Ақын жазушылар
Бабатайұлы Д.
- Жаңартылды 16.07.2025 12:00
Бабатайұлы Дулат (1802-1874) - ақын.
Найман-сыбан руы көшіп-қонған, Балқаш пен Аягөз (Шығыс Қазақстан облысы Аягөз ауданы) аралығындағы өңірде туған. Арабша сауат ашып оқыған, өз кезіндегі көзі ашық, алдыңғы қатарлы адамдардың бірі. Оның жазбалары арқылы XVII ғасырда өмір сүрген Ақтамберді жыраудың өлең түріндегі туындылары сақталған.
Дулат Бабатайұлы – өлеңдері типографияда басылып, кітап болып жарық көрген тұңғыш қазақ ақыны. «Өсиетнама» атты алғашқы жинағын 1880 жылы баспаға Мүлкен Сейілұлы даярлап, алғаш рет Қазанда басылып шыққан. Жинақтағы жыр көлемі 800 жолдай.
Дулат өлеңдерінің қолжазбаларын сақтағандар - Ғаббас Байділдәұлы мен Шәкір Әбенұлы. Ақын өлеңдерінің 1500-нен астам жолы – теңдесі жоқ рухани мұра.
1874 жылы қайтыс болды.
Ақын өлеңдерінде халықтың ауыр жағдайы, орыс отаршылдығы, олардың жағымсыз қылықтары суреттелген («Тегімді менің сұрасаң», «О, Сарыарқа, Сарыарқа», «Асқар таудың сәні жоқ», «Сүлейменге», «Бараққа», «Кеңесбайға»). 1940-1950 жж. Дулат шығармалары әдеби дау нысанына айналды. Оның шығармашылығын орта мектептерде оқытуға тыйым салынды.
М. Әуезов «Абай жолы» романында оның тәлімгерін Барлас деген жалған есіммен береді. Абай Дулат өлеңдерін мұқият зерттеп, оның кей тұстарын пайдаланған. Мысалы, «Болыс болдым, мінеки» өлеңінде Дулаттың болыс жайлы жазған өлеңінің сарыны байқалады. Дулат қазақ поэзиясына ұйқастың жаңа түрін әкелген: «а а а б». Мұны кейін Абай да пайдаланған.
Дулат – сатиралық жанрда қалам тербеген алғашқы ақын. Оның өлеңдері көбінде дидактикалық әрі ғибратты сарында. Зерттеуші Қ. Өмірәлиев Д. Бабатайұлының барлық шығармаларын жинап, баспаға әзірлеген. 1991 жылы қаламгердің «Замана сазы» атты шығармалар жинағы жарық көреді.
Ақын шығармалары Қазақстан Республикасы Ұлттық ғылым академиясы (ҚР ҰҒА) Орталық ғылыми кітапханасының қолжазба қорында сақталған.
Д. Бабатайұлының шығармалары
Произведения Д. Бабатайулы
Кітаптар -Книги
Бабатайұлы, Д. Замана сазы [Мәтін] : [өлеңдер мен дастандар] / Д. Бабатайұлы. - Алматы : Жазушы, 1991. - 160 б.
Бабатайұлы, Д. Өсиетнама [Мәтін] / Д. Бабатайұлы - Алматы: Ғылым, 2001.- 132 б.
Бабатайұлы, Д. Тұнық тұма [Мәтін] : өлеңдер мен дастандар / Д. Бабатайұлы. - Алматы : Раритет, 2002. - 288 б.
Бабатайұлы, Д. Кеудем - ақыл сарайы [Мәтін] : [өлеңдер жинағы] /Д. Бабатайұлы; құраст.Қ. Раев. - Астана : Ер-Дәулет, 2002. - 112 б.
Бабатайұлы, Д. Шығармалары мен тағылымы [Мәтін] / Д. Бабатайұлы - Алматы : Раритет, 2003. - 288 б.
Бабатайұлы, Д. Шығармалары [Мәтін] : [өлеңдер, дастандар, мысал өлеңдер] / Д. Бабатайұлы; құраст. С. Қорабай. - Алматы : Ана тiлi, 2013. - 296 б.
Бабатайұлы, Д. Осындай заман кез болды... [Мәтін] : [өлең-дастандар және мақалалар ] / Д. Бабатайұлы . - Астана : Фолиант, 2013. - 272 б.
Д. Бабатайұлының мерзімді басылымдар мен жинақтардағы мақалалары
Публикации Бабатайулы Д. в периодических изданиях и сборниках
Бабатайұлы, Д. Еспембет [Мәтін] / Д. Бабатайұлы // Дастандар : Октябрь ревалюциясына дейінгі қазақ ақындарының дастандары. - Алматы : Қазақтың мемлекеттік көркем әдебиет баспасы, 1960. - 322 б. - Б. 99-112.
Бабатайұлы, Д. Өлеңдер [Мәтін] / Д. Бабатайұлы // Бес ғасыр жырлайды : Үш томдық. Т.1. XV ғасырдан XX ғасырдың бас кезіне дейінгі қазақ ақын-жырауларының шығармалары. - Алматы : Қазақ ССР Ғылым Академ. баспасы : Жазушы, 1984. - Б.197-212.
Бабатайұлы, Д. Асыл сөз [Мәтін] : өлеңдер, ертектер, аңыздар / құраст. Б. Ысқақов. 1-ші кітап : ауыз әдебиеті үлгілерінен / Д. Бабатайұлы - Алматы : Жалын, 1987. - 432 б. - (Қазақ балалар әдебиетінің кітапханасы).- Б.349-352.
Бабатайұлы, Д. Өлеңдер [Мәтін] / Д. Бабатайұлы // Дау шешеді дана сөз. - Алматы : Жеті жарғы, 1996. - Б. 67-72.
Бабатайұлы, Д. Өлеңдер [Мәтін] / Д. Бабатайұлы // Он ғасыр жырлайды. - Алматы : Дәуір, 2006. - Б. 168-190.
Бабатайұлы, Д. Өлеңдер [Мәтін] / Д. Бабатайұлы // Бабадан қалған асыл сөз : қазақ халқының тарихындағы ұлы тұлғалардың Отан, патриотизм туралы нақыл-өсиеттері, даналық ойлары мен қанатты сөздері. - Алматы : Раритет, 2015. -Б. 65-70.
Бабатайұлы, Д. Басшысын атқан бөкендей... [Мәтін] : өлең / Д. Бабатайұлы // Таң-Шолпан. - 2011. - № 4. – Б.182-190.
Д. Бабатайұлының шығармашылығы туралы әдебиеттер
Литература о творчестве Д. Бабатайулы
Кітаптар - Книги
1962- 1987
XVIII-XIX ғасырлардағы қазақ ақындары шығармаларының жинағы [Мәтін]. - Алматы : Қазақ ССР Ғылым Академ. баспасы, 1962.
Жұмалиев, Қ. Қ. XVIII-XIX ғасырлардағы қазақ әдебиеті [Мәтін] / Қ. Жұмалиев. - Алматы : Мектеп баспасы, 1967. - 435 б.
Сүйіншәлиев, Х. Қазақ әдебиетінің қалыптасу кезеңдері [Мәтін] : [ерте дәуірден XІX ғасырдың аяғына дейін] / Х. Сүйіншәлиев. - Алматы : Қазақстан, 1967. - 385 б. - Д. Бабатайұлы туралы: б. 163-177.
Сүйіншәлиев, Х. Қазақ әдебиеті XVІІІ-XІX ғғ. [Мәтін] / Х.Сүйіншәлиев - Алматы : Мектеп, 1981. - 167 б. - Д. Бабатайұлы туралы: б. 62-79.
Өмірәлиев, Қ. Қазақ поэзиясының жанры мен стилі [Мәтін] : [XІX ғ. бірінші жартысы] / Қ. Өмірәлиев - Алматы : Ғылым, 1983. - 237 б. - Д. Бабатайұлы туралы.
Дүйсенбаев, Ы. Эпос және ақындар мұрасы [Мәтін] / Ы. Дүйсенбаев. - Алматы : Ғылым, 1987. - 344 б. - Д. Бабатайұлы туралы.
1992
Сүйіншәлиев, Х. XІX ғасыр әдебиеті [Мәтін] : жоғары оқу орындары фиология факультеттері студенттеріне арналған оқулық . Бесінші кітап / Х. Сүйіншәлиев. - Алматы : Ана тілі, 1992. - Д. Бабатайұлы туралы.
2002-2006
Раев, Қ. М. Дулат Бабатайұлы шығармаларының поэтикасы [Мәтін] : филология ғылымдарының кандидаты ғылыми дәрежесін алу үшін дайындалған диссертацияның авторефераты / Қ. М. Раев. - Алматы, 2002. - 28 б.
Бабатайұлы, Д. Тұнық тұма. [Мәтін] : өсиетнама : өлеңдер мен дастандар / Сын -зерттеу көзқарастар / Д. Бабатайұлы - Алматы : Раритет, 2002. - 288 б. - [Бабатайұлы Д. туралы]. - Б. 5-22.
Бекбосынов, М. Дулат Бабатайұлы және Абай шығармаларындағы отарлық езгіге қарсы әдеби сарын [Мәтін] : филология ғылымдарының кандидаты ғылыми дәрежесін алу үшін жазылған диссертацияның авторефераты / М. Бекбосынов . - Алматы, 2004 . - 30 б.
Жеті ғасыр жырлайды [Мәтін] : [XIV ғасырдан XX ғасырдың бас кезіне дейінгі қазақ ақын-жырауларының шығармалары]. Т. 1 / құраст. Е. Дүйсенбайұлы , 2004. - 400 б. - Д. Бабатайұлы туралы: б.130-163.
Қазақ әдебиетінің тарихы [Мәтін] : 10 томдық. Т. 4 : XIX ғасырдың бірінші жартысы (1800-1850). Алматы : Ғылым, 2005. - 438 б. - Д. Бабатайұлы туралы: б. 202-229.
