Түркістан. - 2011. - 30 маусым. - Б. 8.
Бекбосынов, М. Дулат ақын поэзиясы және оның заманы [Мәтін] / М. Бекбосынов // Қазақ әдебиеті және мемлекеттік тіл. - Алматы, 2011. - № 7/8. - Б.2-3.
Ердембеков, Б. Дулат пен Абай [Мәтін] / Б. Ердембеков // Дидар. - 2012. - 9 тамыз. - Б.19; 16 тамыз. - Б.19.
Рахымжанов, К. Дулат жырау Бабатайұлының ақындық ерекшеліктері [Мәтін] / К. Рахымжанов // Мөлдір сана. - 2014. - 14 желтоқсан. - Б. 11.
Тайжігіт, Б. Дулат Бабатайұлына жеке мұражай ашыла ма? [Мәтін] / Б. Тайжігіт // Дидар. - 2015. - 12 маусым. - Б. 22.
***
Турлыбаев, Е. Словом жгучим вдохновленный ... [Текст] : [о научно-практической конференции, посвященной творчеству акына Дулата Бабатаева] / Е. Турлыбаев // Рудный Алтай. - 2002. - 12 октября. - С. 17.
Доронин, Г. Обретение [Текст] : о Д. Бабатайулы / Г. Доронин // Казахстанская правда. - 2003. - 10 сентября. - С. 1, 3.
Шевченко, В. В честь великого поэта [Текст] : о Д. Бабатайулы / В. Шевченко // Казахстанская правда. - 2003. - 4 сентября. - С. 2.
Шака, А. Прикосновение к вечности [Текст] : о Д. Бабатайулы / А. Шака // Рудный Алтай. - 2003. - 20 сентября. - С. 2.
Звезды казахской литературы [Текст] / сост. М. Шабжантаева - Көкшетау : [Келешек - 2030], 2005. - Бабатайулы Д.: с. 64-67.
Омарулы, Б. Отражение трансформации духовно-нравственных ценностей в поэзии Зар - заман [Текст] : о Д. Бабатайулы / Б. Омарулы // Простор. - Алматы, 2013. - № 11. - С. 122-125.