Әбенбаев, С. Эстетикалық мәдениет негіздері [Мәтін] : оқу құралы / С. Әбенбаев. - Алматы : Дарын, 2005. - 280 б. - Д. Бабатайұлы туралы.
Семей өңірінің ақын-жазушылары [Мәтін] : био-библиографиялық көрсеткіш / Абай атындағы әмбебап ғылыми кітапхана. - Семей : Талант, 2005. - 96 б. - Д. Бабатайұлы туралы: б. 19-21.
Сүйіншәлиев, Х. Қазақ әдебиетінің тарихы [Мәтін] : [оқулық] / Х. Сүйіншәлиев. - Алматы : Санат, 2006. - 904 б. - Д. Бабатайұлы туралы.
Қазақ әдебиеті [Мәтін] : методическое руководство : пособие для учителей 10 классов естественно-математического направления общеобразовательных школ с русскими языком обучения. - Алматы : Мектеп, 2006. - 152 б. - Д. Бабатайұлы туралы.
Мансұров, Н. Б. XIX ғасыр поэзиясындағы араб, иран кірме сөздері (Дулат, Шортанбай, Мұрат шығармалары бойынша) [Мәтін] : филология ғылымдарының кандидаты ғылыми дәрежесін алу үшін дайындалған диссертацияның авторефераты / Н. Б. Мансұров. - Алматы, 2006. - 30 б.
Мұхамеджанова, Р. Ж. Орталық езгіге қарсы идеологияның қалыптасуының тарихи мәні (ХІХ ғасырдың екінші жартысы мен ХХ ғасырдың басы, тарихи аспект) [Мәтін] : тарих ғылымдарының кандидаты ғылыми дәрежесін алу үшін дайындалған диссертацияның авторефераты / Р. Ж. Мұхамеджанова. - Алматы, 2006. - 28 б.
Шығыс Қазақстанның мәдени мұралары [Мәтін] : (тарих, мәдениет, білім). - Өскемен : ШҚМУ, 2006. - 432 б. - Д. Бабатайұлы туралы.: Б. 294-295.
2007-2008
Қазақ әдебиеті тарихының хрестоматиясы [Мәтін] / А. У. Адишева., А. Н. Нурланова., Г. Б. Едилбаева. - Өскемен, 2007. - 88 б.
Қазақтың тәлімдік ойлар антологиясы [Мәтін]. Т. 4 : [XV-XVIII ғғ. билер мен ақын-жыраулар тағылымы], 2007. - 464 б. - Бабатайұлы Дулат: б. 391-399.
Қайсенов, З. Шығыс Қазақстан облысының тарихи очерктері [Мәтін] / З. Қайсенов. - Өскемен, 2007. - 334 б. - Д. Бабатайұлы туралы: б.199-201.
Шәкәрім [Мәтін] : энциклопедия / бас ред. Е. Сыдықов; жауапты ред. Т. Шаңбай. - Семей, 2008. - 864 б. - Бабатайұлы Дулат туралы: б. 319-320.
Ахметов, З. Таңдамалы [Мәтін] / құраст. М. Оразбек. - Алматы : Ана тілі, 2008.
Т. 1. - Алматы : Ана тілі, 2008. - Д. Бабатайұлы туралы: б. 156-162.
Негимов, С. Әдебиет әлемі [Мәтін] / С. Негимов. - Алматы : Ана тілі, 2008. - 256 б. - Д. Бабатайұлы туралы.
Жеті ғасыр жырлайды [Мәтін] : [XIV ғасырдан XX ғасырдың бас кезіне дейінгі қазақ ақын-жырауларының шығармалары. Т. 1] / құраст. Е. Дүйсенбайұлы. - 2008. - 400 б. - Д. Бабатайұлы туралы: б.130-163.
2010-2016
Самарханова, Н. "Қазақ әдебиеті" пәні бойынша оқулық-тест [Мәтін] : (XIX-XX ғ.ғ.) / Н. Н. Самарханова ; Қазақстан Республикасы білім және ғылым министрлігі, Қазақстан Американдық еркін университетінің колледжі. - Өскемен, 2010. - 272 б. - Д. Бабатайұлы туралы.
Әлемдік педагогикалық ой-сана [Мәтін] : 10 томдық / Қазақстан Республикасының байланыс және ақпарат министрлігі, Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі, Ы. Алтынсарин атындағы ұлттық білім беру академиясы. / құраст. М. Оразбек. - Алматы : Ана тілі, 2008.
Т. 10 : XV-XX ғғ. қазақ ойшыл оқымыстыларының тәлім-тәрбие туралы ой-пікірлері. - Алматы : Таймас, 2010. - 400 б. - Д. Бабатайұлы туралы.
Алаштың ардағы [Мәтін] / Қазақстан Республикасының Мәдениет министрлігі, тіл комитеті. - Астана : Руханият, 2010. - 264 б.- Д. Бабатайұлы туралы: б. 105.
Иманжапаров, М. Т. Жарма ақындары [Мәтін] : антологиялық жинақ / М. Т. Иманжапаров, М. Зүкенұлы. 1-кітап. - Семей : Үш биік, 2010. - 328 б.
Білгенге маржан [Мәтін] : қанатты сөздер мен мақал-мәтелдер / құраст. А. Қ. Керімтаев. - Алматы : Көркем баспасы, 2010. - 416 б. - Д. Бабатайұлы туралы.
Бабатайұлы, Д. Осындай заман кез болды... [Мәтін] : [өлең-дастандар және мақалалар] / Д. Бабатайұлы. - Астана : Фолиант, 2013. - 272 б. - (Алтай-Ертіс кітапханасы). - Д. Бабатайұлы туралы.
Бабатайұлы, Дулат. Шығармалары [Мәтін] : өлеңдер, дастандар, мысал өлеңдер / Д. Бабатайұлы. - Алматы : Ана тілі, 2013. - Д. Бабатайұлы туралы: б. 3-6.
Бөжеев, М. Абай және әдеби дәстүр [Мәтін]. Т. 28 / Ы. Дүйсенбаев, Ә. Дәрбісәлин. - Алматы : Әдебиет әлемі, 2014. - 366 б. - Д. Бабатайұлы туралы.
Сыздық, Р. Ауызша дамыған қазақ әдеби тiлi [Мәтін] / Р. Сыздық. - Алматы, 2014. - Дулат - қазақтың төл әдебиетiнде ақындықты шегiне жеткiзген суреткер: б. 67-74.
Зар-заман ақындары шығармашылығының философиялық мәнi [Мәтін] // Қазақ философиясы тарихы : (ежелгi дәуiрден қазiргi заманға дейiн). 2 т. - Алматы, 2014. - Д. Бабатайұлы: б. 277-292.
Кемелбаева, А. Сөз хикмет [Мәтін] : эсселер, мақалалар, сұхбаттар / А. Кемелбаева. - Алматы : Дәстүр, 2016. - 384 б. - Дулат Бабатайұлы: «Жігіт болар ма екенсің?»: б. 4-8.
Мақалалар-Статьи
1983-1998
Дулат өмiрiнен деректер [Мәтін] // Семей таңы. - 1983. - 23 июль.
Ғаббасов, С. Ғалымның хаты өлмейдi [Мәтін] : [Дулат жырау туралы жазған хат] / С. Ғаббасов // Қазақ әдебиетi. - 1990. - 12 январь.
Сүйіншәлиев, Х. Дуалы ауызды Дулат ақын [Мәтін] / Х. Сүйіншәлиев // Өркен. - 1993. - 2 қаңтар.
Исматова, С. "Еспембет"дастанының көркемдік ерекшелігі мен тілі [Мәтін] : [Дулат шығармашылығы туралы] / С. Исматова // Қазақ тілі мен әдебиеті. - 1997. - № 9-10. - Б. 37-41.
Пертаева, Э. Дулат Бабатайұлының әлеуметтік- саяси көзқарасы [Мәтін] : [ақын шығармашылығы жайында] / Э. Пертаева // Қазақ тілі мен әдебиеті. - 1998. - № 9-10. - Б. 83-84.
2002-2009
Бекбосынов, М. Отарлық дәуірдегі әдебиет және Дулат Бабатайұлы шығармаларындағы заман сұрқы [Мәтін] / М. Бекбосынов // Вестник университета "Кайнар". - 2000. - № 2. - Б. 19-25.
Бекбосынов, М. Отарлық дәуірдегі әдебиет және Дулат Бабатайұлы [Мәтін] / М. Бекбосынов // Қазақ тілі мен әдебиеті. - 2000. - № 9. - Б. 30-34.
Рай, Қ. Жарияланбаған жырлардың жұмбағы [Мәтін] : [Д. Бабатайұлы туралы] / Қ. Рай // Жұлдыз. - 2001. - № 6. - Б. -143-148.
Үмбетаев, М. Ақындық пайым парызы [Мәтін] : [ Д. Бабатайұлының шығармашылығы туралы] / М.Үмбетаев // Ақиқат. - 2002. - № 3. - Б. 77-81.
Шәкерұлы, Ғ. Дулат Бабатайұлы [Мәтін] / Ғ. Шәкерұлы // Дидар. - 2002. - 15 маусым. - Б. 2.
Ахметов, З. Елдіктің жыршысы, еркіндіктің жоқшысы [Мәтін] : [Д. Бабатайұлының шығармашылығы] / З. Ахметов // Қазақ әдебиеті. - 2002. - 19 тамыз.- Б.14.
Дулат Бабатайұлы (1802-1871) [Мәтін] // Абай. - 2003. - № 4. - Б. 86
Раев, Қ. Сөз - жібек жіп, жыр - кесте [Мәтін] / Қ. Раев // Қазақ әдебиеті. - 2003. - 29 тамыз. - Б. 5.
Қаңтарбаев, Ә. Той тірлік пен береке бастауы [Мәтін] / Ә. Қаңтарбаев // Дидар. - 2003. - 23 тамыз. - Б. 4.
Айтұлы, Н. Ұлттың ұлы жыршысы [Мәтін] / Н. Айтұлы // Егемен Қазақстан. - 2003. - 3 қыркүйек. - Б. 3.
Егеубай, А. Ақылдың ақсарайы [Мәтін] / А. Егеубай // Қазақ әдебиеті. - 2003. - 5 қыркүйек. - Б. 7.
Құлмұхаммед, М. Тұнық жырдың тумасы [Мәтін] / М. Құлмұхаммед // Егемен Қазақстан. - 2003. - 6 қыркүйек. - Б. 1.
Құл-Мұхаммед, М. Тұнық жырдың тұмасы [Мәтін] : [Д. Бабатайұлының туғанына 200 жыл толуына орай] / М. Құл-Мұхаммед // Егемен Қазақстан. - 2003. - 6 қыркүйек. - Б. 1.
Сейсенұлы, Д. Елдік пен еркіндіктің жаршысы [Мәтін] / Д. Сейсенұлы // Егемен Қазақстан. - 2003. - 10 қыркүйек. - Б.1, 3.
Елубай, А. Ақылдың ақсарайы [Мәтін] / А. Елубай // Қазақ әдебиеті. - 2003. - 12 қыркүйек.- Б. 11.
Бекбосынов, М. Қалың қазақ бақыты үшін [Мәтін] / М. Бекбосынов // Семей таңы. - 2003. - 12-18 қыркүйек. - Б. 13.
Қаңтарбаев, Ә. Ақшатаудан саулаған жыр самалы... [Мәтін] / Ә.Қаңтарбаев // Дидар. - 2003. - 13 қыркүйек. - Б. 2.
Құл-Мұхаммед, М. Тұнық жырдың тумасы : ҚР Мәдениет, ақпарат және қоғамдық келiсiм мин. Аякөзде өткен Дулат Бабатайұлының 200 ж. тойында сөйлеген сөзi // Дидар. - 2003. - 16 қыркүйек. - Б. 2.
Рай, Қ. Дулат поэтикасының көркемдік - эстетикалық нысанасы [Мәтін] / Қ. Рай // Жұлдыз. - 2003. - № 9. - Б.147-164.
Зүлхаров, Ғ. Ұлы бабама Дулат ақынның мейірімі түскен [Мәтін] / Ғ. Зүлхаров // Семей таңы. - 2003. - 19-25 қыркүйек. - Б.13
Айтқожина, М. Дулат бабам ! [Мәтін] / М. Айтқожина // Дидар. - 2003. - 23 қыркүйек. - Б. 4. - Д. Бабатайұлы туралы.
Раев, Қ. Зар заманның жампозы [Мәтін] / Қ. Раев // Ана тілі. - 2003. - 25 қыркүйек. - Б. 9. - Д. Бабатайұлы туралы.
Дулат Бабатайұлының туғанына 200 - жыл [Мәтін] : [Аякөз ауданында ғылыми –практикалық конференция өтті] // Қазақстан мектебi. - 2003. - № 11. - Б. 67 -69.
Раев, Қ. Дулат өлеңдерінің құрылым жүйесі [Мәтін] / Қ. Раев // Сынып жетекшісі. - 2004. - № 1.- Б.15-19.
Мырза-Ғали, Э. Дулаттану хақында бірер сөз [Мәтін] : / Э. Мырза-Ғали // Қазақ әдебиеті. - 2005. - 12 тамыз. - Б. 8.
Бекбосынов, М. Н. Дулат Бабатайұлы мұрасының текстологиясы жайлы бірер сөз [Мәтін] / М. Бекбосынов // Шәкәрім әлемі. - 2007. - № 4. - Б. 84-88.
Есжанов, С. Дулат Бабатайұлы (1802-1871) [Мәтін] / С.Есжанов // Ақиқат. - 2008. - № 4. - Б. 91-92.
Дүйсенғазин, С. Дулат Бабатайұлы және Сыбанның он жеті ақыны [Мәтін] / С. Дүйсенғазин // ҚазҰУ хабаршысы. Филология сериясы = Вестник КазНУ. Серия филологическая. - 2009. - № 3. - Б. 23-27. - Библиогр.: 16 атау.
2011 - ...
Бекбосынов, М. Дулатты жырлатқан туған жер [Мәтін] / М. Бекбосынов // Түркістан. - 2011. - 30 маусым. - Б. 8.
Бекбосынов, М. Дулат ақын поэзиясы және оның заманы [Мәтін] / М. Бекбосынов // Қазақ әдебиеті және мемлекеттік тіл. - Алматы, 2011. - № 7/8. - Б.2-3.
Ердембеков, Б. Дулат пен Абай [Мәтін] / Б. Ердембеков // Дидар. - 2012. - 9 тамыз. - Б.19; 16 тамыз. - Б.19.
Рахымжанов, К. Дулат жырау Бабатайұлының ақындық ерекшеліктері [Мәтін] / К. Рахымжанов // Мөлдір сана. - 2014. - 14 желтоқсан. - Б. 11.
Тайжігіт, Б. Дулат Бабатайұлына жеке мұражай ашыла ма? [Мәтін] / Б. Тайжігіт // Дидар. - 2015. - 12 маусым. - Б. 22.
***
Турлыбаев, Е. Словом жгучим вдохновленный ... [Текст] : [о научно-практической конференции, посвященной творчеству акына Дулата Бабатаева] / Е. Турлыбаев // Рудный Алтай. - 2002. - 12 октября. - С. 17.
Доронин, Г. Обретение [Текст] : о Д. Бабатайулы / Г. Доронин // Казахстанская правда. - 2003. - 10 сентября. - С. 1, 3.
Шевченко, В. В честь великого поэта [Текст] : о Д. Бабатайулы / В. Шевченко // Казахстанская правда. - 2003. - 4 сентября. - С. 2.
Шака, А. Прикосновение к вечности [Текст] : о Д. Бабатайулы / А. Шака // Рудный Алтай. - 2003. - 20 сентября. - С. 2.
Звезды казахской литературы [Текст] / сост. М. Шабжантаева - Көкшетау : [Келешек - 2030], 2005. - Бабатайулы Д.: с. 64-67.
Омарулы, Б. Отражение трансформации духовно-нравственных ценностей в поэзии Зар - заман [Текст] : о Д. Бабатайулы / Б. Омарулы // Простор. - Алматы, 2013. - № 11. - С. 122-125.
Бабықов Б. Ш.
- Жаңартылды 16.07.2025 14:27
Бабықов Байқадам Шөкшеұлы (1692-1779) – ақын.
Шығыс Қазақстан облысы, Ұлан ауданы, Сібе өзені алқабында дүниеге келген. «Өмір туралы», «Бұл дүние», «Келіндерге», «Тілеуберліге», «Әлиханға», «Не жаман», «Кәрілік» т.б. шығармалардың авторы.
Шығармалары бұрын еш жерде жарияланбаған. Ақынның толғаулары мен айтыстары ҚР ҰҒА ОҒК-ның қолжазба қорында сақталған.
1779 жылы қайтыс болды.
Б. Ш. Бабықов туралы әдебиет
Литература о Бабыкове Б. Ш.
Шығыс Қазақстан облысы [Мәтін] : энциклопедия. - Алматы : Қазақ энциклопедиясы, 2014. - Байқадам Шөкшеұлы Бабықов: б. 238.
Литература Казахстана : энциклопедический справочник. – Алматы: Аруна, 2010. - С. 94.
Бажов П. П.
- Жаңартылды 16.07.2025 16:17
Бажов (Бахеев) Павел Петрович (1879-1950 жж.) – жазушы, публицист, журналист.
1879 ж. 27 қаңтарда Екатеринбург уезі, Сысерт зауытының жұмысшысы отбасында дүниеге келген. Пермь діни семинариясын бітірген соң, Екатеринбургтегі діни училищеде мұғалімдік қызмет атқарады.
П. П. Бажов Шығыс Қазақстан облысының Өскемен қаласына 1919 жылы шілде айында сиреп кеткен большевиктік ұйым күшін қайта құру мақсатында келеді. Сақтандыру агенті құжатымен партизандық байланыс орнатып, майдан мен елдегі жағдай туралы саяси ақпарат әзірлеп, партия ұйымдарына енген азаматтарға партия билеттерін табыстаған. Бажов бүкіл таулы Алтай мен Ертіс даласын, кен орындарын, ауылдар, қыстақтар мен станицаларды аралап, колчактар алдында жасырын жұмыстар атқарып, жергілікті астыртын большевик күші мен уездегі көпшілік партизандық қозғалыс ұйымдарын байланыстырған. Ескі дәстүршілдер өмірін, Риддер кен орны жұмысшыларының көңіл-күйін, алтайлық шаруалар тұрмысын бақылай отырып, автобиографиялық повесть жазуға бет бұрады (қазір оның жоспар-конспектісі Екатеринбургтегі Бажов мұражай-үйінде сақталған).
Өскемен қаласын ақ гвардиядан азат еткен соң, Бажов Өскемен ревкомында редактор, ұйымдастырушы, басып шығарушы, метранпаж қызметтерін атқарған. Мұғалімдер курсын, сауатсыздықты жоюға бағытталған мектептер ұйымдастырып, Риддер кен орнын қалпына келтіруге ат салысқан.
1920 жылы шілдеде қазақ болыстығына оның қатысуымен дайындалған 87 мұғалім жіберіледі. 1920 жылы 10 тамызда П. П. Бажов пен Н. Г. Калашниковтың жетекшілігімен қалада Кеңестердің бірінші уездік съезі өткен. П. Бажов 1921 жылдың күзінде Семей қ. келіп, онда кәсіподақтардың губерндік бюросын басқарады. 1921 жылдың соңында П. П. Бажов ауыр сырқатына байланысты және Камышлов атқару комитетінің өтінішімен, туған жері – Орал, Камышлов өңіріне қайтып оралып, журналистік және әдеби қызметін жалғайды, Орал тарихы туралы кітап жазып, фольклормен айналысады. Алғашқы «Уральские были» очерктер жинағы 1924 жылы жарыққа шықты. 1923-1931 жж. облыстық «Крестьянская газетада» қызмет еткен.
1936 ж. журналда алғашқы «Девка Азовка» атты ертегісі жарияланып, ал, 1939 ж. орал ертегілерінің тұңғыш жинағы «Малахитовая шкатулка» жарық көрді. Бұл жинағы автордың көзі тірісінде әрдайым жаңа ертегілерімен толығып отырды.
«Малахитовая шкатулка» кітабы үшін В. И. Ленин ордені (1944) және екінші дәрежелі Сталиндік сыйлықпен (1943) марапатталған.
1950 жылы 03 желтоқсанда Мәскеуде қайтыс болды, Екатеринбург қ. жерленген.
Өскемен қаласында 1919-1920 жж. Павел Петрович Бажов газет редакциялап, шығарған үйге мемориалды тақта орнатылған.
П. П. Бажовтың шығармалары
Произведения П. П. Бажова
Кітаптар - Книги
Бажов, П.П. Малахит қобдиша [Мәтін] : ертегiлер / П. П. Бажов. - Алматы : Жалын, 1983. - 326 б.
***
Бажов, П. П. Избранные произведения [Текст] / П. П. Бажов. - М. : Художественная литература, 1964.
Т. 1: Малахитовая шкатулка. - М. : Художественная литература, 1964. - 558 с.
Т. 2: Очерки, повести, публицистика, письма, дневники. - М. : Художественная литература, 1964. - 471 с.
Бажов, П. П. Малахитовая шкатулка [Текст] : уральские сказы / П. П. Бажов; худ. В. Волович. - Свердловск : Средне-Уральское книжное издательсьвово, 1973. - 493с.
Бажов, П. П. [Текст] / П. П. Бажов. - Усть-Каменогорск, 1978. - 7 с.
Бажов, П. П. Малахитовая шкатулка [Текст] / П. П. Бажов. - Минск : БГУ им. В. И. Ленина, 1979. - 334 с.
Бажов, П. П. Малахитовая шкатулка [Текст] / П. П. Бажов ; авт. предисл. Л. И. Скорино; худ. Б. А. Диодоров. - М. : Правда, 1980. - 638 с.
Бажов, П. П. Малахитовая шкатулка [Текст] / П. П.Бажов - М. : Правда, 1980. - 640 с.
Бажов, П. П.Сочинения [Текст] / П. П. Бажов; худож. И. И. Пчелко. - М. : Правда, 1986.
Т. 2: Малахитовая шкатулка. - М. : Правда, 1986. - 349 с.
Т. 3: Уральские были. -М : Правда, 1986. - 334 с.
Бажов, П. П. Избранные произведения [Текст] / П. П. Бажов. - М. : Правда,1986. - 445с.
Бажов, П. П. Медной горы Хозяйка [Текст] / П. П.Бажов - М. : Молодая гвардия, 1988. - 341 с.
Бажов, П. П. Дальнее - близкое [Текст] : повести, очерки, статьи, выступления / П. П. Бажов; ред. М. П. Немченко; худож. В. Д. Сысков. - Свердловск : Средне-Уральское книжное издательствово, 1989. - 384 с.
Бажов, П. П. Малахитовая шкатулка [Текст]/ П. П. Бажов; авт. предисл., авт. примеч. Л. Скорино. - М. : Художественная литература, 1992. - 303 с.
Бажов, П. П. Горный мастер [Текст]/ П. П. Бажов ; сост., авт. предисл., авт. примеч. И. А. Панкеев. - М. : Советская Россия, 1992. - 320 с.
Бажов, П.П. Горный мастер [Текст] / П. П.Бажов. - М. : Советская Россия, 1992. - 320 с.
Бажов, П.П. Сказы П. Бажова [Текст]/ П. П. Бажов. - М. : Изобразительное искусство, 1993. - 48 с.
Бажов, П. П. Сказы [Текст] / П. П. Бажов. - М. : АСТ : Астрель, 2004. - 429 с.
Бажов, П. П. Серебряное копытце и другие сказки [Текст]/ П. П. Бажов. - М. : Росмэн, 2010. - 64 с.
Бажов, П. П. Серебряное копытце[Текст]/ П. П. Бажов; худож. В. Бритвин. - // Десять сказок. - М. : Детская литература, 2010. - 159 с.
Бажов, П. П. Уральские сказы [Текст] / П. П. Бажов. - М. : Росмэн, 2011. - 64 с.
Бажов, П. П. Серебряное копытце [Текст]/ П. П. Бажов. - М. : Росмэн, 2011. - 80 с.
Бажов, П. П. Малахитовая шкатулка [Текст] : сказы / П. П. Бажов. - М. : Эксмо, 2012. - 160 с
Бажов, П. П. Сказы [Текст] / П. П. Бажов. - Москва : Аст , 2014. - 80 с.
Бажов, П. П. Каменный цветок [Текст] / П. П. Бажов. - Москва : Аст, 2014. - 80 с.
П. П. Бажовтың шығармашылығы туралы әдебиеттер
Литература о творчестве П. П. Бажова
Кітаптар - Книги
Гладков, Ф. В. О литературе [Текст] : статьи. речи. воспоминания / Ф. В. Гладков. - М. : Советский писатель, 1955. - 244 с. - П. П. Бажов (о нем).
Скорино, Л. И. Семь портретов [Текст]/ Л. И. Скорино. - М. : Советский писатель, 1956. - 411 с. - П. П. Бажов (о нем)
Саранцев, А.С. Павел Петрович Бажов. Жизнь и творчество [Текст] / А.С. Саранцев. - Челябинск : Книжное издательство, 1957. - 372 с.
Исследования по языку советских писателей [Текст]/ АН CCCР. Институт русского языка. - М., 1959. - 315 с.
Советские писатели. [Текст] : научное издание/ сост.: Б. Я. Брайнина, Е. Ф. Никитина. - М. : Государственное издательство художественной литературы, 1959. - 703 с.
Т. 1. - М. : Государственное издательство художественной литературы, 1959. - 703 с. - П. Бажов (о нем).
Павел Бажов [Текст] : воспоминания о писателе / сост. Б. Рябинин. - М. : Советский писатель, 1961. - 400 с.
Бажова-Гайдар, А. П. Дом на углу [Текст] : воспоминания о моем отце / А. П. Бажова-Гайдар. - Свердловск : Средне-Уральское книжное издательство, 1970. - 88 с.
Дергачев, И. А. Книги и судьбы [Текст] : страницы литературной жизни Урала / И. А. Дергачев; ред. М. Немченко; худож. В. Бубенщиков. - Свердловск : Средне-Уральское книжное издательство, 1973. - 208 с.
Анов, Н. На литературных перекрестках [Текст] : воспоминания / Н. Анов. - Алма-Ата : Жазушы, 1974. - 192 с. - Добрый волшебник : о П. Бажове: с. 96.
Розанов, А. Стихи и металл [Текст] /А. Розанов // На земле Абая и Джамбуладни советской литературы в Казахстане. - Алма-Ата : Жазушы, 1974. - П. П. Бажов: с. 96.
Усачев, В.Н. Журналист первого призыва [Текст]/ В. Н. Усачев. - Алма-Ата : Казахстан, 1974. - 112 с. - П. М. Бажов (о нем).
Батин, М.А.Павел Бажов[Текст] / М. А. Батин. - М.: Современник, 1976.- 262 с.
Усачев, В. Н. Павел Бажов - журналист [Текст]/ В. Н.Усачев . - Алма-Ата : Казахстан, 1977. - 212 с.
Детская литература [Текст] : учебное пособие / ред. А. В. Терновский. - М. : Просвещение, 1977. - 431 с.
Мастер, мудрец, сказочник [Текст] : воспоминания о П. Бажове / сост. В. А. Стариков. - М. : Советский писатель, 1978. - 561 с.
За власть Советов! [Текст] : (памятники и памятные места). - Усть-Каменогорск, 1980. - 10 с.
Черных, С. Сберегов Иртыша [Текст] / С. Черных- Алма-Ата : Казахстан, 1981. - Два года и вся жизнь : о П. Бажове: с. 199.
Пенькова, С.П. Две жизни старого дома [Текст] / С. П. Пенькова. - Алма-Ата : Онер, 1983. - 128 с.
Их именами названы" [Текст] : путеводитель. - Усть-Каменогорск , 1985. - 30 с. - П. П. Бажов (о нем).
Михалков, С. В. О литературе [Текст]/ С. В. Михалков; сост. В. Александров. - Москва : Художественная литература, 1986. - 286, с. - П. П. Бажов (о нем).
Розанов, А. Своей работой доказать... [Текст] / А. Розанов // Первороссийские мальчишки - Алма-Ата : Жалын, 1988. - П. П. Бажов: с. 37.
Розанов, А. Первороссийские мальчишки [Текст]/ А. Розанов. - Алма-Ата : Жалын, 1988. - Хождение в Колывань[о П. Бажове]: с. 95.
Черных, С. Под небом Алтая[Текст]: статьи / С. Черных. - Алма-Ата : Жазушы, 1988. - Время взлета : [о П. Бажове]:с. 55.
Черных, С. Под небом Алтая[Текст] :статьи / С. Черных. - Алма-Ата : Жазушы, 1988. - "Звено Алтая"[о творчестве П. Бажова]: с. 16.
Хоринская, Е. Е. Наш Бажов [Текст] / Е. Е. Хоринская. - Свердловск : Средне-Уральское книжное издательство, 1989. - 110 с.
Дубленных, В. В. Летописцы родного края [Текст]: очерки об исследователях истории Урала / В. В. Дубленных. - Свердловск : Издательство Уральского университета, 1990. - П. П. Бажов как историк:с. 141.
Арзамасцева, И.Н. Детская литература [Текст] : учебник для студентов вузов и сузов / И. Н. Арзамасцева, С. А. Николаева. - М. : Академия: Высшая школа, 2000. - 471 с.
Памятные места русской литературы в Усть-Каменогорске [Текст] : набор из 32 буклетов / авт. предисл. П. Д. Поминов. - Усть-Каменогорск : издательство ВКГУ, 2007.
Проза 1920-1940-х годов [Текст]. Книга 3 : Михаил Пришвин, Ольга Форш, Пантелеймон Романов, Константин Федин, Леонид Леонов, Лидия Сейфуллина, Павел Бажов, Аркадий Гайдар, Иван Катаев, Анатолий Мариенгоф, Сергей Колбасьев, Яков Рыкачев, Павел Нилин, Лидия Чуковская. - М. : Слово/Slovo, 2008. - 824 с.
С Усть-Каменогорском я что-то важное утратил [Текст] : сборник очерков, стихов, корреспонденций, писем А. С. Розанова. - Усть-Каменогорск : Шығыс Ақпарат, 2009. - 167 с
Джолдасбекова, Б. Русские писатели Казахстана [Текст] : биографический справочник / Б. Джолдасбекова, Э. Какильбаева. - Алматы : Қазақ университеті, , 2011. - 203 б. - П. П. Бажов (о нем).
Немцев, М. С. Литературный Риддер [Текст] : биографический справочник / М.С. Немцев . - Усть-Каменогорск : Медиа - Альянс, 2012. - 245 с.- П.П. Бажов (о нем).
Черных, С. Начало положила крепость... [Текст]: сборник очерков, статей/ Сост. Л.П. Рифель / С. Черных. - Усть-Каменогорск. -«Звено Алтая" : [о П. П. Бажове]: с. 72.
Черных, С. Начало положила крепость... [Текст]: сборник очерков, статей/ сост. Л.П. Рифель / С. Черных. - Усть-Каменогорск. - От "Голоса Алтая" до "Рудного Алтая" : оП. П. Бажове:с. 71.
Черных, С. Начало положила крепость... [Текст]/ С. Черных; сост. Л.П. Рифель. - Усть-Каменогорск. - С картинки в твоем букваре... : о П. П. Бажове: с. 53.
Шығыс Қазақстаноблысы [Мәтін] : энциклопедия. - Алматы : Қазақ энциклопедиясы, 2014. - Бажов Павел: б. 230.
Мерзімді басылымдар мен жинақтардағы мақалалар
Публикации в периодических изданиях и сборниках
Сағымбеков, Р. Алғашқы адымдар [Мәтін] : [Алтай өңірінде Совет өкіметін орнатушылар туралы] / Р. Сағымбеков // Қазақ әдебиеті. - 1983. - 22 шілде.
Қаңтарбаев, Ә. Қаламгерлер мүсіні ашылды [Мәтін] / Ә. Қаңтарбаев.// Дидар. - 2005. - 25 маусым. - Б. 2.
Амантайқызы, Н. "Күміс тұяқты" тарту етті : [А.С. Пушкин атындағы кітапханада белгілі жазушы П. Бажовтың 100 жылдығына арналған шара өтті. ] / Н. Амантайқызы. - Мәтін // Дидар. - 2021. - 18 қараша. - Б. 18.
1922 - 1960
Рахвалов, Н. Страховой полис [Текст] : / Н. Рахвалов. // Рудный Алтай. - 1922. - 2 мая.
Севергин, М. Жизнь, отданная революции [Текст] / М. Севергин. // Рудный Алтай. - 1922. - 28 июня.
Боголюбов, К.Наш Бажов[Текст]: [воспоминания] / К.Боголюбов// Южный Урал.- 1951.- № 5.- С.51-74.
Документы о деятельности писателя П. П. Бажова в Усть-Каменогорске [Текст]// Казахстанская правда. - 1956. - 10 июня.
Алексеенко, Л. П.П.Бажов в Усть-Каменогорске [Текст] / Л. Алексеенко// Знамя коммунизма. - 1956.- 3 июня.
Васильев, Д. Партизанские пути-дороги [Текст] : [о писателе П. Бажове] / Д. Васильев // Знамя коммунизма. - 1957. - 29 марта. - С. 3.
Васильев, Д.Улица имени Бажова[Текст]: [о памятных местах в Усть-Каменогорске, где жил и работал П.П.Бажов в годы гражданской войны (1919-1921)] /Д. Васильев.// Ленинская смена.- 1957.- 31 октября.
Познанский, В.С.П.П.Бажов в Усть-Каменогорске[Текст] / В. С. Познанский // Учитель Казахстана.- 1957.- 21 ноября.
Наш Бажов[Текст]: [П. Бажов в Восточном Казахстане] // Ленинская смена.- 1959.-28 января.
Васильев, Д.Бажов в Казахстане[Текст]: [к 80 - летию со дня рождения] / Д. Васильев// Казахстанская правда.- 1959.-25 января.
Ганжа, В.По следам П.П.Бажова [Текст]: [участие П. Бажова в установлении Советской власти в Усть-Каменогорске] // Советский Казахстан.- 1959.- №3.- С.121-123.
Алексеенко, Н. П. П. Бажов в Усть-Каменогорске [Текст] : / Н. Алексеенко. // Знамя коммунизма. - 1960. - 6 января.
Познанский, В.С."Работа - она штука долговечная"[Текст]: [о пребывании П.П.Бажова в Восточном Казахстане 1918-1920 гг.] / В. С. Познанский.// Ленинская смена.- 1960.- 18 августа.
1961- 1970
Ганжа, В.Бажов в Казахстане [Текст] /В. Ганжа. - // Целинный край.- 1961.- 31 мая.
Ганжа, В.Бажов в Усть-Каменогорске [Текст] / В.Ганжа// Ленинская смена.- 1961.- 8 июня.
Розанов, А. Улица первого редактора [Текст] / А. Розанов// Ленинская смена. - 1962. - 5 мая.
Рахвалов, Н.П.П.Бажов в Усть-Каменогорске[Текст] :[ о партийной деятельности писателя П.П.Бажова (Бахеева) в Усть-Каменогорском районе Бухтарминского края. 1919-1921 гг.] / Н. Рахвалов // Урал. - 1969. - № 1. - С. 78-89.
Розанов, А.Улица дедушки Слышко: [о писателе П.П.Бажове] / А. Розанов// Казахстанская правда.- 1969.- 28 января.
Розанов,А. Наш Бажов [Текст] / А. Розанов // Ленинская смена. - 1970. - 6 января.
Анов, Н. У истоков [Текст] / Н. Анов. // Рудный Алтай. - 1970. - 19 декабря.
1971-1980
Рахвалов, Н. Поединок [Текст] / Н. Рахвалов. // Рудный Алтай. - 1971. - 7 ноября.
Петров, М. О журналисте Павле Бажове[Текст] / М. Петров // Рудный Алтай. - 1974. - 3 декабря.
Барманкулов, М. Без были нет сказок [Текст] : о П. П. Бажове / М. Барманкулов // Простор. - 1975. - №8. - С. 119-120.
Рахвалов, Н.Под алыми стягами[Текст]: [имя советского писателя П.П.Бажова связано с историей становления Советской власти в Восточном Казахстане] / Н. Рахвалов // Рудный Алтай.- 1976.- 15 января.
Колмакова, З.На земле Рудного Алтая[Текст]: [ к 100-летию со дня рождения П.П.Бажова, принимавшего участие в установлении Советской власти в Казахстане] /З. Колмакова.// Рудный Алтай.- 1978.- 23 декабря.
Корсунский, В.Наш Павел Бажов[Текст]: [о жизни и деятельности писателя П.П.Бажова, принимавшего участие в установлении Советской власти в Казахстане] / В. Корсунский // Рудный Алтай.- 1978.- 16 декабря.
Розанов, А. Свой луч [Текст] : о П. П. Бажове / А. Розанов// Ленинская смена. - 1979. - 27 января.
Розанов, А. Товарищ Бахеев [Текст] : о П. П. Бажове / А. Розанов. // Ленинская смена. - 1979. - 16 - 17 января.
Розанов, А. Хождение в Колывань [Текст] : о П. П. Бажове / А. Розанов // Простор. - 1979. - №1 . - С. 100-103.
Андрусенко, Г. Только один год [Текст] : о П. П. Бажове / Г. Андрусенко // Рудный Алтай. - 1979. - 16 января.
Черных, С. Писатель - патриот [Текст] : о П. П. Бажове / С. Черных// Казахстанская правда. - 1979. - 27 января.
1988-1999
Сеитова, М. Домик на окраине [Текст] : о П. П. Бажове / М. Сеитова// Ленинская смена. - 1988. - 16 января.
Корсунский, В. Большевик, журналист, писатель [Текст] : о П. П. Бажове / В. Корсунский // Рудный Алтай. - 1988. - 6 апреля.
Тихоновский, П. Бажов в Риддере [Текст] / П. Тихоновский // Лениногорская правда. - 1989. - 26 января.
Сушко, П. Загадка дома Бажова [Текст] : [о судьбе здания типографии Горлова,где выпускал газету писатель П.П.Бажов] / П. Сушко // Рудный Алтай. - 1997. - 25 января.
Стрелец, А. Забытое имя [Текст] : [история усть-каменогорской типографии С.А.Горлова] / А. Стрелец // Рудный Алтай. - 1998. - 19 февраля. - О П. П. Бажове.
Стрелец, А. Не пасынком - достойным сыном [Текст] : [о политическом ссыльном О.Ф.Костюрине; краеведе Б.Г.Герасимове и П.П.Бажове] / А. Стрелец // Семь дней. - 1998. - 6,13 августа.
Стрелец, А. Бахеев против Бажова [Текст] : [о деятельности П.П.Бажова в ВКО] / А. Стрелец // Рудный Алтай. - 1999. - 4 февраля.
Деев, В. Какие мы наследники? [Текст] : [проблемы сохранности истории и памятников культуры в г.Усть-Каменогорске] / В. Деев // Рудный Алтай. - 1999. - 6 ноября.
2002-2016
Боговицкий, В. Оскверненная память [Текст] : ["Дом Бажова" стал убежищем для бомжей и объектом для вандалов] / В. Боговицкий // Усть-Каменогорск сегодня. - 2002. - 30 мая. - С. 4.
Шевченко, В. Памятник "переехал" в парк [Текст] : [исторический памятник Усть-Каменогорска - деревянный домик писателя-сказочника Павла Бажова "перееехал" на новое место жительства] / В. Шевченко// Казахстанская правда. - 2003. - 25 января. - С. 2
Кратенко, А. Эпатаж в избе [Текст]/ А. Кратенко // Рудный Алтай. - 2003. - 19 июля. - С. 10.
Сидорова, Н.Две фамилии - одна судьба: имя Уральского сказочника П.Бажова тесно связано с Восточным Казахстаном, он был известен под фамилией Бахеев /Н. Сидорова.// Рудный Алтай.- 2004.- 27 января.- С.4.
Сидорова, Н.Спасенный дом стал музеем[Текст]: писатель - сказочник П.П.Бажов один из периодов своей жизни провел в Восточном Казахстане. К 125 летию со дня рождения/ Н. Сидорова// Рудный Алтай.- 2004.- 20 января.- С.4.
Дурново, И. "Тревожные ночи проводила без сна" [Текст] : воспоминания жены писателя о годах, проведенных в Усть-Каменогорске / И. Дурново // Рудный Алтай. - 2004. - 24 января. - С. 10.
Рифель, Л. В тылу у Колчака [Текст] : о П. П. Бажове / Л. Рифель // Рудный Алтай. - 2004. - 3 февраля. - С. 4.
Егоров, А. Будить светлые чувства [Текст] : о П. П. Бажове / А. Егоров // Семь дней. - 2006. - 24 ноября. - С. 8.
Уюкбаева, М. И. Казуальность антитезы в сказках О. Уайльда и сказках П. Бажова / М. И. Уюкбаева // ҚазҰУ хабаршысы. Филология сериясы = Вестник КазНУ. Серия филологическая. - 2007. - № 4. - С.15-19.
Дурново, И. Очередные страницы [Текст] : к 90-летию "Рудного Алтая" / И. Дурново // Рудный Алтай. - 2007. - 15 ноября. - С. 6. – О П. П. Бажове.
Деев, В. Сто печатных лет Усть-Каменогорску [Текст] / В. Деев., А. Иванова // Семь дней. - 2007. - 6 декабря. - С. 8. - О П. П. Бажове.
Мустафин, С. Край малахита, корабельных сосен и бетонных клавиатур [Текст] : о П. П. Бажове / С. Мустафин // Рудный Алтай. - 2008. - 26 июня. - С. 13.
Кисленкова, В. Легендарные улицы [Текст] : [Усть-Каменогорск в 1919 г.] / В. Кисленкова // Мой город. - 2008. - 23 октября. - С. 11. - О П. П. Бажове.
Ананьева, Е. С. Сказочных дел мастер [Текст] : [о писателе П. П. Бажове] / Е. С. Ананьева, Я. Абдеева // Семь дней. - 2009. - 30 января. - С. 5.
Дурново, И. Редактор, журналист, писатель [Текст] : [о Павле Петровиче Бажове] / И. Дурново // Рудный Алтай. - 2009. - 29 января. - С. 8.
Кулев, И. Сказ о лихих временах [Текст] : [установление Советской власти в нашем крае] / И. Кулев // Семь дней. - 2009. - 15 октября. - С. 8. - О П. П. Бажове.
Ермухан, Д. Уральский сказочник на восточной стороне [Текст] : [о писателе П. П. Бажове] / Д. Ермухан // Рудный Алтай. - 2011. - 20 августа. - С. 3.
Козыбаев, С. Слово продолжает жить [Текст] : [о пребывании писателя П. Бажова в Восточном Казахстане] / С. Козыбаев // Рудный Алтай. - 2013. - 7 марта. - С. 4.
Улица великого сказочника [Текст] : [улица имени П. Бажова г. Усть-Каменогорска имеет длину 1,5 км] // Мой город. - 2014. - 13 марта. - С. 16.
Сухоруков, И. Вуз номер один в городе [Текст] : [об истории создания крестьянского университета в Усть-Каменогорске в 1920 г.] / И. Сухоруков // Мой город. - 2014. - 20 ноября. - С. 16. - О П. П. Бажове.
Исаева, А. Мастер самоцветных сказов : в Восточно-Казахстанской области прошел круглый стол "Малахитовая шкатулка", где обсудили период жизни и работы известного писателя, фольклориста Павла Бажова в Казахстане / А. Исаева. - Текст // Рудный Алтай. - 2021. - 13 ноября. - С. 6.
Хомс, Н. Проект "Бажов в Казахстане" стартовал в столице / Н. Хомс. - Текст : непосредственный // Казахстанская правда. - 2021. - 15 ноября
Сачкова, Ю. Бажовская страница в истории "Пушкинки" : в 2021 году Восточно-Казахстанская областная библиотека имени А.С.Пушкина отмечает 125-летний юбилей. Эта знаменательная юбилейная дата совпала с другой очень важной вехой. Сто лет назад в наш край приехал писатель, автор сказов, на которых выросло несколько поколений, Павел Петрович Бажов / Ю. Сачкова. - Текст // Рудный Алтай. - 2021. - 23 ноября. - С. 6.
Лазарева, В. Открывая малахитовую шкатулку... : [к 100-летию пребывания Павла Бажова на Рудном Алтае в областной библиотеке им. А. С. Пушкина прошел большой круглый стол] / В. Лазарева. - Текст // Устинка плюс. - 2021. - 18 ноября. - С. 13
Вологодская, Г. Быль и сказки Павла Бажова : [в нынешнем году автору знаменитой "Малахитовой шкатулки" исполняется 145 лет] / Г. Вологодская. - Текст (визуальный) : непосредственный // Казахстанская правда. - 2024. - 9 февраля. - С. 13 : ил.
Баженова Т. А.
- Жаңартылды 16.07.2025 15:26
Баженова Таисия Анатольевна (17.05.1900 – 6.10. 1978) – ақын, журналист.
Баженова (тұрмыстан кейін Постникова) Таисия Анатольевна 1900 жылы 17 мамырда Шығыс Қазақстан облысының Зайсан қаласында туған. Әдебиетшілер отбасында дүниеге келген. Әкесі Анатолий Дмитриевич Баженов «Иртыш» журналының редакторы(Омск, 1918—1919); кейін АҚШ-та «Новая заря» және «Русская жизнь» газеттерінде мақалалары жарияланған.Анасы Евдокия Ивановна Семей облысының (қазіргі Шығыс Қазақстан) тумасы.
Ақынның алғашқы өлеңдері 1918 жылы Азамат соғысы кезінде Омбының "Заря" газетінде жарияланады. Кейіннен "Отечество", "Иртыш" журналдарында және "Вперед" газетінде жарияланады. 1920 жылдан Харбин қаласында тұрады. "Русский голос" және "Заря" газеттерінде тілші болып жұмыс істеді. Таисия Анатольевна Маньчжур өлкесін зерттеу қоғамының қызметкері болды. Сондай-ақ, Баженова өзінің өлеңдерін Харбин коммерциялық жиналысында (1922-1925) және Харбиндегі Жазушылар мен журналистер қоғамының қызметіне қатысты (1921-1923).
1927 жылы Сан-Францискоға көшіп, Баженова Харбиндегі "Рубеж" журналында және күнделікті шығатын "Русский голос" газетінде жариялануын жалғастырды. Батыс жағалауының әртүрлі орыс газеттерінде жұмыс істеді: "Русская жизнь", "Новая заря" газетінің редакциясында (1928 ж.), "Земля Колумба" жинағының қызметкері болды. Сонымен қатар, журналдар мен жинақтарда оның өлеңдері, әңгімелері, сұхбаттары жарияланды. 1934 жылы Сібір казактарының "Сибирский казак" Харбин әскери мерейтойлық жинағында Баженованың өлеңдерімен бірге оның "Аблакеткадағы Лагерь" мақаласы жарияланған. Онда ақын Өскемен қаласындағы Аблакетка өзені бойындағы арнайы лагерьде болғандығы жайлы әңгімелейді.
1936 жылы Нью-Йоркте "Земля Колумба" әдебиет және өнер жинағында оның «Иные встречи» атты өлеңдері жарық көреді. Баженованың өлеңдері "Калифорния жинағында" (1934), "Врата" (1935) және "Феникс" ("Русская старушка" өлеңі, 1935) Шанхай журналдарында, Нью-Йорктегі "Ковчег" жинағында жарияланған. Баженова шетелдің орыс тілді әдебиетінің көптеген өкілдерімен, атап айтқанда Г. Д. Гребенщиковпен байланыста болған.
Т. А. Баженова шығармалары
Призведения Баженовой Т. А.
Баженова, Т. Спящий город // Наша Заря. - 1919. - № 49 (6 марта).
Баженова, Т. Инвалиды // Народная газета. - Шадринск, 1919. - 5 апреля.
Баженова, Т. Последним вечером // Наша Заря. - 1919. - № 105 (18 мая).
Баженова, Т. А. Песни сибирячки. - Харбин, 1919.
Баженова, Т. Лагерь на Аблакетке // Сибирский казак: Войсковой юбилейный сборник Сибирского казачьего войска. 1582—1932 гг / Под ред. Е. П. Березовского.-— Харбин : Н. И. Грибановский; Изд. Войскового представительства Сибирского казачьего войска, 1934.- Вып. 1 : Наше прошлое до Великой войны 1914 года. - С. 300-307. - 312 с.
Баженова, Т. Станция Оловянная // Вестник Общества русских ветеранов Великой войны. — 1934. — № 100. - С. 12-19.
Баженова, Т. Иные встречи // Земля Колумба: сб..- Нью-Йорк, 1936. - Кн. 1. - С. 10.
Баженова, Т. Весна в революцию // Вестник Общества русских ветеранов Великой войны.- 1939.- № 154-155 (март - апрель). - 32 с.
Баженова, Т. О молоканах в Лос-Анджелесе // Новая заря.- 1940. - 11 июля.
Баженова, Т. Весна в революцию // Вестник Общества русских ветеранов Великой войны. — 1939. — № 154-155 (март - апрель). - 32 с.
Т. А. Баженова туралы әдебиеттер
Литература о Баженовой Т. А.
Кітаптар-Книги
Примечания. Баженова Таисия // Русская поэзия Китая : Антология / Сост.: В. Крейд, О. Бакич. — М. : Изд. дом «Время», 2001. - 718 с
Мақалалар-Статьи
Женская душа в поэзии // Рубеж. - 1933. - № 40 (297).
Волкова, М. Памяти Таисии Баженовой: (Некролог) // Русская жизнь. - Сан-Франциско, 1978. - 31 октября.
Крейд, В. П. Все звезды повидав чужие. Вступ. ст. // Русская поэзия Китая : Антология / Сост.: В. Крейд, О. Бакич.- М. : Изд. дом «Время», 2001. - С. 5-38
Хисамутдинов А. А. Медиат // Российская эмиграция в Китае: опыт энциклопедии. — Владивосток: Изд-во Дальневост. ун-та, 2002. - С. 139.
Александров, Е. А. Баженова Таисия Анатольевна // Русские в Северной Америке: Биографический словарь / Под редакцией К. М. Александрова, А. В. Терещук. - Хэмден - Сан-Франциско, СПб. 2005. - С. 41.
Сведения об авторах // Сибирский казак: войсковой юбилейный сборник Сибирского казачьего войска 1582-1932 гг. / Ред. Ю. Белозерцев. - Факс. изд. - Бийск : Бия, 2009. - Вып. 1 : Наше прошлое до Великой войны 1914 года.
Тарлыкова, О. Песни Сибирячки (К 115-летию Таисии Баженовой) // Простор.- 2015. - № 7.
Байбатыров Ғ.
- Жаңартылды 16.07.2025 16:22
Байбатыров Ғалым (1949-2012) – ақын, драматург, журналист.
1949 жылы 12 қаңтарда Шығыс Қазақстан облысы, Зайсан қаласында дүниеге келген. Зайсан ауданы, Дайыр ауылында орта мектепті аяқтаған соң, әл-Фараби атындағы ҚазҰУ-дың журналистика факультетіне түседі. Кеңес Әскері қатарынан оралған соң, Зайсан аудандық «Достық» газетінде әдеби қызметкер, ауыл шаруашылығы бөлімінің меңгерушісі, жауапты хатшы, Шығыс Қазақстан облыстық «Коммунизм туы» (қазіргі «Дидар») газетінде жауапты хатшы, «КТВ-5» телеарнасында редактор лауазымдарын атқарған.
Алғашқы өлеңі 1966 жылы шыққан. «Сәуір самалы» (1982), «Үміттің оты сөнбейді» (1999), «Арман дүние» (2000) жинақтарының авторы. «Шежірелі Шығыс өңірі» (2006), «О дүниенің табалдырығы»(2007), «Жүрегімнің жанары» (2008) деген кітаптары жарық көрген. «Өңім бе, ойбай, түсім бе», «Албасты» операциясы», «Отан үшін» пьесаларына спектакль қойылған.
Қазақстан Жазушылар одағының, Қазақстан Журналистер одағының мүшесі, Қазақстан Журналистер одағы сыйлығының лауреаты, бірнеше жыр мүшәйраларының, Шығыс Қазақстан облысы әкімі сыйлығының жүлдегері.
2012 жылы Өскемен қаласында қайтыс болған.
Ғ. Байбатырұлының шығармалары
Произведения Г. Байбатырулы
Кітаптар – Книги
Байбатыров, Ғ. Сәуір самалы [Мәтін] : өлеңдер / Ғ. Байбатыров. - Алматы : Жазушы, 1978. - 73 б.
Байбатыров, Ғ. Шығыс Қазақстан ақындары [Мәтін] : [көркем әдебиетті насихаттайтын лекторларға көмекші құрал] / Ғ. Байбатыров. - Өскемен, 1981. - 22 б.
Байбатыров, Ғ. Үміттің оты сөнбейді [Мәтін] : өлеңдер, толғаулар / Ғ. Байбатыров. - Алматы : Әл-Фараби-Гридан, 1999. - 120 б.
Байбатыров, Ғ. Арман дүние [Мәтін] : өлеңдер, толғаулар / Ғ. Байбатыров. - Усть-Каменогорск : Шығыс баспа, 2000. - 94 б.
Байбатыров, Ғ. Достар дауысы [Мәтін] : аудармалар / Ғ. Байбатыров. - Алматы : Өлке, 2000. - 74 б.
Байбатыров, Ғ. Зайсан тарихы [Мәтін] : оқулыққа қосымша / Ғ. Байбатыров - Өскемен, 2003. - 180 б.
Байбатыров, Ғ. Шежірелі шығыс өңірі [Мәтін] / Ғ. Байбатыров. - Өскемен, 2006. - 124 б.
Байбатыров, Ғ. О дүниенің табалдырығы [Мәтін] / Ғ. Байбатыров Ғ. - Өскемен : Альфа-Пресс, 2007. - 166 б.
Шығыс Қазақстан қаламгерлерінің кітапханасы = Библиотека литературы Восточного Казахстана [Мәтін] : [2-ші кітап] : С. Ғабдуллаұлы, Х. Балшабеков, Ғ. Байбатыров, К. Ерқасов. - Алматы : ҚазАқпарат, 2008. - 326 б.
Байбатыров, Ғ. Жүрегімнің жанары [Мәтін] / Ғ. Байбатыров. - Өскемен, 2008. - 160 б.
Байбатыров, Ғ. Зайсан [Мәтін] : [өлкетану тақырыбындағы тарихи-танымдық туындылар] / Ғ. Байбатыров. - Астана : Фолиант, 2014. - 344 б.
Ғ. Байбатыровтың мерзімді басылымдар мен жинақтардағы мақалалары
Публикации Г. Байбатырова в периодических изданиях и сборниках
1981 - 1999
Байбатыров, Ғ. Достықпен нұрланған өңір [Мәтін] : [Зайсан өңірінің тарихынан] / Ғ. Байбатыров // Коммунизм туы. - 1981. - 10 октябрь.
Байбатыров, Ғ. Тыным алмас Тынымхан [Мәтін] : [Күршім ауд. балалар музыка мектебінің ұстазы,талантты күйші Т.Мамырбеков туралы] / Ғ. Байбатыров // Дидар. - 1994. - 27 қазан.
Байбатыров, Ғ. Ізгілік үні [Мәтін] / Ғ. Байбатыров // Дидар. - 1999. - 3 шілде.
2000-2001
Байбатыров, Ғ. Шабыт қайнары [Мәтін] : [ ақын М.Чистяков туралы ] / Ғ. Байбатыров // Дидар. - 2000. - 29 ақпан.
Байбатыров, Ғ. Үржардың басты байлығы [Мәтін] : [Үржар ауданында облыс және аудан әкімдерінің семинары өтті] / Ғ. Байбатыров // Дидар. - 2000. - 29 шілде.
Байбатыров, Ғ. Ізгілік бастаулары [Мәтін] / Ғ. Байбатыров // Дидар. - 2001. - 23қаңтар. - Б. 2.
Байбатыров, Ғ. Улы сия, ащы тіл.... [Мәтін] : [Ғаббас Қабышұлының жаңа кітабы "Көлденең кітап" туралы] / Ғ. Байбатыров // Дидар. - 2001. - 15 мамыр. - Б. 4.
Байбатыров, Ғ. Құнды еңбек [Мәтін] : ["Мешіт-имандылық ұясы" атты жаңа кітап жарық көрді] / Ғ. Байбатыров // Дидар. - 2001. - 20 қазан. - Б. 4.
2002- 2005
Байбатыров, Ғ. Шабыт керген көкірегінің шанағын [Мәтін] : [ақын Ұ. Есдәулетовтың мемлекеттік сыйлыққа ұсынылған шығармасы туралы] / Ғ. Байбатыров // Дидар. - 2002. - 2 қараша. - Б. 6.
Байбатыров, Ғ. Шағын несиеден пайда бар ма? [Мәтін] : [облыста жүргізіліп жатқан қайырымдылық шаралары туралы] / Ғ. Байбатыров // Дидар. - 2002. - 9 ақпан. - Б. 2.
Байбатыров, Ғ. Шежіре кеуде - сырсандық [Мәтін] / Ғ. Байбатыров // Дидар. - 2003. - 22 сәуір. - Б. 4.
Байбатыров, Ғ. Ізденіс жемісі [Мәтін] / Ғ. Байбатыров // Дидар. - 2004. - 29 маусым. - Б. 3.
Байбатыров, Ғ. Ұлықбек ақынның жыр кеші [Мәтін] / Ғ. Байбатыров // Дидар. - 2004. - 6 шілде. - Б. 1.
Байбатыров, Ғ. Шуақты жырлар [Мәтін] / Ғ .Байбатыров // Дидар. - 2005. - 21 маусым. - Б. 4.
Байбатыров, Ғ. Ел тарихымен өзектес : [Зайсан қаласының 140 жылдығына орай] / Ғ. Байбатыров // Дидар. - 2005. - 22 желтоқсан (№125). - Б. 4.
2006- 2012
Байбатыров, Ғ. Шежіре - тарихтың бір бұтағы [Мәтін] / Ғ. Байбатыров // Дидар. - 2006. - 11 ақпан. - Б. 4.
Байбатыров, Ғ. Мінезі қатал сияқты көрінгенімен, артық-ауысымызды кешіре білетін : [ардагер журналист "Дидардың" бұрынғы редакторы М. Б. Салықбаев жайында] / Ғ. Байбатыров // Дидар. - 2009. - 7 мамыр (№127-128). - Б. 7.
Байбатыров, Ғ. Елі үшін басын бәйгеге тіккен ер еді : [алаш арысы К. Төгісов жайында] / Ғ. Байбатыров // Дидар. - 2009. - 17 тамыз (№134). - Б. 5.
Байбатыров, Ғ. Күнқала [Мәтін] / Ғ. Байбатыров // Мәдениет жаршысы. - 2010. - № 8. - Б. 2.
Байбатыров, Ғ. Композитор Болат Әшербаев [Мәтін] / Ғ. Байбатыров // Мәдениет жаршысы. - 2010. - № 11. - Б. 39.
Байбатыров, Ғ. Бас ұрман [Мәтін] : өлеңдер / Ғ. Байбатыров // Ақ Ертіс = Иртыш. - 2011. - № 2. - Б. 70-73.
Байбатыров, Ғ. Бас ұрман [Мәтін] : өлеңдер / Ғ. Байбатыров // Ақ Ертіс = Иртыш. - 2011. - № 2. - Б. 70-73.
Байбатыров, Ғ. Өмірін өлеңмен өрнектеген [Мәтін] / Ғ. Байбатыров // Өскемен. - 2012. - 26 сәуір. - Б. 22.
***
Байбатыров, Г. Таинтинские сосны; Сыну; А над городом снег кружит [Текст] : стихи / Г. Байбатыров // Рудный Алтай. - 1992. - 29 октября.
Байбатыров, Г. "Мои стихи - частица сердца..." [Текст]/ Г. Байбатыров// Рудный Алтай. - 1992. - 29 октября.
Байбатыров, Г. Жеменей [Текст] : стихи / Г. Байбатыров // Рудный Алтай. - 1993. - 9 декабря.
Байбатыров, Г. Баллада о пропавшем [Текст] : стихи / Г. Байбатыров // Рудный Алтай. - 1994. - 1 января.
Байбатыров, Г. Выдержал все испытания [Текст] : [очерк об участнике Великой Отечественной войны, бывшем редакторе областной газеты"Дидар" О. Кайсанове] / Г. Байбатыров // Рудный Алтай. - 1995. - 26 апреля.
Байбатыров, Г. Многострадальная его жизнь [Текст] : [о судьбе репрессированного председателя Уланского райисполкома М. Итбаева] / Г. Байбатыров // Рудный Алтай. - 1997. - 17 мая.
Байбатыров, Г. Он беседует со Всевышним [Текст] : [З. Ш. Шамшиев отвечает на вопросы журналиста о религии] / Г. Байбатыров // Рудный Алтай. - 2000. - 25 января. - С. 3.
Байбатыров, Г. Медом, золотом и песнями богат мой край [Текст] : / Г. Байбатыров // Рудный Алтай. - 2006. - 16 февраля. - С. 6.
Ғ. Байбатыров туралы әдебиеттер
Литература о Г. Байбатырове
Кітаптар-Книги
Қазақстан жазушылары: анықтамалық [Мәтін] / құрастырушы: С. Қамшыгер, Қ. Жұмашева. - Алматы : “Аң арыс” баспасы, 2009.
Шығыс Қазақстаноблысы [Мәтін] : энциклопедия. - Алматы : Қазақ энциклопедиясы, 2014. - Байбатыров Ғ.: б. 233.
Мақалалар – Статьи
Тастағанов, М. Сәуірдің самалы ескен сырларынан [Мәтін] / М. Тастағанов // Коммунизм туы. - 1983. - 15 февраль.
Тоқпатаев, У. Жыр толғаған шабытына жал бітіп [Мәтін] : [ақын, журналист Ғ. Байбатыров - 50 жаста] / У. Тоқпатаев // Дидар. - 1999. - 12 қаңтар.
Есімбек, О. Енді жырлайды [Мәтін] : [таяуда жарық көрген Ғ. Байбатыровтың "Үміттің оты сөнбейді" атты жыр жинағы туралы] / О. Есімбек // Дидар. - 1999. - 10 сәуір.
Құмарбекұлы, М. Сөнбейтін от [Мәтін] : [ақын Ғ. Байбатыровтың "Үміттің оты сөнбейді" атты жыр жинағы жайында] / М. Құмарбекұлы // Дидар. - 1999. - 11 мамыр.
Ыбыраев, А. "Албасты" операциясы [Мәтін] / А. Ыбыраев // Дидар. - 2004. - 31 қаңтар. - Б. 6.
Қаңтарбаев, Ә. Періште мен пенде немесе әріптес жайлы бір ауыз лебіз [Мәтін] : [ақын, драматург Ғалым Байбатыровтың 60 жаста] / Ә. Қаңтарбаев // Дидар. - 2009. - 13 қаңтар. - Б. 4.
Тасқараұлы, А. "Жүрегімнің жанары" [Мәтін] / А. Тасқараұлы // Мәдениет жаршысы. - 2009. - № 1. - Б. 17.
Тасқараұлы, А. "Жүрегімнің жанары" [Мәтін] / А. Тасқараұлы // Мәдениет жаршысы. - 2009. - № 1. - Б. 17.
Ғалым Байбатыров [Мәтін] : [қазанама] // Дидар. - 2012. - 15 қараша.- Б.17.
Кенжеханұлы, М. Ел жүрегіндегі екі бейне : [Мәтін] : [Облыстық кітапханада қос қаламгер-М. Құмарбеков пен Ғ.Байбатыровты еске алу кеші өтті.] / М. Кенжеханұлы // Дидар. - 2019. - 24 қаңтар. - Б. 12.
Қаңтарбаев, Ә. Елдік мәселеге келгенде бірігуіміз керек : [Мәтін] / Ә. Қаңтарбаев// Дидар. - 2019. - 12 қыркүйек. - Б. 11.
Дүргінбайұлы, Қ. Қара өлеңнің ҒАЛЫМЫ: [Мәтін]: [Ақын Ғ. Байбатыровтың мерейтойы туралы] / Қ. Дүргінбайұлы // Алдаспан. - 2019. - 8 тамыз. - Б. 13.
Аллабергенұлы, Д. Өмірін де,өңірін де өлеңмен өрнектеген ақын: Мәтін / Д. Аллабергенұлы // Дидар. - 2020. - 10 желтоқсан. - Б. 17.
Әбдешев, З. Ғалым ақын / З. Әбдешев. - Мәтін // Дидар. - 2021. - 1 желтоқсан. - Б. 17.
Уалханова, Р. Н. Ақын Ғалым-75 жаста : [Жерлес ақын Ғалым Байбатыровтың туғанына 75 жыл толуына орай мақала] / Р. Н. Уалханова. - Мәтін // Достық. - 2024. - 19 қаңтар. - Б. 5
Юнусбекова, Д. Рухани ордадағы риясыз кездесу: облыстық А.С.Пушкин атындағы кітапханада өткен еске алу кешінен / Д. Юнусбекова. - Мәтін // Менің өлкем. - 2024. - 1 ақпан. - Б. 2.
Уалханова, Р. Н. Арман атты ақ құсты іздеп өткен еді... : ақын Ғалым Байбатыровтың 75 жасқа толуына орай / Р. Н. Уалханова. - Мәтін // Дидар. - 2024. - 8 ақпан (N4). - Б. 17.
***
Новая книга земляка [Текст] : [книга Г.Байбатырова "Не гаснет пламя надежды" вышла в городе Алматы] // Рудный Алтай. - 1999. - 8 апреля.
Азмухамбетов, Ш. Операция "Нечистая сила" [Текст]: о Г. Байбатырове / Ш. Азмухамбетов // Рудный Алтай. - 2004. - 17 февраля. - С. 4.
Сосновская, О. Приняты в Союз писателей [Текст] : о Г. Байбатырове / О. Сосновская // Рудный Алтай. - 2005. - 8 ноября. - С. 4.
Гаврилова, А. Золотые корни Алтая : в выставочных залах музея-заповедника Усть-Каменогорска открылась выставка «Золотой корень Алтая», посвященная 140-летию со дня рождения народного акына Казахстана Толеу Кобдикова и писателям-юбилярам Восточного Казахстана – Галыму Байбатырову, Улукбеку Есдаулету, Шериаздану Елеукенову, Совет-хану Габбасову, Муслимхану Кумарбекулы / А. Гаврилова. - Текст : непосредственный // Рудный Алтай. - 2015. - 10 янв. - С. 4.
Михеева, Н. Золотые корни Алтая : в выставочных залах музея-заповедника Усть-Каменогорска открылась выставка «Золотой корень Алтая», посвященная 140-летию со дня рождения народного акына Казахстана Толеу Кобдикова и писателям-юбилярам Восточного Казахстана – Галыму Байбатырову, Улукбеку Есдаулету, Шериаздану Елеукенову, Совет-хану Габбасову, Муслимхану Кумарбекулы / Н. Михеева. - Текст : непосредственный // Усть-Каменогорск. - 2015. - 15 янв. - С. 15.
Ким, Е. Воспевшие родную землю : [о вечере памяти писателей ВКО Муслима Кумарбекова и Галыма Байбатырова в библиотеке им. А.С. Пушкина] / Е. Ким . - Текст : непосредственный // Рудный Алтай. - 2019. - 26 января. - С. 5.
